ਕਪੂਰਥਲਾ ਦੀ ਇੰਦਰਾ ਦੇਵੀ
ਕਪੂਰਥਲਾ ਦੀ ਇੰਦਰਾ ਦੇਵੀ (26 ਫਰਵਰੀ 1912 – 1 ਸਤੰਬਰ 1979), ਜਿਸਨੂੰ ਪਿਆਰ ਨਾਲ ਰੇਡੀਓ ਰਾਜਕੁਮਾਰੀ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਸਮਾਜਵਾਦੀ ਅਤੇ ਰਾਜਕੁਮਾਰੀ ਸੀ, ਜੋ ਕਿ ਪੰਜਾਬ, ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕਪੂਰਥਲਾ ਰਿਆਸਤ ਦੇ ਮਹਾਰਾਜਾ ਜਗਤਜੀਤ ਸਿੰਘ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਪੋਤੀ ਸੀ। ਦੂਜੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਦੌਰਾਨ ਉਸ ਨੂੰ ਬੀਬੀਸੀ ਦੀ ਭਾਰਤੀ ਟੀਮ ਲਈ ਜਾਰਜ ਓਰਵੇਲ ਦੀ ਸਿਆਸੀ ਪੱਤਰਕਾਰ ਵਜੋਂ ਭਰਤੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉੱਥੇ ਉਹ ਹਾਊਸ ਆਫ ਕਾਮਨਜ਼ ਤੋਂ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦ ਡਿਬੇਟ ਕੰਟੀਨਿਊਜ਼ ਅਤੇ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਇੰਡੀਅਨ ਆਰਮੀ ਲਈ ਹਿੰਦੁਸਤਾਨੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਹੈਲੋ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਇੱਕ ਨਿਯਮਤ ਪ੍ਰਸਾਰਕ ਬਣ ਗਈ। ਨਾਰਾਇਣ ਮੈਨਨ ਨਾਲ ਉਸਨੇ ਇੰਡੀਅਨ ਸਰਵਿਸ ਸੰਗੀਤਕ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ ਦੀ ਮੇਜ਼ਬਾਨੀ ਕੀਤੀ ।
ਇੰਦਰਾ ਦੇਵੀ | |
|---|---|
 ਦੇਵੀ 1938 ਵਿੱਚ | |
| ਜਨਮ | 26 ਫਰਵਰੀ 1912 ਕਪੂਰਥਲਾ, ਕਪੂਰਥਲਾ ਰਾਜ, ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਭਾਰਤ |
| ਮੌਤ | 1 ਸਤੰਬਰ 1979 (ਉਮਰ 67) ਇਬੀਜ਼ਾ, ਸਪੇਨ |
| ਸਿੱਖਿਆ | ਕੁਈਨ ਮੈਰੀ ਕਾਲਜ, ਲਾਹੌਰ |
| ਪੇਸ਼ਾ | ਰੇਡੀਓ ਪੇਸ਼ਕਾਰ |
| ਸਰਗਰਮੀ ਦੇ ਸਾਲ | 1939–1968 |
| ਮਾਲਕ | ਬੀਬੀਸੀ ਰੇਡੀਓ |
| ਲਈ ਪ੍ਰਸਿੱਧ |
ਹੋਸਟਿੰਗ ਹੈਲੋ ਪੰਜਾਬ (1940) |
| ਮਾਤਾ | ਬ੍ਰਿੰਦਾ ਦੇਵੀ |
| ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰ | ਜਗਤਜੀਤ ਸਿੰਘ (ਦਾਦਾ) |
ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਸਿੱਖਿਆ
ਸੋਧੋਇੰਦਰਾ ਦੇਵੀ ਦਾ ਜਨਮ ਕਪੂਰਥਲਾ ਵਿੱਚ 26 ਫਰਵਰੀ 1912 ਨੂੰ ਸਿੱਖ ਰਾਜਕੁਮਾਰ ਪਰਮਜੀਤ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਹਿੰਦੂ ਰਾਜਪੂਤ ਪਤਨੀ ਬਰਿੰਦਾ ਦੇਵੀ ਦੇ ਘਰ ਹੋਇਆ ਸੀ।[1][2] ਉਹ ਆਪਣੀਆਂ ਤਿੰਨ ਧੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਸੀ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬ, ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕਪੂਰਥਲਾ ਰਿਆਸਤ ਦੇ ਮਹਾਰਾਜਾ ਜਗਤਜੀਤ ਸਿੰਘ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਪੋਤੀ ਸੀ।[2][3] ਬਚਪਨ ਵਿੱਚ, ਉਹ ਬੱਕਰੀ ਦਾ ਦੁੱਧ ਨਾ ਖਾਣ ਤੱਕ ਵਧਣ ਵਿੱਚ ਅਸਫਲ ਰਹੀ,[4] ਅਤੇ 1919 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਭੈਣਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਖਸਰਾ ਫੜ ਲਿਆ।[5] ਉਸਦੀ ਮਾਂ ਨੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਯਾਦ ਕੀਤਾ ਕਿ ਦੇਵੀ ਵਿਗਾੜਨ ਦੇ ਨੇੜੇ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਕਵੀਨ ਮੈਰੀ ਕਾਲਜ, ਲਾਹੌਰ ਵਿੱਚ ਬੋਰਡ ਲਈ ਭੇਜਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।[6] ਉੱਥੇ, ਉਸਨੇ ਰਾਜਨੀਤੀ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤਾ,[7] ਅਤੇ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਉਹ ਇੱਕ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਬਣਨਾ ਚਾਹੇਗੀ।[6] 1934 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਟੇਲ-ਵੈਗਰਜ਼ ਕਲੱਬ ਵਿੱਚ ਕੁੱਤਿਆਂ ਦੀ ਮਾਲਕਣ ਵਜੋਂ "ਬੇਮਿਸਾਲ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵਧੀਆ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ" ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ,[8] ਅਤੇ ਉਹ ਦਿਨ ਵੇਲੇ ਆਪਣੇ ਜੋਧਪੁਰ ਵਿੱਚ ਵਧੇਰੇ ਆਰਾਮਦਾਇਕ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਨ ਅਤੇ ਰਸਮੀ ਪਹਿਨਣ ਲਈ ਇੱਕ ਸਾੜੀ ਲਈ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ।[9]
-
ਇੰਦਰਾ ਦੇਵੀ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਅਤੇ ਦੋ ਭੈਣਾਂ ਨਾਲ -
ਇੰਦਰਾ ਦੇਵੀ (ਵਿਚਕਾਰ) ਆਪਣੀਆਂ ਭੈਣਾਂ ਰਾਜਕੁਮਾਰੀ ਸੁਸ਼ੀਲਾ (ਖੱਬੇ) ਅਤੇ ਓਰਮਿਲਾ (ਸੱਜੇ) (1935) -
ਇੰਦਰਾ ਦੇਵੀ, ਮੱਧ 1930, ਕਿਨਸੀ ਸਟੂਡੀਓਜ਼, ਦਿੱਲੀ। -
ਇੰਦਰਾ ਦੇਵੀ, ਸੰਭਾਵਤ ਮੱਧ 1930, ਹੇ ਰਾਈਟਸਨ ਲਿਮਿਟੇਡ
ਹਵਾਲੇ
ਸੋਧੋਹਵਾਲੇ
ਸੋਧੋ- ↑ Williams, Elaine (2003). "1". Memoirs of a rebellious princess. pp. 1–14.
- ↑ 2.0 2.1 "Making Britain. Discover how South Asians shaped the nation, 1870-1950: Indira Devi". www.open.ac.uk. The Open University. Archived from the original on 20 July 2022. Retrieved 20 July 2022.
- ↑ "The Princess Indira". Bucks Advertiser & Aylesbury News. 24 June 1949. p. 3 – via British Newspaper Archive.
- ↑ Williams, Elaine (2003). "9". Memoirs of a rebellious princess. pp. 117–129.
- ↑ Williams, Elaine (2003). "11". Memoirs of a rebellious princess. pp. 145–159.
- ↑ 6.0 6.1 Williams, Elaine (2003). "14". Memoirs of a rebellious princess. p. 199.
- ↑ "She talks to India". Civil & Military Gazette (Lahore). 15 October 1944. p. 3. Retrieved 17 August 2022 – via British Newspaper Archive.
- ↑ "Tail-wagger sergeants - Champion Recruiter". Bournemouth Weekly Post and Graphic. 13 January 1934. p. 12. Retrieved 25 July 2022 – via British Newspaper Archive.
- ↑ Williams, Elaine (2003). "15". Memoirs of a rebellious princess. pp. 205–219.
ਬਿਬਲੀਓਗ੍ਰਾਫੀ
ਸੋਧੋ- Williams, Elaine (2003). Maharani: Memoirs of a rebellious princess. Brinda, Maharani of Kapurthala. New Delhi: Rupa & Co. ISBN 0-595-09428-7.
ਹੋਰ ਪੜ੍ਹਨਾ
ਸੋਧੋ- Calder, Ritchie; Dover, Cedric; Ch'ien, Hsiao; Orwell, George (1943). Talking to India. George Allen & Unwin Ltd.
- Williams, Elaine (1954). Maharani: Memoirs of a rebellious princess. Brinda, Maharani of Kapurthala. Henry Holt. ISBN 0-595-09428-7.
ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ
ਸੋਧੋ
Indira Devi of Kapurthala ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਮੀਡੀਆ ਵਿਕੀਮੀਡੀਆ ਕਾਮਨਜ਼ ਉੱਤੇ ਹੈ- Portraits of Indira Devi of Kapurthala at the National Portrait Gallery, London
- BBC documentary: 19 Metre Band ("Go behind the scenes of Indian programmes on the BBC General Overseas Service (later the World Service)") (1941)
