ਤੀਹ-ਸਾਲਾ ਜੰਗ ਕੇਂਦਰੀ ਯੂਰਪ ਵਿੱਚ 1618 ਅਤੇ 1648 ਵਿਚਕਾਰ ਲੜੀਆਂ ਗਈਆ ਲੜਾਈਆਂ ਦਾ ਸਿਲਸਿਲਾ ਸੀ।[14] ਇਹ ਯੂਰਪੀ ਇਤਿਹਾਸ ਦੀਆਂ ਸਭ ਤੋਂ ਮਾਰੂ ਜੰਗਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਅਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਲੰਮੀਆਂ ਜੰਗਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ।

ਤੀਹ-ਸਾਲਾ ਜੰਗ

ਲੇ ਗਖ਼ਾਂ ਮੀਜ਼ੈਖ਼ ਦ ਲਾ ਗੈਖ਼ (ਜੰਗ ਦੇ ਭਾਰੇ ਸੰਤਾਪ), 1632 ਜਾਕ ਕਾਲੋ ਵੱਲੋਂ
ਮਿਤੀ1618–1648
ਥਾਂ/ਟਿਕਾਣਾ
ਯੂਰਪ (ਮੁੱਖ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਅਜੋਕਾ ਜਰਮਨੀ)
ਨਤੀਜਾ

ਪੱਛਮੀ ਫ਼ਾਲਨ ਦਾ ਅਮਨ

Belligerents

ਪ੍ਰੋਟੈਸਟੈਂਟ ਰਾਜ ਅਤੇ ਹਿਮਾਇਤੀ ਸਵੀਡਨ Sweden (from 1630)
ਫਰਮਾ:Country data ਫ਼ਰਾਂਸ ਦੀ ਬਾਦਸ਼ਾਹੀ (1635 ਤੋਂ)
ਡੈੱਨਮਾਰਕ ਡੈੱਨਮਾਰਕ-ਨਾਰਵੇ (1625–1629)
ਫਰਮਾ:Country data ਬਹੀਮੀਆ ਬਹੀਮੀਆ (1618–1620)
ਫਰਮਾ:Country data ਸੰਯੁਕਤ ਸੂਬੇ
ਫਰਮਾ:Country data ਜ਼ਾਕਸਨ ਦਾ ਹਲਕਾ
Electoral Palatinate (until 1623)
Brandenburg-Prussia
Brunswick-Lüneburg
ਫਰਮਾ:Country data ਇੰਗਲੈਂਡ ਦੀ ਬਾਦਸ਼ਾਹੀ (1625–30)[1]
Transylvania
Hungarian Anti-Habsburg Rebels[2]

ਮਦਦਗਾਰ
ਫਰਮਾ:Country data Ottoman Empire Ottoman Empire

Russian Tsardom[3]

Roman Catholic States and Allies ਫਰਮਾ:Country data Holy Roman Empire

ਸਪੇਨ Spanish Empire
Hungary[4]
ਫਰਮਾ:Country data Kingdom of Croatia (Habsburg)[5]
ਡੈੱਨਮਾਰਕ Denmark-Norway (1643–1645)[6]

Supported by

Poland-Lithuania
Ukrainian Cossacks
Commanders and leaders

ਸਵੀਡਨ Gustavus II Adolphus 
ਸਵੀਡਨ Axel Oxenstierna ਸਵੀਡਨ Johan Banér
ਸਵੀਡਨ Lennart Torstenson
ਸਵੀਡਨ Gustav Horn
ਸਵੀਡਨ Carl Gustaf Wrangel
ਸਵੀਡਨ Charles X Gustav
ਸਵੀਡਨ Alexander Leslie
ਫਰਮਾ:Country data Kingdom of France Louis XIII of France
ਫਰਮਾ:Country data Kingdom of France Cardinal Richelieu
ਫਰਮਾ:Country data Kingdom of France Marquis de Feuquieres 
ਫਰਮਾ:Country data Kingdom of France Louis II de Bourbon
ਫਰਮਾ:Country data Kingdom of France Vicomte de Turenne
ਫਰਮਾ:Country data Bohemia Frederick V, Elector Palatine
ਫਰਮਾ:Country data Bohemia Jindrich Matyas Thurn
ਫਰਮਾ:Country data Bohemia Christian I of Anhalt-Bernburg
ਡੈੱਨਮਾਰਕ Christian IV of Denmark
ਫਰਮਾ:Country data Electorate of Saxony Bernhard of Saxe-Weimar
ਫਰਮਾ:Country data Electorate of Saxony Johann Georg I of Saxony
ਫਰਮਾ:Country data Dutch Republic Maurice of Nassau
ਫਰਮਾ:Country data Dutch Republic Piet Pieterszoon Hein
ਫਰਮਾ:Country data Dutch Republic William of Nassau
ਫਰਮਾ:Country data Dutch Republic Frederik Hendrik of Orange
ਫਰਮਾ:Country data Dutch Republic Maarten Tromp
ਫਰਮਾ:Country data Dutch Republic Ernst Casimir
ਫਰਮਾ:Country data Dutch Republic Hendrik Casimir I
ਫਰਮਾ:Country data Kingdom of England Duke of Buckingham
ਫਰਮਾ:Country data Kingdom of England Sir Horace Vere
Gabriel Bethlen
Ernst von Mansfeld

Christian of Brunswick

ਫਰਮਾ:Country data ਸਪੇਨ Philip IV of Spain
ਫਰਮਾ:Country data ਸਪੇਨ Count-Duke of Olivares
ਫਰਮਾ:Country data ਸਪੇਨ Gonzalo Fernández de Córdoba
ਫਰਮਾ:Country data ਸਪੇਨ Ambrosio Spinola
ਫਰਮਾ:Country data ਸਪੇਨ Cardinal-Infante Ferdinand
ਫਰਮਾ:Country data ਸਪੇਨ Duke of Feria
ਫਰਮਾ:Country data ਸਪੇਨ Fadrique de Toledo
ਫਰਮਾ:Country data ਸਪੇਨ Antonio de Oquendo
ਫਰਮਾ:Country data ਸਪੇਨ Carlos Coloma
ਫਰਮਾ:Country data ਸਪੇਨ Francisco de Melo
ਫਰਮਾ:Country data ਸਪੇਨ Diego Felipez de Guzmán
ਫਰਮਾ:Country data ਪਵਿੱਤਰ ਰੋਮਨ ਸਲਤਨਤ Albrecht von Wallenstein
ਫਰਮਾ:Country data ਪਵਿੱਤਰ ਰੋਮਨ ਸਲਤਨਤ Johann Tserclaes, Count of Tilly 
ਫਰਮਾ:Country data ਪਵਿੱਤਰ ਰੋਮਨ ਸਲਤਨਤ Ferdinand II
ਫਰਮਾ:Country data ਪਵਿੱਤਰ ਰੋਮਨ ਸਲਤਨਤ Ferdinand III
ਫਰਮਾ:Country data ਪਵਿੱਤਰ ਰੋਮਨ ਸਲਤਨਤ Franz von Mercy 
ਫਰਮਾ:Country data ਪਵਿੱਤਰ ਰੋਮਨ ਸਲਤਨਤ Johann von Werth
ਫਰਮਾ:Country data ਪਵਿੱਤਰ ਰੋਮਨ ਸਲਤਨਤGottfried Heinrich Graf zu Pappenheim 

Maximilian I of Bavaria
Strength

149,000 ਸਵੀਡਨੀ (1632)[8]
35,000 ਡੈੱਨਮਾਰਕੀ ਤੇ ਨਾਰਵੇਈ (1625)[9]
77,000 ਨੀਦਰਲੈਂਡੀ (1629)[10]
ਤਕਰੀਬਨ: 100–150,000 ਜਰਮਨ
150,000 ਫ਼ਰਾਂਸੀਸੀ
30–40,000 ਬਹੀਮੀਆਈ ਮਿਲਖਾਂ
30,000 ਹੰਗਰੀਆਈ (Anti-Habsburg Hungarian rebels)
6,000 Transylvanians
[11]

60,000 ਉਸਮਾਨੀ ਘੋੜਸਵਾਰ (as support to Frederick V, Elector Palatine)

300,000 ਸਪੇਨੀ (includes soldiers from the Spanish Netherlands and Italy)
100–200,000 ਜਰਮਨ

Approx: 20,000 ਹੰਗਰੀਆਈ ਅਤੇ ਕ੍ਰੋਏਸ਼ੀਆਈ ਘੋੜਸਵਾਰ[12]
Casualties and losses
8,000,000 including civilian casualties[13]
ਸੋਧੋ
  1. ਸਪੇਨ ਨਾਲ਼ ਜੰਗ 1625–30 (ਅਤੇ ਫ਼ਰਾਂਸ ਨਾਲ਼ 1627–29).
  2. "into line with army of Gabriel Bethlen in 1620." Ágnes Várkonyi: Age of the Reforms, Magyar Könyvklub publisher, 1999. ISBN 963-547-070-3
  3. Russia supported Sweden against Poland-Lithuania (Smolensk War)
  4. Ervin Liptai: Military history of Hungary, Zrínyi Military Publisher, 1985. ISBN 9633263379
  5. Hussar (Huszár) hu.wikipedia
  6. Denmark fought Sweden and the Dutch Republic in the Torstenson War
  7. Helmolt, Hans Ferdinand (1903). The World's History: Western Europe to 1800. W. Heinemann. p. 573. ISBN 0-217-96566-0.
  8. Swedish intervention
  9. Danish intervention
  10. page 54 http://www.pikeandshotsociety.org/documents/article4.pdf Archived 2015-09-24 at the Wayback Machine. "When the dutch army was increased to 77.000 in 1629 during the threatened Spanish invasion..."
  11. Gabriel Bethlen's army numbered 5,000 Hungarian pikemen and 1,000 German mercenary, with the anti-Habsburg Hungarian rebels numbered together approx. 35,000 men. László Markó: The Great Honors of the Hungarian State (A Magyar Állam Főméltóságai), Magyar Könyvklub 2000. ISBN 963-547-085-1
  12. László Markó: The Great Honors of the Hungarian State (A Magyar Állam Főméltóságai), Magyar Könyvklub 2000. ISBN 963-547-085-1
  13. Davis, Norman (1996). Europe, a history. Oxford University Press. p. 568. ISBN 978-0-7126-6633-6.
  14. "Thirty Years War". www.infoplease.com. Retrieved 24 May 2008.