ਉਸਤਾਦ ਤੌਫੀਕ ਕੁਰੈਸ਼ੀ (ਜਨਮ 1962) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਸੰਗੀਤਕਾਰ ਹੈ। ਉਹ ਇੱਕ ਤਬਲਾ ਵਾਦਕ ਅਤੇ ਇੱਕ ਸੰਗੀਤਕਾਰ ਹੈ।[1]

ਤੌਫੀਕ਼ ਕੁਰੈਸ਼ੀ
ਤੌਫੀਕ਼ ਕੁਰੈਸ਼ੀ ਦਸੰਬਰ 2012 ਵਿੱਚ ਡਮਰੂ ਵਿਖੇ
ਤੌਫੀਕ਼ ਕੁਰੈਸ਼ੀ ਦਸੰਬਰ 2012 ਵਿੱਚ ਡਮਰੂ ਵਿਖੇ
ਜਾਣਕਾਰੀ
ਜਨਮ ਦਾ ਨਾਮਤੌਫੀਕ਼ ਕੁਰੈਸ਼ੀ
ਜਨਮ1962 (ਉਮਰ 61–62)
ਵੰਨਗੀ(ਆਂ)ਭਾਰਤੀ ਕਲਾਸੀਕਲ ਸੰਗੀਤ, ਮਿਸ਼ਰਨ
ਕਿੱਤਾਤਬਲਾ ਵਾਦਕ
ਉਸਤਾਦ ਅੱਲ੍ਹਾ ਰਾਖਾ (ਪਿਤਾ)
ਜ਼ਾਕਿਰ ਹੁਸੈਨ(ਭਰਾ)
ਸਾਜ਼ਡੀਜੇਮਬੇ, ਪਰਕਸ਼ਨ, ਵੋਕਲ ਪਰਕਸ਼ਨ
ਸਾਲ ਸਰਗਰਮ1989 – ਹੁਣ ਤੱਕ
ਵੈਂਬਸਾਈਟOfficial website

ਆਰੰਭਕ ਜੀਵਨ ਸੋਧੋ

ਤੌਫੀਕ ਦਾ ਜਨਮ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਤਬਲਾ ਵਾਦਕ, ਉਸਤਾਦ ਅੱਲਾ ਰੱਖਾ ਦੇ ਘਰ ਮੁੰਬਈ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ। ਉਸ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਭਰਾ ਇੱਕ ਤਬਲਾ ਵਾਦਕ, ਉਸਤਾਦ ਜ਼ਾਕਿਰ ਹੁਸੈਨ ਹੈ।[2][3] ਉਸ ਨੇ ਘਟਮ ਵਿਦਵਾਨ, ਪੰਡਿਤ ਵਿੱਕੂ ਵਿਨਾਇਕਰਾਮ ਤੋਂ ਮਾਰਗਦਰਸ਼ਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ।

ਕਰੀਅਰ ਸੋਧੋ

ਤੌਫੀਕ ਕੁਰੈਸ਼ੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਕਰੀਅਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਉਦੋਂ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਉਹ ਅਜੇ 20 ਸਾਲਾਂ ਦਾ ਸੀ। ਲਾਈਵ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਦੇ ਨਾਲ ਉਸ ਦਾ ਕਾਰਜਕਾਲ 1986-87 ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੇ ਆਪਣੇ ਵਿਸ਼ਵ ਸੰਗੀਤ ਬੈਂਡ, 'ਸੂਰਿਆ' ਦੀ ਸਿਰਜਣਾ ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ।[2] ਉਸ ਨੂੰ 2009 ਦੀ ਗ੍ਰੈਮੀ ਅਵਾਰਡ ਜੇਤੂ ਐਲਬਮ ਗਲੋਬਲ ਡਰੱਮ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ, ਰੀਮੇਂਬਰ ਸ਼ਕਤੀ, ਮਾਸਟਰਜ਼ ਆਫ਼ ਪਰਕਉਸ਼ਨ ਅਤੇ ਸਮਿਟ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀ ਕਲਾਕਾਰ ਵਜੋਂ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਉਹ ਫਿਊਜ਼ਨ ਕੰਸਰਟ ਲਈ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਲਾਸੀਕਲ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਨਾਲ ਸਹਿਯੋਗ ਕਰਦਾ ਹੈ।[2]

ਇੱਕ ਸਮਰਪਿਤ ਸਵੈ-ਸਿੱਖਿਅਕ, ਤੌਫੀਕ ਨੇ ਜਲਦੀ ਹੀ ਆਪਣੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਸੰਪਤੀ; 'ਇਸ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਬਾਰੀਕੀਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਆਵਾਜ਼ ਦੀ ਦੁਨੀਆ ਲਈ ਇੱਕ ਅਹਿਸਾਸ' ਦੀ ਖੋਜ ਕੀਤੀ। ਇਹ ਗੁਣ ਉਸ ਨੂੰ ਸਟੂਡੀਓ ਰਿਕਾਰਡਿੰਗਜ਼ (ਫ਼ਿਲਮ ਬੈਕਗ੍ਰਾਊਂਡ ਸਕੋਰ, ਟੀਵੀ ਸੀਰੀਅਲ, ਐਡ-ਜਿੰਗਲਸ, ਐਲਬਮਾਂ) ਦੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਰਿਦਮ-ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਰਾਂ, ਆਰੇਂਜਰ-ਕੰਪੋਸਰਾਂ ਅਤੇ ਪਰਕਸ਼ਨਿਸਟਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ।[2]

ਉਹ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਰਕਉਸ਼ਨ ਯੰਤਰ ਵਜਾਉਂਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਡਜੇਮਬੇ, ਡਫ, ਬੋਂਗੋਜ਼, ਬਾਟਾਜੋਨ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ। ਉਹ ਪਹਿਲਾ ਕਲਾਕਾਰ ਹੈ ਜਿਸ ਨੇ ਡਿਜੇਮਬੇ ਨਾਮਕ ਅਫ਼ਰੀਕੀ ਡਰੱਮ 'ਤੇ ਤਬਲਾ ਸਿਲੇਬਲਜ਼ ਨੂੰ ਅਨੁਕੂਲਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਵਿਲੱਖਣ ਤਾਲਬੱਧ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿਕਸਿਤ ਕੀਤੀ ਹੈ।[2]

ਤੌਫੀਕ ਦੀ ਟ੍ਰੇਡਮਾਰਕ ਸ਼ੈਲੀ ਵਿੱਚ ਸਾਰੇ ਸਭਿਆਚਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਫੈਲੇ ਵਿਲੱਖਣ ਲੈਅਮਿਕ ਨਮੂਨੇ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਸਰੀਰ ਅਤੇ ਵੋਕਲ ਪਰਕਉਸ਼ਨ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।[2]

ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਤੌਫੀਕ ਨੂੰ ਸੰਦੀਪ ਮਾਰਵਾਹ ਦੁਆਰਾ ਮਾਰਵਾਹ ਸਟੂਡੀਓ, ਨੋਇਡਾ ਫ਼ਿਲਮ ਸਿਟੀ ਵਿਖੇ ਏਸ਼ੀਅਨ ਅਕੈਡਮੀ ਆਫ਼ ਫ਼ਿਲਮ ਐਂਡ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਦੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਫ਼ਿਲਮ ਅਤੇ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਕਲੱਬ ਦੀ ਜੀਵਨ ਮੈਂਬਰਸ਼ਿਪ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਉਹ ਪਿਛਲੇ ਇੱਕ ਦਹਾਕੇ ਤੋਂ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਇਨਾਮ ਅਤੇ ਮਾਨਤਾ ਸੋਧੋ

ਕੈਨ ਫ਼ਿਲਮ ਫੈਸਟੀਵਲ (2010-11) ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਰੇਲਵੇ ਜਿੰਗਲ ਲਈ ਸਰਵੋਤਮ ਸੰਗੀਤ ਲਈ ਗੋਲਡ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ। ਲੰਡਨ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਅਵਾਰਡਜ਼ 'ਤੇ ਗੋਲਡ - ਲਾਸ-ਵੇਗਾਸ (ਨਵੰਬਰ 2013) ਨਾਈਕੇ ਜਿੰਗਲ- ਸਮਾਨਾਂਤਰ ਯਾਤਰਾ ਲਈ ਮੂਲ ਸੰਗੀਤ ਲਈ ਇਨਾਮ ਹਾਸਿਲ ਕੀਤਾ।

ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਸੋਧੋ

ਉਹ ਦਾਮਿਨੀ, ਟਰੇਨ ਟੂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ, ਘਾਤਕ, ਅਗਨੀਵਰਸ਼ਾ, ਅਸੋਕਾ, ਮਿਸ਼ਨ ਕਸ਼ਮੀਰ, ਬਲੈਕ, ਦਿਲ ਚਾਹਤਾ ਹੈ, ਦੇਵਦਾਸ ਸਵਾਰੀਆ, ਧੂਮ 2, ਭੂਲ ਭੁਲੱਈਆ, ਪਰਜਾਨੀਆ (2007), ਤੇਰੇ ਨਾਮ (2008), ਜਬ ਵੀ ਮੈਟ (2010-11), ਐਕਸ਼ਨ ਰੀਪਲੇ (2010-11), ਹਾਊਸਫੁੱਲ 2 (2011), ਤੇਜ਼ (2012), ਏਬੀਸੀਡੀ (ਐਨੀਬਾਡੀ ਕੈਨ ਡਾਂਸ) (2013), ਭਾਗ ਮਿਲਖਾ ਭਾਗ (2013) ਵਰਗੀਆਂ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਲਈ ਬੈਕਗ੍ਰਾਊਂਡ ਸਕੋਰ ਅਤੇ ਸੰਗੀਤ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਵੀ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਮਰਾਠੀ ਵਿੱਚ ਮੁਹਾਰਤ ਰੱਖਣ ਵਾਲਾ, ਤੌਫੀਕ ਜ਼ੀ ਮਰਾਠੀ, ਸਾ ਰੇ ਗਾ ਮਾ ਪਾ (ਮਰਾਠੀ ਸੰਸਕਰਣ) 'ਤੇ ਜੱਜ ਰਹਿ ਚੁੱਕਾ ਹੈ।

ਨਿੱਜੀ ਜੀਵਨ ਸੋਧੋ

ਤੌਫੀਕ ਕੁਰੈਸ਼ੀ ਦਾ ਵਿਆਹ ਜੈਪੁਰ-ਅਤਰੌਲੀ ਘਰਾਣੇ ਦੀ ਗਾਇਕਾ ਗੀਤਿਕਾ ਵਾਰਦੇ ਨਾਲ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਉਸ ਦਾ ਇੱਕ ਪੁੱਤਰ ਹੈ, ਸ਼ਿਖਰ ਨਾਦ ਕੁਰੈਸ਼ੀ, ਜੋ ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਸੇਂਟ ਜ਼ੇਵੀਅਰ ਕਾਲਜ, ਮੁੰਬਈ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਦਾ ਹੈ।[4] ਸ਼ਿਖਰ ਇੱਕ ਰਿਦਮ ਪਲੇਅਰ ਵੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸਟੇਜ 'ਤੇ ਵੀ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਦਾ ਹੈ।[5]

ਡਿਸਕੋਗ੍ਰਾਫੀ ਸੋਧੋ

  • ਰਿਧੁਨ (2000)
  • ਸਵਰ ਉਤਸਵ - ਸਟਰੀਮਸ ਇਨ ਕਨਫਲੁਅਨਸ (2001)
  • ਰਿਧਨ ਗੋਲਡ (2002)
  • ਮੋਂਡੋ ਬੀਟ - ਮਾਸਟਰਸ ਆਫ਼ ਪਰਕਉਸ਼ਨ
  • ਇੰਡੀਆ ਦ ਗ੍ਰੇਟੈਸਟ ਸੌਂਗਸ ਐਵਰ
  • ਤਾਲਿਜ਼ਮਾ (2002)
  • ਕਲਰਸ ਆਫ਼ ਰਾਜਸਥਾਨ (1995)
  • ਪਰਕਜੈਮ (2003)
  • ਬੰਬਈ ਫੀਵਰ (2006)
  • ਮਿਸਟਿਕ ਸਾਉਂਡਸਕੇਪਸ - ਫਾਰੈਸਟ (2007)
  • ਰੂਹ - ਦਿਲ ਤੋਂ ਗੀਤ (2007) [4]
  • ਤਾਧਾ - ਐਨ ਐਕਸਪ੍ਰੈਸ਼ਨ ਆਫ਼ ਹਾਈ ਐਨਰਜੀ (2011)
  • ਦ ਓਥ ਆਫ਼ ਵਾਯੂਪੁਤਰਾਸ (2013)
  • ਆਮੀ [2018] ਮਲਿਆਲਮ ਫ਼ਿਲਮ

ਹਵਾਲੇ ਸੋਧੋ

  1. "Taufiq Qureshi launches Swaraaj by Tatva". screenindia.com website. Archived from the original on 2012-09-09. Retrieved 3 January 2022.
  2. 2.0 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 "Profile of Taufiq Qureshi". VISTA Entertainments website. 16 January 2010. Archived from the original on 14 ਜੁਲਾਈ 2016. Retrieved 3 January 2022.
  3. "Carnegie Hall's tribute to Ustad Vilayat Khan". Rediff.com website.
  4. 4.0 4.1 "Music Today launches Rooh". oneindia entertainment website. Archived from the original on 2012-07-10. Retrieved 3 January 2022.
  5. Hussain, Zakir (2018). Zakir Hussain : a life in music. Kabir, Nasreen Munni. Noida, Uttar Pradesh, India. ISBN 9789352770496. OCLC 1021880009.

ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ ਸੋਧੋ