ਪਦਮਾਵਤੀ (ਜੈਨ ਧਰਮ)

ਪਦਮਾਵਤੀ ਪਰਸਵੰਥਾ, ਤੇਈਵਾਂ ਜੈਨ ਤੀਰਥੰਕਰ, ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੇਵੀ ਜਾਂ ਸਾਸਨਾ ਦੇਵੀ (शासनदेवी) ਹੈ। ਉਹ ਪਰਸਵੰਥਾ ਦੀ ਯਾ'ਕਸ਼ੀ (ਸੇਵਾਦਾਰ ਦੇਵੀ) ਹੈ।

ਪਦਮਾਵਤੀ
Padmavati, 10th century, Metropolitan Museum of Art

ਜੈਨ ਜੀਵਨੀ

ਰੂਹਾਂ ਦਾ ਦੂਜਾ ਜੋੜਾ ਨਾਗਾ ਅਤੇ ਨਾਗਿਨੀ ਹੈ ਜੋ ਪਰਸਵੰਥਾ ਦੁਆਰਾ ਬਚਾਏ ਗਏ ਸਨ। ਜੈਨ ਪਰੰਪਰਾ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਪਦਮਾਵਤੀ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਪਤੀ ਧਰਨੇਂਦਰ ਨੇ ਭਗਵਾਨ ਪਰਸਵੰਥਾ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕੀਤੀ ਜਦੋਂ ਉਸ ਨੂੰ ਮੇਘਮਾਲੀ ਦੁਆਰਾ ਤੰਗ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।

ਵਿਰਾਸਤ

ਪੂਜਾ

ਦੇਵੀ ਪਦਮਾਵਤੀ ਨੂੰ ਅੰਬਿਕਾ, ਚਕਰਸ਼ਵਰੀ ਦੇ ਨਾਲ ਦੀ ਦੇਵੀ ਮੰਨੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਤੀਰਥੰਕਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਜੈਨ ਵਿੱਚ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਅੰਬਿਕਾ ਅਤੇ ਪਦਮਾਵਤੀ ਤਾਂਤਰਿਕ ਰਸਮਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਤਾਂਤਰਿਕ ਸੰਸਕਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਯੰਤਰ- ਵਿਧੀ, ਪੀਠ-ਸਥਾਨ ਅਤੇ ਮੰਤਰ-ਪੂਜਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

• 
  'ਪਦਮਾਵਤੀ ਦਾ ਮੰਡਲਾ', ਕਾਂਸੀ, ਵਾਲਟਰਜ਼ ਆਰਟ ਮਿਉਜ਼ੀਅਮ, 11ਵੀਂ ਸਦੀ
• 
  ਦੇਵੀ ਪਦਮਾਵਤੀ ਹਨੁਮੰਤਲ ਬਾਡਾ ਜੈਨ ਮੰਦਰ, ਜਬਲਪੁਰ ਵਿਖੇ
• 
  ਅੱਕਣਾ ਬਸਾਦੀ ਵਿਖੇ 12ਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਦੇਵੀ ਪਦਮਾਵਤੀ ਦੀ ਮੂਰਤੀ
• 
  ਵਾਲਕੇਸ਼ਵਰ ਜੈਨ ਮੰਦਿਰ ਵਿਖੇ ਦੇਵੀ ਪਦਮਾਵਤੀ
• 
  ਸ਼੍ਰੀ ਮਹਾਵੀਰਜੀ ਵਿਖੇ ਪਦਮਾਵਤੀ

ਮੁੱਖ ਮੰਦਰ

• ਪਦਮਾਕਸ਼ੀ ਗੁੱਟਾ
• ਹਮਚਾ

• 
  ਪਦਮਾਵਤੀ ਬਸਦੀ, ਕਰਕਲਾ, ਕਰਨਾਟਕ
• 
  ਹਮਚਾ ਪਦਮਾਵਤੀ ਮੰਦਰ, ਕਰਨਾਟਕ

ਇਹ ਵੀ ਦੇਖੋ

• ਹਮਚਾ
• ਹਨੁਮੰਤਾਲ ਬਦਾ ਜੈਨ ਮੰਦਰ

ਹਵਾਲੇ

ਸਰੋਤ

• Jain, Jyotindra; Fischer, Eberhard (1978), Jaina Iconography, BRILL, pp. 21–, ISBN 978-90-04-05259-8
• Cort, John (2010), Framing the Jina: Narratives of Icons and Idols in Jain History, Oxford University Press, ISBN 9780199739578
• Babb, Lawrence A. (1996), Absent Lord: Ascetics and Kings in a Jain Ritual Culture, University of California Press, ISBN 9780520203242, retrieved 22 September 2017
• Tiwari, Dr. Maruti Nandan Prasad (1989), Ambika in Jaina Art and Literature, Bharatiya Jnanpith
• Krishna, Nanditha (2014), Sacred Plants of India, Penguin UK, ISBN 9789351186915
• Chawdhri, L. R. (1992), Secrets of Yantra, Mantra and Tantra, Sterling Publishers Pvt. Ltd, ISBN 9781845570224
• Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c.
• Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c.
• Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c.
• Cort, John (1987-01-01). "Medieval Jaina Goddess Traditions". Numen (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 34 (2doi=10.1163/156852787X00047). ISSN 1568-5276.