ਚੱਕ 217 ਜੀਬੀ ( ਉਰਦੂ : چک نمبر ۲۱۷گ۔ب گجر پنڈ), ਜਾਂ ਗੁੱਜਰ ਪਿੰਡ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਫੈਸਲਾਬਾਦ ( ਲਾਇਲਪੁਰ ) ਵਿੱਚ ਤਹਿਸੀਲ ਸਮੁੰਦਰੀ ਦਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਪਿੰਡ ਹੈ। ਪਿੰਡ ਦੀਆਂ ਪਹਿਲੀਆਂ ਜਾਣੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਬਸਤੀਆਂ 1898 ਤੋਂ 1920 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। ਪਾਣੀ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਪੰਜ ਸਿੰਚਾਈ ਕੱਸੀਆਂ ਨਾਲ਼ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਸਥਾਨਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮੋਘਾ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਗੋਗੇਰਾ ਬ੍ਰਾਂਚ ਸਿੰਚਾਈ ਨਹਿਰ ਨੂੰ ਸੰਖੇਪ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਜੀ ਬੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਖਾਸ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਸਿੰਜਦੀ ਹੈ। [1] [2]

ਨੇੜਲੇ ਪਿੰਡ ਪੂਰਬ ਵੱਲ ਚੱਕ ਨੰ. 218 ਜੀ.ਬੀ. ਵੈਂਸਪੁਰ, ਪੱਛਮ ਵੱਲ ਚੱਕ ਨੰ. 213 ਜੀ.ਬੀ. ਲਾੜੀ ਚੱਕ, ਉੱਤਰ ਵੱਲ ਚੱਕ ਨੰ. 216 ਜੀ.ਬੀ. ਜਲਾਲਾਬਾਦ, ਅਤੇ ਦੱਖਣ-ਪੂਰਬ ਵੱਲ ਚੱਕ ਨੰ. 478 ਅਤੇ 475 ਜੀ.ਬੀ. ਗਿੱਦੜ ਪਿੰਡੀ ਹਨ। ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਇਥੋਂ ਦੀ ਮੁਢਲੀ ਆਰਥਿਕ ਗਤੀਵਿਧੀ ਹੈ। ਮੁੱਖ ਫ਼ਸਲਾਂ (ਕਣਕ, ਗੰਨਾ, ਮੱਕੀ, ਅਤੇ ਕਪਾਹ ਸਮੇਤ) ਪੁਰਾਣੇ ਢੰਗਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਉਗਾਈਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਝਾੜ ਘੱਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।

1898 ਈ: ਤੋਂ 1920 ਈ: ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਵਸਨੀਕ ਇੱਥੇ ਵਸਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਲਗਭਗ ਚਾਰ ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਰਹਿ ਚੁਕੀਆਂ ਹਨ, ਬਸਤੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਇਹ ਬੰਜਰ ਜ਼ਮੀਨ ਸੀ ਜਿਸ ਨੂੰ ਬਾਰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ, ਇੱਕ ਸ਼ਬਦ ਜਿਸਦਾ ਅਰਥ ਫ਼ਾਰਸੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ "ਬਾਰਿਸ਼" ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਪਾਣੀ ਸਿਰਫ ਸਿੰਚਾਈ ਦੁਆਰਾ ਸਪਲਾਈ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ, ਅਤੇ ਪੋਰਟੇਬਲ ਕੰਟੇਨਰ ਬਰਸਾਤੀ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਸਟੋਰ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਹੁਣ ਜੋ ਪੰਜਾਬ ਖੇਤਰ ਹੈ ਉਸ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਮੁੱਖ ਬਾਰ ਸਨ। ਚੱਕ 217 ਜੀਬੀ ਸਾਂਦਲ ਬਾਰ ਵਿੱਚ ਹੈ, ਜਿਸ ਦਾ ਨਾਂ ਅਬਦੁੱਲਾ ਭੱਟੀ (ਦੁੱਲਾ ਭੱਟੀ) ਦੇ ਦਾਦਾ ਜੀ ਦੇ ਨਾਂ ’ਤੇ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਸ਼ਾਸਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੇ ਸਿੱਖ ਰਾਜ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਜ਼ਿਮੀਦਾਰ ਸਿੱਖ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਸਰਦਾਰੀ ਬਣਾਈ ਰੱਖੀ ਸੀ।

ਹਵਾਲੇ

ਸੋਧੋ
  1. Punjab Government website - 2017 Pakistan Census, Faisalabad District, Punjab, page 132 (specific information about Chak 217 GB, also called 'Gujjar Pind') Retrieved 14 April 2021
  2. "TOBA TEK SINGH: 3 dacoits flee after shootout with police". Dawn (newspaper). 14 January 2004. Retrieved 14 April 2021.