ਮੰਜੂ ਰੇ (ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ: Manju Ray) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਵਿਗਿਆਨੀ ਸੀ ਜੋ ਮੋਲੀਕਿਊਲਰ ਐਨਜ਼ਾਈਮੋਲੋਜੀ ਅਤੇ ਕੈਂਸਰ ਬਾਇਓਕੈਮਿਸਟਰੀ ਵਿੱਚ ਮਾਹਰ ਸੀ। ਉਸਦੀ ਖੋਜ ਨੇ ਕੈਂਸਰ ਵਿਰੋਧੀ ਦਵਾਈਆਂ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਸੈੱਲਾਂ ਦੀ ਵਿਭਿੰਨਤਾ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਇਆ ਹੈ।[1] ਉਸ ਦੀਆਂ ਰੁਚੀਆਂ ਵਿੱਚ ਟਿਊਮਰ ਬਾਇਓਕੈਮਿਸਟਰੀ ਅਤੇ ਮੋਲੀਕਿਊਲਰ ਐਨਜ਼ਾਈਮੋਲੋਜੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।[2] ਉਸ ਨੂੰ ਸਾਲ 1989 ਵਿੱਚ ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਲਈ ਸ਼ਾਂਤੀ ਸਵਰੂਪ ਭਟਨਾਗਰ ਪੁਰਸਕਾਰ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਉਹ 'ਜੀਵ ਵਿਗਿਆਨ' ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਵਿੱਚ ਇਹ ਪੁਰਸਕਾਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਦੂਜੀ ਔਰਤ ਸੀ।[3]

ਮੰਜੂ ਰੇ
ਜਨਮ1 ਜਨਵਰੀ 1947
ਛਾਇਸੂਤੀ, ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼
ਮੌਤ30 ਜੂਨ 2021
kolkata
ਸਿੱਖਿਆਰਾਜਾਬਾਜ਼ਾਰ ਸਾਇੰਸ ਕਾਲਜ, ਕਲਕੱਤਾ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ
ਪੇਸ਼ਾBiochemist
ਜੀਵਨ ਸਾਥੀਸਵ: ਸ਼ੁਭੰਕਰ ਰੇ
ਪੁਰਸਕਾਰਸ਼ਾਂਤੀ ਸਵਰੂਪ ਭਟਨਾਗਰ ਪੁਰਸਕਾਰ (1989)

ਸਿੱਖਿਆ ਸੋਧੋ

ਰੇ ਨੇ ਕਲਕੱਤਾ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਵੱਕਾਰੀ ਸਾਇੰਸ ਕਾਲਜ ਕੈਂਪਸ ਤੋਂ ਐਮ.ਐਸ.ਸੀ. ਦੀਆਂ ਡਿਗਰੀਆਂ ਨਾਲ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਕੀਤੀ। 1969 ਵਿੱਚ ਸਰੀਰ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚ ਅਤੇ 1975 ਵਿੱਚ ਬਾਇਓਕੈਮਿਸਟਰੀ ਵਿੱਚ ਪੀਐਚ.ਡੀ. ਕੀਤੀ।

ਖੋਜ ਸੋਧੋ

ਰੇ ਨੇ ਆਪਣੇ ਕਰੀਅਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਬਾਇਓਕੈਮਿਸਟਰੀ ਵਿਭਾਗ, ਇੰਡੀਅਨ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਆਫ਼ ਕਲਟੀਵੇਸ਼ਨ ਆਫ਼ ਸਾਇੰਸ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ। ਦਸੰਬਰ 2010 ਤੋਂ, ਉਹ ਬੋਸ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ, ਕੋਲਕਾਤਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਐਮਰੀਟਸ ਸਾਇੰਟਿਸਟ ਸੀ। ਰੇ ਦੀ ਖੋਜ ਨੇ ਮੇਥਾਈਲਗਲਾਈਓਕਸਲ ਦੀ ਜੀਵ-ਵਿਗਿਆਨਕ ਭੂਮਿਕਾ ਨੂੰ ਸਮਝਣ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਕਈ ਪਾਚਕ ਮਾਰਗਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਪਾਸੇ ਦਾ ਉਤਪਾਦ ਹੈ। ਆਪਣੇ ਕੈਰੀਅਰ ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਉਸਨੇ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਟੀਮ ਨੇ ਮਿਥਾਈਲਗਲਾਈਓਕਸਲ ਐਨਾਬੋਲਿਜ਼ਮ ਅਤੇ ਕੈਟਾਬੋਲਿਜ਼ਮ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਐਨਜ਼ਾਈਮਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਲੜੀ ਨੂੰ ਅਲੱਗ, ਸ਼ੁੱਧ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਉਸਦੇ ਕੰਮ ਨੇ ਕਲੀਨਿਕਲ ਅਜ਼ਮਾਇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਪੜਾਅ ਵਿੱਚ ਦੇਖੇ ਗਏ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਨਤੀਜਿਆਂ ਦੇ ਨਾਲ, ਮਿਥਾਈਲਗਲਾਈਓਕਸਲ ਦੀਆਂ ਕੈਂਸਰ ਵਿਰੋਧੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰਨ 'ਤੇ ਵੀ ਧਿਆਨ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। [4]

ਅਵਾਰਡ ਸੋਧੋ

  • 1975: ਭਾਰਤੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਵਿਗਿਆਨ ਅਕੈਡਮੀ (INSA) ਜੀਵ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚ ਨੌਜਵਾਨ ਵਿਗਿਆਨੀ ਮੈਡਲ
  • 1989: ਜੀਵ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚ ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਲਈ ਸ਼ਾਂਤੀ ਸਵਰੂਪ ਭਟਨਾਗਰ ਪੁਰਸਕਾਰ
  • 2003: ਡਾ.ਆਈ.ਸੀ. ਚੋਪੜਾ ਮੈਮੋਰੀਅਲ ਅਵਾਰਡ[5]
  • ਗਿਆਨ ਚੰਦਰ ਘੋਸ਼ ਯਾਦਗਾਰੀ ਪੁਰਸਕਾਰ[6]

ਹਵਾਲੇ ਸੋਧੋ

  1. "Manju Ray". Indian Association for the Cultivation of Science. Archived from the original on 23 April 2016. Retrieved 1 November 2015.
  2. Dutta, Kausik (25 October 2013). "Noted Women Scientists of India – an attempt at enumeration". SciLogs. Retrieved 1 November 2015.
  3. "Shanti Swarup Bhatnagar Awardees | Women in Science | Initiatives | Indian Academy of Sciences". www.ias.ac.in. Retrieved 2019-08-31.
  4. Ukil, Amit. "Hope For Cancer Patients In Calcutta Team's Drug Trials". The Telegraph, India. Retrieved 1 November 2015.
  5. "Dr". niper.gov.in. Retrieved 2019-08-31.
  6. "Manju Ray – Bose Institute, India – Indo Cancer Summit 2015 – Conferenceseries". cancer.global-summit.com. Archived from the original on 2017-05-10. Retrieved 2023-04-15.