ਗੁਰਚਰਨ ਸਿੰਘ ਕਾਲਕਟ
ਗੁਰਚਰਨ ਸਿੰਘ ਕਾਲਕਟ (17 ਜੂਨ 1926 - 27 ਜਨਵਰੀ 2018) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਵਿਗਿਆਨੀ ਸਨ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬ ਰਾਜ ਕਿਸਾਨ ਕਮਿਸ਼ਨ (ਪੀ.ਐਸ.ਐਫ.ਸੀ) ਦੇ ਬਾਨੀ ਚੇਅਰਮੈਨ ਸਨ, ਜੋ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਹਰੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਲਿਆਉਣ ਲਈ ਉਸਦੇ ਯੋਗਦਾਨ ਲਈ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਸਨ। ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ 1981 ਵਿੱਚ ਪਦਮ ਸ਼੍ਰੀ ਦੇ ਚੌਥੀ ਉੱਚਤਮ ਭਾਰਤੀ ਨਾਗਰਿਕ ਸਨਮਾਨ ਅਤੇ 2007 ਵਿੱਚ ਪਦਮ ਭੂਸ਼ਣ ਦੇ ਤੀਜੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਭਾਰਤੀ ਨਾਗਰਿਕ ਪੁਰਸਕਾਰ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ।
ਗੁਰਚਰਨ ਸਿੰਘ ਕਾਲਕਟ | |
|---|---|
| ਜਨਮ | 17 ਜੂਨ 1926 ਪੰਜਾਬ, ਬਰਤਾਨਵੀ ਭਾਰਤ |
| ਮੌਤ | 27 ਜਨਵਰੀ 2018 (ਉਮਰ 91) ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ, ਪੰਜਾਬ, ਇੰਡੀਆ |
| ਪੇਸ਼ਾ | ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਵਿਗਿਆਨੀ |
| ਪੁਰਸਕਾਰ | ਪਦਮਾ ਸ਼੍ਰੀ ਪਦਮ ਭੂਸ਼ਣ |
ਜੀਵਨੀ
ਸੋਧੋਗੁਰਚਰਨ ਸਿੰਘ ਦਾ ਜਨਮ 17 ਜੂਨ 1926 ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦੇ ਪੰਜਾਬ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਹ ਪੰਜਾਬ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਕਾਲਜ, ਲਾਇਲਪੁਰ ਤੋਂ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਵਿੱਚ 1947 ਵਿੱਚ ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ ਹੋਇਆ ਅਤੇ 1956 ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਵਿੱਚ ਮਾਸਟਰ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ। ਰੌਕਫੈਲਰ ਫੈਲੋਸ਼ਿਪ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਯੂਐਸ ਗਏ ਅਤੇ ਓਹੀਓ ਸਟੇਟ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਕੋਲੰਬਸ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਡਾਕਟਰੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ। 1958 ਵਿੱਚ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਕੀਟ-ਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚ ਪੀਐਚਡੀ. ਯੂ ਐਸ ਤੋਂ ਵਾਪਸੀ, ਉਸਨੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਦੇ ਉਪ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਵਜੋਂ 1960 ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਨਾਲ ਆਪਣਾ ਕਰੀਅਰ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਅਤੇ 1971 ਵਿੱਚ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਬਣਿਆ।
ਦੋ ਸਾਲ ਬਾਅਦ, ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਮੰਤਰਾਲੇ ਕੋਲ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਜੋ ਉਸ ਨੇ 1978 ਤੱਕ ਕਾਇਮ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ, ਡੀ.ਸੀ. ਦੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਦੇ ਬਾਅਦ ਵਿਸ਼ਵ ਬੈਂਕ ਦੇ ਸੀਨੀਅਰ ਕਿਸਾਨ ਵਜੋਂ, ਘਾਨਾ ਅਤੇ ਨਾਈਜੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਵਿਕਾਸ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਨੇਪਾਲ ਵਿੱਚ, ਉਹ 1988 ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਲੁਧਿਆਣਾ ਦੇ ਵਾਈਸ ਚਾਂਸਲਰ ਦਾ ਅਹੁਦਾ ਲੈਣ ਲਈ ਭਾਰਤ ਵਾਪਸ ਆ ਗਿਆ ਅਤੇ 2001 ਤੱਕ ਉਥੇ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਜਦੋਂ ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ 2005 ਵਿੱਚ ਸਟੇਟ ਕਿਸਾਨ ਕਮਿਸ਼ਨ ਨੇ ਕਾਲਕਟ ਨੂੰ ਇਸ ਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕ ਚੇਅਰਮੈਨ ਵਜੋਂ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਸੀ।
ਕਾਲਕਟ, ਪੰਜਾਬ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਅਤੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਆਧੁਨਿਕ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਵਿਧੀਆਂ ਦੀ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਪ੍ਰਸਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਆਪਸੀ ਸਹਿਯੋਗ ਲਈ ਜਾਣੇ ਗਏ ਹਨ। ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਕਰੈਡਿਟਾਂ ਅਤੇ ਸਮੱਗਰੀ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਦੇ ਨਿਰਵਿਘਨ ਵੰਡ ਲਈ ਸਥਾਨਕ ਸਹਿਕਾਰੀ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬ ਰਾਜ ਸਹਿਕਾਰੀ ਮਾਰਕੀਟਿੰਗ ਫੈਡਰੇਸ਼ਨ ਵਿਚਕਾਰ ਤਾਲਮੇਲ ਲਈ ਪਹਿਲਕਦਮੀਆਂ ਦਾ ਸਿਹਰਾ ਵੀ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਵਜੋਂ ਆਪਣੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਖੋਜ ਇੰਡੀਅਨ ਕੌਂਸਲ ਅਤੇ ਨੈਸ਼ਨਲ ਸੀਡਸ ਕਾਰਪੋਰੇਸ਼ਨ ਨੂੰ ਵੱਖ ਵੱਖ ਰਾਜ ਪੱਧਰੀ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ। ਉਸ ਨੇ ਨੋਰਮੋਰ ਬੋਰਲੌਗ ਨਾਲ ਵੀ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰ ਵਿੱਓ 1960 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਉੱਚ ਉਪਜ ਵਾਲੇ ਕਣਕ ਦੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ।
ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ 1981 ਵਿੱਚ ਪਦਮ ਸ਼੍ਰੀ ਦੇ ਸਿਵਲੀਅਨ ਸਨਮਾਨ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ। 20 ਸਾਲ ਬਾਅਦ, ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ 2007 ਵਿੱਚ ਪਦਮ ਭੂਸ਼ਨ ਪੁਰਸਕਾਰ ਲਈ ਪਦਮ ਸਨਮਾਨ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।