ਔਰਤ, ਜੀਵਨ, ਆਜ਼ਾਦੀ
ਔਰਤ, ਜੀਵਨ, ਆਜ਼ਾਦੀ (ژن، ژیان، ئازادی ) ਜਾਂ ਵੂਮੈਨ, ਲਾਈਫ, ਲਿਬਰਟੀ ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਕੁਰਦਿਸ਼ ਨਾਅਰਾ ਹੈ ਜੋ ਕੁਰਦਿਸ਼ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਅਤੇ ਜਮਹੂਰੀ ਸੰਘਵਾਦੀ ਅੰਦੋਲਨਾਂ ਦੋਵਾਂ ਵਿੱਚ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। [1] [2] [3] ਮਹਾਸਾ ਅਮੀਨੀ ਦੀ ਮੌਤ ਦੇ ਜਵਾਬ ਵਜੋਂ ਈਰਾਨ ਵਿੱਚ ਹੋਏ ਵਿਰੋਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਾਂ ਦੌਰਾਨ ਇਹ ਨਾਅਰਾ ਇੱਕ ਰੈਲੀ ਵਿੱਚ ਰੋਲਾ ਬਣ ਗਿਆ। [4]
ਮੂਲ
ਸੋਧੋਨਾਅਰੇ ਦਾ ਮੂਲ ਵੀਹਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਕੁਰਦਿਸ਼ ਆਜ਼ਾਦੀ ਅੰਦੋਲਨ ਤੋਂ ਲੱਭਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਜਦੋਂ ਨਾਅਰੇ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੁਰਦ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਲਹਿਰ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਕੁਰਦਿਸ਼ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਅੰਦੋਲਨ ਦਾ ਇੱਕ ਹਿੱਸਾ ਸੀ ਜੋ ਕਿ ਈਰਾਨ, ਇਰਾਕ, ਤੁਰਕੀ ਅਤੇ ਸੀਰੀਆ ਦੀਆਂ ਸਰਕਾਰਾਂ ਦੇ ਜ਼ੁਲਮ ਦੇ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ ਜ਼ਮੀਨੀ ਪੱਧਰ ਦੀ ਸਰਗਰਮੀ 'ਤੇ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।[5] ਇਸਨੂੰ ਅਬਦੁੱਲਾ ਓਕਲਾਨ ਵਰਗੀਆਂ ਕੁਰਦ ਸ਼ਖਸੀਅਤਾਂ ਦੁਆਰਾ, ਉਸਦੀ ਪੂੰਜੀਵਾਦ ਵਿਰੋਧੀ ਅਤੇ ਪੁਰਖ-ਵਿਰੋਧੀ ਲਿਖਤਾਂ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[6] ਇਸਦੀ ਪਹਿਲੀ ਵਰਤੋਂ ਤੋਂ, ਇਹ ਨਾਅਰਾ ਕੁਰਦ ਸੰਗਠਨਾਂ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਅਤੇ ਕੁਰਦ ਅੰਦੋਲਨ ਤੋਂ ਬਾਹਰਲੇ ਲੋਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਵਰਤਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।[7]
ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਕੁਰਦੀ ਵਰਤੋਂ
ਸੋਧੋਇਹ ਨਾਅਰਾ ਜੀਨੌਲੋਜੀ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਕੁਰਦਿਸਤਾਨ ਵਰਕਰਜ਼ ਪਾਰਟੀ (ਪੀਕੇਕੇ) ਦੇ ਨੇਤਾ ਅਬਦੁੱਲਾ ਓਕਲਾਨ ਦੁਆਰਾ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[8] ਇਹ ਨਾਅਰਾ 2000 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਕੁਰਦਿਸ਼ ਔਰਤਾਂ ਦੀਆਂ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸਦੀ ਸਪੈਲਿੰਗ, ਲੈਅ ਅਤੇ ਅਰਥਾਂ ਦੇ ਮਹੱਤਵ ਦੇ ਕਾਰਨ ਇਸਨੂੰ ਆਕਰਸ਼ਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ।[3] ਇਸਲਾਮਿਕ ਸਟੇਟ (ਆਈ.ਐਸ.ਆਈ.ਐਸ.) ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਜੰਗ ਵਿੱਚ ਮਹਿਲਾ ਸੁਰੱਖਿਆ ਯੂਨਿਟਾਂ (ਵਾਈਪੀਜੇ) ਦੇ ਕੁਰਦਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਇਹ ਨਾਅਰਾ ਵਰਤਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।[9]
ਸੰਸਾਰ ਭਰ ਵਿੱਚ ਫੈਲ
ਸੋਧੋਇਹ ਨਾਅਰਾ ਪਹਿਲਾਂ ਕੁਰਦਿਸ਼ ਮਹਿਲਾ ਲੜਾਕਿਆਂ ਦੁਆਰਾ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਫਿਰ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ ਹੋਰ ਵਿਰੋਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ।[10] ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਿ 25 ਨਵੰਬਰ 2015 ਨੂੰ ਕਈ ਯੂਰਪੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਵਿਰੁੱਧ ਹਿੰਸਾ ਦੇ ਖਾਤਮੇ ਲਈ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਦਿਵਸ ਦੇ ਮੌਕੇ 'ਤੇ ਹੋਏ ਇਕੱਠਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਗਈ।[11]
ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ
ਸੋਧੋ
20 ਸਤੰਬਰ, 2022 ਨੂੰ, ਅਫਗਾਨ ਔਰਤਾਂ ਦੁਆਰਾ ਈਰਾਨ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਸਮਰਥਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਿਰੋਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਨਾਅਰਾ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ।[12]
ਫਰਾਂਸ
ਸੋਧੋ2018 ਵਿੱਚ, ਕਾਨਸ ਫਿਲਮ ਫੈਸਟੀਵਲ ਦੌਰਾਨ, ਗਰਲਜ਼ ਆਫ਼ ਦਾ ਸਨ ਦੀ ਕਾਸਟ ਨੇ "ਜਿਨ ਜਿਆੰ ਅਜ਼ਾਦੀ" ਦਾ ਨਾਅਰਾ ਲਗਾਇਆ।[13] ਇਹ ਨਾਅਰਾ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਮਾਹਸਾ ਅਮੀਨੀ ਦੀ ਮੌਤ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਦੇ ਬਾਅਦ ਸਤੰਬਰ 2022 ਵਿੱਚ ਫਰਾਂਸ ਦੀ ਲਿਬਰੇਸ਼ਨ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਪੰਨੇ 'ਤੇ ਫ਼ਾਰਸੀ ਵਿੱਚ ਛਾਪਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।[14]
ਈਰਾਨ
ਸੋਧੋ"ਔਰਤ, ਜੀਵਨ, ਆਜ਼ਾਦੀ" ਨਾਅਰੇ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਵਰਤੋਂ ਸਤੰਬਰ 2022 ਵਿੱਚ ਮਹਸਾ ਅਮੀਨੀ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਲੜੀਵਾਰ ਵਿਰੋਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਾਂ ਵਿੱਚ ਵਾਪਸ ਚਲੀ ਗਈ। ਇਹ ਨਾਅਰਾ ਪਹਿਲਾਂ ਸਾਕਕੇਜ਼ ਵਿੱਚ ਅਮੀਨੀ ਦੇ ਅੰਤਿਮ ਸੰਸਕਾਰ ਵਿੱਚ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਫਿਰ ਅੰਤਿਮ ਸੰਸਕਾਰ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸੰਨਦਾਜ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਵਿਰੋਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਾਂ ਵਿੱਚ ਸੁਣਿਆ ਗਿਆ।[15][16][17] 21 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ, ਤਹਿਰਾਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ,[18] ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਅਤੇ ਅਗਲੇ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਨਾਅਰਾ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ।[19][20] 28 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਅਤੇ ਵਿਰੋਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਾਂ ਦੀ ਨਿਰੰਤਰਤਾ, ਸ਼ੀਰਾਜ਼ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ ਮੈਡੀਕਲ ਸਾਇੰਸਿਜ਼ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਵਿਰੋਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਵੇਂ, ਸਮਾਨ ਨਾਅਰੇ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਅਰੇ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ: "ਔਰਤ, ਜੀਵਨ, ਆਜ਼ਾਦੀ; ਆਦਮੀ, ਹੋਮਲੈਂਡ, ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ"।[21]
ਈਰਾਨ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਾਂ ਦੇ ਵਿਸ਼ਵ ਦੇ ਹੋਰ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਤੱਕ ਫੈਲਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀਆਂ ਨੇ "ਔਰਤਾਂ, ਜੀਵਨ, ਆਜ਼ਾਦੀ" ਦੇ ਨਾਅਰੇ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਹੋਰ ਨਾਅਰਿਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦਿਆਂ ਰੈਲੀਆਂ ਕੀਤੀਆਂ।[22][23] ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸਦੇ ਵਿਸਤਾਰ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਵਿਆਪਕ ਕਵਰੇਜ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਫਰਾਂਸੀਸੀ ਅਖਬਾਰ ਲਿਬਰੇਸ਼ਨ ਨੇ ਇਰਾਨ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਤਸਵੀਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਫਾਰਸੀ ਵਿੱਚ ਸਿਖਰ 'ਤੇ ਨਾਅਰੇ ਦੇ ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਬਾਅਦ ਇਸਦਾ ਫ੍ਰੈਂਚ ਅਨੁਵਾਦ ਕੀਤਾ।[24][25] ਇਸਦੀ ਵਰਤੋਂ ਸ਼ੇਰਵਿਨ ਹਾਜੀਪੁਰ ਦੁਆਰਾ ਗੀਤ " ਬਰਾਏ " ਦੇ ਬੋਲਾਂ ਦੇ ਆਊਟਰੋ ਵਿੱਚ ਵੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਗੀਤ ਦੀ ਵਿਸ਼ਵ ਭਰ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੁਲਿਸ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਲਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। "ਬਾਰਾਏ" ਗੀਤ ਨੂੰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਇਰਾਨ ਲਈ 1 ਅਕਤੂਬਰ, 2022 ਨੂੰ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ ਲਗਭਗ 150 ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਗਲੋਬਲ ਵਿਰੋਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਾਂ ਵਿੱਚ ਗਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ।[26][27]
ਤੁਰਕੀ
ਸੋਧੋ
ਇਹ ਨਾਅਰਾ ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਮਾਵਾਂ ਦੁਆਰਾ ਤੁਰਕੀ ਵਿੱਚ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਵਰਤਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।[13] 21 ਸਤੰਬਰ 2022 ਨੂੰ ਜਦੋਂ ਉਹ ਇਸਲਾਮਿਕ ਰੀਪਬਲਿਕ ਆਫ਼ ਈਰਾਨ ਦੇ ਦੂਤਾਵਾਸ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਵਿਰੋਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨ ਲਈ ਇਕੱਠੇ ਹੋਏ ਸਨ, ਤਾਂ ਤੁਰਕੀ ਵਿੱਚ ਤੁਰਕੀ ਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਵੀ ਇਹ ਨਾਅਰਾ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ[28]
ਰਿਸੈਪਸ਼ਨ
ਸੋਧੋ- ਈਰਾਨੀ ਸਮਾਜ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਤਾਗੀ ਅਜ਼ਾਦਰਮਾਕੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਨਾਅਰਾ "ਮੱਧ ਵਰਗ ਦੀਆਂ ਸਭ ਤੋਂ ਜੜ੍ਹਾਂ ਵਾਲੀਆਂ ਇੱਛਾਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ" ਹੈ।[29][30]
- ਈਰਾਨੀ ਸਮਾਜ-ਵਿਗਿਆਨੀ ਫਰਹਾਦ ਖੋਸਰੋਖਾਵਰ ਇਸ ਨਾਅਰੇ ਨੂੰ "ਈਰਾਨੀ ਨਾਗਰਿਕ ਵਿਰੋਧ ਦੇ ਕ੍ਰਮ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਸ਼ਾਟ" ਮੰਨਦੇ ਹਨ।[31]
- ਸਮਾਜ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਮੇਹਰਦਾਦ ਦਰਵਿਸ਼ਪੌਰ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਨਾਅਰਾ "ਹਿੰਸਕ ਪੁਰਖੀ, ਮਾਰੂ ਅਤੇ ਤਾਨਾਸ਼ਾਹੀ ਸ਼ਾਸਕ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ ਨੂੰ ਚੁਣੌਤੀ ਦੇਣਾ" ਹੈ।[32]
- ਈਰਾਨੀ-ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਕ ਕਰੀਮ ਸਦਜਾਦਪੁਰ "ਔਰਤ, ਜੀਵਨ, ਆਜ਼ਾਦੀ" ਦੇ ਨਾਅਰੇ ਨੂੰ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਵਿਰੋਧੀ ਪੁਆਇੰਟ ਵਜੋਂ ਵੇਖਦਾ ਹੈ।[33]
- ਮੁਹੰਮਦ ਫਜ਼ਲੀ, ਈਰਾਨੀ ਸਮਾਜ-ਵਿਗਿਆਨੀ ਅਤੇ ਸਮਾਜ ਸ਼ਾਸਤਰ ਦੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਨਾਅਰੇ ਵਿੱਚ, ਔਰਤ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕਾਤਮਕ ਚਿਹਰਾ ਹੈ ਅਤੇ ਹਿੰਸਾ ਦੀ ਨਫ਼ਰਤ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ।[34]
ਜਵਾਬ
ਸੋਧੋ- ਜਰਮਨੀ ਦੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਅੰਨਾਲੇਨਾ ਬੇਰਬੌਕ ਨੇ ਪਾਰਟੀ ਕਮੇਟੀ ਵਿੱਚ "ਜਿਨ, ਜਿਆਨ, ਅਜ਼ਾਦੀ" ਦੇ ਬੈਨਰਾਂ ਨਾਲ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਲਈ ਵਿਰੋਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ।[35]
- ਯੂਰਪੀਅਨ ਸੰਸਦ ਦੇ ਇੱਕ ਸਵੀਡਿਸ਼ ਮੈਂਬਰ ਅਬੀਰ ਅਲ-ਸਹਿਲਾਨੀ ਨੇ ਈਰਾਨ ਵਿੱਚ ਕੁਰਦ ਔਰਤਾਂ ਨਾਲ ਏਕਤਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਭਾਸ਼ਣ ਦੌਰਾਨ ਯੂਰਪੀਅਨ ਸੰਸਦ ਵਿੱਚ ਵਾਲ ਕੱਟੇ ਅਤੇ ਕੈਂਚੀ ਦੀ ਇੱਕ ਜੋੜੀ ਲੈ ਕੇ ਕਿਹਾ, “ਜਿਨ, ਜਯਾਨ, ਅਜ਼ਾਦੀ”।[36]
- ਫਿਨਿਸ਼-ਅਮਰੀਕੀ ਕੁਰਦੀ ਗਾਇਕਾ ਹੈਲੀ ਲਵ ਨੇ ਜਿਨ, ਜਿਆਨ, ਆਜ਼ਾਦੀ ਦਾ ਗੀਤ ਰਿਲੀਜ਼ ਕੀਤਾ।[37]
- ਈਰਾਨੀ-ਡੱਚ ਗਾਇਕਾ ਸੇਵਦਾਲਿਜ਼ਾ ਨੇ "ਵੂਮੈਨ ਲਾਈਫ ਫ੍ਰੀਡਮ زن زندگی آزادی" ਨਾਂ ਦਾ ਗੀਤ ਰਿਲੀਜ਼ ਕੀਤਾ।[38]
ਇਹ ਵੀ ਵੇਖੋ
ਸੋਧੋ- ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਲਈ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਕਮਿਸ਼ਨ
- ਅਜ਼ਾਦੀ ਲਈ
- ਇਸਲਾਮੀ ਪੀਨਲ ਕੋਡ
- ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਆਵਾਜ਼ਾਂ
ਹਵਾਲੇ
ਸੋਧੋ- ↑ Dirik, Dilar (2022). The Kurdish Women's Movement: History, Theory, and Practice. Pluto Press.
- ↑ Bocheńska, Joanna (2018). Rediscovering Kurdistan's Cultures and Identities: The Call of the Cricket. Palgrave Macmillan. p. 47.
- ↑ 3.0 3.1 Çağlayan, Handan (2019). Women in the Kurdish Movement: Mothers, Comrades, Goddesses. Springer Nature. p. 197.
- ↑ Bayram, Seyma; Mohtasham, Diba (27 October 2022). "Iran's protesters find inspiration in a Kurdish revolutionary slogan". University of South Florida. Retrieved 19 November 2022.
- ↑ Chotiner, Isaac (2 October 2022). "How Iran's Hijab Protest Movement Became So Powerful". The New Yorker. Retrieved 6 October 2022.
- ↑ Neven, Brecht; Schäfers, Marlene (25 November 2017). "Jineology: from women's struggles to social liberation". ROAR Magazine. Retrieved 6 October 2022.
- ↑ "'The fire of Newroz was lit with the slogan 'freedom'". Welat. 11 March 2022. Archived from the original on 7 ਅਕਤੂਬਰ 2022. Retrieved 6 October 2022.
- ↑ Neven, Brecht; Schäfers, Marlene (25 November 2017). "Jineology: from women's struggles to social liberation". ROAR Magazine. Retrieved 1 October 2022.
- ↑ Hamad, Words by Sarah Lazarus Photographs by Sonja (2019-01-28). "Women. Life. Freedom. Female fighters of Kurdistan". CNN (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2022-09-29.
- ↑ "کام ژن؟ کام ژیان؟ کام ئازادی؟" [Which woman? which life? which freedom?]. Iran's Kurdistan Human Rights Watch (in ਫ਼ਾਰਸੀ). 2020-12-05. Retrieved 2022-09-28.
- ↑ ""زن, زندگی, آزادی" شعار زنان جهان شد" ["Woman, Life, Freedom" became the slogan of the women of the world]. ANF News (in ਫ਼ਾਰਸੀ). Retrieved 2022-09-28.
- ↑ "همصدایی زنان افغانستان با زنان ایران درپی قتل مهسا امینی: ما همسرنوشتیم" [Afghan women's solidarity with Iranian women after the murder of Mahsa Amini: We share the same fate]. ار.اف.ای - RFI (in ਫ਼ਾਰਸੀ). 2022-09-20. Retrieved 2022-09-28.
- ↑ 13.0 13.1 "شعار "زن، زندگی، آزادی" از کجا آمد؟". آسو (in ਫ਼ਾਰਸੀ). Retrieved 2022-09-29.
- ↑ "Libération". journal.liberation.fr (in ਫਰਾਂਸੀਸੀ). Retrieved 2022-09-29.
- ↑ "مهسا امینی با شرکت گسترده مردم به خاک سپرده شد" [Mehsa Amini was buried with the large participation of people]. dw.com (in ਫ਼ਾਰਸੀ). 17 Sep 2022. Retrieved 2022-09-28.
- ↑ "خشم عمومی از جانباختن مهسا امینی؛ معترضان شعار "زن، زندگی، آزادی" سر دادند" [Public anger over Mehsa Amini's death; Protesters chanted "Woman, Life, Freedom".]. Radio Farda (in ਫ਼ਾਰਸੀ). 2022-09-21. Retrieved 2022-09-28.
- ↑ "مردم کردستان بار دیگر به خیابانها آمدند؛ شلیک نیروهای امنیتی به معترضان" [The people of Kurdistan once again came to the streets; Security forces shot at protesters]. Iran International (in ਫ਼ਾਰਸੀ). 2022-09-21. Retrieved 2022-09-28.
- ↑ "تجمع دانشجویان دانشگاه تهران در اعتراض به قتل مهسا امینی با شعار "زن، زندگی آزادی"" [Tehran University students gathered to protest against murder of Mehsa Amini with the slogan "Woman, Life ,Freedom"]. Iran International (in ਫ਼ਾਰਸੀ). 21 September 2022. Retrieved 2022-09-28.
- ↑ تصاویر دریافتی از اعتراض مردم مریوان؛ دوشنبه ۲۸ شهریور شعار مردم: زن، زندگی، آزادی [Images received from the protest of the peopke of Marivan; Monday, 28 September, people's slogan: women, life, freedom] (in ਫ਼ਾਰਸੀ), VOA Persian, 20 September 2022, retrieved 2022-09-28
- ↑ "از کردستان تا تهران اعتراض به مرگ فجیع مهسا و در دفاع از زن، زندگی و آزادی" [From Kurdistan to Tehran, protest against the horrible death of Mahsa and in defense of women, life and freedom]. RFI (in ਫ਼ਾਰਸੀ). 2022-09-19. Retrieved 2022-09-28.
- ↑ تجمع دانشگاه پزشکی شیراز؛ "زن، زندگی، آزادی؛ مرد، میهن، آبادی" [Gathering at Shiraz Medical University; "Woman, life, freedom; Man, homeland, settlement"] (in ਫ਼ਾਰਸੀ), VOA Persian, 28 September 2022, retrieved 2022-09-28
- ↑ "انعکاس اعتراضهای سراسری در مطبوعات جهان؛ لوموند: صدای زنان ایرانی همهجا شنیده میشود" [Reflecting nationwide protests in the world press; Le Monde: Iranian women's voices are heard everywhere]. Voice of America (in ਫ਼ਾਰਸੀ). 26 September 2022. Retrieved 2022-09-28.
- ↑ "اعتراضات گسترده در حوالی سفارت جمهوری اسلامی در پاریس و لندن" [Massive protests around the embassy of the Islamic Republic in Paris and London]. Radio Zamaneh (in ਫ਼ਾਰਸੀ). 27 September 2022. Retrieved 2022-09-28.
- ↑ "اعتراضهای گسترده و سرکوب شدید در ایران؛ شورای هماهنگی تشکلهای صنفی فرهنگیان دعوت به اعتصاب کرد" [Widespread protests and severe repression in Iran; The Coordinating Council of Educators' Union Organizations called for a strike]. euronews (in ਫ਼ਾਰਸੀ). 2022-09-25. Retrieved 2022-09-28.
- ↑ "خیزش مردم ایران؛ تیتر اول رسانههای جهان" [The uprising of the Iranian people; The first headline of the world's media]. Independent Persian (in ਫ਼ਾਰਸੀ). 2022-09-26. Retrieved 2022-09-28.
- ↑ "Worldwide Rallies Show Unprecedented Support For Iran Protests". Iran International (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2022-10-20.
- ↑ Baraye (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ), retrieved 2022-10-20
- ↑ "شهروندان ترکیه در اعتراض به مرگ مهسا امینی و در همبستگی با زنان ایران تظاهرات کردند" [Turkish citizens protested the death of Mehsa Amini and demonstrated in solidarity with Iranian women]. RFI (in ਫ਼ਾਰਸੀ). 2022-09-21. Retrieved 2022-09-28.
- ↑ "شعار "زن، زندگی و آزادی " یکی از ریشهدارترین خواستههای طبقه متوسط است" [The slogan "woman, life and freedom" is one of the most rooted desires of the middle class]. Islahat News (in ਫ਼ਾਰਸੀ). 2022-09-21. Archived from the original on 2022-09-21. Retrieved 2022-09-28.
- ↑ "آزاد ارمکی: شعار "زن، زندگی و آزادی" یکی از ریشهدارترین خواستههای طبقه متوسط است" [Azadarmaki: The slogan "woman, life and freedom" is one of the most rooted desires of the middle class]. Asr-e Iran (in ਫ਼ਾਰਸੀ). 21 September 2022. Retrieved 2022-09-28.
- ↑ "جمهوری اسلامی قادر به مدیریت جامعه برای طولانیمدت نیست" [The Islamic Republic is not able to manage the society for a long time]. Radio Farda (in ਫ਼ਾਰਸੀ). 22 September 2022. Retrieved 2022-09-28.
- ↑ "جرقه انفجار "ابر جنبش" و "انقلاب زنانه" درایران؟" [The spark of the explosion of "super movement" and "women's revolution" in Iran?]. BBC Persian (in ਫ਼ਾਰਸੀ). 2022-09-22. Retrieved 2022-09-28.
- ↑ Alonso, Pierre (25 September 2022). "Iran: "femme, vie, liberté", ces trois mots que le régime honnit" [Iran: "Woman, Life, Freedom", three words that the regime hates]. Libération (in ਫਰਾਂਸੀਸੀ). Retrieved 2022-09-28.
- ↑ "موانع اعتماد عمومي در ايران" [Obstacles of public trust in Iran]. Etemad Newspaper. 27 September 2022. Retrieved 2022-09-28.
- ↑ "German Foreign Minister Annalena Baerbock official Facebook posts pictures of Party Committee with Banners of "Jin, Jiyan, Azadî"". Facebook. 28 October 2022. Retrieved 2022-10-28.
- ↑ "A Swedish member of the European Parliament Abir Al-Sahlani cuts hair during speech in solidarity with Kurdish women and taking a pair of scissors, she said "Jin, Jiyan, Azadi"". Euronews. 6 October 2022. Retrieved 2022-10-06.
- ↑ "Helly Luv released new song of Woman, Life, Freedom". YouTube. 13 October 2022. Retrieved 2022-10-13.
- ↑ "SEVDALIZA - WOMAN LIFE FREEDOM زن زندگی آزادی". YouTube. 26 November 2022. Retrieved 2022-11-26.
ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ
ਸੋਧੋ- "Zan. Zendegi. Azadi. Woman, Life, Freedom. Global action in solidarity with Iranian women & girls who are courageously demonstrating peacefully for their fundamental human rights". www.womanlifefreedom.today (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). Retrieved 2022-11-09.