ਆਯੁਰਵੇਦ ਦਿਵਸ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਆਯੁਰਵੇਦ ਦਿਵਸ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਹਰ ਸਾਲ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਦਵਾਈਆਂ ਦੇ ਹਿੰਦੂ ਦੇਵਤਾ ਧਨਵੰਤਰੀ ਦੇ ਜਨਮ ਦਿਨ ਦੇ ਮੌਕੇ 'ਤੇ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪੁਰਾਣਾਂ ਨੇ ਉਸ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਆਯੁਰਵੇਦ ਦੇ ਦੇਵਤਾ ਵਜੋਂ ਕੀਤਾ ਹੈ। 2016 ਵਿੱਚ, ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਆਯੂਸ਼ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਧਨਵੰਤਰੀ ਦੇ ਜਨਮ ਦਿਨ ਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਆਯੁਰਵੇਦ ਦਿਵਸ ਵਜੋਂ ਘੋਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ। ਪਹਿਲਾ ਆਯੁਰਵੇਦ ਦਿਵਸ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ 28 ਅਕਤੂਬਰ 2016 ਨੂੰ ਮਨਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ।

ਇਤਿਹਾਸ

ਸੋਧੋ

ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਆਯੁਰਵੇਦ ਦਿਵਸ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ 28 ਅਕਤੂਬਰ 2016 ਨੂੰ ਧਨਵੰਤਰੀ ਜਯੰਤੀ ( ਧਨਤੇਰਸ ) ਦੇ ਦਿਨ ਨੂੰ ਮਨਾਉਣ ਲਈ ਮਨਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਆਯੁਰਵੇਦ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਦਵਾਈ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਅਤੇ ਸੰਪੂਰਨ ਪਹੁੰਚਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਵਜੋਂ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵੀਕਰਨ ਲਈ ਦੇਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਆਯੁਰਵੈਦ ਦਿਵਸ ਮਨਾਉਣ ਲਈ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸਿੱਖਿਆ ਸੰਸਥਾਵਾਂ, ਕਾਲਜ ਅਤੇ ਹਸਪਤਾਲ ਮੁਫ਼ਤ ਸਿਹਤ ਕੈਂਪ ਲਗਾਉਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਮੁਫ਼ਤ ਦਵਾਈਆਂ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਵਾਉਂਦੇ ਹਨ।[1][2]

ਅਕਤੂਬਰ 2016 ਵਿੱਚ, ਆਯੁਰਵੇਦ ਦਿਵਸ 'ਤੇ, ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਦੁਆਰਾ ਆਯੁਰਵੇਦ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਆਲ ਇੰਡੀਆ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਦਾ ਉਦਘਾਟਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[3] ਸਰਕਾਰ ਹਰ ਸਾਲ ਆਯੁਰਵੇਦ ਦਿਵਸ 'ਤੇ ਆਯੁਰਵੈਦਿਕ ਇਲਾਜ ਅਤੇ ਖੋਜ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ 'ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਧਨਵੰਤਰੀ ਆਯੁਰਵੇਦ ਪੁਰਸਕਾਰ' ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਵੀ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਧਨਵੰਤਰੀ ਆਯੁਰਵੇਦ ਪੁਰਸਕਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਪੱਤਰ, ਟਰਾਫੀ (ਧਨਵੰਤਰੀ ਦੀ ਮੂਰਤੀ) ਅਤੇ 5 ਲੱਖ ਦਾ ਨਕਦ ਇਨਾਮ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।[4]

2022 ਵਿੱਚ, ਆਲ ਇੰਡੀਆ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ ਆਯੁਰਵੇਦ, ਦਿੱਲੀ ਨੇ ਆਯੁਰਵੇਦ ਬਾਰੇ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਲਈ MyGov ਪਲੇਟਫਾਰਮ 'ਤੇ 'ਹਰ ਦਿਨ ਹਰ ਘਰ ਆਯੁਰਵੇਦ ਕਵਿਜ਼' ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ। 2022 ਵਿੱਚ, ਇਹ 23 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਮਨਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ।[5] 2021 ਵਿੱਚ, ਤੰਦਰੁਸਤੀ ਅਤੇ ਇਲਾਜ ਦੇ ਆਯੁਰਵੈਦਿਕ ਸਿਧਾਂਤਾਂ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ, 2 ਨਵੰਬਰ, 2021 ਨੂੰ 'ਪੋਸ਼ਣ ਲਈ ਆਯੁਰਵੈਦ (ਪੋਸ਼ਣ)' ਸਿਰਲੇਖ ਨਾਲ ਇਹ ਦਿਨ ਮਨਾਇਆ ਗਿਆ।[6]

ਇਹ ਵੀ ਵੇਖੋ

ਸੋਧੋ

ਹਵਾਲੇ

ਸੋਧੋ
  1. "Health camp held on Ayurveda Day". Pioneer. October 23, 2022.
  2. "Slew of programmes to mark Ayurveda Day". The Times of India. October 22, 2022.
  3. "PM dedicates All India Institute of Ayurveda to the nation". Press Information Bureau. October 17, 2022.
  4. Pruthi, Rupali (November 5, 2018). "3rd Ayurveda Day observed across India". Jagran Josh.
  5. Shajan Perappadan, Bindu (September 12, 2022). "All India Institute of Ayurveda launches 6-week programme for Ayurveda Day". The Hindu.
  6. Sharma, Rupashree (November 2, 2021). "Ayurveda Day 2021: Why is it celebrated on Dhanwantri Jayanti? Know Theme, History, Significance". Jagran Josh.