ਮਨਮੋਹਿਨੀ ਜ਼ੁਤਸ਼ੀ ਸਹਿਗਲ

ਮਨਮੋਹਿਨੀ ਸਹਿਗਲ (née Zutshi, 1909–1994)[1] ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਸੈਨਾਨੀ ਅਤੇ ਸਿਆਸਤਦਾਨ ਸੀ। ਉਹ ਨਹਿਰੂ-ਗਾਂਧੀ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਮੈਂਬਰ ਸੀ।

ਜੀਵਨੀ ਸੋਧੋ

ਉਸ ਦੇ ਪਿਤਾ ਮੋਤੀ ਲਾਲ ਨਹਿਰੂ ਦੇ ਭਤੀਜੇ ਸਨ, ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ ਉਹ ਜਵਾਹਰ ਲਾਲ ਨਹਿਰੂ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਚਚੇਰੀ ਭੈਣ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਇੱਕ ਵਾਰ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਹ ਇਲਾਹਾਬਾਦ ਵਿੱਚ ਮੋਤੀ ਲਾਲ ਨਹਿਰੂ ਦੇ ਘਰ ਪੈਦਾ ਹੋਈ ਅਤੇ ਵੱਡੀ ਹੋਈ। ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਵਾਂਗ, ਉਹ ਭਾਰਤ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਰਗਰਮ ਭਾਗੀਦਾਰ ਸੀ। 1930 ਅਤੇ 1935 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ, ਸਹਿਗਲ ਨੇ ਕਾਲਜ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ, ਇੱਕ ਅਧਿਆਪਕ ਬਣ ਗੲੀ ਅਤੇ ਕ੍ਰਾਂਤੀਕਾਰੀ ਭਾਰਤੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਾਂਗਰਸ ਦੀ ਮੈਂਬਰ ਸੀ। 1935 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਇੱਕ ਸਰਕਾਰੀ ਨੌਕਰਸ਼ਾਹ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕੀਤਾ ਅਤੇ, ਉਹ ਦੱਸਦੀ ਹੈ, ਉਸਨੂੰ ਰਾਜਨੀਤੀ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਪੁਰਾਣੇ ਦੋਸਤਾਂ ਨਾਲ ਸਰਗਰਮ ਸਾਂਝ ਵੀ ਛੱਡਣੀ ਪਈ। ਆਪਣੀ ਸਵੈ-ਜੀਵਨੀ ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਨੂੰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਅਹੁਦਿਆਂ 'ਤੇ ਅਪਣਾਉਣ, ਵਧ ਰਹੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰਨ ਦਾ ਵਰਣਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਜਨਤਕ ਅਹੁਦੇ ਲਈ ਇੱਕ ਅਸਫਲ ਦੌੜ ਬਣਾਈ।[2]

ਆਤਮਕਥਾ ਸੋਧੋ

  • ਮਨਮੋਹਿਨੀ ਜ਼ੁਤਸ਼ੀ ਸਹਿਗਲ (1994). ਗਰਿਲ ਫੋਰਬਸ (ed.). ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਸੈਨਾਨੀ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰਦੀ ਹੈ. ਆਰਮੋਨਕ, ਐਨ.ਵਾਈ.: M.E. ਸ਼ਾਰਪ. ISBN 978-1-56324-339-4.

ਹਵਾਲੇ ਸੋਧੋ

  1. Manmohini Zutshi Sahgal on oxfordreference.com.
  2. Mukta, Parita (Spring 1998). "An Indian Freedom Fighter Recalls Her Life by Manmohini Zutshi Sahgal; Geraldine Forbes; Living in America: Poetry and Fiction by South Asian American Writers by Roshni-Rustomji Kerns". International Voices. Feminist Review (58): 112–114. JSTOR 1395685.