ਜਸਟਿਸ ਕੇ. ਐਸ. ਪੂਤਸਵਾਮੀ (ਰਿਟਾ.) ਅਤੇ ਅੰਰ. ਬਨਾਮ ਯੂਨੀਅਨ ਆਫ ਇੰਡੀਆ ਐਂਡ ਓਰਸ.

ਜਸਟਿਸ ਕੇ ਐਸ ਪੁਤਸਵਾਮੀ (ਸੇਵਾਮੁਕਤ) ਅਤੇ ਅੰਰ. ਬਨਾਮ ਯੂਨੀਅਨ ਆਫ ਇੰਡੀਆ ਐਂਡ ਓਰਸ, ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਆਫ ਇੰਡੀਆ ਦਾ ਇਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਫ਼ੈਸਲਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਗੋਪਨੀਯਤਾ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੇ ਆਰਟੀਕਲ 14, 19 ਅਤੇ 21 ਦੇ ਤਹਿਤ ਇਕ ਬੁਨਿਆਦੀ ਸੰਵਿਧਾਨਕ ਅਧਿਕਾਰ ਵਜੋਂ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ । [1]

Justice K. S. Puttaswamy (Retd.) and Anr. vs Union Of India And Ors.
ਕੇਸ ਦਾ ਪੂਰਾ ਨਾਮJustice K. S. Puttaswamy (Retd.) and Anr. vs Union Of India And Ors.
Decided24 August 2017
Citation(s)WRIT PETITION (CIVIL) NO 494 OF 2012
Holding
The right to privacy is protected under Articles 14, 19 and 21 of the Constitution.
ਜਸਟਿਸ ਕੇ. ਐਸ. ਪੂਤਸਵਾਮੀ (ਰਿਟਾ.) ਅਤੇ ਅੰਰ. ਬਨਾਮ ਯੂਨੀਅਨ ਆਫ ਇੰਡੀਆ ਐਂਡ ਓਰਸ.
Emblem of the Supreme Court of India.svg
Supreme Court of India
ਕੇਸ ਦਾ ਪੂਰਾ ਨਾਮਜਸਟਿਸ ਕੇ. ਐਸ. ਪੂਤਸਵਾਮੀ (ਰਿਟਾ.) ਅਤੇ ਅੰਰ. ਬਨਾਮ ਯੂਨੀਅਨ ਆਫ ਇੰਡੀਆ ਐਂਡ ਓਰਸ.
Decided24 ਅਗਸਤ 2017
Citation(s)ਰਾਈਟ ਪਟੀਸ਼ਨ (ਸਿਵਲ) ਸੰਨ 2012 ਦਾ 494 ਨੰਬਰ
Holding
ਗੋਪਨੀਯਤਾ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੇ ਆਰਟੀਕਲ 14, 19 ਅਤੇ 21 ਦੇ ਅਧੀਨ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹਨ।

ਨੌ-ਜੱਜ ਅਦਾਲਤ ਜੇ.ਐਸ. ਖੈਹਰ, ਜੇ ਚੇਲਾਮੇਸ਼ਵਰ, ਐਸ ਏ ਬੋਬਡੇ, ਆਰ ਕੇ ਅਗਰਵਾਲ, ਆਰ ਐਫ਼ ਨਰੀਮਨ, ਏ ਐਮ ਸਪਰੇ, ਡਾ. ਡੀ ਵਾਈ ਚੰਦਰਚੋਦ , ਐਸ.ਕੇ. ਕੌਲ ਅਤੇ ਐਸ ਏ ਨਜ਼ੀਰ ਦੀ ਸਰਬਸੰਮਤੀ ਨਾਲ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ "ਗੋਪਨੀਯਤਾ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰ ਨੂੰ ਆਰਟੀਕਲ 21 ਦੇ ਅਧੀਨ, ਜੀਵਨ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰ ਅਤੇ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੇ ਅੰਦਰੂਨੀ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ ਅਤੇ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੇ ਭਾਗ III ਦੁਆਰਾ ਗਾਰੰਟੀਸ਼ੁਦਾ ਅਜ਼ਾਦੀ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ, ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। " [2] , ਇਹ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਦੇ ਪਿਛਲੇ ਫੈਸਲਿਆਂ ਨੂੰ ਖੜਕ ਸਿੰਘ ਬਨਾਮ ਯੂ ਪੀ ਦੇ ਰਾਜ ਅਤੇ ਐਮ ਪੀ ਸ਼ਰਮਾ ਬਨਾਮ ਯੂਨੀਅਨ ਆਫ ਇੰਡੀਆ, ਜੋ ਕਿ ਮੰਨਦਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤੀ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੇ ਅਧੀਨ ਗੋਪਨੀਯਤਾ ਦਾ ਕੋਈ ਬੁਨਿਆਦੀ ਅਧਿਕਾਰ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਦੀ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ' ਤੇ ਉਲੰਘਣਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।

ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਸੋਧੋ

ਇਸ ਫ਼ੈਸਲੇ ਦੀ ਵਿਆਖਿਆ ਨਵਤੇਜ ਸਿੰਘ ਜੌਹਰ ਬਨਾਮ ਯੂਨੀਅਨ ਆਫ ਇੰਡੀਆ  (2018) ਵਿਚ ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਸਮਲਿੰਗਤਾ ਨੂੰ ਅੰਤਮ ਰੂਪ ਦੇਣ ਦਾ ਰਾਹ ਪੱਧਰਾ ਕਰਨ ਅਤੇ ਜੋਸੇਫ ਸ਼ਾਈਨ ਬਨਾਮ ਯੂਨੀਅਨ ਆਫ ਇੰਡੀਆ (27 ਸਤੰਬਰ 2018) ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿਚ ਭਾਰਤੀ ਕਾਨੂੰਨੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਅਧੀਨ ਜ਼ਨਾਹ ਦੇ ਅਪਰਾਧ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਤ ਧਾਰਾਵਾਂ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ।

ਹਵਾਲੇ ਸੋਧੋ

  1. Bhandari, Vrinda; Kak, Amba; Parsheera, Smriti; Rahman, Faiza. "An Analysis of Puttaswamy: The Supreme Court's Privacy Verdict". IndraStra Global. 003: 004. ISSN 2381-3652.
  2. "9-judge bench Archives". SCC Blog (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). Retrieved 2019-05-16.