ਕਾਬੁਕੀ (歌舞伎, かぶき?) ਜਾਪਾਨੀ ਥੀਏਟਰ ਦਾ ਇੱਕ ਕਲਾਸੀਕਲ ਰੂਪ ਹੈ, ਜੋ ਰਵਾਇਤੀ ਨਾਚ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਟਕੀ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਨੂੰ ਮਿਲਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਕਾਬੁਕੀ ਥੀਏਟਰ ਇਸਦੇ ਭਾਰੀ ਅੰਦਾਜ਼ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਾਂ, ਇਸਦੇ ਗਲੈਮਰਸ, ਬਹੁਤ ਹੀ ਸਜਾਏ ਗਏ ਪੁਸ਼ਾਕਾਂ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਕੁਝ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਪਹਿਨੇ ਗਏ ਵਿਸਤ੍ਰਿਤ ਕੁਮਾਡੋਰੀ ਮੇਕ-ਅੱਪ ਲਈ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕਾਬੁਕੀ ਸ਼ਬਦ ਇੱਕ ਕਿਰਿਆ ਤੋਂ ਉਤਪੰਨ ਹੋਇਆ ਹੈ ਜੋ ਨੌਜਵਾਨ ਸਮੁਰਾਈ ਸਰਪ੍ਰਸਤਾਂ ਦਾ ਵਰਣਨ ਕਰਨ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ, ਜਿਸਦਾ ਅਰਥ ਹੈ "ਅਜੀਬ ਹੋਣਾ" ਜਾਂ "ਆਫਬੀਟ"।[1]

ਈਡੋ ਵਿੱਚ ਇਚੀਮੁਰਾ-ਜ਼ਾ ਥੀਏਟਰ ਥੀਏਟਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ਿਬਾਰਾਕੂ ਦਾ ਜੁਲਾਈ 1858 ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ। ਉਤਾਗਾਵਾ ਟੋਯੋਕੁਨੀ III ਦੁਆਰਾ ਟ੍ਰਿਪਟਾਈਚ ਵੁੱਡ ਬਲਾਕ ਪ੍ਰਿੰਟ।
ਸੁਗਾਵਾਰਾ ਡੇਂਜੂ ਟੇਨਾਰਾਈ ਕਾਗਾਮੀ ਵਿੱਚ ਓਨੋਏ ਕਿਕੂਗੋਰੋ VI ਉਮੇਓ-ਮਾਰੂ ਵਜੋਂ

ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕਾਬੁਕੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਈਡੋ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਦੌਰ ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਕਲਾ ਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕ, ਇਜ਼ੂਮੋ ਨੋ ਓਕੁਨੀ ਨੇ ਇੱਕ ਮਹਿਲਾ ਡਾਂਸ ਟੋਲੀ ਬਣਾਈ ਸੀ ਜੋ ਕਿਯੋਟੋ ਵਿੱਚ ਡਾਂਸ ਅਤੇ ਹਲਕੇ ਸਕੈਚ ਨੂੰ ਪੇਸ਼ ਕਰਦੀ ਸੀ। 1629 ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਕਾਬੁਕੀ ਥੀਏਟਰ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਲਾ ਦਾ ਰੂਪ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਇਸਦੇ ਮੌਜੂਦਾ ਸਾਰੇ-ਪੁਰਸ਼ ਥੀਏਟਰਿਕ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਵਿਕਸਤ ਹੋਇਆ। ਕਾਬੁਕੀ 17ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਵਿਕਸਿਤ ਹੋਇਆ ਅਤੇ 18ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਮੱਧ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਸਿਖ਼ਰ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ।

2005 ਵਿੱਚ, ਕਾਬੁਕੀ ਥੀਏਟਰ ਨੂੰ ਯੂਨੈਸਕੋ ਦੁਆਰਾ ਇੱਕ ਅਟੁੱਟ ਵਿਰਾਸਤ ਵਜੋਂ ਘੋਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਜਿਸਦਾ ਸਰਵ ਵਿਆਪਕ ਮੁੱਲ ਹੈ। 2008 ਵਿੱਚ, ਇਸਨੂੰ ਮਨੁੱਖਤਾ ਦੀ ਅਟੱਲ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਵਿਰਾਸਤ ਦੀ ਯੂਨੈਸਕੋ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧੀ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[2]

ਨਿਰੁਕਤੀ

ਸੋਧੋ

ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਕਾਂਜੀ ਜੋ ਕਾਬੁਕੀ ਸ਼ਬਦ ਨੂੰ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ, 'sing' (?) , 'dance' (?) , ਅਤੇ 'skill' (?) ਵਜੋਂ ਪੜ੍ਹਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਕਾਬੁਕੀ ਨੂੰ ਕਈ ਵਾਰ 'ਗਾਉਣ ਅਤੇ ਨੱਚਣ ਦੀ ਕਲਾ' ਵਜੋਂ ਅਨੁਵਾਦ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਹ ateji ਅੱਖਰ ਹਨ ਜੋ ਵਾਸਤਵਿਕ ਵਿਉਤਪਤੀ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਦਰਸਾਉਂਦੇ, ਜੋ ਉਚਾਰਨ ਲਈ ਵਰਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। 'ਹੁਨਰ' ਦੀ ਕਾਂਜੀ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਾਬੁਕੀ ਥੀਏਟਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਕਲਾਕਾਰ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ।

ਕਿਉਂਕਿ ਕਾਬੁਕੀ ਸ਼ਬਦ ਕ੍ਰਿਆ kabuku ਤੋਂ ਲਿਆ ਗਿਆ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਅਰਥ ਹੈ 'ਝੁੱਕਣਾ' ਜਾਂ 'ਆਮ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਹੋਣਾ', ਸ਼ਬਦ ਕਾਬੁਕੀ ਨੂੰ 'ਅਵੰਤ-ਗਾਰਡੇ' ਜਾਂ 'ਅਜੀਬ' ਥੀਏਟਰ ਵਜੋਂ ਵੀ ਸਮਝਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਸਮੀਕਰਨ kabukimono (歌舞伎者?) ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਉਹਨਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਅਜੀਬ ਪਹਿਰਾਵੇ ਵਿੱਚ ਸਨ। ਇਸਦਾ ਅਕਸਰ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ 'ਅਜੀਬ ਚੀਜ਼ਾਂ' ਜਾਂ 'ਪਾਗਲਾਂ' ਵਜੋਂ ਅਨੁਵਾਦ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਸਮੁਰਾਈ ਦੇ ਗੈਂਗ ਦੁਆਰਾ ਪਹਿਨੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਪਹਿਰਾਵੇ ਦੀ ਸ਼ੈਲੀ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਇਤਿਹਾਸ

ਸੋਧੋ

1603-1629: ਕਾਬੁਕੀ

ਸੋਧੋ
 
ਕਾਬੁਕੀ (1600) ਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕ ਇਜ਼ੂਮੋ ਨੋ ਓਕੁਨੀ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣਾ ਪੋਰਟਰੇਟ

ਕਾਬੁਕੀ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ 1603 ਵਿੱਚ ਈਡੋ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਸੀ ਜਦੋਂ ਸਾਬਕਾ ਧਾਰਮਿਕ ਸਥਾਨ ਇਜ਼ੂਮੋ ਨੋ ਓਕੁਨੀ, ਸੰਭਾਵਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਜ਼ੂਮੋ-ਟਾਇਸ਼ਾ ਦੀ ਇੱਕ miko, ਨੇ ਨੌਜਵਾਨ ਮਹਿਲਾ ਡਾਂਸਰਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਸਮੂਹ ਦੇ ਨਾਲ ਪੈਂਟੋਮਾਈਮ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਵੀਂ, ਸਧਾਰਨ ਸ਼ੈਲੀ ਦੇ ਡਾਂਸ ਡਰਾਮੇ ਦੇ ਨਾਲ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਸੀ।[3][4][5][6]

ਨੋਟਸ

ਸੋਧੋ
  1. Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000006-QINU`"'</ref>" does not exist.
  2. "UNESCO – Kabuki theatre".
  3. Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000009-QINU`"'</ref>" does not exist.
  4. "Okuni | Kabuki dancer". Encyclopedia Britannica (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 5 May 2019.
  5. Haar 1971
  6. Masato 2007