ਤਾਹਿਰੀਹ
ਤਾਹਿਰੀਹ (ਤਾਹਿਰਾ) (Persian: طاهره, "ਪਵਿੱਤਰ," ਜਿਸ ਨੂੰ ਕੁਰਰਤ ਅਲ-ਆਇਨ (Arabic: قرة العين "ਅੱਖਾਂ ਦਾ ਦਿਲਾਸਾ/ਤਸੱਲੀ") ਫਾਤਿਮਾ ਬਰਗਾਨੀ/ਉਮ-ਇ ਸਲਮੀਹ [1] [2] (1814 ਜਾਂ 1817 – 16-27 ਅਗਸਤ, 1852), ਇੱਕ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਕਵੀ, ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੀ ਕਾਰਕੁਨ ਅਤੇ ਧਰਮ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਦੇ ਦੋਵੇਂ ਸਿਰਲੇਖ ਹਨ। ਈਰਾਨ ਵਿੱਚ ਬਾਬੀ ਵਿਸ਼ਵਾਸ [3] [4] ਉਹ ਲਿਵਿੰਗ ਦੇ ਪੱਤਰਾਂ, ਬਾਬ ਦੇ ਪੈਰੋਕਾਰਾਂ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਸਮੂਹ, ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ। ਉਸ ਦੇ ਜੀਵਨ, ਪ੍ਰਭਾਵ ਅਤੇ ਫਾਂਸੀ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਧਰਮ ਦੀ ਮੁੱਖ ਹਸਤੀ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ। ਮੁਹੰਮਦ ਸਾਲੀਹ ਬਰਗਾਨੀ ਦੀ ਧੀ, ਉਹ ਆਪਣੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਈ ਸੀ। [5] [6] [7] ਤਾਹਿਰੀਹ ਨੇ ਇੱਕ ਕੱਟੜਪੰਥੀ ਵਿਆਖਿਆ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ [8] ਕਿ, ਭਾਵੇਂ ਇਸ ਨੇ ਬਾਬੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਨੂੰ ਵੰਡਿਆ, ਬਾਬੀਵਾਦ ਨਾਲ ਮਸੀਹਵਾਦ ਦਾ ਵਿਆਹ ਕੀਤਾ। [9] [10]
ਤਾਹਿਰੀਹ ਕੁਰਰਤ ਅਲ-ਆਇਨ | |
---|---|
ਜਨਮ | ਫਾਤਿਮਾ ਬਰਗਾਨੀ 1814 ਜਾਂ 1817 ਕਾਜ਼ਵਿਨ, ਇਰਾਨ |
ਮੌਤ | ਅਗਸਤ 16–27, 1852 (ਉਮਰ 35) ਇਲਖਾਨੀ ਗਾਰਡਨ, ਤੇਹਰਾਨ, ਈਰਾਨ |
ਪੇਸ਼ਾ | ਕਵੀ ਧਰਮ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੀ ਕਾਰਕੁਨ |
ਜੀਵਨ ਸਾਥੀ | ਮੁਹੰਮਦ ਬਰਗਾਨੀ (ਤਲਾਕਸ਼ੁਦਾ) |
ਬੱਚੇ | 3 |
ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ |
|
ਇੱਕ ਛੋਟੀ ਕੁੜੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੂੰ ਉਸ ਦੇ ਪਿਤਾ ਦੁਆਰਾ ਨਿੱਜੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਿੱਖਿਆ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਇੱਕ ਪ੍ਰਤਿਭਾਸ਼ਾਲੀ ਲੇਖਕ ਦਿਖਾਇਆ ਸੀ। ਆਪਣੀ ਜਵਾਨੀ ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਚਾਚੇ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾ ਲਿਆ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਸ ਦਾ ਵਿਆਹ ਮੁਸ਼ਕਲ ਸੀ। 1840 ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਉਹ ਸ਼ੇਖ ਅਹਿਮਦ ਦੀ ਪੈਰੋਕਾਰ ਬਣ ਗਈ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਉੱਤਰਾਧਿਕਾਰੀ ਕਾਜ਼ਿਮ ਰਸ਼ਤੀ ਨਾਲ ਗੁਪਤ ਪੱਤਰ-ਵਿਹਾਰ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ। ਤਾਹਿਰੀਹ ਨੇ ਕਾਜ਼ਿਮ ਰਸ਼ਤੀ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਲਈ ਸ਼ੀਆਈ ਪਵਿੱਤਰ ਸ਼ਹਿਰ ਕਰਬਲਾ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਕੀਤੀ, ਪਰ ਉਸ ਦੇ ਆਉਣ ਤੋਂ ਕਈ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਉਸ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। 1844 ਵਿੱਚ, ਲਗਭਗ 27 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ, ਇਸਲਾਮੀ ਸਿੱਖਿਆਵਾਂ ਦੁਆਰਾ ਕਾਇਮ ਦੀ ਖੋਜ ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੇ ਉਸ ਦੇ ਠਿਕਾਣੇ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਇਆ। ਕਿਸੇ ਵੀ ਵਿਅਕਤੀ ਤੋਂ ਸੁਤੰਤਰ, ਉਹ ਬਾਬ ਦੀਆਂ ਸਿੱਖਿਆਵਾਂ ਤੋਂ ਜਾਣੂ ਹੋ ਗਈ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਧਾਰਮਿਕ ਦਾਅਵਿਆਂ ਨੂੰ ਕਾਇਮ ਵਜੋਂ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰ ਲਿਆ। ਉਸ ਨੇ ਜਲਦੀ ਹੀ ਉਸ ਦੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਅਤੇ "ਨਿਡਰ ਸ਼ਰਧਾ" ਦੀਆਂ ਜੋਸ਼ੀਲੀਆਂ ਸਿੱਖਿਆਵਾਂ ਲਈ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਲਈ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਇਰਾਨ ਵਾਪਸ ਜਲਾਵਤਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ, ਤਾਹਿਰੀਹ ਨੇ ਲਗਭਗ ਹਰ ਮੌਕੇ 'ਤੇ ਆਪਣੀ ਨਿਹਚਾ ਸਿਖਾਈ। ਫ਼ਾਰਸੀ ਪਾਦਰੀ ਉਸ ਤੋਂ ਨਾਰਾਜ਼ ਹੋ ਗਏ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਕਈ ਵਾਰ ਨਜ਼ਰਬੰਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਆਪਣੀ ਪੂਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੌਰਾਨ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ ਲੜਾਈ ਕੀਤੀ, ਜੋ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਰਵਾਇਤੀ ਵਿਸ਼ਵਾਸਾਂ ਵਿੱਚ ਵਾਪਸ ਆਵੇ।[ਹਵਾਲਾ ਲੋੜੀਂਦਾ]
ਹਵਾਲੇ
ਸੋਧੋ- ↑ John S. Hatcher & Amrollah Hemmat (2008). Adam's Wish- Unknown Poetry of Ṭáhirih. Wilmette, Illinois, USA: Baháʼí Publishing Trust. pp. 1–2. ISBN 978-1-931847-61-2.
- ↑ Yigal Burstein (August 10, 2016). "Tahirih the Pure". www.geni.com. Retrieved Mar 31, 2021.
Fatima Begum Zarin Tajj Umm Salmih Baraghani Qazvini
- ↑ Momen, Moojan; Lawson, B. Todd (2004). "Tahirih". In Jestice, Phyllis G. (ed.). Holy People of the World: A Cross-cultural Encyclopedia. Santa Barbara, CA: ABC-CLIO. ISBN 978-1-57607-355-1.
- ↑ . Oxford.
- ↑ Milani, Farzaneh (1992). Veils and words: the emerging voices of Iranian women writers. Contemporary issues in the Middle East (illustrated ed.). I.B.Tauris. pp. 295, esp. 3, 8, 27, 49, 53, 61, 63, 77–82, 90. ISBN 978-1-85043-574-7.
- ↑ Effendi, Shoghi (1944). God Passes By. Wilmette, Illinois, USA: Baháʼí Publishing Trust. p. 72. ISBN 978-0-87743-020-9.
- ↑ "The Dawn-Breakers: Nabíl's Narrative of the Early Days of the Baháʼí Revelation". US Baháʼí Publishing Trust. Retrieved 2008-07-05.
- ↑ Close up: Iranian cinema, past, present, and future, Hamid Dabashi, p. 217
- ↑ Shiʻism: a religion of protest By Hamid Dabashi, p. 341 This radical interpretation of Shaykhism... wedded the messianic message to the figure of al-Bab
- ↑ Abbas Amanat (1989). Resurrection and Renewal: The Making of the Babi Movement in Iran, 1844-1850. Cornell University Press. p. 295. ISBN 978-0-8014-2098-6. OCLC 463585337.
…her rise to leadership aptly characterized the messianic ethos around which the entire Babi movement was formed…
ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ
ਸੋਧੋ- ਐਚ-ਨੈੱਟ 'ਤੇ ਤਾਹਿਰੀਹ ਦੀਆਂ ਅਰਬੀ ਅਤੇ ਫ਼ਾਰਸੀ ਲਿਖਤਾਂ ਦੀ ਡਾਇਰੈਕਟਰੀ
- ਮਾਰਥਾ ਰੂਟ ਦੁਆਰਾ ਤਾਹਿਰੀਹ ਦੀ ਕਵਿਤਾ ਦਾ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ ਅਨੁਵਾਦ
- ਤਾਹਿਰੀਹ - ਅਬਦੁਲ-ਬਾਹਾ ਦੁਆਰਾ ਮੈਮੋਰੀਅਲਜ਼ ਆਫ਼ ਦ ਫੇਥਫੁੱਲ ਤੋਂ ਤਾਹਿਰੀਹ ਦੀ ਜੀਵਨੀ ਸੰਬੰਧੀ ਪ੍ਰਵੇਸ਼
- ਤਾਹਿਰੀਹ ਦੇ ਜੀਵਨ ਦੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਖਾਤੇ - ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਅਤੇ ਸੈਕੰਡਰੀ ਜੀਵਨੀ ਖਾਤੇ
- Works by or about ਤਾਹਿਰੀਹ at Internet Archive
- Works by ਤਾਹਿਰੀਹ at LibriVox (public domain audiobooks)