ਫਰੀਬਾ ਨਵਾ
ਫਰੀਬਾ ਨਵਾ (ਜਨਮ 1973) ਇੱਕ ਅਫਗਾਨ-ਅਮਰੀਕੀ ਸੁਤੰਤਰ ਪੱਤਰਕਾਰ ਹੈ ਜੋ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਹੇਰਾਤ ਅਤੇ ਲਸ਼ਕਰਗਾਹ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਫ੍ਰੇਮੋਂਟ, ਕੈਲੀਫੋਰਨੀਆ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀ ਹੋਈ। ਉਸ ਦਾ ਜਨਮ ਹੇਰਾਤ, ਅਫ਼ਗ਼ਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮੂਲ ਅਫ਼ਗ਼ਾਨ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ।[1] ਉਸ ਦਾ ਪਰਿਵਾਰ 1980 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਸੋਵੀਅਤ ਹਮਲੇ ਦੌਰਾਨ ਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਭੱਜ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਹ ਫ਼ਾਰਸੀ, ਅਰਬੀ ਅਤੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਬੋਲਦੀ ਹੈ। ਉਸ ਨੇ ਨਿਊਯਾਰਕ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਮਿਡਲ ਈਸਟਰਨ ਸਟੱਡੀਜ਼ ਅਤੇ ਪੱਤਰਕਾਰੀ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਮਾਸਟਰ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਸੰਨ 2000 ਵਿੱਚ ਉਹ ਇਰਾਨ ਰਾਹੀਂ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋ ਕੇ ਤਾਲਿਬਾਨ ਦੇ ਕੰਟਰੋਲ ਵਾਲੇ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਗਈ। ਉਹ 2000 ਤੋਂ 2007 ਤੱਕ ਅਫ਼ਗ਼ਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਰਹੀ ਅਤੇ ਰਿਪੋਰਟ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਤਜ਼ਰਬਿਆਂ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟਿੰਗ ਕਰਦਿਆਂ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ, ਈਰਾਨ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ, ਮਿਸਰ ਅਤੇ ਜਰਮਨੀ ਵਿੱਚ ਵਿਆਪਕ ਯਾਤਰਾ ਕੀਤੀ।[2]
ਫਰੀਬਾ ਨਵਾ | |
|---|---|
.jpg) |
ਉਸ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ "ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਇੰਕ". (ਕਾਰਪ ਵਾਚ ਵਿੱਚ) ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਪੁਨਰ ਨਿਰਮਾਣ ਦੇ ਯਤਨਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ੀਲਤਾ 'ਤੇ ਬਹਿਸ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਮੀਡੀਆ ਵਿੱਚ ਵਰਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਮੁੱਖ ਸਰੋਤਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਉਹ ਪੁਨਰ ਨਿਰਮਾਣ ਦੀ ਪ੍ਰਗਤੀ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਕੁਝ ਉਦਾਹਰਣਾਂ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕਰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਪੈਸਾ ਕਿੱਥੇ ਹੈ, ਅਤੇ ਨਹੀਂ ਗਿਆ ਹੈ, ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਹਾਇਤਾ ਦੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਕਿਵੇਂ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਕੀ ਨਹੀਂ ਕਰਦੀ, ਅਤੇ ਇਹ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਪਿੰਡਾਂ ਅਤੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕੀ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਬਾਹਰੀ ਲੋਕ ਯੁੱਧ ਨਾਲ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਪੇਂਡੂ ਖੇਤਰਾਂ ਦਾ ਮੁਡ਼ ਨਿਰਮਾਣ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਹ 15 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਇੱਕ ਫ੍ਰੀਲਾਂਸ ਲੇਖਕ ਰਹੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਯੁੱਧ, ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ, ਮਨੁੱਖੀ/ਅਧਿਕਾਰ, ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਰੁਝਾਨ ਅਤੇ ਕਈ ਵੱਕਾਰੀ ਅਖ਼ਬਾਰਾਂ ਅਤੇ ਰੇਡੀਓ ਸਟੇਸ਼ਨਾਂ ਲਈ ਪਾਲਣ ਪੋਸ਼ਣ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।[3]
ਉਸ ਦੀ ਕਿਤਾਬ ਅਫੀਮ ਰਾਸ਼ਟਰ ਨਵੰਬਰ 2011 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਈ ਸੀ। ਇਹ ਕਿਤਾਬ ਅਫ਼ਗ਼ਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਨਸ਼ੀਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੇ ਵਪਾਰ ਅਤੇ ਇਸ ਨੇ ਗ਼ਰੀਬਾਂ ਅਤੇ ਵਾਂਝੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਬਾਰੇ ਉਸ ਦਾ ਨਿੱਜੀ ਬਿਰਤਾਂਤ ਹੈ।
ਉਸ ਦੀ ਲਿਖਤ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮੀਡੀਆ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਗਟ ਹੋਈ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਦ ਅਟਲਾਂਟਿਕ, ਨਿਊਜ਼ਵੀਕ, ਲੰਡਨ ਦੇ ਸੰਡੇ ਟਾਈਮਜ਼, ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮਾਮਲੇ, ਡੇਲੀ ਬੀਸਟ, ਨਿਊਜ਼ਡੇ, ਮਦਰ ਜੋਨਸ, ਦ ਵਿਲੇਜ ਵਾਇਸ, ਦ ਕ੍ਰਿਸ਼ਚੀਅਨ ਸਾਇੰਸ ਮਾਨੀਟਰ, ਸੈਨ ਫਰਾਂਸਿਸਕੋ ਕ੍ਰੋਨਿਕਲ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਉਹ ਨੈਸ਼ਨਲ ਪਬਲਿਕ ਰੇਡੀਓ (ਐਨਪੀਆਰ) ਵਰਗੇ ਰੇਡੀਓ ਸਟੇਸ਼ਨਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਂਦੀ ਹੈ।[4]
ਪੁਰਸਕਾਰ
ਸੋਧੋ- ਅਫ਼ੀਮ ਨੇਸ਼ਨ ਸਤੰਬਰ 2012 ਲਈ ਖੋਜ ਗੈਰ-ਗਲਪ ਵਿੱਚ ਪੈਨ ਯੂਐਸਏ ਫਾਈਨਲਿਸਟ
- ਅਫਗਾਨ ਗੱਠਜੋਡ਼ ਤੋਂ ਕਮਿਊਨਿਟੀ ਸੇਵਾ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਮਾਰਚ 2013
- ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਜਾਂਚ ਰਿਪੋਰਟ ਲਈ ਸੈਂਸਰਡ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ, ਇੰਕ. ਅਕਤੂਬਰ 2007
- "ਡਰੱਗ ਲਾਰਡਜ਼ ਦੀ ਲਾਡ਼ੀ" ਲਈ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਵ ਪ੍ਰਸਾਰਣ ਟਰੱਸਟ ਪ੍ਰੈੱਸ ਅਵਾਰਡ ਜੂਨ 2005
- ਅਫ਼ਗ਼ਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਨਸ਼ੀਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੇ ਵਪਾਰ ਬਾਰੇ ਇੱਕ ਲੇਖ ਲਈ ਓਵਰਸੀਜ਼ ਪ੍ਰੈੱਸ ਕਲੱਬ ਸਕਾਲਰਸ਼ਿਪ ਜਨਵਰੀ 2004
ਹਵਾਲੇ
ਸੋਧੋ- ↑ "Home After 20 Years Travel to Herath". Archived from the original on 2008-05-11. Retrieved 2006-05-21., by Fariba Nawa, Lemar-Aftaab (newspaper), January–December 2001, access date June 1, 2008
- ↑ "Fariba Nawa — Refugees Deeply". deeply.thenewhumanitarian.org. Retrieved 2022-03-25.
- ↑ "Bio". Fariba Nawa (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). 2011-01-12. Archived from the original on 2022-01-29. Retrieved 2022-03-25.
- ↑ "Fariba Nawa". Fariba Nawa (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). Archived from the original on 2022-01-29. Retrieved 2022-03-25.
ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ
ਸੋਧੋ- ਸਰਕਾਰੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟ Archived 2023-09-14 at the Wayback Machine.