ਜਿੱਦੂ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾਮੂਰਤੀ

ਜਿੱਦੂ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾਮੂਰਤੀ (ਜੇ. ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾਮੂਰਤੀ) (12 ਮਈ 1895 - 17 ਫਰਵਰੀ 1986) ਦਾਰਸ਼ਨਿਕ ਅਤੇ ਆਤਮਕ ਮਜ਼ਮੂਨਾਂ ਦੇ ਪੱਕੇ ਲੇਖਕ ਅਤੇ ਪ੍ਰਵਚਨਕਾਰ ਸਨ। ਉਹ ਰੂਹਾਨੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀ (psychological revolution), ਮਨ ਦੀ ਕੁਦਰਤ, ਧਿਆਨ, ਮਾਨਵੀ ਸੰਬੰਧ, ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਤਬਦੀਲੀ ਕਿਵੇਂ ਲਿਆਈਏ ਆਦਿ ਮਜ਼ਮੂਨਾਂ ਦੇ ਮਾਹਰ ਸਨ। ਉਹ ਹਮੇਸ਼ਾ ਇਸ ਗੱਲ ਉੱਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੰਦੇ ਸਨ ਕਿ ਹਰ ਇੱਕ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਰੂਹਾਨੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮਤ ਸੀ ਕਿ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਕਿਸੇ ਬਾਹਰੀ ਕਾਰਕ ਨਾਲ ਸੰਭਵ ਨਹੀਂ ਹੈ ਚਾਹੇ ਉਹ ਧਾਰਮਿਕ, ਰਾਜਨੀਤਕ ਜਾਂ ਸਮਾਜਕ ਕੁੱਝ ਵੀ ਹੋਵੇ।

ਜਿੱਦੂ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾਮੂਰਤੀ
ਜੇ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾਮੂਰਤੀ 1920ਵਿਆਂ ਵਿੱਚ
ਜਨਮ12 ਮਈ 1895
ਮੌਤ17 ਫਰਵਰੀ 1986
ਪੇਸ਼ਾਪ੍ਰਵਚਨਕਾਰ, ਰੂਹਾਨੀਅਤ, ਲੇਖਕ, ਦਾਰਸ਼ਨਿਕ
Parentਜਿੱਦੂ ਨਾਰੈਣੀਆ ਅਤੇ ਸੰਜੀਵਾਅੱਮਾ

ਜੀਵਨੀ

ਸੋਧੋ

ਆਪਣੇ ਮਾਤਾ ਪਿਤਾ ਦੀ ਅਠਵੀਂ ਔਲਾਦ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾਮੂਰਤੀ ਦਾ ਜਨਮ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਵੀ ਵਾਸੂਦੇਵ ਦੀ ਅਠਵੀਂ ਔਲਾਦ ਸਨ। ਇਸ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਨਾਮ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਮੂਰਤੀ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ। ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਮੂਰਤੀ ਦਾ ਜਨਮ 1895 ਵਿੱਚ ਆਂਧਰਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਮਦਨਾਪਾਲੀ ਵਿੱਚ ਮਧ‍ਵਰਗੀ ਬਾਹਮਣ ਪਰਵਾਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ। ਅਸਲ ਜਨਮ ਮਿਤੀ ਬਾਰੇ ਕੁਝ ਵਿਵਾਦ ਹੈ।[3] ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿਤਾ ਜਿੱਦੂ ਨਾਰਾਇਨਿਆ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਵਿੱਚ ਸਰਕਾਰੀ ਕਰਮਚਾਰੀ ਸਨ। ਜਦੋਂ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾਮੂਰਤੀ ਕੇਵਲ ਦਸ ਸਾਲ ਦੇ ਹੀ ਸਨ, ਉਦੋਂ ਇਹਨਾਂ ਦੀ ਮਾਤਾ ਸੰਜੀਵਾਮਾ ਦਾ ਨਿਧਨ ਹੋ ਗਿਆ।[4] ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਾਪਿਆਂ ਦੇ ਕੁੱਲ ਗਿਆਰਾਂ ਬੱਚੇ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਿਰਫ ਛੇ ਹੀ ਬਚਪਨ ਤੋਂ ਅੱਗੇ ਲੰਘ ਸਕੇ।[5] ਪਰਿਵਾਰ 1903 ਵਿੱਚ ਕਦਾਪਾ ਜਾ ਕੇ ਬਸ ਗਿਆ, ਜਿਥੇ ਪਹਿਲੀ ਠਹਿਰ ਸਮੇਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮਲੇਰੀਆ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ। ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਵਾਰ ਵਾਰ ਇਹ ਨਾਮੁਰਾਦ ਬਿਮਾਰੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹੁੰਦੀ ਰਹੀ।[6] ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਅਤੇ ਬੀਮਾਰ ਜਿਹਾ, "ਧੁੰਦਲਾ ਅਤੇ ਸੁਪਨਸਾਜ਼," ਉਸਨੂੰ ਅਕਸਰ ਮਾਨਸਿਕ ਤੌਰ ਪਛੜੇ,ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਕੇਂਦਰ ਲਿਜਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਅਤੇ ਅਕਸਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਕੋਲੋਂ ਅਤੇ ਪਿਤਾ ਕੋਲੋਂ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੁੱਟ ਪੈਂਦੀ।[7] ਲਿਖੀਆਂ ਯਾਦਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਜਦੋਂ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾਮੂਰਤੀ ਦਸਾਂ ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਸੀ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮਨੋਰੋਗੀਆਂ ਵਾਲੇ ਤਜਰਬੇ ਪੇਸ਼ ਆਏ, ਜਿਵੇਂ 1904 ਵਿੱਚ ਮਰ ਚੁੱਕੀ ਭੈਣ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਮੋਈ ਮਾਂ ਨਜ਼ਰ ਪੈਂਦੀਆਂ।[8] ਬਚਪਨ ਤੋਂ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਕਿਰਤੀ ਨਾਲ ਪ੍ਰੇਮ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਹੜਾ ਫਿਰ ਸਾਰੀ ਜਿੰਦਗੀ ਕਾਇਮ ਰਿਹਾ।[9] ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕ੍ਰਿਸ਼ਣਮੂਰਤੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਛੋਟੇ ਭਰਾ ਨਿਤੀਆ ਨੂੰ ਥੀਓਸੌਫਿਕਲ ਸੋਸਾਇਟੀ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਡਾ. ਏਨੀ ਬੇਸੇਂਟ ਨੂੰ ਸੌਂਪ ਦਿੱਤਾ ਸੀ।

ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾਮੂਰਤੀ ਦੇ ਪਿਤਾ 1907 ਵਿੱਚ ਰਿਟਾਇਰ ਹੋ ਗਏ।

ਰਚਨਾਵਾਂ

ਸੋਧੋ

ਪੰਜਾਬੀ ਅਨੁਵਾਦ ਪੁਸਤਕਾਂ

ਸੋਧੋ

ਹਵਾਲੇ

ਸੋਧੋ
  1. Achyut Patwardhan
  2. "Dada Dharmadhikari Biography". Archived from the original on 2011-11-09. Retrieved 2013-05-25. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)
  3. Williams (2004), p. 465.
  4. Lutyens (1975). p. 5.
  5. Williams (2004), pp. 471–472.
  6. Lutyens (1975), pp.2–4.
  7. Lutyens (1975), pp. 3–4, 22, 25.
  8. Lutyens (1983a), pp. 5, 309
  9. J. Krishnamurti (2004), p. 16.

ਬਿਬਲੀਓਗ੍ਰਾਫੀ

ਸੋਧੋ
  • Aberbach, David (July 1, 1993). "Mystical Union and Grief: the Ba'al Shem Tov and Krishnamurti". Harvard Theological Review. 86 (3). Cambridge, Massachusetts: 309–321. ISSN 0017-8160. JSTOR 1510013.
  • Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000011-QINU`"'</ref>" does not exist.
  • Jiddu, Krishnamurti (January 1, 1926). "Editorial Notes". The Herald of the Star. XV (1). London: Theosophical Publishing House: 3. OCLC 225662044.
  • Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000013-QINU`"'</ref>" does not exist.
  • Jiddu, Krishnamurti (1929). "The dissolution of the Order of the Star: a statement by J. Krishnamurti". International Star Bulletin. #b-vol (2 ਫਰਮਾ:Interp). Eerde, Ommen: Star Publishing Trust: 28–34. OCLC 34693176. J.Krishnamurti Online [web publisher]. Archived from the original on ਅਗਸਤ 15, 2015. Retrieved March 9, 2010. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |9= (help); Unknown parameter |month= ignored (help)
  • Jiddu, Krishnamurti (1 August 1965b). "Tenth public talk at Saanen". J.Krishnamurti Online. Krishnamurti Foundations. #jko-sn. Archived from the original on 19 ਅਕਤੂਬਰ 2012. Retrieved 23 ਨਵੰਬਰ 2013. {{cite web}}: Text "JKO 650801" ignored (help); Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)
  • Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000016-QINU`"'</ref>" does not exist.
  • Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000017-QINU`"'</ref>" does not exist.
  • Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000018-QINU`"'</ref>" does not exist.
  • Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000019-QINU`"'</ref>" does not exist.; Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-0000001A-QINU`"'</ref>" does not exist.; Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-0000001B-QINU`"'</ref>" does not exist.
  • Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-0000001C-QINU`"'</ref>" does not exist.; Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-0000001D-QINU`"'</ref>" does not exist.; Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-0000001E-QINU`"'</ref>" does not exist.
  • Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-0000001F-QINU`"'</ref>" does not exist.;; Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000020-QINU`"'</ref>" does not exist.
  • Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000021-QINU`"'</ref>" does not exist.
  • Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000022-QINU`"'</ref>" does not exist.
  • Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000023-QINU`"'</ref>" does not exist.
  • Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000024-QINU`"'</ref>" does not exist.