ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ

ਮੀਨਾ ਕੇਸ਼ਵਰ ਕਮਲ

ਮੀਨਾ ਕੇਸ਼ਵਰ ਕਮਾਲ ( ਪਸ਼ਤੋ / Persian: مینا کشور کمال </link> ; 27 ਫਰਵਰੀ 1956 – 4 ਫਰਵਰੀ 1987), ਜਿਸ ਨੂੰ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮੀਨਾ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇੱਕ ਅਫ਼ਗਾਨ ਕ੍ਰਾਂਤੀਕਾਰੀ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਕਾਰਕੁਨ, ਨਾਰੀਵਾਦੀ, ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੀ ਕਾਰਕੁਨ ਅਤੇ ਰਿਵੋਲਿਊਸ਼ਨਰੀ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਆਫ ਦਿ ਵੂਮੈਨ ਆਫ਼ ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ (RAWA) ਦੀ ਸੰਸਥਾਪਕ ਸੀ, ਜਿਸ ਦੀ 1987 ਵਿੱਚ ਹੱਤਿਆ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ।

ਮੀਨਾ ਕੇਸ਼ਵਰ ਕਮਲ
مینا کشور کمال
Meena Keshwar Kamal, 1982
ਜਨਮ27 February 1956
Kabul, Kingdom of Afghanistan[1]
ਮੌਤ4 ਫਰਵਰੀ 1987(1987-02-04) (ਉਮਰ 30)
Quetta, Pakistan
ਮੌਤ ਦਾ ਕਾਰਨAssassination
ਸਿੱਖਿਆKabul University
ਪੇਸ਼ਾRevolutionary political activist, feminist, activist
ਸਰਗਰਮੀ ਦੇ ਸਾਲ1977–1987
ਸੰਗਠਨFounder of Revolutionary Association of the Women of Afghanistan (RAWA)
ਜੀਵਨ ਸਾਥੀFaiz Ahmad (1976-1986)

ਜੀਵਨ

ਸੋਧੋ
 
ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਇਨਕਲਾਬੀ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ (RAWA) ਦਾ ਲੋਗੋ

1977 ਵਿੱਚ, ਜਦੋਂ ਉਹ ਕਾਬੁਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਸੀ,[2] ਉਸ ਨੇ ਰਿਵੋਲਿਊਸ਼ਨਰੀ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਆਫ਼ ਦ ਵੂਮੈਨ ਆਫ਼ ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ (RAWA) ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ, ਇੱਕ ਸੰਸਥਾ ਜੋ ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਸਮਾਨਤਾ ਅਤੇ ਸਿੱਖਿਆ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਬਣਾਈ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ "ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੀ ਵੰਚਿਤ ਅਤੇ ਚੁੱਪ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਆਵਾਜ਼ ਦੇਣਾ" ਜਾਰੀ ਰੱਖਦੀ ਹੈ। ਸੌਰ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਲੋਕਤੰਤਰੀ ਗਣਰਾਜ ਦੇ ਏਜੰਡੇ ਵਿੱਚ ਉੱਚਾ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਕਮਲ ਨੇ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤਾ ਕਿ ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਵੰਚਿਤ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਵੱਡੀ ਤਬਦੀਲੀ ਨਹੀਂ ਆਈ ਹੈ।[3] 1979 ਵਿੱਚ, ਉਸ ਨੇ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਮੁਹਿੰਮ ਚਲਾਈ, ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਸਮਰਥਨ ਜੁਟਾਉਣ ਲਈ ਸਕੂਲਾਂ ਵਿੱਚ ਮੀਟਿੰਗਾਂ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਕੀਤਾ, ਅਤੇ 1981 ਵਿੱਚ, ਉਸ ਨੇ ਇੱਕ ਦੋਭਾਸ਼ੀ ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਮੈਗਜ਼ੀਨ, ਪਯਾਮ-ਏ-ਜ਼ਾਨ (ਔਰਤਾਂ ਦਾ ਸੰਦੇਸ਼) ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ।[4][5][6] ਉਸ ਨੇ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀ ਬੱਚਿਆਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਮਾਵਾਂ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਲਈ ਵਤਨ ਸਕੂਲ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਵੀ ਕੀਤੀ, ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲਾ ਅਤੇ ਵਿਹਾਰਕ ਹੁਨਰ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਦੋਵਾਂ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕੀਤੀ।

1981 ਦੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ, ਫਰਾਂਸੀਸੀ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਸੱਦੇ 'ਤੇ, ਮੀਨਾ ਨੇ ਫ਼ਰਾਂਸੀਸੀ ਸੋਸ਼ਲਿਸਟ ਪਾਰਟੀ ਕਾਂਗਰਸ ਵਿੱਚ ਅਫ਼ਗਾਨ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧ ਲਹਿਰ ਦੀ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਕੀਤੀ। ਕਾਂਗਰਸ ਵਿੱਚ ਸੋਵੀਅਤ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧੀ ਮੰਡਲ, ਜਿਸ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਬੋਰਿਸ ਪੋਨਾਮਰੀਏਵ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ, ਨੇ ਹਾਲ ਨੂੰ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਜਦੋਂ ਮੀਨਾ ਨੇ ਜਿੱਤ ਦਾ ਚਿੰਨ੍ਹ ਲਹਿਰਾਉਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ।[7][ਗੈਰ-ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਸਰੋਤ ਲੋੜੀਂਦਾ] ਉਹ ਆਖਰਕਾਰ ਅਫ਼ਗਾਨ ਮਾਰਕਸਵਾਦੀ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਵਿੱਚ ਕਵੇਟਾ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ RAWA ਸੰਸਥਾ ਨੂੰ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰੇਗੀ।

ਨਿੱਜੀ ਜੀਵਨ

ਸੋਧੋ

ਕਮਾਲ ਦਾ ਵਿਆਹ ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ ਲਿਬਰੇਸ਼ਨ ਆਰਗੇਨਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ ਦੇ ਨੇਤਾ ਫੈਜ਼ ਅਹਿਮਦ ਨਾਲ ਹੋਇਆ ਸੀ,[8] ਜਿਸ ਦਾ ਗੁਲਬੁਦੀਨ ਹੇਕਮਤਯਾਰ ਦੇ ਏਜੰਟਾਂ ਦੁਆਰਾ 12 ਨਵੰਬਰ 1986 ਨੂੰ ਕਤਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[9][10] ਮੀਨਾ ਨੂੰ 3 ਮਹੀਨੇ ਤੋਂ ਵੀ ਘੱਟ ਸਮੇਂ ਬਾਅਦ ਫਾਂਸੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਤਿੰਨ ਬੱਚੇ ਸਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਲੱਗ ਸਕਿਆ।

ਕਤਲ

ਸੋਧੋ

ਕਮਾਲ ਦੀ 4 ਫਰਵਰੀ 1987 ਨੂੰ ਕਵੇਟਾ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਹੱਤਿਆ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ।[11] ਕਾਤਲ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਬਾਰੇ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਵੱਖੋ-ਵੱਖਰੀਆਂ ਹਨ, ਪਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਅਫ਼ਗਾਨ ਖੁਫੀਆ ਸੇਵਾ ਖਾਦ, ਅਫ਼ਗਾਨ ਗੁਪਤ ਪੁਲਿਸ, ਜਾਂ ਕੱਟੜਪੰਥੀ ਮੁਜਾਹਿਦੀਨ ਦੇ ਨੇਤਾ ਗੁਲਬੁਦੀਨ ਹੇਕਮਤਯਾਰ ਦੇ ਏਜੰਟ ਸਨ।[12] ਮਈ 2002 ਵਿੱਚ, ਕਮਾਂਲ ਦੇ ਕਤਲ ਦਾ ਦੋਸ਼ੀ ਠਹਿਰਾਏ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਦੋ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਨੂੰ ਫਾਂਸੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ।[13]

ਵਿਰਾਸਤ

ਸੋਧੋ

13 ਨਵੰਬਰ 2006 ਨੂੰ ਟਾਈਮ ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਦੇ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਅੰਕ ਵਿੱਚ, ਮੀਨਾ ਨੂੰ "60 ਏਸ਼ੀਅਨ ਹੀਰੋਜ਼" ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਲਿਖਿਆ ਕਿ "ਹਾਲਾਂਕਿ ਜਦੋਂ ਉਸ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਤਾਂ ਉਹ ਸਿਰਫ਼ 30 ਸਾਲ ਦੀ ਸੀ, ਮੀਨਾ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਗਿਆਨ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ 'ਤੇ ਅਧਾਰਿਤ ਅਫ਼ਗਾਨ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੀ ਲਹਿਰ ਦੇ ਬੀਜ ਬੀਜੇ ਸਨ।[14]

RAWA ਨੇ ਆਪਣੇ ਬਾਰੇ ਕਿਹਾ, “ਮੀਨਾ ਨੇ ਆਪਣੀ ਛੋਟੀ ਪਰ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ 12 ਸਾਲ ਆਪਣੇ ਵਤਨ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਸਮਰਪਿਤ ਕੀਤੇ। ਉਸ ਦਾ ਪੱਕਾ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਸੀ ਕਿ ਅਨਪੜ੍ਹਤਾ ਦੇ ਹਨੇਰੇ, ਕੱਟੜਵਾਦ ਦੀ ਅਗਿਆਨਤਾ ਅਤੇ ਆਜ਼ਾਦੀ ਤੇ ਬਰਾਬਰੀ ਦੇ ਨਾਂ ਹੇਠ ਸਾਡੀਆਂ ਔਰਤਾਂ 'ਤੇ ਥੋਪੇ ਗਏ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਅਤੇ ਵੇਚੇ ਜਾਣ ਦੇ ਪਤਨ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਆਖਰਕਾਰ ਅੱਧੀ ਆਬਾਦੀ ਜਾਗ ਕੇ ਲੋਕਤੰਤਰ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੇ ਰਸਤੇ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰੇਗੀ। ਮੀਨਾ ਸਾਡੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਦਿਲਾਂ ਵਿੱਚ ਜੋ ਪਿਆਰ ਅਤੇ ਸਤਿਕਾਰ ਪੈਦਾ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ, ਉਸ ਤੋਂ ਦੁਸ਼ਮਣ ਡਰ ਨਾਲ ਕੰਬ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਉਹ ਜਾਣਦੇ ਸਨ ਕਿ ਉਸ ਦੀ ਲੜਾਈ ਦੀ ਅੱਗ ਵਿੱਚ ਆਜ਼ਾਦੀ, ਜਮਹੂਰੀਅਤ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਸਾਰੇ ਦੁਸ਼ਮਣ ਸੁਆਹ ਹੋ ਜਾਣਗੇ।”[15]

ਮੀਨਾ ਦਾ ਇੱਕ ਸਥਾਈ ਹਵਾਲਾ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ:[16][17]

Afghan women are like sleeping lions, when awoken, they can play a wonderful role in any social revolution.

ਇਹ ਵੀ ਦੇਖੋ

ਸੋਧੋ
  • ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਇਨਕਲਾਬੀ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ
  • ਔਰਤਾਂ ਨਾਲ ਤਾਲਿਬਾਨ ਦਾ ਸਲੂਕ

ਹੋਰ ਪੜ੍ਹੋ

ਸੋਧੋ
  • ਮੀਨਾ - ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੀ ਹੀਰੋਇਨ, (2003) ਮੇਲੋਡੀ ਅਰਮਾਚਾਈਲਡ ਚਾਵਿਸ ਦੁਆਰਾ ਕਿਤਾਬISBN 0-312-30689-X .

ਹਵਾਲੇ

ਸੋਧੋ
  1. ↑ "Biography of Martyred Meena, RAWA's founding leader". Archived from the original on 2008-09-07. Retrieved 2023-07-14.
  2. ↑ Jon Boone (30 April 2010). "Afghan feminists fighting from under the burqa". the Guardian. Retrieved 15 May 2016.
  3. ↑ Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-0000001C-QINU`"'</ref>" does not exist.
  4. ↑ "پیام زن، نشریه جمعیت انقلابی زنان افغانستان - راوا". Retrieved 15 May 2016.
  5. ↑ Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-0000001E-QINU`"'</ref>" does not exist.
  6. ↑ Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-0000001F-QINU`"'</ref>" does not exist.
  7. ↑ "Biography of Martyred Meena, RAWA's founding leader". RAWA. Archived from the original on 7 ਸਤੰਬਰ 2008. Retrieved 15 May 2016.
  8. ↑ Brodsky, Anne E. With all our strength : the Revolutionary Association of the Women of Afghanistan. New York City: Routledge, 2003. p. 54
  9. ↑ Gulbuddin Hekmatyar, CIA Op and Homicidal Thug
  10. ↑ Models and Realities of Afghan Womanhood: A Retrospective and Prospects Archived 13 March 2012 at the Wayback Machine.
  11. ↑ Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000021-QINU`"'</ref>" does not exist.
  12. ↑ Jon Boone (30 April 2010). "Afghan feminists fighting from under the burqa". the Guardian. Retrieved 15 May 2016.Jon Boone (30 April 2010). "Afghan feminists fighting from under the burqa". the Guardian. Retrieved 15 May 2016.
  13. ↑ "BBC News - SOUTH ASIA - Afghan activist's killers hanged". 7 May 2002. Retrieved 15 May 2016.
  14. ↑ TIME Magazine | 60 Years of Asian Heroes: Meena Archived 12 January 2007 at the Wayback Machine.
  15. ↑ "Biography of Martyred Meena, RAWA's founding leader". RAWA. Archived from the original on 7 ਸਤੰਬਰ 2008. Retrieved 15 May 2016."Biography of Martyred Meena, RAWA's founding leader" Archived 2008-09-07 at the Wayback Machine.. RAWA. Retrieved 15 May 2016.
  16. ↑ Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000025-QINU`"'</ref>" does not exist.Gioseffi, Daniela (2003). Women on War: An International Anthology of Women's Writings from Antiquity to the Present. Feminist Press at CUNY. p. 283. ISBN 978-1-55861-409-3.
  17. ↑ Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000026-QINU`"'</ref>" does not exist.
ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗ਼ਲਤੀ:<ref> tag defined in <references> has no name attribute.

ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ

ਸੋਧੋ
"https://pa.wikipedia.org/w/index.php?title=ਮੀਨਾ_ਕੇਸ਼ਵਰ_ਕਮਲ&oldid=764173" ਤੋਂ ਲਿਆ