ਪੋਲ ਪਾਟ
ਪੋਲ ਪਾਟ(/pɒl pɒt/, ਅਮਰੀਕਾ: /poʊl/ਯੂਐਸ: /poʊl/; ਖਮੇਰ: Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Lang/data/iana scripts' not found.; 19 ਮਈ, 1925 – 15 ਅਪ੍ਰੈਲ 1998) ਇੱਕ ਕੰਬੋਡੀਅਨ ਇਨਕਲਾਬੀ ਅਤੇ ਸਿਆਸਤਦਾਨ ਜਿਸ ਨੇ 1976 ਤੋਂ 1979 ਤੱਕ ਡੈਮੋਕ੍ਰੇਟਿਕ ਕਾਮਪੂਚੀਆ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸੇਵਾ ਨਿਭਾਈ।ਵਿਚਾਰਧਾਰਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉਹ ਮਾਰਕਸਵਾਦੀ-ਲੈਨਿਨਵਾਦੀ ਅਤੇ ਖਮੇਰ ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦੀ ਸੀ।[4] ਉਸਨੇ ਖਮੇਰ ਰੂਜ ਸਮੂਹ ਦੀ ਅਗਵਾਈ 1963 ਤੋਂ 1997 ਤੱਕ ਕੀਤੀ। 1963 ਤੋਂ 1981 ਤਕ, ਉਸਨੇ ਕਮਪੂਚੀਆ ਦੀ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਜਨਰਲ ਸਕੱਤਰ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕੀਤਾ।
ਪੋਲ ਪਾਟ | |
|---|---|
 ਪੋਲ ਪਾਟ | |
| ਕਮਪੂਚੀਆ ਦੀ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਕੇਂਦਰੀ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਜਨਰਲ ਸਕੱਤਰ | |
| ਦਫ਼ਤਰ ਵਿੱਚ 22 ਫ਼ਰਵਰੀ 1963 – 6 ਦਸੰਬਰ 1981 | |
| ਉਪ ਸਕੱਤਰ | ਨੂਓਨ ਚੇਆ |
| ਡੈਮੋਕਰੇਟਿਕ ਕਾਪੁਚੀਆ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨਮੰਤਰੀ | |
| ਦਫ਼ਤਰ ਵਿੱਚ 25 ਅਕਤੂਬਰ 1976 – 7 ਜਨਵਰੀ 1979 | |
| ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ | ਖੀਯੂ ਸਾਂਫਾਨ |
| ਉਪ | ਇੰਗ ਸਾਰੀ, ਸਨ ਸੇਨ], ਵੌਰਨ ਵੈੇਟ |
| ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ | ਨੂਓਨ ਚੇਆ (ਐਕਟਿੰਗ) |
| ਤੋਂ ਬਾਅਦ | ਪੇਨ ਸੋਵਨ |
| ਦਫ਼ਤਰ ਵਿੱਚ 14 ਅਪਰੈਲ 1976 – 27 ਸਤੰਬਰ 1976 | |
| ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ | ਖੀਯੂ ਸਾਂਫਾਨ |
| ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ | ਖੀਯੂ ਸਾਂਫਾਨ (ਐਕਟਿੰਗ) |
| ਤੋਂ ਬਾਅਦ | ਨੂਓਨ ਚੇਆ (ਐਕਟਿੰਗ) |
| ਨਿੱਜੀ ਜਾਣਕਾਰੀ | |
| ਜਨਮ | Saloth Sar 19 ਮਈ 1925[1][2] ਪਰੇਕ ਸੌਵ, ਕਾੱਪੋਂਗ ਥੌਮ, ਕੰਬੋਡੀਆ ਦੀ ਫਰਾਂਸੀਸੀ ਪ੍ਰੋਟੈਕਟਰ) ਕੰਬੋਡੀਆ |
| ਮੌਤ | 15 ਅਪ੍ਰੈਲ 1998 (ਉਮਰ 72) ਅਨਾਲੋਂਗ ਵੇਂਗ, ਓਡੇਡਰ ਮੀਨੇਸੀ, ਕੰਬੋਡੀਆ |
| ਕਬਰਿਸਤਾਨ | ਅਨਲੋਂਗ ਵੈਂਗ, ਓਡਰ ਮੈਂਨੇਸੀ, ਕੰਬੋਡੀਆ |
| ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀ | ਕਮਪੂਚੀਆ ਦੀ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਪਾਰਟੀ |
| ਜੀਵਨ ਸਾਥੀ | ਖੀਓ ਪੋਨਾਰੀ (m. 1956–1979, divorce) Mea Son (m. 1986–1998, his death) |
| ਬੱਚੇ | ਸਰ ਪੱਚਾਤਾ[3] |
| ਅਲਮਾ ਮਾਤਰ | EFREI |
| ਫੌਜੀ ਸੇਵਾ | |
| ਵਫ਼ਾਦਾਰੀ |  ਡੈਮੋਕਰੇਟਿਕ ਕਮਪੂਚੀਆ |
| ਬ੍ਰਾਂਚ/ਸੇਵਾ |  National Army of Democratic Kampuchea |
| ਸੇਵਾ ਦੇ ਸਾਲ | 1963–1997 |
| ਰੈਂਕ | ਜਨਰਲ |
ਸਲੋਥ ਸਾਰ (ਖਮੇਰ: Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Lang/data/iana scripts' not found.) ਦਾ ਜਨਮ ਇੱਕ ਫਰਾਂਸੀਸੀ ਕੰਬੋਡੀਆ ਦੇ ਪਰੇਕ ਸਬਾਓਵ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਖੁਸ਼ਹਾਲ ਕਿਸਾਨ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਪੋਲ ਪਾਟ ਕੰਬੋਡੀਆ ਦੇ ਕੁੱਝ ਇਲੀਟ ਸਕੂਲਾਂ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਿਆ ਸੀ। 1940 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿਚ, ਉਹ ਪੈਰਿਸ, ਫਰਾਂਸ ਚਲੇ ਗਿਆ ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਫ੍ਰਾਂਸੀਸੀ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਪਾਰਟੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਿਆ ਅਤੇ ਮਾਰਕਸਿਜ਼ਮ-ਲੇਨਿਨਵਾਦ ਨੂੰ ਅਪਣਾ ਲਿਆ, ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉਹਜੋਸਫ਼ ਸਟਾਲਿਨ ਅਤੇ ਮਾਓ ਜੇ ਤੁੰਗ ਦੀਆਂ ਲਿਖਤਾਂ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਸੀ। ਸੰਨ 1953 ਵਿੱਚ ਕੰਬੋਡੀਆ ਵਾਪਸ ਆਇਆ, ਤਾਂ ਉਹ ਮਾਰਕਸਵਾਦੀ-ਲੈਨਿਨਵਾਦੀ ਖਮੇਰ ਵਿਅਤ ਮਿਨਹ ਸੰਸਥਾ ਵਿੱਚ ਰਾਜਾ ਨਾਰੋਡੌਮ ਸਿਹਾਨੂਕ ਦੀ ਨਵੀਂ ਆਜ਼ਾਦ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਗੁਰੀਲਾ ਜੰਗ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਿਆ।ਖਮੇਰ ਵੀਅਤ ਮਿਨਹ ਦੇ ਉੱਤਰੀ ਵਿਅਤਨਾਮ ਵਿੱਚ 1954 ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਚਲੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਪੋਲ ਪਾਟ ਫਨੋਮ ਪੈਨ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਪਰਤ ਗਿਆ, ਇੱਕ ਅਧਿਆਪਕ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲੱਗ ਪਿਆ, ਜਦ ਕਿ ਉਹ ਕੰਬੋਡੀਆ ਦੇ ਮਾਰਕਸਵਾਦੀ-ਲੈਨਿਨਵਾਦੀ ਅੰਦੋਲਨ ਦਾ ਕੇਂਦਰੀ ਮੈਂਬਰ ਰਿਹਾ। 1959 ਵਿਚ, ਉਹ ਅੰਦੋਲਨ ਨੂੰ ਕਾਮਪੂਚੀਆਈ ਲੇਬਰ ਪਾਰਟੀ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸਹਾਈ ਹੋਇਆ - ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦਾ ਨਾਂ ਬਦਲ ਕੇ ਕਾਮਪੂਚੀਆ ਦੀ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਪਾਰਟੀ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ 1960 ਵਿੱਚ ਇਸ ਨੂੰ ਪਾਰਟੀ ਸੈਕਟਰੀ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਨਿਯੰਤਰਣ ਵਿੱਚ ਕਰ ਲਿਆ। ਰਾਜ ਦਮਨ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ, ਉਹ ਹਾਨੋਈ ਅਤੇ ਬੀਜਿੰਗ ਜਾਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਜੰਗਲ ਵਿੱਚ 1929 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੀਅਤ ਕਾਂਗ ਕੈਂਪ ਵਿੱਚ ਚਲਾ ਗਿਆ। 1968 ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੇ ਸੀਹਾਨੂਕ ਨਾਲ ਲੜਾਈ ਮੁੜ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ।
ਉਸ ਨੇ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਨਾਂ ਬਦਲ ਕੇ ਡੈਮੋਕ੍ਰੇਟਿਕ ਕਾਮਪੂਚੀਆ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਇੱਕ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਸਮਾਜਵਾਦੀ ਸਮਾਜ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ। ਪੋਲ ਪਾਟ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਸਮੂਹਿਕ ਫਾਰਮ ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲਈ ਜ਼ਬਰਦਸਤੀ ਸ਼ਹਿਰੀ ਆਬਾਦੀ ਨੂੰ ਪਿੰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਭੇਜ ਦਿੱਤਾ। ਜਿਹਨਾਂ ਨੂੰ ਨਵੀਂ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਦੁਸ਼ਮਣ ਸਮਝਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਉਹ ਮਾਰ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਸਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਜਨਤਕ ਹੱਤਿਆਵਾਂ, ਕੁਪੋਸ਼ਣ ਦੇ ਨਾਲ, ਸਖ਼ਤ ਮਿਹਨਤ ਦੀਆਂ ਹਾਲਤਾਂ ਅਤੇ ਮਾੜੀ ਡਾਕਟਰੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਨ ਲੱਗਪੱਗ 8 ਮਿਲੀਅਨ ਆਬਾਦੀ ਵਿੱਚੋਂ (ਲਗਪਗ 25 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ) 15 ਤੋਂ 30 ਲੱਖ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ, ਇੱਕ ਸਮੇਂ ਬਾਅਦ ਇਸ ਨੂੰ ਕੰਬੋਡੀਅਨ ਨਸਲਕੁਸ਼ੀ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਗਿਆ। ਪੋਲ ਪੋਤ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਨਾਲ ਨਾਖੁਸ਼ ਮਾਰਕਸਿਸਟ-ਲੈਨਿਨਵਾਦੀਆਂ ਨੇ ਵੀਅਤਨਾਮੀ ਦਖਲ ਦੀ ਪ੍ਰੇਰਨਾ ਦਿੱਤੀ। 1978 ਵਿੱਚ, ਵੀਅਤਨਾਮੀ ਨੇ ਕੰਬੋਡੀਆ ਉੱਤੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ, 1979 ਵਿੱਚ ਪੋਲ ਪਾਟ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਉਲਟਾ ਕੇ. ਵਿਅਤਨਾਮੀਆ ਨੇ ਪੋਲ ਪੋਟ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਹੋਰ ਮਾਰਕਸਵਾਦੀ-ਲੈਨਿਨਵਾਦੀ ਸਮੂਹ ਨੂੰ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਕਮਪੂਚੀਆ ਲੋਕ ਗਣਰਾਜ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ। ਪੋਲ ਪਾਟ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਖਮੇਰ ਰੂਜ ਥਾਈ ਸਰਹੱਦ ਦੇ ਨੇੜੇ ਇੱਕ ਜੰਗਲ ਆਧਾਰ ਤੇ ਵਾਪਸ ਚਲੇ ਗਏ। 1993 ਤੱਕ, ਉਹ ਕੰਬੋਡੀਆ ਦੀ ਸਹੀ ਹੱਕਦਾਰ ਸਰਕਾਰ ਵਜੋਂ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮਾਨਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਗਠਜੋੜ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਰਿਹਾ। ਟਾ ਮੋਕ ਧੜੇ ਨੇ ਪੋਲ ਪਾਟ ਨੂੰ ਘਰ ਵਿੱਚ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰੀ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ, ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਮਰ ਗਿਆ।
ਸ਼ੁਰੂ ਦਾ ਜੀਵਨ
ਸੋਧੋਬਚਪਨ: ਅੰ. 1925-1941
ਸੋਧੋਹਵਾਲੇ
ਸੋਧੋ- ↑ "BBC – History – Historic Figures: Pol Pot (1925–1998)". BBC. Retrieved 25 January 2011.
- ↑ Chandler, David (23 August 1999). "Pol Pot". Time Magazine. Archived from the original on 3 February 2011. Retrieved 4 February 2011.
{{cite news}}: Unknown parameter|deadurl=ignored (|url-status=suggested) (help) - ↑ "Pol Pot's daughter weds". The Phnom Penh Post. 17 March 2014. Retrieved 29 June 2014.
- ↑ "Red Khmer", from the French rouge "red" (longtime symbol of socialism) and Khmer, the term for ethnic Cambodians.