ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਸਟੈਂਡਰਡ ਬੁੱਕ ਨੰਬਰ
ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਸਟੈਂਡਰਡ ਬੁੱਕ ਨੰਬਰ (ISBN) ਇੱਕ ਸੰਖਿਆਤਮਕ ਵਪਾਰਕ ਕਿਤਾਬ ਪਛਾਣਕਰਤਾ ਹੈ ਜੋ ਵਿਲੱਖਣ ਹੋਣ ਦਾ ਇਰਾਦਾ ਹੈ।[lower-alpha 1][lower-alpha 2] ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਕ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ISBN ਏਜੰਸੀ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗੀ ਤੋਂ ISBN ਖਰੀਦਦੇ ਜਾਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦੇ ਹਨ।[1]
Acronym | ISBN |
---|---|
Introduced | 1970 |
Managing organisation | ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ISBN ਏਜੰਸੀ |
Number of digits | 13 (ਪਹਿਲਾਂ 10) |
Check digit | ਵਜ਼ਨ ਕੀਤਾ ਜੋੜ |
Example | 978-3-16-148410-0 |
Website | isbn-international.org |
ਇੱਕ ISBN ਇੱਕ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨ ਦੇ ਹਰੇਕ ਵੱਖਰੇ ਸੰਸਕਰਨ ਅਤੇ ਪਰਿਵਰਤਨ (ਮੁੜ ਛਾਪਣ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ) ਨੂੰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਦਾਹਰਨ ਲਈ, ਇੱਕ ਈ-ਕਿਤਾਬ, ਇੱਕ ਪੇਪਰਬੈਕ ਅਤੇ ਇੱਕੋ ਕਿਤਾਬ ਦਾ ਹਾਰਡਕਵਰ ਐਡੀਸ਼ਨ ਹਰੇਕ ਦਾ ਵੱਖਰਾ ISBN ਹੋਵੇਗਾ। ISBN ਦਸ ਅੰਕ ਲੰਬਾ ਹੈ ਜੇਕਰ 2007 ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਅਤੇ 1 ਜਨਵਰੀ 2007 ਨੂੰ ਜਾਂ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਤਾਂ ਤੇਰ੍ਹਾਂ ਅੰਕਾਂ ਦਾ ਲੰਬਾ ਹੈ।[lower-alpha 3] ਇੱਕ ISBN ਨਿਰਧਾਰਤ ਕਰਨ ਦਾ ਤਰੀਕਾ ਰਾਸ਼ਟਰ-ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਹੈ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਅਕਸਰ ਇਸ ਗੱਲ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨ ਉਦਯੋਗ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਅੰਦਰ ਕਿੰਨਾ ਵੱਡਾ ਹੈ।
ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ISBN ਪਛਾਣ ਫਾਰਮੈਟ 1967 ਵਿੱਚ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜੋ ਕਿ 1966 ਵਿੱਚ ਬਣਾਈ ਗਈ 9-ਅੰਕਾਂ ਵਾਲੀ ਸਟੈਂਡਰਡ ਬੁੱਕ ਨੰਬਰਿੰਗ (SBN) ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। 10-ਅੰਕਾਂ ਦਾ ISBN ਫਾਰਮੈਟ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਟੈਂਡਰਡਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ ਸੰਗਠਨ (ISO) ਦੁਆਰਾ ਵਿਕਸਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ 1970 ਵਿੱਚ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਵਜੋਂ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਸਟੈਂਡਰਡ ISO 2108 (9-ਅੰਕਾਂ ਵਾਲੇ SBN ਕੋਡ ਨੂੰ ਜ਼ੀਰੋ ਨਾਲ ਪ੍ਰੀਫਿਕਸ ਕਰਕੇ 10-ਅੰਕ ISBN ਵਿੱਚ ਬਦਲਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ)।
ਨਿੱਜੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕਿਤਾਬਾਂ ਕਈ ਵਾਰ ISBN ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ISBN ਏਜੰਸੀ ਕਈ ਵਾਰ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲਕਦਮੀ 'ਤੇ ਅਜਿਹੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ISBN ਨਿਰਧਾਰਤ ਕਰਦੀ ਹੈ।[3]
ਇਕ ਹੋਰ ਪਛਾਣਕਰਤਾ, ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਸਟੈਂਡਰਡ ਸੀਰੀਅਲ ਨੰਬਰ (ISSN), ਮੈਗਜ਼ੀਨਾਂ ਅਤੇ ਅਖਬਾਰਾਂ ਵਰਗੇ ਨਿਯਮਿਤ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਸਟੈਂਡਰਡ ਸੰਗੀਤ ਨੰਬਰ (ISMN) ਸੰਗੀਤਕ ਸਕੋਰਾਂ ਨੂੰ ਕਵਰ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਇਤਿਹਾਸ
ਸੋਧੋਵਿਵਰਨ
ਸੋਧੋAmit==ਆਈ. ਐਸ. ਬੀ. ਐਨ. ਜਾਰੀ ਕਰਨ ਦਾ ਤਰੀਕਾ==
ਰਜਿਸਟਰੀ ਤੱਤ
ਸੋਧੋISBN | ਦੇਸ਼ ਜਾਂ ਖੇਤਰ | ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਕ |
---|---|---|
99921-58-10-7 | ਕਤਰ | NCCAH, ਦੋਹਾ |
9971-5-0210-0 | ਸਿੰਗਾਪੁਰ | ਵਿਸ਼ਵ ਵਿਗਿਆਨਕ (World Scientific) |
960-425-059-0 | ਗ੍ਰੀਸ | ਸਿਗਮਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨ |
80-902734-1-6 | ਚੇਕ ਗਣਤੰਤਰ; ਸਲੋਵਾਕੀਆ | ਟਾਈਟਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਕ |
85-359-0277-5 | ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ | Companhia das Letras |
1-84356-028-3 | ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਬੋਲਣ ਵਾਲੇ ਖੇਤਰ | ਸਾਈਮਨ ਵੋਲੇਨਬਰਗ ਪ੍ਰੇਸ |
0-684-84328-5 | ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਬੋਲਣ ਵਾਲੇ ਖੇਤਰ | ਸਕ੍ਰਿਬਨਰ |
0-8044-2957-X | ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਬੋਲਣ ਵਾਲੇ ਖੇਤਰ | ਫ੍ਰੇਡਰਿਕ ਉੰਗਰ |
0-85131-041-9 | ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਬੋਲਣ ਵਾਲੇ ਖੇਤਰ | ਜੇ.ਏ. ਐਲਨ ਅਤੇ ਕੰਪਨੀ |
0-943396-04-2 | ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਬੋਲਣ ਵਾਲੇ ਖੇਤਰ | ਵਿਲਮੈਨ-ਬੈਲ |
0-9752298-0-X | ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਬੋਲਣ ਵਾਲੇ ਖੇਤਰ | ਕੇ.ਟੀ. ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਕ |
ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨ element length |
0 – ਰਜਿਸਟਰੇਸ਼ਨ ਗਰੁੱਪ ਤੱਤ | 1 – ਰਜਿਸਟਰੇਸ਼ਨ ਗਰੁੱਪ ਤੱਤ | Total Registrants | ||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
From | To | Registrants | From | To | Registrants | ||
6 digits | 0-00-xxxxxx-x | 0-19-xxxxxx-x | 20 | 1-00-xxxxxx-x | 1-09-xxxxxx-x | 10 | 30 |
5 digits | 0-200-xxxxx-x | 0-699-xxxxx-x | 500 | 1-100-xxxxx-x | 1-399-xxxxx-x | 300 | 800 |
4 digits | 0-7000-xxxx-x | 0-8499-xxxx-x | 1,500 | 1-4000-xxxx-x | 1-5499-xxxx-x | 1,500 | 3,000 |
3 digits | 0-85000-xxx-x | 0-89999-xxx-x | 5,000 | 1-55000-xxx-x | 1-86979-xxx-x | 31,980 | 36,980 |
2 digits | 0-900000-xx-x | 0-949999-xx-x | 50,000 | 1-869800-xx-x | 1-998999-xx-x | 129,200 | 179,200 |
1 digit | 0-9500000-x-x | 0-9999999-x-x | 500,000 | 1-9990000-x-x | 1-9999999-x-x | 10,000 | 510,000 |
Total | 557,020 | Total | 172,990 | 730,010 |
ਅੰਕਾਂ ਨੂੰ ਖੋਜਣਾ
ਸੋਧੋਆਈ. ਐਸ. ਬੀ. ਐਨ. 10 ਅੰਕਾਂ ਨੂੰ ਖੋਜਣਾ
ਸੋਧੋFor example, for an ISBN-10 of 0-306-40615-2:
Formally, using modular arithmetic, we can say:
Formally, we can say:
ਆਈ. ਐਸ. ਬੀ. ਐਨ. 10 ਅੰਕਾਂ ਨੂੰ ਮਾਪਣਾ
ਸੋਧੋ// Returns ISBN error syndrome, zero for a valid ISBN, non-zero for an invalid one.
// digits[i] must be between 0 and 10.
int CheckISBN(int const digits[10])
{
int i, s = 0, t = 0;
for (i = 0; i < 10; i++) {
t += digits[i];
s += t;
}
return s % 11;
}
ਆਈ. ਐਸ. ਬੀ. ਐਨ. 13 ਅੰਕਾਂ ਨੂੰ ਮਾਪਣਾ
ਸੋਧੋFormally, using modular arithmetic, we can say:
For example, the ISBN-13 check digit of 978-0-306-40615-? is calculated as follows:
s = 9×1 + 7×3 + 8×1 + 0×3 + 3×1 + 0×3 + 6×1 + 4×3 + 0×1 + 6×3 + 1×1 + 5×3 = 9 + 21 + 8 + 0 + 3 + 0 + 6 + 12 + 0 + 18 + 1 + 15 = 93 93 / 10 = 9 remainder 3 10 – 3 = 7
Formally, the ISBN-13 check digit calculation is:
ਆਈ. ਐਸ. ਬੀ. ਐਨ.-10 ਤੋਂ ਆਈ. ਐਸ. ਬੀ. ਐਨ.-13 ਅੰਕਾਂ ਵਿੱਚ ਬਦਲਣਾ
ਸੋਧੋਹੋਰ ਦੇਖੋ
ਸੋਧੋ- ASIN (Amazon Standard Identification Number)
- CODEN (serial publication identifier currently used by libraries; replaced by the ISSN for new works)
- DOI (Digital Object Identifier)
- ESTC (English Short Title Catalogue)
- ETTN (Electronic Textbook Track Number)
- ISAN (International Standard Audiovisual Number)
- ISMN (International Standard Music Number)
- ISWC (International Standard Musical Work Code)
- ISRC (International Standard Recording Code)
- ISSN (International Standard Serial Number)
- ISTC (International Standard Text Code)
- ISWN (International Standard Wine Number)
- LCCN (Library of Congress Control Number)
- List of group-0 ISBN publisher codes
- List of group-1 ISBN publisher codes
- OCLC number (Online Computer Library Center number[4])
- Registration authority
- SICI (Serial Item and Contribution Identifier)
- Special:Booksources, Wikipedia's ISBN search page
- VD 16 (Verzeichnis der im deutschen Sprachbereich erschienenen Drucke des 16. Jahrhunderts)(in English: Bibliography of Books Printed in the German Speaking Countries of the Sixteenth Century)
- VD 17 (Verzeichnis der im deutschen Sprachraum erschienenen Drucke des 17. Jahrhunderts)(in English: Bibliography of Books Printed in the German Speaking Countries of the Seventeenth Century)
ਨੋਟ
ਸੋਧੋ- ↑ Occasionally, publishers assign an ISBN to more than one title—the first edition of The Ultimate Alphabet and The Ultimate Alphabet Workbook have the same ISBN, 0-8050-0076-3. Conversely, books are sometimes published with several ISBNs: A German second-language edition of Emil und die Detektive has the ISBNs 87-23-90157-8 (Denmark), 0-8219-1069-8 (United States), 91-21-15628-X (Sweden), 0-85048-548-7 (United Kingdom) and 3-12-675495-3 (Germany).
- ↑ In some cases, books sold only as sets share ISBNs. For example, the Vance Integral Edition used only two ISBNs for 44 books.
- ↑ Publishers were required to convert existing ISBNs from the 10-digit format to the 13-digit format (in their publication records) by 1 January 2007. For existing publications, the new 13-digit ISBN would only need to be added if (and when) a publication was reprinted. During the transition period, publishers were recommended to print both the 10-digit and 13-digit ISBNs on the verso of a publication's title page, but they were required to print only the 13-digit ISBN after 1 January 2007.[2]
ਹਵਾਲੇ
ਸੋਧੋ- ↑ "The International ISBN Agency". Archived from the original on 24 February 2018. Retrieved 20 February 2018.
- ↑ "Frequently Asked Questions about the new ISBN standard". ISO TC 46/SC 9. Library and Archives Canada. 31 ਮਈ 2005. Archived from the original on 10 ਜੂਨ 2007.
- ↑ Bradley, Philip (1992). "Book numbering: The importance of the ISBN" (PDF). The Indexer. 18 (1): 25–26. doi:10.3828/indexer.1992.18.1.11. S2CID 193442570. Archived from the original (PDF [245KB]) on 21 February 2021. Retrieved 4 September 2009.
- ↑ "WorldCat Web service: xISBN OCLC – WorldCat Affiliate tools]: xOCLCNUM" Archived 1 May 2011[Date mismatch] at the Wayback Machine..
ਬਾਹਰੀ ਕੜੀਆਂ
ਸੋਧੋ- ISO 2108:2005 at www.iso.org
- "Are You Ready for ISBN-13?" Archived 2009-02-19 at the Wayback Machine.. R.R. Bowker LLC.
- International ISBN Agency—coordinates and supervises the worldwide use of the ISBN system.
- Numerical List of Group Identifiers List of language/region prefixes
- Free conversion tool: ISBN-10 to ISBN-13 & ISBN-13 to ISBN-10 Archived 2013-09-12 at the Wayback Machine. from the ISBN agency. Also shows correct hyphenation & verifies if ISBNs are valid or not.
- RFC 3187 Using International Standard Book Numbers as Uniform Resource Names (URN)
- Implementation guidelines Archived 12 September 2004[Date mismatch] at the Wayback Machine.PDF(51.0KB) for the 13-digit ISBN code.
Sources
ਸੋਧੋThis article uses text imported from the English Wikipedia, published there under CC-BY-SA.