ਨਾਗਾਂਗੋਮ ਬਾਲਾ ਦੇਵੀ
ਨਾਗਾਂਗੋਮ ਬਾਲਾ ਦੇਵੀ (ਜਨਮ 2 ਫਰਵਰੀ 1990) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਮਹਿਲਾ ਫੁੱਟਬਾਲਰ ਹੈ। ਉਹ ਸਕਾਟਲੈਂਡ ਦੀ ਵਿਮੈਨ ਪ੍ਰੀਮੀਅਰ ਲੀਗ ਕਲੱਬ, ਰੇਂਜਰਜ਼ ਐੱਫਸੀ ਅਤੇ ਭਾਰਤੀ ਮਹਿਲਾ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਫੁੱਟਬਾਲ ਟੀਮ ਲਈ ਇੱਕ ਫਾਰਵਰਡ ਵਜੋਂ ਖੇਡਦੀ ਹੈ।
| ਨਿੱਜੀ ਜਾਣਕਾਰੀ | |
|---|---|
| ਜਨਮ | 2 ਫਰਵਰੀ 1990 ਮਣੀਪੁਰ, ਭਾਰਤ |
| ਖੇਡ | |
| ਟੀਮ | ਰੇਂਜਰਜ਼ |
ਉਹ 2020 ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਭਾਰਤੀ ਮਹਿਲਾ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਫੁੱਟਬਾਲਰ ਬਣ ਗਈ ਜਦੋਂ ਉਸ ਨੇ ਰੇਂਜਰ ਐੱਫਸੀ ਨਾਲ ਇੱਕ ਸਮਝੌਤੇ 'ਤੇ ਦਸਤਖਤ ਕੀਤੇ।[1]
ਨਿੱਜੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਅਤੇ ਪਿਛੋਕੜ
ਸੋਧੋਦੇਵੀ ਦਾ ਜਨਮ ਉੱਤਰ-ਪੂਰਬੀ ਰਾਜ ਮਣੀਪੁਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆਅਤੇ ਉੱਥੇ ਹੀ ਉਸ ਦਾ ਪਾਲਣ ਪੋਸ਼ਣ ਹੋਇਆ। ਮਣੀਪੁਰ ਵਿੱਚ ਫੁੱਟਬਾਲ ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਖੇਡ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਦੀ 25 ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੀ ਟੀਮ ਨੇ 20 ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਚੈਂਪੀਅਨਸ਼ਿਪ ਜਿੱਤੀਆਂ ਹਨ।
ਫੁੱਟਬਾਲ ਉਸ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਰਵਾਇਤ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਨੇ ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਤੋਂ ਹੀ ਖੇਡਾਂ ਖੇਡਣੀਆਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਸਨ। ਉਸ ਦੇ ਪਿਤਾ ਨੇ ਸ਼ੌਕ ਵਜੋਂ ਫੁੱਟਬਾਲ ਖੇਡਦੇ ਸਨ ਅਤੇ ਉਸ ਦਾ ਵੱਡਾ ਭਰਾ ਅਤੇ ਜੁੜਵਾਂ ਭੈਣ ਵੀ ਉਸ ਦੇ ਨਾਲ ਖੇਡੇ। [2]
ਉਹ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਇਕਲੌਤੀ ਮੈਂਬਰ ਸੀ ਜੋ ਖੇਡ ਜਗਤ ਦੇ ਪੇਸ਼ੇ ਵਿੱਚ ਸਿਖਰ ’ਤੇ ਪਹੁੰਚੀ। ਫੁੱਟਬਾਲ ਦੇ ਨਾਲ, ਬਾਲਾ ਦੇਵੀ ਨੇ ਟੈਨਿਸ ਅਤੇ ਹੈਂਡਬਾਲ ਵੀ ਖੇਡੀ ਹੈ।
11 ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਉਹ ਸਥਾਨਕ ਲੜਕੀਆਂ ਦੇ ਫੁੱਟਬਾਲ ਕਲੱਬ ਆਈਸੀਐੱਸਏ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਕੇ ਉਸ ਨੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਪੱਧਰ ਦੇ ਮੈਚ ਖੇਡੇ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੇ ਰਾਜ ਦੀ ਟੀਮ ਵਿੱਚ ਖੇਡਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ।
ਬਚਪਨ ਵਿੱਚ, ਉਸ ਦੀ ਪ੍ਰੇਰਨਾ ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ ਦੇ ਫੁੱਟਬਾਲਰ ਰੋਨਾਲਡੋ ਅਤੇ ਰੋਨਾਲਡੀਨਹੋ ਸਨ।
ਹੁਣ, ਮੇਗਨ ਰੈਪਿਨੋ, ਮਿਡਫੀਲਡਰ ਅਤੇ ਯੂਐੱਸ ਮਹਿਲਾ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਟੀਮ ਦੀ ਸਹਿ ਕਪਤਾਨ ਦੀ ਪਸੰਦ ਉਸ ਨੂੰ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਪੁਰਸ਼ ਫੁੱਟਬਾਲਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ, ਪੁਰਤਗਾਲੀ ਕ੍ਰਿਸਟਿਆਨੋ ਰੋਨਾਲਡੋ ਉਸ ਦਾ ਮਨਪਸੰਦ ਖਿਡਾਰੀ ਹੈ।[1]
ਬਾਲਾ ਦੇਵੀ ਨੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਦਰਪੇਸ਼ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਬਾਰੇ ਦੱਸਿਆ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਖੇਡ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਕਰਨ ਦੀ ਇੱਛਾ ਰੱਖਦੀਆਂ ਹਨ। ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ, ਉਸ ਨੂੰ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਉਸ ਨੂੰ ਫੁੱਟਬਾਲ ਵਿੱਚ ਮਰਦ-ਪ੍ਰਧਾਨ ਨਜ਼ਰੀਏ ਨਾਲ ਲੜਨਾ ਪਿਆ। ਮੁੰਡਿਆਂ ਦੇ ਮੈਚਾਂ ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੇ ਖੇਡਾਂ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਉਹ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਮਹਿਲਾ ਲੀਗ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਨਾਲ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ।[2]
ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਪ੍ਰਾਪਤੀਆਂ
ਸੋਧੋ2005 ਵਿੱਚ, 15 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਬਾਲਾ ਦੇਵੀ ਨੇ ਭਾਰਤੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਟੀਮ ਲਈ ਆਪਣੇ ਪਹਿਲੇ ਮੈਚ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ।[2]
ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਪੰਜ ਸਾਲਾਂ ਲਈ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਟੀਮ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਗੋਲ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਖਿਡਾਰੀ ਬਣ ਗਈ ਹੈ। ਉਸ ਨੇ ਪਿਛਲੇ ਇੱਕ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ 58 ਮੈਚਾਂ ਵਿੱਚ 52 ਗੋਲ ਕੀਤੇ। [2] ਉਸ ਨੇ 100 ਤੋਂ ਵੱਧ ਘਰੇਲੂ ਗੋਲ ਵੀ ਕੀਤੇ ਹਨ।
ਉਸ ਦੀਆਂ ਖੇਡ ਸਫ਼ਲਤਾਵਾਂ ਕਾਰਨ ਉਸ ਨੂੰ 2010 ’ਚ ਮਣੀਪੁਰ ਪੁਲਿਸ ਵਿੱਚ ਨੌਕਰੀ ਮਿਲੀ। ਇੰਡੀਅਨ ਵੁਮੈਨ ਲੀਗ ਵਿੱਚ ਉਹ ਤਿੰਨ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਲੱਬਾਂ ਦੀ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਮਣੀਪੁਰ ਪੁਲਿਸ ਸਪੋਰਟਸ ਕਲੱਬ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।
ਬਾਲਾ ਦੇਵੀ ਦੋ ਸੀਜ਼ਨਾਂ ਵਿੱਚ ਇੰਡੀਅਨ ਵੁਮੈੱਨਸ ਲੀਗ ਦੀ ਚੋਟੀ ਦੀ ਸਕੋਰਰ ਰਹੀ। 2015 ਅਤੇ 2016 ਵਿੱਚ ਬਾਲਾ ਦੇਵੀ ਨੂੰ ਆਲ ਇੰਡੀਆ ਫੁੱਟਬਾਲ ਫੈਡਰੇਸ਼ਨ (ਏਆਈਐੱਫਐੱਫ) ਦੀ ਸਾਲ ਦੀ ਮਹਿਲਾ ਖਿਡਾਰਨ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।[1]
ਉਹ ਮਣੀਪੁਰ ਪੁਲਿਸ ਸਪੋਰਟਸ ਕਲੱਬ ਦੇ ਨਾਲ ਸੀ ਜਦੋਂ ਰੇਂਜਰਜ਼ ਐੱਫਸੀ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕੀਤੀ। ਉਸ ਨੇ ਜਨਵਰੀ 2020 ਵਿੱਚ ਉਹਨਾਂ ਨਾਲ ਇਤਿਹਾਸਕ ਡੀਲ ’ਤੇ ਹਸਤਾਖਰ ਕੀਤੇ। ਉਹ ਉਹਨਾਂ ਲਈ 10 ਨੰਬਰ ਦੀ ਜਰਸੀ ਪਹਿਨਦੀ ਹੈ। ਇਹੀ ਉਹ ਨੰਬਰ ਹੈ ਜੋ ਉਸ ਨੇ ਭਾਰਤੀ ਟੀਮ ਲਈ ਪਹਿਨਿਆ ਹੈ।
ਬਾਲਾ ਦੇਵੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਗੋਲਕੀਪਰ ਅਦਿਤੀ ਚੌਹਾਨ 2015 ਵਿੱਚ ਵੈਸਟ ਹੈਮ ਯੂਨਾਈਟਿਡ ਲਈ ਖੇਡੀ ਸੀ, ਪਰ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਇਕਰਾਰਨਾਮੇ ਉੱਤੇ ਹਸਤਾਖਰ ਨਹੀਂ ਕੀਤੇ ਸਨ। ਇਹ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਉਪਲੱਬਧੀ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ ਦੇਵੀ ਨੇ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ ਹੈ।
ਇਸ ਡੀਲ ਨਾਲ ਰੇਂਜਰਜ਼ ਨੇ ਭਾਰਤੀ ਟੀਮ ਬੰਗਲੁਰੂ ਐੱਫਸੀ ਨਾਲ ਸਾਂਝੇਦਾਰੀ ਕਰਕੇ ਇਸ ਨੂੰ ਸੁਚਾਰੂ ਬਣਾਇਆ ਹੈ।[1]
ਹਵਾਲੇ
ਸੋਧੋ- ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 "Bala Devi: The woman making Indian football history". BBC News (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਬਰਤਾਨਵੀ)). 2020-02-06. Retrieved 2021-02-18.
- ↑ 2.0 2.1 2.2 McKeever, Vicky (2020-02-19). "How Ngangom Bala Devi became India's first professional female soccer player". CNBC (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2021-02-18.