ਇਮਾਮ ਦੀਨ ਗੁਜਰਾਤੀ
ਉਸਤਾਦ ਇਮਾਮ ਦੀਨ ਗੁਜਰਾਤੀ (15 ਅਪ੍ਰੈਲ 1870 - 22 ਫਰਵਰੀ 1954) ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਤੋਂ ਉਰਦੂ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹਾਸਰਸ ਕਵੀ ਸਨ।
ਇਮਾਮ ਦੀਨ ਗੁਜਰਾਤੀ | |
|---|---|
| ਜਨਮ | ਇਮਾਮ ਉਲ ਦੀਨ 15 ਅਪ੍ਰੈਲ 1870 |
| ਮੌਤ | 22 ਫਰਵਰੀ 1954 (ਉਮਰ 83) |
| ਕਲਮ ਨਾਮ | ਇਮਾਮ ਦੀਨ ਗੁਜਰਾਤੀ |
| ਕਿੱਤਾ | ਕਵੀ |
| ਭਾਸ਼ਾ | ਉਰਦੂ، ਪੰਜਾਬੀ |
| ਨਾਗਰਿਕਤਾ | ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ |
| ਸ਼ੈਲੀ | ਕਵਿਤਾ |
| ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਕੰਮ | بانگ دہل بانگ رحیل صور اسرافیل |
ਜੀਵਨੀ ਸੋਧੋ
ਇਮਾਮ ਦੀਨ ਗੁਜਰਾਤੀ ਦਾ ਜਨਮ 15 ਅਪ੍ਰੈਲ 1870 ਨੂੰ ਗੁਜਰਾਤ, ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਇੰਡੀਆ (ਹੁਣ ਪਾਕਿਸਤਾਨ) ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸਦਾ ਅਸਲ ਨਾਮ ਇਮਾਮ-ਉਦ-ਦੀਨ ਸੀ[1][2]। ਉਸਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਸਿਰਫ ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਤੱਕ ਸੀ। ਉਹ ਗੁਜਰਾਤ ਨਗਰਪਾਲਿਕਾ ਦੇ ਮਸੂਲ ਵਿਭਾਗ ਵਿੱਚ ਨੌਕਰੀ ਕਰਦਾ ਸੀ।
ਸਾਹਿਤਕ ਸੇਵਾਵਾਂ ਸੋਧੋ
ਇਮਾਮ ਦੀਨ ਗੁਜਰਾਤੀ ਦੇ ਕਲਾਮ ਦਾ ਉਰਦੂ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਕਵਿਤਾ ਵਿੱਚ ਵਿਲੱਖਣ ਸਥਾਨ ਹੈ। ਸ਼ੁਰੂ ਵਿਚ, ਉਹ ਪੰਜਾਬੀ ਕਵਿਤਾ ਲਿਖਦਾ ਰਿਹਾ, ਪਰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਮਿੱਤਰ ਅਤੇ ਕਵੀ ਅਤੇ ਪੱਤਰਕਾਰ ਰਾਹਤ ਮਲਿਕ ਦੇ ਵੱਡੇ ਭਰਾ ਮਲਿਕ ਅਬਦੁੱਲ ਰਹਿਮਾਨ ਖਦੀਮ ਦੇ ਜ਼ੋਰ ਤੇ ਉਸਨੇ ਉਰਦੂ ਵਿੱਚ ਕਵਿਤਾ ਦਾ ਪਾਠ ਕਰਨਾ ਵੀ ਅਰੰਭ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਕਿਉਂਕਿ ਉਸਦੀ ਉਰਦੂ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਮੁਹਾਰਤ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਇਸ ਲਈ ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਕਾਵਿ ਰਚਨਾ ਲਈ ਉਰਦੂ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਮਿਲਾ ਕੇ ਆਪਣੀ ਕਾਵਿ ਸ਼ੈਲੀ ਦੀ ਕਾਢ ਕੱਢੀ ਜੋ ਉਸ ਸਮੇਂ ਬਹੁਤ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੋ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ ਅੱਜ ਵੀ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਕਵੀਆਂ ਅਤੇ ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੈ। ਇਮਾਮ ਦੀਨ ਨੇ ਗੁਜਰਾਤੀ ਸ਼ੈਲੀ ਨੂੰ ਅਪਣਾ ਕੇ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਹੈ।
ਉਸਦੇ ਸ਼ਬਦ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਬਾਂਗੇ ਦਹਲ, ਬਾਂਗੇ ਰਾਹੀਲ ਅਤੇ ਸੁਰ ਇਸਰਾਫਿਲ ਦੇ ਨਾਮ ਹੇਠ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਹੋਏ ਸਨ। ਉਸਨੇ ਸ਼ਾਇਰੀ ਕਾ ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ ਇੱਕ ਕਿਤਾਬ ਵੀ ਲਿਖੀ।[2]
ਕਿਤਾਬਾਂ ਸੋਧੋ
- ਬਾਂਗੇ ਦਹਲ
- ਬਾਂਗੇ ਰਾਹਿਲ
- ਸੁਰ ਇਸਰਾਫਿਲ
- ਸ਼ਾਇਰੀ ਕਾ ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ
ਮੌਤ ਸੋਧੋ
ਇਮਾਮ ਦੀਨ ਗੁਜਰਾਤੀ ਦਾ 22 ਫਰਵਰੀ 1954 ਨੂੰ ਗੁਜਰਾਤ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਦਿਹਾਂਤ ਹੋ ਗਿਆ।[1][2]
ਹਵਾਲੇ ਸੋਧੋ
- ↑ 1.0 1.1 امام دین گجراتی، سوانح و تصانیف ویب، پاکستان
- ↑ 2.0 2.1 2.2 پاکستان کرونیکل، ص 91، عقیل عباس جعفری، ورثہ / فضلی سنز، کراچی، 2010ء