ਚੰਦਰੋ ਤੋਮਰ[1] ਨੂੰ (1 ਜਨਵਰੀ 1932-30 ਅਪ੍ਰੈਲ 2021) ਸ਼ੂਟਰ ਦਾਦੀ[2][3] ਦੇ ਨਾਮ ਨਾਲ ਵੀ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਭਾਰਤੀ ਰਾਜ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਬਾਗਪਤ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਜੋਹਰੀ ਪਿੰਡ ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨੇਬਾਜ਼ (ਸ਼ਾਰਪਸ਼ੂਟਰ) ਹੈ।[2]

ਚੰਦਰੋ ਤੋਮਰ
ਨਿੱਜੀ ਜਾਣਕਾਰੀ
ਛੋਟਾ ਨਾਮਸ਼ੂਟਰ ਦਾਦੀ
ਰਾਸ਼ਟਰੀਅਤਾ ਭਾਰਤ
ਨਾਗਰਿਕਤਾਭਾਰਤੀ
ਜਨਮ (1932-01-01) 1 ਜਨਵਰੀ 1932 (ਉਮਰ 92)
ਸ਼ਮਲੀ, ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਭਾਰਤ

1999 ਵਿਚ ਸ਼ੂਟਿੰਗ ਕਰਨਾ ਸਿੱਖਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 60 ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿਚ ਉਸਨੇ 30 ਤੋਂ ਵੱਧ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਚੈਂਪੀਅਨਸ਼ਿਪਾਂ ਜਿੱਤੀਆਂ ਅਤੇ ਇਕ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਨਿਸ਼ਾਨੇਬਾਜ਼ ਵਜੋਂ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ। ਉਸਨੂੰ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਉਮਰ (ਔਰਤ) ਦੀ ਸ਼ਾਰਪਸ਼ੂਟਰ[4][5][6] ਅਤੇ ਇੱਕ "ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਆਈਕਨ" ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[7]

ਜੀਵਨੀ

ਸੋਧੋ

ਤੋਮਰ ਕਦੇ ਸਕੂਲ ਨਹੀਂ ਗਈ ਅਤੇ 15 ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾ ਲਿਆ।[7] ਜਦੋਂ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣਾ ਸ਼ਾਰਪਸ਼ੂਟਿੰਗ ਕਰੀਅਰ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਤਾਂ ਉਸ ਦੀ ਉਮਰ 65 ਸਾਲ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸੀ, ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਉਸ ਨੇ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਮੁਕਾਬਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਭਾਗ ਲੈਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਤਾਂ ਉਸ ਦਾ ਮਜ਼ਾਕ ਉਡਾਇਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਉਸ 'ਤੇ ਹੱਸਿਆ ਗਿਆ।[7] ਤੋਮਰ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਭਰਾਵਾਂ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕੀਤਾ ਜੋ ਪਹਿਲਾਂ ਤਾਂ ਉਸ ਨਾਲ ਗੁੱਸੇ ਸਨ ਅਤੇ ਮੁਕਾਬਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੀ ਭਾਗੀਦਾਰੀ ਦਾ ਵੀ ਵਿਰੋਧ ਕਰਦੇ ਸਨ, ਪਰ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣਾ ਕਰੀਅਰ ਜਾਰੀ ਰੱਖਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ।[7] ਉਸ ਦੀ ਧੀ ਅਤੇ ਪੋਤੀ ਸ਼ੂਟਿੰਗ ਟੀਮ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਈਆਂ, ਅਤੇ ਤੋਮਰ ਨੇ ਹੋਰ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀਆਂ ਧੀਆਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦੇਣ ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕੀਤਾ।[7]

ਤੋਮਰ ਦੇ ਪੰਜ ਬੱਚੇ ਅਤੇ ਬਾਰਾਂ ਪੋਤੇ-ਪੋਤੀਆਂ ਹਨ।[8] ਉਸ ਨੇ ਮੌਕੇ ਨਾਲ ਸ਼ੂਟ ਕਰਨਾ ਸਿੱਖਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ, ਜਦੋਂ ਉਸ ਦੀ ਪੋਤੀ ਸ਼ੈਫਾਲੀ ਜੌਹਰੀ ਰਾਈਫਲ ਕਲੱਬ ਵਿੱਚ ਸ਼ੂਟ ਕਰਨਾ ਸਿੱਖਣਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਸੀ। ਉਸ ਦੀ ਪੋਤੀ ਆਲ-ਬੁਆਏ ਸ਼ੂਟਿੰਗ ਕਲੱਬ ਵਿੱਚ ਇਕੱਲੇ ਜਾਣ ਲਈ ਸ਼ਰਮਿੰਦਾ ਸੀ। ਉਹ ਚਾਹੁੰਦੀ ਸੀ ਕਿ ਉਸ ਦੀ ਦਾਦੀ ਉਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੋਵੇ। ਰੇਂਜ 'ਤੇ, ਤੋਮਰ ਨੇ ਪਿਸਤੌਲ ਲੈ ਲਿਆ ਜਦੋਂ ਉਸ ਦੀ ਪੋਤੀ ਇਸਨੂੰ ਲੋਡ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕੀ ਅਤੇ ਉਸ ਨੇ ਨਿਸ਼ਾਨੇ 'ਤੇ ਗੋਲੀ ਚਲਾਉਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ। ਉਸ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਸ਼ਾਟ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਬਲਦ ਦੀ ਅੱਖ ਲੱਗੀ। ਕਲੱਬ ਦੇ ਕੋਚ ਫਾਰੂਕ ਪਠਾਨ ਵੀ ਉਸ ਦੀ ਸ਼ੂਟਿੰਗ ਨੂੰ ਇੰਨੀ ਕੁਸ਼ਲਤਾ ਨਾਲ ਦੇਖ ਕੇ ਹੈਰਾਨ ਰਹਿ ਗਏ। ਉਸ ਨੇ ਸੁਝਾਅ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਉਹ ਕਲੱਬ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਜਾਵੇ ਅਤੇ ਇੱਕ ਨਿਸ਼ਾਨੇਬਾਜ਼ ਬਣਨ ਲਈ ਸਿਖਲਾਈ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰੇ, ਜੋ ਤੋਮਰ ਨੇ ਮੰਨ ਲਈ ਸੀ। ਉਸ ਦੇ ਟ੍ਰੇਨਰ ਨੇ ਟਿੱਪਣੀ ਕੀਤੀ: "ਉਸ ਕੋਲ ਅੰਤਮ ਹੁਨਰ, ਇੱਕ ਸਥਿਰ ਹੱਥ ਅਤੇ ਇੱਕ ਤਿੱਖੀ ਅੱਖ ਹੈ।"[6]

2021 ਵਿੱਚ, ਤੋਮਰ ਨੇ ਦ ਨਿਊਯਾਰਕ ਟਾਈਮਜ਼ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਸ ਦੀ ਤਾਕਤ ਅਤੇ ਚੁਸਤੀ "ਘਰ ਦੇ ਸਾਰੇ ਕੰਮ ਜੋ ਮੈਂ ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਤੋਂ ਕਰਦੀ ਸੀ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਕਣਕ ਨੂੰ ਹੱਥਾਂ ਨਾਲ ਪੀਸਣਾ, ਗਾਵਾਂ ਨੂੰ ਦੁੱਧ ਦੇਣਾ, ਘਾਹ ਕੱਟਣਾ, ਸਰਗਰਮ ਰਹਿਣਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਤੁਹਾਡਾ ਸਰੀਰ ਬੁੱਢਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਆਪਣੇ ਮਨ ਨੂੰ ਤਿੱਖਾ ਰੱਖੋ।"[7]

ਉਸ ਦੀ ਭਤੀਜੀ ਸੀਮਾ ਤੋਮਰ, ਜੋ ਇੱਕ ਸ਼ਾਰਪਸ਼ੂਟਰ ਵੀ ਹੈ, 2010 ਵਿੱਚ ਰਾਈਫਲ ਅਤੇ ਪਿਸਟਲ ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਵਿੱਚ ਤਮਗਾ ਜਿੱਤਣ ਵਾਲੀ ਪਹਿਲੀ ਭਾਰਤੀ ਔਰਤ ਸੀ। ਉਸ ਦੀ ਪੋਤੀ, ਸ਼ੈਫਾਲੀ ਤੋਮਰ ਨੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਨਿਸ਼ਾਨੇਬਾਜ਼ ਦਾ ਦਰਜਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਹੰਗਰੀ ਅਤੇ ਜਰਮਨੀ ਵਿੱਚ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮੁਕਾਬਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ ਹੈ; ਦੋਵਾਂ ਨੇ ਦਿੱਤੇ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਹੱਲਾਸ਼ੇਰੀ ਦਾ ਸਿਹਰਾ ਤੋਮਰ ਨੂੰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਲਾਹ ਦੇਣ ਲਈ ਆਪਣੀ ਭਾਬੀ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ੀ ਤੋਮਰ ਦੀ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਕੀਤੀ।[6]

1999 ਤੋਂ, ਤੋਮਰ ਨੇ ਪੂਰੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ 25 ਤੋਂ ਵੱਧ ਰਾਜ ਅਤੇ ਵੱਡੀਆਂ ਚੈਂਪੀਅਨਸ਼ਿਪਾਂ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ ਅਤੇ ਜਿੱਤ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ।[7] ਉਸ ਨੇ ਚੇਨਈ ਵਿੱਚ ਆਯੋਜਿਤ ਵੈਟਰਨ ਸ਼ੂਟਿੰਗ ਚੈਂਪੀਅਨਸ਼ਿਪ ਵਿੱਚ ਸੋਨ ਤਗਮਾ ਜਿੱਤਿਆ।[9] ਉਸ ਦੀ ਸਫਲਤਾ ਨੇ ਸਥਾਨਕ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਉਸਦੀ ਪੋਤੀ ਸਮੇਤ ਸ਼ੂਟਿੰਗ ਨੂੰ ਇੱਕ ਉਪਯੋਗੀ ਖੇਡ ਪੇਸ਼ੇ ਵਜੋਂ ਅਪਣਾਉਣ ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ।[10] ਤੋਮਰ ਦੀ ਮੌਤ 30 ਅਪ੍ਰੈਲ 2021 ਨੂੰ 89 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਕੋਵਿਡ-19 ਨਾਲ ਹੋਈ ਸੀ।[11]

ਪਾਪੂਲਰ ਸਭਿਆਚਾਰ ਵਿਚ

ਸੋਧੋ

ਸਾਂਢ ਕੀ ਆਂਖ (2019) - ਚੰਦਰੋ ਅਤੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ੀ ਤੋਮਰ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ 'ਤੇ ਅਧਾਰਿਤ ਇੱਕ ਬਾਇਓਪਿਕ ਫ਼ਿਲਮ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਤਪਸੀ ਪੰਨੂ ਅਤੇ ਭੂਮੀ ਪੇਡਨੇਕਰ ਨੇ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਨਿਭਾਈਆਂ ਹਨ।[12][7]

ਇਹ ਵੀ ਦੇਖੋ

ਸੋਧੋ

ਇਸੇ ਪਿੰਡ ਦੀ ਦੂਜੀ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣੀ ਮਹਿਲਾ ਨਿਸ਼ਾਨੇਬਾਜ਼ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ੀ ਤੋਮਰ ਹੈ।

ਹਵਾਲੇ

ਸੋਧੋ
  1. "Chandro Tomar, World's oldest professional sharpshooter". Ministry of Women and Child Development. 15 July 2015.
  2. 2.0 2.1 "Chandro Tomar-oldest women sharpshooter". History TV18. 23 Oct 2016.
  3. Shooter Dadi: The Story of an Octogenarian Who’s Breaking All Barriers With Her Awesome Aim, The Better India.
  4. "Indian grandma 'world's oldest women sharpshooter' at 78". Daily News and Analysis. 23 March 2012.
  5. "Modern Indian Women: The Pioneers". Dadi Chandro, the sharpshooting grandmother. Ministry of External Affairs.
  6. 6.0 6.1 6.2 "Chandro Tomar, 78-Year-Old Indian Grandmother, May Be World's Oldest Sharpshooter". The Huffington Post. 25 March 2012.
  7. 7.0 7.1 7.2 7.3 7.4 7.5 7.6 7.7 Bhagat, Shalini Venugopal (March 19, 2021). "An 89-Year-Old Sharpshooter Takes Aim at India's Patriarchy". The New York Times. Retrieved 20 March 2021.
  8. Hrylova, Tatyana. "Chandro Tomar, Who Shoots and Doesnʼt Miss". The Age of Happiness. Archived from the original on 16 ਜੁਲਾਈ 2019. Retrieved 17 November 2016. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)
  9. Haleem, Suhail (11 July 2011). "India's sharp-shooter granny fighting male domination". BBC News.
  10. "At 78, Chandro Tomar guns for glory". The Times of India. 25 June 2012.
  11. 'Shooter dadi' Chandro Tomar dies after contracting COVID-19
  12. "Taapsee Pannu, Bhumi Pednekar to Play World's Oldest Sharpshooters Chandro Tomar & Prakashi Tomar". News18. Retrieved 2019-07-11.