ਖ਼ਾਲਿਸਤਾਨ ਲਹਿਰ: ਰੀਵਿਜ਼ਨਾਂ ਵਿਚ ਫ਼ਰਕ

[[ਤਸਵੀਰ:Flagge Khalistans.svg|thumb|250px|right|'''ਖ਼ਾਲਿਸਤਾਨ''' ਦਾਦੇ ਲਈ ਪ੍ਰਸਾਵਿਤ ਝੰਡਾ]]

'''ਖ਼ਾਲਿਸਤਾਨ''', (ਮਤਲਬ: "ਸ਼ੁੱਧਾਂ ਦੀ ਧਰਤੀ") [[ਜਗਜੀਤ ਸਿੰਘ ਚੌਹਾਨ]] ਦਾ [[ਭਾਰਤ|ਹਿੰਦੁਸਤਾਨ]] ਦੀਦੇ ਰਿਆਸਤ ਦੀਰਾਜ [[ਪੰਜਾਬ]] ਦੇ ਅਲਹਿਦਗੀ ਪਸੰਦਅਲਗਾਵਾਦੀ ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ ਮੁਜੱਵਜਾਪ੍ਰਸਾਵਿਤ ਦੇਸਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਦਿੱਤਾ ਨਾਮ ਹੈ।<ref>{{cite web| url=http://www.ajdiawaaz.com/ਸੰਡੇ-ਮੈਗਜ਼ੀਨ/15683-ਦੁਨੀਆਂ-ਨੂੰ-ਇੱਕ-ਖ਼ਾਲਿਸਤਾਨ-ਦੀ-ਜ਼ਰੂਰਤ-ਹੈ.html| title=ਦੁਨੀਆਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਖ਼ਾਲਿਸਤਾਨ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ।publisher=ਅੱਜ ਦੀ ਆਵਾਜ| accessdate=20 September 2013}}</ref> ਹਿੰਦੁਸਤਾਨਭਾਰਤ ’ਚਵਿੱਚ ਖ਼ਾਲਿਸਤਾਨ ਦੀਦੇ ਅਲਹਿਦਗੀ-ਪਸੰਦਅਲਗਾਵਵਾਦੀ ਤਹਿਰੀਕਅੰਦੋਲਨ 1980 ਦੀ ਦੁਹਾਈ ’ਚ ਆਪਣੇ ਸਿਖਰ ’ਤੇ ਸੀ। ਇਸ ਅਲਹਿਦਗੀ-ਪਸੰਦਅਲਗਾਵਵਾਦੀ ਲਹਿਰਅੰਦੋਲਨ ਕਾਰਨ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਹਾਲਤ ਬਹੁਤ ਬਿਗੜ ਗਏ ਸਨ। ਇਸ ਦੀ ਫਿਰਕੂ ਜਿਹਨੀਅਤ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਕਰਮ ਵਜੋਂਵੱਜੋਂ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿੱਚ [[ਹਿੰਦੂਤਵ]] ਦੀਆਂ ਸੰਪ੍ਰਦਾਇਕ ਤਾਕਤਾਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਬਲ ਮਿਲਿਆ।

ਖ਼ਾਲਿਸਤਾਨ ਅੰਦੋਲਨ ਇੱਕ ਸਿੱਖ ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦੀ ਅੰਦੋਲਨ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਖ਼ਾਲਿਸਤਾਨ (ਪੰਜਾਬੀ: ਖ਼ਾਲਿਸਤਾਨ, "ਸ਼ੁੱਧ ਦੀ ਧਰਤੀ") ਦਾ ਇਕ ਵੱਖਰੀਅਲਹਿਦਾ ਦੇਸ਼ ਬਣਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜੋ [[ਦੱਖਣੀ ਏਸ਼ੀਆ]] ਦੇ [[ਪੰਜਾਬ, ਭਾਰਤ|ਪੰਜਾਬ]] ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਪ੍ਰਸਤਾਵਿਤ ਦੇਸ਼ ਖ਼ਾਲਿਸਤਾਨ ਦੀ ਖੇਤਰੀ ਪਰਿਭਾਸ਼ਾ ਦੇ ਵਿੱਚ [[ਪੂਰਬੀ ਪੰਜਾਬ|ਪੂਰਬੀ ਤੋਂਪੰਜਾਬ ਹੈ(ਮੌਜੂਦਾ ਭਾਰਤੀ ਰਾਜ)]], [[ਪੰਜਾਬ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ|ਪੱਛਮੀ ਪੰਜਾਬ (ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਸੂਬਾ/ਪ੍ਰਾਂਤ)]], [[ਹਰਿਆਣਾ]], [[ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼]], [[ਜੰਮੂ ਅਤੇ ਕਸ਼ਮੀਰ]], ਅਤੇ [[ਰਾਜਸਥਾਨ]] ਦੇ ਕੁਝ ਹਿੱਸਿਆਂਪੰਜਾਬੀ ਵਿੱਚ।ਬੋਲਣ ਵਾਲੇ ਇਲਾਕੇ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। [[ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ]] ਪ੍ਰਸਤਾਵਿਤ ਰਾਜਧਾਨੀ ਹੈ।

== ਇਤਹਾਸਕ ਪਿੱਠਭੂਮੀ ==
[[ਪੰਜਾਬ (ਖੇਤਰ)|ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਖੇਤਰ]] ਸਿੱਖਾਂ ਦਾ ਇਕ ਰਵਾਇਤੀ ਜਗੀਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਦੁਆਰਾ ਆਪਣੀ ਜਿੱਤ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਸ ਦੇ ਉੱਤੇ ਸਿੱਖਾਂ ਨੇ 82 ਸਾਲ ਸ਼ਾਸਨ ਕੀਤਾ ਸੀ; [[ਸਿੱਖ ਮਿਸਲਾਂ]] ਨੇ 1767 ਤੋਂ 1799 ਤੱਕ ਸਮੁੱਚੇ ਪੰਜਾਬ ਉੱਤੇ ਸ਼ਾਸਨ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਹਾਸਭਾਮਹਾਂਸਭਾ ਮਹਾਰਾਜਾ[[ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ|ਮਹਾਂਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ]] ਦੁਆਰਾ [[ਸਿੱਖ ਸਾਮਰਾਜ]] ਵਿੱਚ ਇਕਜੁਟਇਕਜੁੱਟ ਨਹੀਂ ਹੋ ਗਈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਖੇਤਰ ਵਿਚਵਿੱਚ [[ਹਿੰਦੂ|ਹਿੰਦੂਆਂ]] ਅਤੇ [[ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ]] ਦੀ ਕਾਫੀ ਗਿਣਤੀ ਹੈ, ਅਤੇ 1947 ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਸਿੱਖਾਂ ਨੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਧਾਰਮਿਕ ਸਮੂਹ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ ਜੋ ਸਿਰਫ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਸੂਬੇ ਦੇ ਲੁਧਿਆਣੇ ਜ਼ਿਲੇ ਵਿਚ ਸਨ। ਜਦੋਂ ਮੁਸਲਿਮ ਲੀਗ ਨੇ 1940 ਦੇ ਲਾਹੌਰ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਰਾਹੀਂ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਲਈ ਇਕ ਵੱਖਰੇ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਤਾਂ ਸਿੱਖ ਆਗੂਆਂ ਦਾ ਇਕ ਹਿੱਸਾ ਇਹ ਚਿੰਤਾ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਹਿੰਦੂ ਅਤੇ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਵਿਚਕਾਰ [[ਭਾਰਤ ਦੀ ਵੰਡ]] ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਭਾਈਚਾਰਾ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਮਾਤ-ਭੂਮੀ ਦੇ ਰਹਿ ਜਾਵੇਗਾ। ਉਹ ਖ਼ਾਲਿਸਤਾਨ ਦੇ ਵਿਚਾਰ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਪਾਉਂਦੇ ਹੋਏ, ਇਸ ਨੂੰ ਇਕੋ-ਇਕ ਈਸਾਈ ਰਾਜ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿਚ ਉਭਾਰ ਕੇ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਵੱਡੇ ਹਿੱਸੇ ਦਾ ਇਕ ਛੋਟਾ ਜਿਹਾ ਹਿੱਸਾ ਦਿਖਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਵੰਡ ਦੀ ਘੋਸ਼ਣਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਬਹੁਤੇ ਸਿੱਖ ਪੰਜਾਬਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਪੰਜਾਬ ਸੂਬੇ ਤੋਂ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਭਾਰਤੀ ਸੂਬੇਰਾਜ ਵੱਲ ਚਲੇ ਗਏ, ਫਿਰ ਇਸ ਸਮੇਂ ਹਰਿਆਣਾ ਅਤੇ ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਕੁਝ ਹਿੱਸੇ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ। 1947 ਵਿਚਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, [[ਅਕਾਲੀ ਲਹਿਰ|ਅਕਾਲੀ ਦਲ]] ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਅਧੀਨ [[ਪੰਜਾਬੀ ਸੂਬਾ ਅੰਦੋਲਨ]] 1950 ਵਿਆਂਵੀਆਂ ਵਿਚ ਭਾਰਤ ਦੇ ਪੰਜਾਬ ਖੇਤਰ ਵਿਚ ਪੰਜਾਬੀ ਬਹੁਗਿਣਤੀ ਰਾਜ (ਸੂਬਾ) ਦੀ ਸਿਰਜਣਾ ਵੱਲ ਸੀ। ਇਸ ਗੱਲ ਤੋਂ ਚਿੰਤਤ ਹੈ ਕਿ ਇਕ ਪੰਜਾਬੀ ਬਹੁਗਿਣਤੀ ਰਾਜ ਬਣਾਉਣ ਨਾਲ ਸਿੱਖਾਂ ਦੀ ਬਹੁਗਿਣਤੀ ਵਾਲਾ ਰਾਜ ਬਣਾਉਣਾ ਚੰਗੀ ਗੱਲ ਹੋਵੇਗੀ, [[ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ]] ਨੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿਚ ਮੰਗ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਲੜੀਵਾਰ ਵਿਰੋਧਾਂ ਦੇਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਸਿੱਖਾਂ ਤੇ ਹਿੰਸਕ ਤਿੱਖੇ ਟੁਕੜੇ, ਅਤੇ 1965 ਦੀ ਭਾਰਤ-ਪਾਕਿਪਾਕ ਜੰਗ, ਸਰਕਾਰ ਆਖਿਰ ਰਾਜ ਨੂੰ ਵੰਡਣ, ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਨਵੇਂ ਸਿੱਖ ਬਹੁਮਤ ਬਣਾਉਣ ਅਤੇ ਬਾਕੀ ਦੇ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ਾਂਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਹਰਿਆਣਾ ਦਾ ਨਵਾਂ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਵੰਡਣ ਲਈ ਸਹਿਮਤ ਹੋ ਗਈ। ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਹਰਿਆਣਾ ਦਾ ਨਵਾਂ ਰਾਜ। ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਸਿੱਖ ਨੇਤਾਵਾਂ ਨੇ ਰਾਜਾਂ ਲਈ ਵਧੇਰੇ ਖੁਦਮੁਖਤਿਆਰੀਖੁਦ ਇਖਤਿਆਰੀ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰਨੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਇਹ ਦੋਸ਼ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਕੇਂਦਰਕੇਂਦਰੀ ਸਰਕਾਰ ਪੰਜਾਬ ਵਿਰੁੱਧ ਪੱਖਪਾਤ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਨੇ ਇਕ ਸੁਤੰਤਰ ਸਿੱਖ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਮੰਗ ਦਾ ਸਪਸ਼ਟ ਤੌਰ ਤੇ ਵਿਰੋਧ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਪਰੰਤੂ ਇਸ ਦੁਆਰਾ ਉਠਾਏ ਮੁੱਦਿਆਂ ਨੂੰ ਖ਼ਾਲਿਸਤਾਨ ਦੇ ਸਮਰਥਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਇੱਕ ਵੱਖਰੇ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਸਿਰਜਣਾ ਲਈ ਇੱਕ ਪਹਿਲ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਵਰਤਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।