ਬੋਨੋਬੋ (/bəˈnb, ˈbɒnəb/; ਪੈਨ ਪੈਨਿਸਕਸ), ਪਹਿਲਾਂ ਪਿਗਮੀ ਚਿਪੈਂਜ਼ੀ ਅਤੇ ਕਈ ਵਾਰ, ਬੋਣਾ ਜਾਂ ਪਤਲੂ ਚਿਪੈਂਜ਼ੀ,[3] ਇੱਕ ਸੰਕਟਮਈ ਵੱਡਾ ਬਣਮਾਣਸ ਅਤੇ ਦੋ ਸਪੀਸੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ ਜਿਹਨਾਂ ਤੋਂ ਜਿਨਸ ਪੈਨ ਬਣਦਾ ਹੈ; ਦੂਜਾ ਪੈਨ ਪੈਨ ਟਰੋਗਲੋਡਾਇਟਸ, ਜਾਂ ਆਮ ਚਿਪੈਂਜ਼ੀ ਦਾ ਹੈ। ਭਾਵੇਂ ਨਾਮ "ਚਿਪੈਂਜ਼ੀ" ਕਈ ਵਾਰ ਦੋਨੋਂ ਸਪੀਸੀਆਂ ਲਈ ਇਕੱਠੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਆਮ ਚਿਪੈਂਜ਼ੀ ਤੋਂ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਦ ਕਿ ਪੈਨ ਪੈਨਿਸਕਸ ਨੂੰ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬੋਨੋਬੋ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[4]

ਬੋਨੋਬੋ[1]
ਅਪਨਹੇਉਲ ਵਿਖੇ ਮਰਦ ਬੋਨੋਬੋ
ਤਸਵੀਰ:Bonobos Lana & Kesi 2006 CALVIN IMG 1301.JPG
ਸਨ ਡੀਏਗੋ ਚਿੜੀਆਘਰ ਵਿੱਚ ਬਾਲ ਨਾਲ ਜਨਾਨਾ ਬੋਨੋਬੋ
Scientific classification edit
Missing taxonomy template (fix): ਪੈਨ
Species:
Template:Taxonomy/ਪੈਨਗ਼ਲਤੀ: ਅਕਲਪਿਤ < ਚਾਲਕ।
Binomial name
Template:Taxonomy/ਪੈਨਗ਼ਲਤੀ: ਅਕਲਪਿਤ < ਚਾਲਕ।
Schwarz, 1929
ਬੋਨੋਬੋ ਵੰਡ

ਬੋਨੋਬੋ ਦੀ ਪਛਾਣ ਮੁਕਾਬਲਤਨ ਲੰਬੀਆਂ ਲੱਤਾਂ, ਗੁਲਾਬੀ ਹੋਠ, ਕਾਲਾ ਚਿਹਰਾ ਅਤੇ ਬਾਲਗ਼ਪਣੇ ਸਮੇਂ ਪੂਛ-ਦੇ ਵਾਲਾਂ ਦਾ ਗੁੱਛਾ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਸਿਰ ਤੇ ਚੀਰੇ ਲੰਮੇ ਵਾਲ ਹਨ। ਬੋਨੋਬੋ ਕਾਂਗੋ ਬੇਸਿਨ ਦੇ 500,000 ਵਰਗ ਕਿਲੋਮੀਟਰ (190,000 ਵਰਗ ਮੀਲ) ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ, ਡੈਮੋਕਰੈਟਿਕ ਰੀਪਬਲਿਕ ਆਫ ਕਾਂਗੋ, ਮੱਧ ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਦੇ ਵਿੱਚ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਪੀਸੀ ਸਰਬਾਹਾਰੀ ਹੈ ਅਤੇ ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਅਤੇ ਸੈਕੰਡਰੀ ਜੰਗਲਾਂ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮੌਸਮੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉੱਗੇ ਦਲਦਲੀ ਜੰਗਲ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਸ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਸਿਆਸੀ ਅਸਥਿਰਤਾ ਅਤੇ ਬੋਨੋਬੋਆਂ ਦੇ ਡਰੂਪਣੇ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਪ੍ਰਜਾਤੀਆਂ ਨੂੰ ਇਸ ਦੇ ਕੁਦਰਤੀ ਨਿਵਾਸ ਸਥਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਵੇਖਦੇ ਹੋਏ ਮੁਕਾਬਲਤਨ ਥੋੜਾ ਖੇਤਾਂ ਦਾ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਆਮ ਚਿਪੈਂਜ਼ੀ ਦੇ ਨਾਲ, ਬੋਨੋਬੋ, ਇਨਸਾਨਾਂ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਨੇੜੇ ਦਾ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਦੋਨੋਂ ਸਪੀਸੀਆਂ ਤਜਰਬੇਕਾਰ ਤੈਰਾਕ ਨਹੀਂ ਹਨ, 1.5-2 ਲੱਖ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਕਾਂਗੋ ਦਰਿਆ ਦਾ ਬਣਨਾ ਸੰਭਵ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬੋਨੋਬੋ ਦੀ ਵੱਖ ਸਪੀਸੀ ਬਣਨ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਿਆ। ਬੋਨੋਬੋ ਦਰਿਆ ਦੇ ਦੱਖਣ ਵੱਲ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਆਮ ਚਿਪੈਂਜ਼ੀ ਦੇ ਪੂਰਵਜਾਂ ਨਾਲੋਂ ਵਿੱਛੜ ਗਏ, ਜੋ ਕਿ ਨਦੀ ਦੇ ਉੱਤਰ ਵੱਲ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ। ਜਨਸੰਖਿਆ ਦਾ ਕੋਈ ਠੋਸ ਅੰਕੜਾ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਪਰ ਅੰਦਾਜ਼ਾ 29,500 ਤੋਂ 50,000 ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਹੈ। ਇਸ ਸਪੀਸੀ ਨੂੰ ਆਈਯੂਸੀਐਨਐਲ ਰੈੱਡ ਲਿਸਟ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਆਵਾਸੀ ਤਬਾਹੀ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖੀ ਆਬਾਦੀ ਵਾਧਾ ਅਤੇ ਹਰਕਤ ਇਸਦੇ ਲਈ ਖ਼ਤਰਾ ਹੈ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਵਪਾਰਕ ਸ਼ਿਕਾਰ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਖਤਰਾ ਹੈ। ਇਹ ਬੰਦੀ ਹਾਲਤ ਵਿੱਚ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ 40 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਭੋਗਦੇ ਹਨ;[5] ਜੰਗਲ ਵਿੱਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਉਮਰ ਦਾ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਹੈ।

ਸੂਚਨਾ

ਸੋਧੋ

ਹਵਾਲੇ

ਸੋਧੋ
  1. ਫਰਮਾ:MSW3 Groves
  2. Fruth, B.; Hickey, J. R.; André, C.; Furuichi, T.; Hart, J.; Hart, T.; Kuehl, H.; Maisels, F.; Nackoney, J.; Reinartz, G.; Sop, T.; Thompson, J.; Williamson, E. A. (2016). "Pan paniscus". IUCN Red List of Threatened Species. 2016. IUCN: e.T15932A17964305. Retrieved 5 September 2016.
  3. de Waal, Frans; Lanting, Frans (1997). Bonobo: The Forgotten Ape. University of California Press. ISBN 0-520-20535-9.
  4. Angier, Natalie (September 10, 2016). "Beware the Bonds of Female Bonobos". New York Times. Retrieved September 10, 2016.
  5. Rowe, N. (1996) Pictural Guide to the Living Primates, Pogonias Press, East Hampton, ISBN 0-9648825-1-5.