ਮਨਮੋਹਿਨੀ ਜ਼ੁਤਸ਼ੀ ਸਹਿਗਲ

ਮਨਮੋਹਿਨੀ ਸਹਿਗਲ (née Zutshi, 1909–1994) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਸੈਨਾਨੀ ਅਤੇ ਸਿਆਸਤਦਾਨ ਸੀ। ਉਹ ਨਹਿਰੂ-ਗਾਂਧੀ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਮੈਂਬਰ ਸੀ।

ਜੀਵਨੀ

ਉਸ ਦੇ ਪਿਤਾ ਮੋਤੀ ਲਾਲ ਨਹਿਰੂ ਦੇ ਭਤੀਜੇ ਸਨ, ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ ਉਹ ਜਵਾਹਰ ਲਾਲ ਨਹਿਰੂ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਚਚੇਰੀ ਭੈਣ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਇੱਕ ਵਾਰ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਹ ਇਲਾਹਾਬਾਦ ਵਿੱਚ ਮੋਤੀ ਲਾਲ ਨਹਿਰੂ ਦੇ ਘਰ ਪੈਦਾ ਹੋਈ ਅਤੇ ਵੱਡੀ ਹੋਈ। ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਵਾਂਗ, ਉਹ ਭਾਰਤ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਰਗਰਮ ਭਾਗੀਦਾਰ ਸੀ। 1930 ਅਤੇ 1935 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ, ਸਹਿਗਲ ਨੇ ਕਾਲਜ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ, ਇੱਕ ਅਧਿਆਪਕ ਬਣ ਗੲੀ ਅਤੇ ਕ੍ਰਾਂਤੀਕਾਰੀ ਭਾਰਤੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਾਂਗਰਸ ਦੀ ਮੈਂਬਰ ਸੀ। 1935 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਇੱਕ ਸਰਕਾਰੀ ਨੌਕਰਸ਼ਾਹ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕੀਤਾ ਅਤੇ, ਉਹ ਦੱਸਦੀ ਹੈ, ਉਸਨੂੰ ਰਾਜਨੀਤੀ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਪੁਰਾਣੇ ਦੋਸਤਾਂ ਨਾਲ ਸਰਗਰਮ ਸਾਂਝ ਵੀ ਛੱਡਣੀ ਪਈ। ਆਪਣੀ ਸਵੈ-ਜੀਵਨੀ ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਨੂੰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਅਹੁਦਿਆਂ 'ਤੇ ਅਪਣਾਉਣ, ਵਧ ਰਹੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰਨ ਦਾ ਵਰਣਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਜਨਤਕ ਅਹੁਦੇ ਲਈ ਇੱਕ ਅਸਫਲ ਦੌੜ ਬਣਾਈ।

ਆਤਮਕਥਾ

• Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c.