ਏਲਨ ਪਾਮਰ ਐਲਰਟਨ (ਅਕਤੂਬਰ 17, 1835 – 31 ਅਗਸਤ, 1893) ਇੱਕ ਅਮਰੀਕੀ ਕਵੀ ਸੀ ਜਿਸਦੀ ਪ੍ਰੇਰਨਾ ਸ਼ਾਇਦ ਪੇਂਡੂ ਨਿਊਯਾਰਕ, ਵਿਸਕਾਨਸਿਨ ਅਤੇ ਕੰਸਾਸ ਦੇ ਖੇਤਾਂ ਵਿੱਚ ਉਸਦੇ ਜੀਵਨ ਤੋਂ ਆਈ ਸੀ। ਉਸ ਨੂੰ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਬਿਊਟੀਫੁੱਲ ਥਿੰਗਜ਼, ਦ ਟ੍ਰੇਲ ਆਫ਼ ਫੋਰਟੀ-ਨਾਇਨ ਅਤੇ ਵਾਲਜ਼ ਆਫ਼ ਕੌਰਨ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਯਾਦ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਜੀਵਨ ਸੋਧੋ

ਏਲਨ ਪਾਮਰ ਦਾ ਜਨਮ ਸੈਂਟਰਵਿਲੇ, ਨਿਊਯਾਰਕ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਜੋ ਵਿਲੀਅਮ ਪਾਮਰ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਦੂਜੀ ਪਤਨੀ, ਐਲੇਨੋਰ ਨਿੱਕਰਬੌਕਰ ਦੁਆਰਾ ਪਾਲੇ ਗਏ ਅੱਠ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਛੋਟੀ ਅਤੇ ਇਕਲੌਤੀ ਧੀ ਸੀ। ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ, ਇੱਕ ਕਿਸਾਨ, ਦਾ ਜਨਮ 1 ਨਵੰਬਰ, 1786 ਨੂੰ ਈਸਟ ਗਿਲਫੋਰਡ, ਵਰਮੋਂਟ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਮਾਂ, ਡੱਚ ਪਾਇਨੀਅਰਾਂ ਦੀ ਔਲਾਦ, 10 ਜੁਲਾਈ, 1792 ਨੂੰ, ਸੈਲਿਸਬਰੀ, ਕਨੈਕਟੀਕਟ ਵਿੱਚ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕਿ ਉਹ ਪੜ੍ਹ ਸਕਦੀ ਸੀ ਜਾਂ ਲਿਖ ਸਕਦੀ ਸੀ, ਅਲਰਟਨ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਸਿਰ ਵਿੱਚ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਲਿਖਣ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਯਾਦ ਤੋਂ ਸੁਣਾਉਣ ਦੀ ਯੋਗਤਾ ਰੱਖਦੀ ਸੀ।[1][2][3]

ਐਲਰਟਨ ਨੇ ਸੈਂਟਰਵਿਲੇ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ ਅਠਾਰਾਂ ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਸਕੂਲ ਅਧਿਆਪਕ ਬਣਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੈਮਿਲਟਨ, ਨਿਊਯਾਰਕ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਕੈਡਮੀ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਉੱਚ ਸਿੱਖਿਆ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ। 1862 ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਵਿਸਕਾਨਸਿਨ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਕੀਤੀ ਜਿੱਥੇ ਉਸਦੀ ਮੁਲਾਕਾਤ ਹੋਈ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਐਲਫੀਅਸ ਬਰਟਨ ਐਲਰਟਨ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕੀਤਾ, ਜੋ ਇੱਕ ਧੀ ਅਤੇ ਪੁੱਤਰ ਦਾ ਇੱਕਲਾ ਪਿਤਾ ਸੀ। ਉਸਦਾ ਪਤੀ, 18 ਫਰਵਰੀ, 1831 ਦਾ ਜਨਮ , ਕੁਯਾਹੋਗਾ ਕਾਉਂਟੀ, ਓਹੀਓ ਦਾ ਮੂਲ ਨਿਵਾਸੀ ਸੀ ਅਤੇ ਆਈਜ਼ੈਕ ਐਲਰਟਨ ਦਾ ਇੱਕ ਵੰਸ਼ਜ ਸੀ, ਜਿਸਨੇ ਆਪਣੀ ਪਤਨੀ ਅਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਨਾਲ, ਪਲਾਈਮਾਊਥ ਰੌਕ ਦੀ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਯਾਤਰਾ 'ਤੇ ਮੇਫਲਾਵਰ ' ਤੇ ਸਵਾਰ ਹੋ ਕੇ ਲੰਘਿਆ ਸੀ।[1][2][3]

ਉਹ ਅਤੇ ਉਸਦਾ ਪਤੀ ਲਗਭਗ ਸਤਾਰਾਂ ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਰਾਕ ਰਿਵਰ ਵੈਲੀ ਦੇ ਪੱਛਮੀ ਢਲਾਣ ਦੇ ਨਾਲ ਸਥਿਤ ਇੱਕ ਖੇਤ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ ਜੋ ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੇ ਦੂਰ-ਦੁਰਾਡੇ ਪਿੰਡ ਲੇਕ ਮਿਲਜ਼ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਦੂਰ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਫਾਰਮਹਾਊਸ ਨੂੰ ਘੇਰਨ ਵਾਲੀ ਚੌੜੀ ਕੰਟਰੀ ਰੋਡ ਨੂੰ ਐਲਰਟਨ ਦੁਆਰਾ "ਹਰੇ ਰੰਗ ਦੀ ਸਰਹੱਦ ਦੇ ਨਾਲ ਸਲੇਟੀ ਦਾ ਇੱਕ ਰਿਬਨ" ਅਤੇ ਈਵਾ ਰਿਆਨ ਦੁਆਰਾ ਉਸਦੀ ਕਿਤਾਬ, ਐਲੇਨ ਪੀ. ਐਲਰਟਨ ਦੀ ਵਾਲ ਆਫ਼ ਕੌਰਨ, ਅਤੇ ਹੋਰ ਕਵਿਤਾਵਾਂ (1894) ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਦਿੱਤੇ ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਵਰਣਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ):[1][3]

ਥੋੜੀ ਦੂਰੀ 'ਤੇ ਸੜਕ ਨੇ ਇੱਕ ਸਾਫ਼ ਬਬਬਲਿੰਗ ਬਰੂਕ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕੀਤਾ ਜੋ ਇੱਕ ਪੇਂਡੂ ਪੁਲ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਵਗਦਾ ਸੀ, ਦੂਰ ਬਲੂਤ ਦੇ ਬਾਗਾਂ ਵਿੱਚੋਂ, ਘਾਹ ਦੇ ਮੈਦਾਨਾਂ ਅਤੇ ਕਣਕ ਦੇ ਖੇਤਾਂ ਦੇ ਕੋਲ, ਦੂਜੀਆਂ ਸੜਕਾਂ ਨੂੰ ਰਾਕ ਨਦੀ ਵੱਲ ਦੁਹਰਾਉਦਾ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚੋਂ ਇਹ ਇੱਕ ਸਹਾਇਕ ਨਦੀ ਹੈ। ਵਿਲੋਜ਼ ਦੀ ਇੱਕ ਪੱਟੀ ਦੁਆਰਾ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਇੱਕ ਬਾਗ ਸੀ. ਕੁਝ ਡੰਡੇ ਦੂਰ ਇੱਕ ਝਰਨਾ ਸੀ, ਜਿਸ ਦਾ ਓਵਰਫਲੋ ਇੱਕ ਰਿਲ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਜੋ ਨਦੀ ਵੱਲ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਪੱਛਮ ਵੱਲ ਪਹਾੜੀ ਦੇ ਪਾਸੇ ਸੜਕ ਦੇ ਪਾਰ ਉਸਦੀਆਂ ਸਭ ਤੋਂ ਮਨਮੋਹਕ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਵਿੱਚ ਵਰਣਨ ਕੀਤੀ ਗਈ ਪੱਥਰ ਦੀ ਖੱਡ ਸੀ।[3]

1879 ਵਿੱਚ ਐਲਰਟਨਜ਼ ਨੇ ਹੈਮਲਿਨ ਅਤੇ ਪੈਡੋਨੀਆ ਕਸਬਿਆਂ ਦੇ ਨੇੜੇ ਬਰਾਊਨ ਕਾਉਂਟੀ ਵਿੱਚ ਕੁਆਰੀ ਜ਼ਮੀਨ ਦੇ ਇੱਕ ਪਲਾਟ 'ਤੇ ਵਸਣ ਲਈ ਢੱਕੀ ਹੋਈ ਵੈਗਨ ਰਾਹੀਂ ਕੰਸਾਸ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਕੀਤੀ। ਐਲਰਟਨ ਦੇ ਜੀਵਨ ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਕੰਸਾਸ ਫਾਰਮ ਇੱਕ ਸੁੰਦਰ ਘਰ, ਪੂਰੇ ਅਨਾਜ ਭੰਡਾਰਾਂ, ਪਸ਼ੂਆਂ ਅਤੇ ਘੋੜਿਆਂ ਦੇ ਝੁੰਡ, ਸੇਬ ਅਤੇ ਆੜੂ ਦੇ ਬਾਗ ਅਤੇ ਛਾਂ ਅਤੇ ਸਜਾਵਟੀ ਰੁੱਖਾਂ ਦੀਆਂ ਕਤਾਰਾਂ ਦਾ ਮਾਣ ਕਰਨ ਲਈ ਵਧੇਗਾ।[1][2][3] ਉਸਨੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਆਪਣੇ ਵਿਆਹ ਤੋਂ ਤੁਰੰਤ ਬਾਅਦ ਮਿਲਵਾਕੀ ਅਤੇ ਸ਼ਿਕਾਗੋ ਵਿੱਚ ਅਖਬਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਣ ਲਈ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀਆਂ। ਏਲੀਅਸ ਏ. ਕੈਲਕਿਨਜ਼, ਇੱਕ ਲੇਖਕ ਅਤੇ ਸੰਪਾਦਕ ਜਿਸਨੇ ਦੋਹਾਂ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕਾਗਜ਼ਾਂ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕੀਤਾ, ਉਸਦੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਸਮਰਥਕ ਅਤੇ ਦੋਸਤ ਸੀ। ਉਸ ਦੀਆਂ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਖੰਡ ਸੰਕਲਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ 1885 ਵਿੱਚ ਐਨਾਬੇਲ: ਐਂਡ ਅਦਰ ਪੋਇਮਜ਼ (ਪੋਇਮਜ਼ ਆਫ਼ ਦ ਪ੍ਰੈਰੀਜ਼) ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਦੁਬਾਰਾ 1894 ਵਿੱਚ ਈਵਾ ਰਿਆਨ ਦੁਆਰਾ ਐਲਨ ਪੀ. ਐਲਰਟਨ ਦੀ ਵਾਲ ਆਫ਼ ਕੌਰਨ, ਅਤੇ ਹੋਰ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਨਾਮਕ ਇੱਕ ਕਿਤਾਬ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[1][3]

ਸ਼੍ਰੀਮਤੀ. ਐਲਰਟਨ ਦੀਆਂ ਤੁਕਾਂ ਸੰਗੀਤਕ ਹਨ, ਅਤੇ ਉਸਦਾ ਵਿਚਾਰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਉਤਸ਼ਾਹਜਨਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਕਦੇ ਉਦਾਸ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ। ਉਹ ਕੁਝ ਜਿੰਨਾ ਡੂੰਘਾ ਹਲ ਨਹੀਂ ਵਹਾਉਂਦੀ, ਪਰ ਮੰਡੀ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੇ ਸੋਨੇ ਦੇ ਦਾਣੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹਨ। ਈਵਿੰਗ ਹਰਬਰਟ (ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਸੰਪਾਦਕ ਹਿਆਵਾਥਾ ਡੇਲੀ ਵਰਲਡ)[4]

ਮੌਤ ਸੋਧੋ

ਐਲਰਟਨ ਦੀ ਅਗਸਤ 1893 ਦੇ ਆਖਰੀ ਦਿਨ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਉਸਦੇ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਦੋਸਤਾਂ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੇ ਗਏ ਉਸਦੇ ਪਸੰਦੀਦਾ ਚਿੱਟੇ ਫੁੱਲਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਬਿਸਤਰੇ ਵਿੱਚ ਹੈਮਲਿਨ ਦੇ ਛੋਟੇ ਕਬਰਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਦਫ਼ਨਾਇਆ ਗਿਆ। ਉਸਦੇ ਪਤੀ ਦੀ 81 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ 9 ਨਵੰਬਰ, 1912 ਨੂੰ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ, ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਹੈਮਲਿਨ ਵਿਖੇ ਦਫ਼ਨਾਇਆ ਗਿਆ।[1][2][3][5][2]  

ਸਰੋਤ ਸੋਧੋ

  1. 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 Moulton, Charles Wells-The Magazine of Poetry and Literary Review, Volume 5, 1893, p. 366
  2. 2.0 2.1 2.2 2.3 2.4 "Baker, Nettie Garmer-Kansas Women in Literature, 1915, pp. 20-21
  3. 3.0 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 Ryan, Eva - (In Memoriam) Ellen P. Allerton's Walls of Corn, and Other Poems, 1894
  4. Barrington, F. H.-Kansas Day, 1892, p. 105
  5. Hiawatha World Online