ਦੁਰਗਾਬਾਈ ਵਯੋਮ (ਜਨਮ 1972 [2]) ਭੂਪਾਲ ਵਿੱਚ ਅਧਾਰਤ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਮਹਿਲਾ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ ਜੋ ਟ੍ਰਾਈਬਲ ਆਰਟ ਦੀ ਗੋਂਡ ਪਰੰਪਰਾ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਦੁਰਗਾ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਕੰਮ ਦੀਆਂ ਜੜ੍ਹਾਂ ਆਪਣੀ ਜਨਮ ਭੂਮੀ, ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਮੰਡਲਾ ਜ਼ਿਲੇ ਦੇ ਪਿੰਡ ਬੁਰਬਸਪੁਰ ਵਿੱਚ ਹਨ।[3]

ਦੁਰਗਾਬਾਈ ਵਯੋਮ
2012 ਵਿਚ ਵਯੋਮ
ਜਨਮ1972
ਰਾਸ਼ਟਰੀਅਤਾਭਾਰਤ

ਮੁਢਲਾ ਜੀਵਨ ਸੋਧੋ

ਦੁਰਗਾਬਾਈ ਵਯੋਮ ਦਾ ਜਨਮ ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਪਿੰਡ ਬੁਰਬਾਸਪੁਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ।[4]

ਛੇ ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਤੋਂ ਦਿਗਨਾ ਦੀ ਕਲਾ ਸਿੱਖੀ। ਇਹ ਵਿਆਹ ਦੀਆਂ ਸ਼ਾਦੀਆਂ ਅਤੇ ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਦੌਰਾਨ ਘਰ ਦੀਆਂ ਅੰਦਰੂਨੀ ਅਤੇ ਬਾਹਰੀ ਦੀਵਾਰਾਂ ਅਤੇ ਫਰਸ਼ਾਂ 'ਤੇ ਜਿਓਮੈਟ੍ਰਿਕ ਪੈਟਰਨ ਚਿੱਤਰਣ ਦੀ ਰਵਾਇਤੀ ਕਲਾ ਹੈ। [5] [6] ਕਮਿਊਨਿਟੀ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਉਸਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਦਿਗਨਾ ਕਲਾਕਾਰੀ ਦੀ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਕੀਤੀ।[7]

ਕੈਰੀਅਰ ਸੋਧੋ

ਆਪਣੀ ਦਾਦੀ ਤੋਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਸੁਣਨ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਮਾਤਾ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਨੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਦੁਰਗਾਬਾਈ ਦੀ ਕਲਾ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਇਆ।[8] ਦੁਰਗਾਬਾਈ ਵਯੋਮ ਨੇ ਆਪਣੀ ਸਿਰਜਣਾਤਮਕ ਯਾਤਰਾ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ 1996 ਵਿਚ ਭੋਪਾਲ ਦੇ ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮਾਨਵ ਸੰਗ੍ਰਹਿਆਲਿਆ ਦੁਆਰਾ ਆਯੋਜਿਤ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਕੈਂਪ ਨਾਲ਼ ਹੋਈ।[9] 15 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ, ਦੁਰਗਾਬਾਈ ਨੇ ਮਿੱਟੀ ਅਤੇ ਲੱਕੜ ਦੇ ਮੂਰਤੀਕਾਰ ਸੁਭਾਸ਼ ਵਿਯਾਮ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾ ਲਿਆ।[10] ਦੁਰਗਾਬਾਈ ਦਾ ਕਲਾਤਮਕ ਜੀਵਨ ਨਾ ਸਿਰਫ ਸੁਭਾਸ਼ ਵਿਆਮ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਸਦਕਾ, ਬਲਕਿ ਆਪਣੀ ਚਚੇਰੀ ਭੈਣ ਗੌਡ ਆਰਟਿਸਟ, ਜੰਗਰ ਸਿੰਘ ਸ਼ਿਆਮ ਕਰਕੇ ਵੀ ਪ੍ਰਫੁੱਲਤ ਹੋਇਆ। ਦੁਰਗਾਬਾਈ ਅਤੇ ਸੁਭਾਸ਼ ਮਿਲ ਕੇ ਵਰਕਸ਼ਾਪਾਂ ਕਰਦੇ ਸਨ ਅਤੇ ਭਾਗੀਦਾਰਾਂ ਨੂੰ ਗੋਂਡ ਪੇਂਟਿੰਗ ਦੇ ਅਨਿੱਖੜ ਤੱਤ ਸਿਖਾਉਂਦੇ ਹਨ ਜਦੋਂ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪੇਂਟਿੰਗ ਦੇ ਮਾਧਿਅਮ ਵਿਚ ਆਧੁਨਿਕੀਕਰਨ ਰਾਹੀਂ ਆਈਆਂ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਬਾਰੇ ਵੀ ਦੱਸਦੇ ਹਨ।[11]

ਪੁਰਸਕਾਰ ਅਤੇ ਮਾਨਤਾ [12] ਸੋਧੋ

  • ਹੈਂਡੀਕ੍ਰਾਫਟ ਡਿਵੈਲਪਮੈਂਟ ਕੌਂਸਲ, 2004
  • ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਨੈਸ਼ਨਲ ਸੈਂਟਰ ਫਾਰ ਆਰਟਸ ਸਕਾਲਰਸ਼ਿਪ, 2006-2007
  • ਰਵਾਇਤੀ ਪੇਂਟਿੰਗ ਵਿੱਚ ਉੱਤਮਤਾ ਲਈ ਰਾਣੀ ਦੁਰਗਾਵਤੀ [13]
  • ਕਥਾ ਚਿੱਤਰਕਲਾ ਰਨਰਜ਼ ਅਪ ਅਵਾਰਡ, ਉਸਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਕਿਤਾਬ, "ਮਾਈ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਦੋਸਤ" ਲਈ
  • ਰਾਮ ਸਿੰਘ ਉਰਵਤੀ ਅਤੇ ਭੱਜੂ ਸ਼ਿਆਮ ਦੇ ਨਾਲ ਤਾਰਾ ਬੁਕਸ, 2008 ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ "ਦਿ ਨਾਈਟ ਲਾਈਫ ਆਫ਼ ਟ੍ਰੀਜ਼" ਸਿਰਲੇਖ ਵਾਲੀ ਕਿਤਾਬ ਦੇ ਉਦਾਹਰਣ ਵਜੋਂ ਬੋਲੋਗਨਾ ਰਾਗਜ਼ੀ ਐਵਾਰਡ

ਹਵਾਲੇ ਸੋਧੋ

  1. "Durga Bai". Saffronart. Retrieved March 8, 2019.
  2. "The Gond artist Durgabai - sunitanair". sunitanair.in. Retrieved 2019-03-15.
  3. "Durga Bai | Paintings by Durga Bai | Durga Bai Painting - Saffronart.com". Saffronart. Retrieved 2019-03-15.
  4. "Durga Bai | Paintings by Durga Bai | Durga Bai Painting - Saffronart.com". Saffronart. Retrieved 2019-03-15."Durga Bai | Paintings by Durga Bai | Durga Bai Painting - Saffronart.com". Saffronart. Retrieved 2019-03-15.
  5. "Durga Bai | Paintings by Durga Bai | Durga Bai Painting - Saffronart.com". Saffronart. Retrieved 2019-03-15."Durga Bai | Paintings by Durga Bai | Durga Bai Painting - Saffronart.com". Saffronart. Retrieved 2019-03-15.
  6. "Durga Bai: Telling Women's Stories With Gond Art". 2014-05-26.
  7. Pande, Alka (2016). Many Indias. Must Arts Private Limited.
  8. Pande, Alka (2016). Many Indias. Must Arts Private Limited.Pande, Alka (2016). Many Indias. Must Arts Private Limited.
  9. Vyam, Durgabai (2012). "The Lyricism and Audacity of the Adivasi Imagination". Indian Literature. 56 (4 (270)): 219–234. ISSN 0019-5804. JSTOR 23345940.
  10. "Durga Bai: Telling Women's Stories With Gond Art". 2014-05-26."Durga Bai: Telling Women's Stories With Gond Art". 2014-05-26.
  11. KUMARI, SAVITA (2011). "Symposium on Indigenous Art, Contemporary Significance". Indian Anthropologist. 41 (1): 95–99. ISSN 0970-0927. JSTOR 41921941.
  12. "DURGA BAI – GOND ARTIST Of MADHYA PRADESH".
  13. "Durga Bai". sutragallery. Archived from the original on 2020-02-16. Retrieved 2019-04-06. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)