ਐਸ਼ਵਰਿਆ ਟਿਪਨਿਸ ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਆਰਕੀਟੈਕਟ, ਸਿੱਖਿਅਕ ਅਤੇ ਵਿਰਾਸਤੀ ਸੰਭਾਲਵਾਦੀ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਉਪਨਾਮ ਅਭਿਆਸ ਐਸ਼ਵਰਿਆ ਟਿਪਨਿਸ ਆਰਕੀਟੈਕਟ ਭਾਰਤ ਦੇ ਅਣਗੌਲੇ ਸਮਾਰਕਾਂ ਅਤੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਇਮਾਰਤਾਂ ਦੀ ਵਿਰਾਸਤੀ ਸੰਭਾਲ 'ਤੇ ਕੇਂਦਰਿਤ ਹੈ।[1][2][3] 2015 ਵਿੱਚ, ਦੂਨ ਸਕੂਲ ਦੀ ਸਦੀ-ਪੁਰਾਣੀ ਮੇਨ ਬਿਲਡਿੰਗ 'ਤੇ ਉਸ ਦੇ ਕੰਮ ਨੂੰ ਯੂਨੈਸਕੋ ਏਸ਼ੀਆ-ਪ੍ਰਸ਼ਾਂਤ ਅਵਾਰਡਜ਼ ਫਾਰ ਕਲਚਰਲ ਹੈਰੀਟੇਜ ਕੰਜ਼ਰਵੇਸ਼ਨ ਦੇ ਤਹਿਤ ਮਾਣਯੋਗ ਜ਼ਿਕਰ ਮਿਲਿਆ। 2016 ਵਿੱਚ, ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ 18ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਮਹਿਦਪੁਰ ਕਿਲ੍ਹੇ ਦੀਆਂ ਕੰਧਾਂ ਅਤੇ ਬੁਰਜਾਂ 'ਤੇ ਫਰਮ ਦੇ ਬਹਾਲੀ ਦੇ ਕੰਮ ਨੂੰ ਯੂਨੈਸਕੋ ਏਸ਼ੀਆ ਪੈਸੀਫਿਕ ਹੈਰੀਟੇਜ ਅਵਾਰਡ ਦੇ ਤਹਿਤ ਮੈਰਿਟ ਦਾ ਪੁਰਸਕਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[4] 2018 ਵਿੱਚ, ਉਹ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਫ੍ਰੈਂਚ ਵਿਰਾਸਤ, ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ ਵਿੱਚ ਚੰਦਰਨਾਗੋਰ ਦੀ ਸਾਂਭ ਸੰਭਾਲ ਦੇ ਕੰਮ ਲਈ ਫਰਾਂਸ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਸ਼ੈਵਲੀਅਰ ਡੀ ਲ'ਆਰਡਰ ਡੇਸ ਆਰਟਸ ਐਟ ਡੇਸ ਲੈਟਰਸ ਨਿਯੁਕਤ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦੀ ਆਰਕੀਟੈਕਟ ਬਣ ਗਈ।[5][6] ਟਿਪਨਿਸ ਯੂਨੈਸਕੋ ਦੀ ਵਿਸ਼ਵ ਵਿਰਾਸਤ ਸਥਾਨ ਦਾਰਜੀਲਿੰਗ ਹਿਮਾਲੀਅਨ ਰੇਲਵੇ ਲਈ ਵਿਆਪਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਯੋਜਨਾ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਲਈ ਯੂਨੈਸਕੋ ਮਾਹਿਰ ਟੀਮ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਸੀ।[7] ਉਸਨੂੰ 2016 ਵਿੱਚ ਯੂਰਪੀਅਨ ਯੂਨੀਅਨ ਦੁਆਰਾ ਇੱਕ ਗਲੋਬਲ ਕਲਚਰਲ ਲੀਡਰ ਵਜੋਂ ਮਾਨਤਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ[8]

ਜੀਵਨੀ

ਸੋਧੋ

ਟਿਪਨਿਸ ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀ ਹੋਈ ਅਤੇ ਬਿਰਲਾ ਵਿਦਿਆ ਨਿਕੇਤਨ ਦੀ ਸਾਬਕਾ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਹੈ, ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਬੈਚਲਰ ਡਿਗਰੀ ਲਈ ਸਕੂਲ ਆਫ਼ ਪਲੈਨਿੰਗ ਐਂਡ ਆਰਕੀਟੈਕਚਰ, ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ। ਫਿਰ ਉਸਨੂੰ ਡੰਡੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਸਕਾਟਲੈਂਡ ਵਿਖੇ ਯੂਰਪੀਅਨ ਅਰਬਨ ਕੰਜ਼ਰਵੇਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਮਾਸਟਰ ਡਿਗਰੀ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਲਈ ਸਕਾਟਿਸ਼ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਸਕਾਲਰਸ਼ਿਪ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।[9] ਉਹ 2011 ਵਿੱਚ ਕਾਮਨਵੈਲਥ ਪ੍ਰੋਫੈਸ਼ਨਲ ਫੈਲੋਸ਼ਿਪ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤਕਰਤਾ ਹੈ[1]

ਕਰੀਅਰ

ਸੋਧੋ

ਸਕੂਲ ਆਫ਼ ਪਲੈਨਿੰਗ ਐਂਡ ਆਰਕੀਟੈਕਚਰ, ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਦੇ ਹੋਏ, ਟਿਪਨਿਸ ਨੇ ਰਣਜੀਤ ਸਾਬੀਕੀ ਆਰਕੀਟੈਕਟਸ ਵਿੱਚ ਇੰਟਰਨ ਕੀਤਾ, ਜੋ ਕਿ ਆਪਣੇ ਸ਼ਹਿਰੀ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਾਂ, ਸਿੱਖਿਆ ਇਮਾਰਤਾਂ ਅਤੇ ਰਿਹਾਇਸ਼ੀ ਭਾਈਚਾਰਿਆਂ ਲਈ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।[10] ਉਸਨੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਯੂਕੇ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਕੰਜ਼ਰਵੇਸ਼ਨ ਆਰਕੀਟੈਕਟਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਸਹਿਯੋਗੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ[11] 2007 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਆਰਕੀਟੈਕਚਰਲ ਕੰਜ਼ਰਵੇਸ਼ਨ ਅਤੇ ਟਿਕਾਊ ਵਿਕਾਸ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦ੍ਰਤ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਆਪਣੇ ਉਪਨਾਮ ਅਭਿਆਸ ਐਸ਼ਵਰਿਆ ਟਿਪਨਿਸ ਆਰਕੀਟੈਕਟਸ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ। 2016 ਵਿੱਚ, ਉਸਦੀ ਫਰਮ ਨੇ ਦੂਨ ਸਕੂਲ ਦੀ ਸੌ ਸਾਲ ਪੁਰਾਣੀ ਮੁੱਖ ਇਮਾਰਤ ਨੂੰ ਬਹਾਲ ਕੀਤਾ, ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਵਿਰਾਸਤ ਸੰਭਾਲ ਲਈ ਯੂਨੈਸਕੋ ਏਸ਼ੀਆ-ਪ੍ਰਸ਼ਾਂਤ ਅਵਾਰਡਾਂ ਦੇ ਤਹਿਤ ਮਾਣਯੋਗ ਜ਼ਿਕਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ।[12] ਉਸੇ ਸਾਲ, ਮਹਿਦਪੁਰ ਕਿਲੇ ਦੀਆਂ ਕੰਧਾਂ ਅਤੇ ਬੁਰਜਾਂ 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕੰਮ ਨੂੰ ਯੂਨੈਸਕੋ ਏਸ਼ੀਆ ਪੈਸੀਫਿਕ ਹੈਰੀਟੇਜ ਅਵਾਰਡ ਦੇ ਤਹਿਤ ਮੈਰਿਟ ਦਾ ਪੁਰਸਕਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[4] ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਾਬਕਾ ਫਰਾਂਸੀਸੀ ਬਸਤੀ ਚੰਦਰਨਾਗੋਰ ਵਿੱਚ ਬਹਾਲੀ ਦੇ ਯਤਨਾਂ ਲਈ, ਉਸਨੂੰ ਫਰਾਂਸ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੁਆਰਾ ਸ਼ੈਵਲੀਅਰ ਡੇ ਲ'ਆਰਡਰ ਡੇਸ ਆਰਟਸ ਐਟ ਡੇਸ ਲੈਟਰਸ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[13] ਟਿਪਨਿਸ ਯੂਨੈਸਕੋ ਦੀ ਵਿਸ਼ਵ ਵਿਰਾਸਤ ਸਥਾਨ ਦਾਰਜੀਲਿੰਗ ਹਿਮਾਲੀਅਨ ਰੇਲਵੇ ਲਈ ਵਿਆਪਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਯੋਜਨਾ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਲਈ ਯੂਨੈਸਕੋ ਮਾਹਿਰ ਟੀਮ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਸੀ।[7] ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਉਹ ਆਪਣੇ ਇਤਿਹਾਸਕ ਕੈਂਪਸ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਵਿੱਚ ਵੁੱਡਸਟੌਕ ਸਕੂਲ ਮਸੂਰੀ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਹੋਈ ਹੈ।

ਜਨਵਰੀ 2010 ਤੋਂ, ਉਹ ਆਪਣੇ ਅਲਮਾ ਮੈਟਰ, ਸਕੂਲ ਆਫ਼ ਪਲੈਨਿੰਗ ਐਂਡ ਆਰਕੀਟੈਕਚਰ, ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਵਿਖੇ ਸ਼ਹਿਰੀ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਵਿਭਾਗ ਵਿੱਚ ਵਿਜ਼ਿਟਿੰਗ ਫੈਕਲਟੀ ਰਹੀ ਹੈ।[14] ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ CEPT ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਸਰ ਜੇਜੇ ਕਾਲਜ ਆਫ਼ ਆਰਕੀਟੈਕਚਰ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਰੀਨਵਾਰਡ ਅਕੈਡਮੀ, ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ਼ ਐਮਸਟਰਡਮ,[15] ਨੀਦਰਲੈਂਡਜ਼ ਆਕਲੈਂਡ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ਼ ਟੈਕਨਾਲੋਜੀ, ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਅਤੇ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ਼ ਟੈਕਨਾਲੋਜੀ ਸਮੇਤ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਆਂ ਵਿੱਚ ਲੈਕਚਰ ਵੀ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਡੰਡੀ ਸਕਾਟਲੈਂਡ, ਯੂਕੇ ਅਤੇ ਐਡਿਨਬਰਗ ਸਕਾਟਲੈਂਡ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ।[16]

ਹਵਾਲੇ

ਸੋਧੋ
  1. "Conservation architect Aishwarya Tipnis chosen for top French". Business Standard India. Press Trust of India. January 10, 2018 – via Business Standard.
  2. "Kashmere Gate heritage haveli to have its old-world charm restored". Hindustan Times. March 3, 2013.
  3. "UNESCO Award for Restoration of Mahidpur Fort". World Monuments Fund.
  4. 4.0 4.1 "Mahidpur Fort". World Monuments Fund.
  5. "Conservationists help locals joins hands with govt to save Delhi's heritage sites".
  6. "Conservation architect Aishwarya Tipnis chosen for top French honour".
  7. 7.0 7.1 "India's heritage needs saviours. Here are 15 of them". Condé Nast Traveller India. October 14, 2018.
  8. "Two years of Global Cultural Leadership Programme | Cultural Relations Platform". www.cultureinexternalrelations.eu. Retrieved 2021-02-02.
  9. "University of Dundee : External Relations : Press Office". app.dundee.ac.uk.
  10. "How India Can Save Its Urban Heritage". Forbes India.
  11. "Heritage Schools to Old Havelis: This Woman is Using The Past To Redesign the Future!". July 12, 2019.
  12. "Urban Planner Aishwarya Tipnis Is Restoring India's Heritage Architectural Structures". Verve Magazine. June 17, 2019.
  13. "Chandernagore's French Correction". www.telegraphindia.com.
  14. "Architects & Interiors | Calcutta Heritage Collective". www.calcuttaheritage.com. Archived from the original on 2023-03-22. Retrieved 2023-03-22.
  15. "event". Reinwardt Academy (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 2020-11-03. Archived from the original on 2021-04-23. Retrieved 2021-04-23.
  16. "Tuesday, 13 April 2021 – Architectural Conservation Masterclasses" (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਬਰਤਾਨਵੀ)). Retrieved 2021-04-23.