ਕੱਛ ਦੀ ਖਾੜੀ
ਕੱਛ ਦੀ ਖਾੜੀ ਕੱਛ ਅਤੇ ਸੌਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਪ੍ਰਾਇਦੀਪ ਖੇਤਰਾਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਸਥਿਤ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਸਰਹੱਦ ਨਾਲ ਲੱਗਦੇ ਗੁਜਰਾਤ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਘਿਰਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਹ ਓਮਾਨ ਦੀ ਖਾੜੀ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਅਰਬ ਸਾਗਰ ਵੱਲ ਖੁੱਲ੍ਹਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਦਲਦਲ ਦੇ ਮੈਦਾਨ, ਨਦੀਆਂ ਅਤੇ ਖਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਸੰਕੁਚਿਤ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਦੁਆਰ 'ਤੇ ਲਗਭਗ 50 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਚੌੜਾ ਹੈ।[1] ਦੱਖਣੀ ਤੱਟ ਟਾਪੂਆਂ, ਚਿੱਕੜ ਦੇ ਫਲੈਟਾਂ ਅਤੇ ਕੋਰਲ ਰੀਫਾਂ ਨਾਲ ਘਿਰਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਪਾਏ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਸਮੁੰਦਰੀ ਜੀਵਣ ਦੀ ਵੱਡੀ ਮਾਤਰਾ ਦੇ ਕਾਰਨ ਇਸ ਦੇ ਵੱਡੇ ਹਿੱਸੇ ਪਾਰਕਾਂ ਅਤੇ ਅਸਥਾਨਾਂ ਵਜੋਂ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਉੱਤਰੀ ਪਾਸੇ ਵਿਆਪਕ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਫਲੈਟਾਂ ਨਾਲ ਕਤਾਰਬੱਧ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਮੁੰਦਰਾ ਅਤੇ ਕੁਵੇ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਸਮੁੰਦਰੀ ਜ਼ਹਾਜ਼ ਬੰਦਰਗਾਹਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਹਿੱਸਾ ਮਾਂਡਵੀ, ਬੇਦੀ ਅਤੇ ਕਾਂਡਲਾ ਸਮੇਤ ਉੱਤਰੀ ਪਾਸੇ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਕੱਛ ਦੀ ਖਾੜੀ ਦੀ ਅਧਿਕਤਮ ਡੂੰਘਾਈ ਲਗਭਗ 123 ਮੀਟਰ (403 ਫੁੱਟ) ਹੈ।[1] ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਖਾੜੀ ਦੇ ਮੂੰਹ 'ਤੇ ਲੁਸ਼ਿੰਗਟਨ, ਰਨਵਾੜਾ, ਬੌਬੀ ਅਤੇ ਗੁਰੂਰ ਵਰਗੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਝੰਡੇ ਹਨ। ਇਹ ਖਾੜੀ 8500 km^2 ਡੈਲਟਾ ਬਣਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਲਗਭਗ 150 km ਦੀ ਲੰਬਾਈ ਦੇ ਨਾਲ ਗੁਜਰਾਤ ਵਿੱਚ ਡੂੰਘਾਈ ਨਾਲ ਫੈਲਦੀ ਹੈ। ਘੱਟ ਸਲਾਨਾ ਵਰਖਾ ਜੋ ਖਾੜੀ ਵਿੱਚ ਵਹਿੰਦੀ ਹੈ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਕੋਈ ਵੱਡੀਆਂ ਨਦੀਆਂ ਖਾੜੀ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਅਤੇ ਵਹਿਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।[2]
6.2 ਮੀਟਰ ਦੇ ਆਸ-ਪਾਸ ਬਸੰਤ ਦੀਆਂ ਲਹਿਰਾਂ ਦੇ ਸਿਖਰ ਦੇ ਨਾਲ ਜਵਾਰ ਦੀਆਂ ਸਥਿਤੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਜਦੋਂ ਕਿ ਸਾਲਾਨਾ ਔਸਤ ਲਗਭਗ 4 ਮੀਟਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਟਾਇਡਾਂ ਦੀ ਉਚਾਈ ਇਸ ਗੱਲ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਕਿੰਨੀ ਡੂੰਘੀ ਖਾੜੀ ਵਿਚ ਦਰਜ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਓਹਕਾ ਨੂੰ 3.06 ਮੀਟਰ ਦੀ ਰੇਂਜ ਵਿੱਚ ਮਾਪਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕਿ ਕੰਡਲਾ ਨੂੰ ਉਸੇ ਸਮੇਂ 5.89 ਮੀਟਰ ਦੀ ਉਚਾਈ ਦਿਖਾਈ ਗਈ ਹੈ।[1] ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਕਰੰਟ ਦੀ ਗਤੀ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਦੁਆਰ 'ਤੇ 1.5 ਤੋਂ 2.5 ਗੰਢਾਂ ਅਤੇ ਕੇਂਦਰ ਦੇ ਅੰਦਰ 3 ਤੋਂ 5 ਗੰਢਾਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਦਰਜ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।[2]
ਹਵਾਲੇ
ਸੋਧੋ- ↑ 1.0 1.1 1.2 Wagle, B G (1979). "Geomorphology of the Gulf of Kutch" (PDF). Indian Journal of Marine Sciences. 8: 123–126.
- ↑ 2.0 2.1 Kunte, P. D.; Wagle, B. G.; Sugimori, Yasuhiro (January 2003). "Sediment transport and depth variation study of the Gulf of Kutch using remote sensing". International Journal of Remote Sensing (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 24 (11): 2253–2263. doi:10.1080/01431160210164316. ISSN 0143-1161. S2CID 128498617.