ਗੀਤਾਂਜਲੀ ਲਾਲ (ਜਨਮ ਗੀਤਾਂਜਲੀ ਦੇਸਾਈ ; 6 ਨਵੰਬਰ 1948) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਕਥਕ ਡਾਂਸਰ ਅਤੇ ਕੋਰੀਓਗ੍ਰਾਫਰ ਹੈ।

ਗੀਤਾਂਜਲੀ ਲਾਲ

ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਸਿੱਖਿਆ

ਸੋਧੋ

ਗੀਤਾਂਜਲੀ ਲਾਲ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ, ਰਜਨੀਕਾਂਤ ਦੇਸਾਈ - ਇੱਕ ਮਸ਼ਹੂਰ ਗਾਇਕ ਅਤੇ ਸੰਗੀਤ ਦੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਅਤੇ ਆਗਰਾ ਘਰਾਣੇ ਦੇ ਆਫਤਾਬ-ਏ-ਮੋਸੀਕੀ ਉਸਤਾਦ ਫੈਯਾਜ਼ ਖਾਨ ਦੇ ਚੇਲੇ ਦੁਆਰਾ ਹਿੰਦੁਸਤਾਨੀ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਸੰਗੀਤ ਵਿੱਚ ਰਸਮੀ ਸਿਖਲਾਈ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ।[1] ਉਸਨੇ 6 ਸਾਲ ਦੀ ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਕੱਥਕ ਡਾਂਸ ਦੀ ਮਸ਼ਹੂਰ ਰੋਸ਼ਨ ਕੁਮਾਰੀ ਦੇ ਅਧੀਨ ਰਸਮੀ ਸਿਖਲਾਈ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ।[2][3]

ਗੀਤਾਂਜਲੀ ਲਾਲ ਨੇ ਪੰਡਿਤ ਗੋਪੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾ,[4] ਸ਼੍ਰੀ ਮੋਹਨ ਰਾਓ ਕਲਿਆਨਪੁਰਕਰ ਅਤੇ ਜੈਪੁਰ ਘਰਾਣੇ ਦੇ ਪੰਡਿਤ ਦੇਵੀ ਲਾਲ ਦੇ ਅਧੀਨ ਕਥਕ ਨਾਚ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਰਸਮੀ ਸਿਖਲਾਈ ਜਾਰੀ ਰੱਖੀ।[5][1]

ਕੈਰੀਅਰ

ਸੋਧੋ

ਉਸਨੇ 2009-2012 ਤੱਕ ਰੀਪਰਟਰੀ[6] ਅਤੇ ਕੱਥਕ ਕੇਂਦਰ ਦੀ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਦੇ ਅਹੁਦੇ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕੀਤਾ।[7] ਉਹ ਦੂਰਦਰਸ਼ਨ ਅਤੇ ਇੰਡੀਅਨ ਕੌਂਸਲ ਫਾਰ ਕਲਚਰਲ ਰਿਲੇਸ਼ਨਜ਼, ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਦੀ ਇੱਕ ਉੱਚ ਦਰਜੇ ਦੀ ਕਲਾਕਾਰ ਹੈ।[7]

ਗੀਤਾਂਜਲੀ ਦੇ ਸੋਲੋ ਪਰਫਾਰਮੈਂਸ ਨੂੰ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਨੇ ਜਿੱਥੇ ਵੀ ਪ੍ਰਫੁੱਲਤ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਉਸ ਦੀ ਸ਼ਲਾਘਾ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਉਹ ਆਪਣੇ ਅਭਿਨੈ ਅਤੇ ਜੈਪੁਰ ਘਰਾਣੇ ਦੀਆਂ ਹੋਰ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਲਈ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਲੱਕੜੀ, ਉਸਦੇ ਪੈਰਾਂ ਦੇ ਕੰਮ ਵਿੱਚ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਤਾਲ ਦੇ ਨਮੂਨੇ। ਗੀਤਾਂਜਲੀ ਲਾਲ ਨੇ, ਸਾਲ 2001 ਵਿੱਚ, ਕੱਛ ਵਿੱਚ ਦੁਖਦਾਈ ਭੂਚਾਲ, ਨਿਊਯਾਰਕ ਵਿੱਚ ਵਰਲਡ ਟ੍ਰੇਡ ਸੈਂਟਰ ਦੇ ਟਵਿਨ ਟਾਵਰਾਂ 'ਤੇ ਹੋਏ ਹਮਲੇ, ਅਤੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਟੀਵੀ ਕੁਇਜ਼ ਸ਼ੋਅ ' ਕੌਣ ਬਣੇਗਾ ਕਰੋੜਪਤੀ ' 'ਤੇ ਆਪਣੀ ਕਲਪਨਾਤਮਕ ਕੋਰੀਓਗ੍ਰਾਫੀ ਡਰਾਇੰਗ ਨਾਲ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਨੂੰ ਹੈਰਾਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ' ਅਮਿਤਾਭ ਬੱਚਨ ਅਭਿਨੀਤ।[6]

ਗੀਤਾਂਜਲੀ ਨੇ ਪ੍ਰਭਾਤ ਮੁਖਰਜੀ ਦੁਆਰਾ ਕਸ਼ਮੀਰੀ ਫੀਚਰ ਫਿਲਮ - ਸ਼ਾਇਰ-ਏ-ਕਸ਼ਮੀਰ ਮਹਜੂਰ (1972) ਵਿੱਚ ਵੀ ਕੰਮ ਕੀਤਾ - ਅਭਿਨੇਤਾ ਬਲਰਾਜ ਸਾਹਨੀ, ਪਰੀਕਸ਼ਤ ਸਾਹਨੀ, ਪ੍ਰਾਣ ਦੇ ਨਾਲ - ਮੁੱਖ ਭੂਮਿਕਾ ਵਿੱਚ।[8][9]

ਨਿੱਜੀ ਜੀਵਨ

ਸੋਧੋ

ਉਸ ਦਾ ਵਿਆਹ ਜੈਪੁਰ ਘਰਾਣੇ ਦੇ ਪੰਡਿਤ ਦੇਵੀ ਲਾਲ ਨਾਲ ਹੋਇਆ ਸੀ।[2][1]

ਕਥਕ ਡਾਂਸਰ ਅਭਿਮਨਿਊ ਲਾਲ (ਉਸਦਾ ਪੁੱਤਰ) ਅਤੇ ਵਿਧਾ ਲਾਲ ਉਸਦੇ ਚੇਲੇ ਹਨ।[10][11][12]

ਅਵਾਰਡ ਅਤੇ ਸਨਮਾਨ

ਸੋਧੋ

ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਉਸਨੂੰ "ਨ੍ਰਿਤਿਆ ਸ਼ਾਰਦਾ", "ਨਾਟਯ ਕਲਾ ਸ਼੍ਰੀ", "ਭਾਰਤ ਗੌਰਵ", "ਕਲਾ ਸ਼ਿਰੋਮਣੀ" ਅਤੇ "ਕਲਪਨਾ ਚਾਵਲਾ ਅਵਾਰਡ", "ਜੀਜਾਬਾਈ ਵੂਮੈਨ ਅਚੀਵਰਸ ਅਵਾਰਡ", "ਆਚਾਰੀਆ ਕਲਾ ਵਿਪਾਂਚੀ"[7]"Kathak Guru Vidushi Smt. </ref> ਦੇ ਖਿਤਾਬ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।[12]

ਹਵਾਲੇ

ਸੋਧੋ
  1. 1.0 1.1 1.2 1.3 "India is immensely rich in heritage classical art forms: Kathak dancer Geetanjali Lal". www.mid-day.com (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 11 September 2020.
  2. 2.0 2.1 "Where words fall short". Tribuneindia News Service (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ).
  3. "TV channels reluctant to promote Kathak, say artists". Tribuneindia News Service (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ).
  4. Sahai, Shrinkhla (31 March 2022). "How gharanas shaped modern Kathak". The Hindu (in Indian English).
  5. "Children must be aware of classical art forms: Kathak dancer Geetanjali Lal - Times of India". The Times of India.
  6. 6.0 6.1 "Welcome to High Commission of India, Colombo, Sri Lanka". hcicolombo.gov.in.
  7. 7.0 7.1 7.2 7.3 ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗ਼ਲਤੀ:Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named spicmacay
  8. "Shair-E-Kashmir Mahjoor (1972) Cast - Actor, Actress, Director, Producer, Music Director". Cinestaan. Archived from the original on 2021-12-18. Retrieved 2023-02-15.
  9. Naidu, Jaywant (12 March 2017). "Dance helps the mind and body". www.thehansindia.com (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ).
  10. ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗ਼ਲਤੀ:Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named ab-vi-1
  11. ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗ਼ਲਤੀ:Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named ab-vi-2
  12. 12.0 12.1 12.2 ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗ਼ਲਤੀ:Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named tribune
  13. "President presents Akademi awards to 34 artists". India Today (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ).