ਅਲੀਜ਼ਾਬੈਥ ਪਹਿਲੀ

ਅਲੀਜ਼ਾਬੈਥ ਪਹਿਲੀ 17 ਨਵੰਬਰ 1558 ਤੋਂ ਮਰਨ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਇੰਗਲੈਂਡ ਅਤੇ ਆਇਰਲੈਂਡ ਦੀ ਰਾਣੀ ਰਹੀ। ਅਲੀਜ਼ਾਬੈਥ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦੇ ਟਉਡਰ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦੀ ਪੰਜਵੀਂ ਅਤੇ ਆਖ਼ਿਰੀ ਸਮਰਾਟ ਰਹੀ। ਇਹ ਹੈਨਰੀ ਅਠਵੇਂ ਦੀ ਪੁੱਤਰੀ ਸੀ ਜੋ ਉਸ ਦੀ ਦੂਸਰੀ ਪਤਨੀ ਐਨ ਬੋਲਿਨ ਤੋਂ ਸੀ ਜਿਸ ਨੂੰ ਅਲੀਜ਼ਾਬੈਥ ਦੇ ਜਨਮ ਤੋਂ ਢਾਈ ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਮਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਐਨ ਦੇ ਵਿਆਹ ਨੂੰ ਹੈਨਰੀ ਅਠਵੇਂ ਨਾਲ ਨਕਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਅਲੀਜ਼ਾਬੈਥ ਨੂੰ ਨਾਜਾਇਜ਼ ਕਰਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।

ਅਲੀਜ਼ਾਬੈਥ ਪਹਿਲੀ
ਅਲੀਜ਼ਾਬੈਥ ਪਹਿਲੀ ਦਾ ਇੱਕ ਚਿੱਤਰ (c.1575)
ਸ਼ਾਸਨ ਕਾਲ	17 ਨਵੰਬਰ 1558– 24 ਮਾਰਚ 16ਵੀਂ03
ਤਾਜਪੋਸ਼ੀ	15 ਜਨਵਰੀ 1559
Predecessors	ਮੈਰੀ ਪਹਿਲੀ ਅਤੇ ਫਿਲੀਪ
ਵਾਰਸ	ਜੇਮਸ ਛੇਵਾਂ ਅਤੇ ਪਹਿਲਾ
ਜਨਮ	7 ਸਤੰਬਰ 1533 ਪਲੈਸਟਿਨਾ ਪੈਲੇਸ, ਗਰੀਨਵਿਚ, ਇੰਗਲੈਂਡ
ਮੌਤ	ਰਿਚਮੰਡ ਪੈਲੇਸ, ਸਰੇ, ਇੰਗਲੈਂਡ
ਦਫ਼ਨ	28 ਅਪਰੈਲ 16ਵੀਂ03 ਵੈਸਟਮਿੰਸਟਰ ਐਬੇ
ਘਰਾਣਾ	ਟਉਡਰ ਰਾਜਵੰਸ਼
ਪਿਤਾ	ਹੈਨਰੀ ਅਠਵਾਂ
ਮਾਤਾ	ਐਨੀ ਬੋਲਿਨ
ਧਰਮ	ਐਂਗਲੀਕਨ
ਦਸਤਖਤ

ਮੁਢੱਲਾ ਜੀਵਨ

Elizabeth's parents, Henry VIII and Anne Boleyn. Anne was executed within three years of Elizabeth's birth.

ਅਲੀਜ਼ਾਬੈਥ ਦਾ ਜਨਮ 7 ਸਤੰਬਰ 1533 ਨੂੰ ਗਰੀਨਵਿੱਚ ਪੈਲੇਸ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਇਸ ਦਾ ਨਾਂ ਇਸ ਦੇ ਦਾਦਾ-ਦਾਦੀ ਦੇ ਨਾਂ ਅਲੀਜ਼ਾਬੈਥ ਆਫ਼ ਯਾਰਕ ਅਤੇ ਅਲੀਜ਼ਾਬੈਥ ਹਾਵਰਡ ਉੱਤੇ ਹੀ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ। ਉਹ ਬਚਪਨ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਵਿਆਹ ਦੇ ਬੰਧਨ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਈ ਇੰਗਲੈਂਡ ਦੇ ਹੈਨਰੀ ਅੱਠਵੀਂ ਦੀ ਦੂਜੀ ਔਲਾਦ ਸੀ। ਉਸ ਦੀ ਮਾਂ ਹੈਨਰੀ ਦੀ ਦੂਜੀ ਪਤਨੀ, ਐਨ ਬੋਲੇਨ ਸੀ। ਜਨਮ ਦੇ ਸਮੇਂ, ਐਲਿਜ਼ਾਬੈਥ ਇੰਗਲੈਂਡ ਦੇ ਤਖਤ ਦੀ ਵਾਰਿਸ ਸੀ। ਉਸ ਦੀ ਵੱਡੀ ਮਤਰੇਈ ਭੈਣ, ਮੈਰੀ, ਇੱਕ ਜਾਇਜ਼ ਵਾਰਸ ਵਜੋਂ ਆਪਣਾ ਸਥਾਨ ਗੁਆ ​​ਚੁੱਕੀ ਸੀ ਜਦੋਂ ਹੈਨਰੀ ਨੇ ਮਰਿਅਮ ਦੀ ਮਾਂ, ਕੈਥਰੀਨ ਆਫ਼ ਅਰਾਗੋਨ ਨਾਲ, ਐਨ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕਰਨ ਦੇ ਆਪਣੇ ਵਿਆਹ ਨੂੰ, ਇੱਕ ਪੁਰਸ਼ ਵਾਰਸ ਦਾ ਸਾਥ ਦੇਣ ਅਤੇ ਟਿਓਰਡਰ ਉਤਰਾਧਿਕਾਰ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਇਰਾਦੇ ਨਾਲ, ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ 10 ਸਤੰਬਰ 1533 ਨੂੰ ਬਪਤਿਸਮਾ ਲਿਆ; ਆਰਚਬਿਸ਼ਪ ਥਾਮਸ ਕ੍ਰੈਨਮਰ, ਮਾਰਕੈਸ ਆਫ਼ ਐਕਸੀਟਰ, ਡਚੇਸ ਆਫ਼ ਨੌਰਫੋਕ, ਅਤੇ ਡੌਰਸੇਟ ਦੀ ਡਾਵੇਜਰ ਮਾਰਚਿਓਨੇਸ ਉਸ ਦੇ ਗੌਡਪੈਰੈਂਟਸ ਵਜੋਂ ਖੜੇ ਸਨ। ਸਮਾਰੋਹ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਬੱਚੇ ਉੱਤੇ ਉਸ ਦੇ ਚਾਚੇ ਵਿਸਕਾਉਂਟ ਰੌਚਫੋਰਡ, ਲਾਰਡ ਹਸੀ, ਲਾਰਡ ਥਾਮਸ ਹਾਵਰਡ ਅਤੇ ਈਫਿੰਗਹੈਮ ਦੇ ਲਾਰਡ ਹਾਵਰਡ ਦੁਆਰਾ ਇੱਕ ਛਤਰੀ ਲਿਆਂਦੀ ਗਈ ਸੀ।

ਐਲਿਜ਼ਾਬੈਥ ਦੋ ਸਾਲ ਅਤੇ ਅੱਠ ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੀ ਸੀ ਜਦੋਂ 19 ਮਈ 1536 ਨੂੰ ਉਸ ਦੀ ਮਾਂ, ਕੈਥਰੀਨ ਆਫ਼ ਅਰਾਗਨ ਦੀ ਕੁਦਰਤੀ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਮੌਤ ਹੋਣ ਤੋਂ ਚਾਰ ਮਹੀਨੇ ਬਾਅਦ, ਦਾ ਸਿਰ ਕਲਮ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਐਲਿਜ਼ਾਬੈਥ ਨੂੰ ਨਾਜਾਇਜ਼ ਘੋਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਸ਼ਾਹੀ ਉਤਰਾਧਿਕਾਰੀ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੀ ਜਗ੍ਹਾ ਤੋਂ ਵਾਂਝਾ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਐਨ ਬੋਲੇਨ ਦੀ ਫਾਂਸੀ ਦੇ ਗਿਆਰਾਂ ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ, ਹੈਨਰੀ ਨੇ ਜੇਨ ਸੀਮੌਰ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾ ਲਿਆ, ਜੋ 1537 ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪੁੱਤਰ, ਐਡਵਰਡ ਦੇ ਜਨਮ ਤੋਂ ਥੋੜ੍ਹੀ ਦੇਰ ਬਾਅਦ ਮਰ ਗਿਆ। ਉਸ ਦੇ ਜਨਮ ਤੋਂ, ਐਡਵਰਡ, ਸਿੰਘਾਸਣ ਦਾ ਸਪੱਸ਼ਟ ਵਿਵਾਦਤ ਵਾਰਸ ਸੀ। ਐਲਿਜ਼ਾਬੈਥ ਨੂੰ ਉਸ ਦੇ ਘਰ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਕ੍ਰਿਸਮ, ਜਾਂ ਬਪਤਿਸਮਾ ਲੈਣ ਵਾਲਾ ਕੱਪੜਾ, ਉਸ ਦੇ ਨਾਮਕਰਨ ਦੇ ਸਮੇਂ ਚੁੱਕਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।

A rare portrait of Elizabeth prior to her accession, attributed to William Scrots. It was painted for her father in ਅੰ. 1546.

ਐਲਿਜ਼ਾਬੈਥ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਗਵਰਨੈਸ, ਮਾਰਗਰੇਟ ਬ੍ਰਾਇਨ ਨੇ ਲਿਖਿਆ ਕਿ ਉਹ "ਇੱਕ ਬੱਚੇ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਹਾਲਾਤ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਨਰਮ ਸੀ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਮੈਂ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਜਾਣਦੀ ਸੀ।" ਕੈਥਰੀਨ ਚੈਂਪਰਨੌਨ, ਜੋ ਕਿ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੁਆਰਾ ਵਧੇਰੇ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ, ਕੈਥਰੀਨ "ਕੈਟ" ਐਸ਼ਲੇ ਦੇ ਨਾਂ ਨਾਲ ਵਿਆਹੀ ਹੋਈ ਸੀ, ਨੂੰ 1537 ਵਿੱਚ ਐਲਿਜ਼ਾਬੈਥ ਦੀ ਗਵਰਨੈਸ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਅਤੇ 1565 ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੀ ਮੌਤ ਤੱਕ ਉਹ ਐਲਿਜ਼ਾਬੈਥ ਦੀ ਦੋਸਤ ਬਣੀ ਰਹੀ। ਜਦੋਂ ਵਿਲੀਅਮ ਗ੍ਰਿੰਡਲ 1544 ਵਿੱਚ ਉਸ ਦਾ ਅਧਿਆਪਕ ਬਣਿਆ, ਐਲਿਜ਼ਾਬੈਥ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ, ਲਾਤੀਨੀ ਅਤੇ ਇਤਾਲਵੀ ਲਿਖ ਸਕਦੀ ਸੀ। ਗ੍ਰਿੰਡਲ ਦੇ ਅਧੀਨ, ਇੱਕ ਪ੍ਰਤਿਭਾਸ਼ਾਲੀ ਅਤੇ ਹੁਨਰਮੰਦ ਅਧਿਆਪਕ, ਉਸ ਨੇ ਫ੍ਰੈਂਚ ਅਤੇ ਯੂਨਾਨੀ ਵਿੱਚ ਵੀ ਤਰੱਕੀ ਕੀਤੀ। 12 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਤੱਕ ਉਹ ਆਪਣੀ ਮਤਰੇਈ ਮਾਂ ਕੈਥਰੀਨ ਪਾਰ ਦੇ ਧਾਰਮਿਕ ਕਾਰਜ ਪ੍ਰਾਰਥਨਾਵਾਂ ਜਾਂ ਧਿਆਨ ਦਾ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਤੋਂ ਇਤਾਲਵੀ, ਲਾਤੀਨੀ ਅਤੇ ਫ੍ਰੈਂਚ ਵਿੱਚ ਅਨੁਵਾਦ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਹੋ ਗਈ ਸੀ, ਜੋ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਨੂੰ ਨਵੇਂ ਸਾਲ ਦੇ ਤੋਹਫ਼ੇ ਵਜੋਂ ਭੇਟ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਆਪਣੀ ਕਿਸ਼ੋਰ ਉਮਰ ਤੋਂ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਸਾਰੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਕਲਾਸੀਕਲ ਲੇਖਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਲਾਤੀਨੀ ਅਤੇ ਯੂਨਾਨੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਰਚਨਾਵਾਂ ਦਾ ਅਨੁਵਾਦ ਕੀਤਾ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸਿਸੇਰੋ ਦੇ ਪ੍ਰੋ ਮਾਰਸੇਲੋ, ਬੋਏਥੀਅਸ ਦਾ ਡੀ ਕੰਸੋਲੇਸ਼ਨ ਫਿਲਾਸਫੀਆ, ਪਲੂਟਾਰਕ ਦਾ ਇੱਕ ਸੰਪਾਦਕ ਅਤੇ ਐਨਾਲਸ ਆਫ਼ ਟੈਸੀਟਸ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਲੈਮਬੈਥ ਪੈਲੇਸ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਤੋਂ ਟੈਸੀਟਸ ਦਾ ਅਨੁਵਾਦ, ਅਰੰਭਕ ਆਧੁਨਿਕ ਯੁੱਗ ਦੇ ਸਿਰਫ਼ ਚਾਰ ਬਚੇ ਹੋਏ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਅਨੁਵਾਦਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ, ਦੀ ਲਿਖਤ ਅਤੇ ਕਾਗਜ਼ ਦੇ ਵਿਸਤ੍ਰਿਤ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਦੇ ਬਾਅਦ, 2019 ਵਿੱਚ ਐਲਿਜ਼ਾਬੈਥ ਦੇ ਆਪਣੇ ਹੋਣ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।

1548 ਵਿੱਚ ਗ੍ਰਿੰਡਲ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਐਲਿਜ਼ਾਬੈਥ ਨੇ ਆਪਣੀ ਸਿੱਖਿਆ ਪ੍ਰਿੰਸ ਐਡਵਰਡ, ਰੋਜਰ ਅਸਚਮ, ਇੱਕ ਹਮਦਰਦ ਅਧਿਆਪਕ ਦੇ ਅਧੀਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਸੀ ਕਿ ਸਿੱਖਣਾ ਦਿਲਚਸਪ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਐਲਿਜ਼ਾਬੈਥ ਦੀ ਸਕੂਲੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਅਤੇ ਅਗਾਂਤਾ ਬਾਰੇ ਸਾਡਾ ਗਿਆਨ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਸਚਮ ਦੀਆਂ ਯਾਦਾਂ ਤੋਂ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਉਸ ਦੀ ਰਸਮੀ ਸਿੱਖਿਆ 1550 ਵਿੱਚ ਸਮਾਪਤ ਹੋਈ, ਐਲਿਜ਼ਾਬੈਥ ਆਪਣੀ ਪੀੜ੍ਹੀ ਦੀਆਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਪੜ੍ਹੀਆਂ-ਲਿਖੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ। ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ, ਐਲਿਜ਼ਾਬੈਥ ਨੂੰ ਉਪਰੋਕਤ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਵੈਲਸ਼, ਕਾਰਨੀਸ਼, ਸਕੌਟਿਸ਼ ਅਤੇ ਆਇਰਿਸ਼ ਬੋਲਣ ਬਾਰੇ ਵੀ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਸੀ। ਵੇਨੇਸ਼ੀਆ ਦੇ ਰਾਜਦੂਤ ਨੇ 1603 ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ "ਇਹਨਾਂ [ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ] ਨੂੰ ਇੰਨੀ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਰੱਖਦੀ ਸੀ ਕਿ ਹਰ ਇੱਕ ਉਸਦੀ ਮੂਲ ਭਾਸ਼ਾ ਜਾਪਦੀ ਸੀ।" ਇਤਿਹਾਸਕਾਰ ਮਾਰਕ ਸਟੋਇਲ ਸੁਝਾਅ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਵਿਲੀਅਮ ਕਿਲੀਗਰੂ, ਪ੍ਰਿਵੀ ਚੈਂਬਰ ਦੇ ਲਾੜੇ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਚੈਂਬਰਲੇਨ ਆਫ਼ ਦਿ ਐਕਸਚੇਅਰ ਦੁਆਰਾ ਕੋਰਨੀਸ਼ ਸਿਖਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ।

ਹੋਰ ਪੜ੍ਹੋ

• Beem, Charles. The Foreign Relations of Elizabeth I (2011) excerpt and text search Archived 26 January 2017 at the Wayback Machine.
• Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c.
• Hodges, J. P. The Nature of the Lion: Elizabeth I and Our Anglican Heritage (London: Faith Press, 1962).
• Jones, Norman. The Birth of the Elizabethan Age: England in the 1560s (Blackwell, 1993)
• MacCaffrey Wallace T. Elizabeth I (1993), political biography summarising his multivolume study:
  • MacCaffrey Wallace T. The Shaping of the Elizabethan Regime: Elizabethan Politics, 1558–1572 (1969)
  • MacCaffrey Wallace T. Queen Elizabeth and the Making of Policy, 1572–1588 (1988)
  • MacCaffrey Wallace T. Elizabeth I: War and Politics, 1588–1603 (1994)
• McLaren, A. N. Political Culture in the Reign of Elizabeth I: Queen and Commonwealth, 1558–1585 (Cambridge University Press, 1999) excerpt and text search Archived 8 March 2016 at the Wayback Machine.
• Palliser, D. M. The Age of Elizabeth: England Under the Later Tudors, 1547–1603 (1983) survey of social and economic history
•  Pollard, Albert Frederick (1911) "Elizabeth of England" in Chisholm, Hugh Encyclopædia Britannica 11 (11th ed.) Cambridge University Press pp. 282-283 
• Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c.
• Wernham, R. B. Before the Armada: the growth of English foreign policy, 1485–1588 (1966), a standard history of foreign policy

ਮੁੱਢਲੇ ਸਰੋਤ ਅਤੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਇਤਿਹਾਸ

• Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c.
• Susan M. Felch, ed. Elizabeth I and Her Age (Norton Critical Editions) (2009); primary and secondary sources, with an emphasis on literature
• William Camden. History of the Most Renowned and Victorious Princess Elizabeth. Wallace T. MacCaffrey (ed). Chicago: University of Chicago Press, selected chapters, 1970 edition. OCLC 59210072.
• William Camden. Annales Rerum Gestarum Angliae et Hiberniae Regnante Elizabetha. Archived 18 December 2020 at the Wayback Machine. (1615 and 1625.) Hypertext edition, with English translation. Dana F. Sutton (ed.), 2000. Retrieved 7 December 2007.
• Clapham, John. Elizabeth of England. E. P. Read and Conyers Read (eds). Philadelphia: University of Pennsylvania Press, 1951. OCLC 1350639.

ਇਤਿਹਾਸਕਾਰੀ ਅਤੇ ਮੈਮੋਰੀ

• Carlson, Eric Josef. "Teaching Elizabeth Tudor with Movies: Film, Historical Thinking, and the Classroom," Sixteenth Century Journal, Summer 2007, Vol. 38 Issue 2, pp. 419–440
• Collinson, Patrick. "Elizabeth I and the verdicts of history," Historical Research, Nov 2003, Vol. 76 Issue 194, pp. 469–491
• Doran, Susan, and Thomas S. Freeman, eds. The Myth of Elizabeth.(2003).
• Greaves, Richard L., ed. Elizabeth I, Queen of England (1974), excerpts from historians
• Haigh, Christopher, ed. The Reign of Elizabeth I (1984), essays by scholars
• Howard, Maurice. "Elizabeth I: A Sense Of Place In Stone, Print And Paint," Transactions of the Royal Historical Society, Dec 2004, Vol. 14 Issue 1, pp. 261–268
• Hulme, Harold (1958). "Elizabeth I and Her Parliaments: The Work of Sir John Neale". Journal of Modern History. 30 (3): 236–240. doi:10.1086/238230. JSTOR 1872838. S2CID 144764596.
• Montrose, Louis. The Subject of Elizabeth: Authority, Gender, and Representation. (2006).
• Rowse, A. L. "Queen Elizabeth and the Historians." History Today (Sept 1953) 3#9 pp 630–641.
• Watkins, John. Representing Elizabeth in Stuart England: Literature, History, Sovereignty (2002)
• Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c.
• Woolf, D. R. "Two Elizabeths? James I and the Late Queen's Famous Memory," Canadian Journal of History, Aug 1985, Vol. 20 Issue 2, pp. 167–191