ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ

ਮੱਧਕਾਲੀ ਸੰਗੀਤ

ਮੱਧਕਾਲੀਨ ਸੰਗੀਤ ਮੱਧ ਯੁੱਗ ਦੌਰਾਨ ਪੱਛਮੀ ਯੂਰਪ ਦੇ ਪਵਿੱਤਰ ਅਤੇ ਧਰਮ ਨਿਰਪੱਖ ਸੰਗੀਤ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਦਾ ਹੈ,[1] ਲਗਭਗ 6ਵੀਂ ਤੋਂ 15ਵੀਂ ਸਦੀ ਤੱਕ। ਇਹ ਪੱਛਮੀ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਸੰਗੀਤ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਅਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਲੰਬਾ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਯੁੱਗ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੁਨਰਜਾਗਰਣ ਸੰਗੀਤ ਹੈ ; ਦੋ ਯੁੱਗਾਂ ਵਿੱਚ ਉਹ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਿਸਨੂੰ ਸੰਗੀਤ ਵਿਗਿਆਨੀ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਸੰਗੀਤ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਆਮ ਅਭਿਆਸ ਦੀ ਮਿਆਦ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ। ਮੱਧ ਯੁੱਗ ਦੀ ਪਰੰਪਰਾਗਤ ਵੰਡ ਦੇ ਬਾਅਦ, ਮੱਧਕਾਲੀ ਸੰਗੀਤ ਨੂੰ ਅਰਲੀ (500–1150), ਉੱਚ (1000–1300), ਅਤੇ ਦੇਰ (1300–1400) ਮੱਧਕਾਲੀ ਸੰਗੀਤ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਦਾ ਮਨੋਰੰਜਨ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਟਰੌਬਾਡੋਰ

ਮੱਧਕਾਲੀ ਸੰਗੀਤ ਵਿੱਚ ਚਰਚ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਧਾਰਮਿਕ ਸੰਗੀਤ, ਅਤੇ ਧਰਮ ਨਿਰਪੱਖ ਸੰਗੀਤ, ਗੈਰ-ਧਾਰਮਿਕ ਸੰਗੀਤ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ; ਸਿਰਫ਼ ਵੋਕਲ ਸੰਗੀਤ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਗ੍ਰੇਗੋਰੀਅਨ ਚੈਂਟ ਅਤੇ ਕੋਰਲ ਸੰਗੀਤ (ਗਾਇਕਾਂ ਦੇ ਸਮੂਹ ਲਈ ਸੰਗੀਤ), ਸਿਰਫ਼ ਇੰਸਟ੍ਰੂਮੈਂਟਲ ਸੰਗੀਤ, ਅਤੇ ਸੰਗੀਤ ਜੋ ਆਵਾਜ਼ਾਂ ਅਤੇ ਯੰਤਰਾਂ ਦੋਵਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦਾ ਹੈ (ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਆਵਾਜ਼ਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਵਾਲੇ ਯੰਤਰਾਂ ਦੇ ਨਾਲ)। ਕੈਥੋਲਿਕ ਮਾਸ ਦੌਰਾਨ ਭਿਕਸ਼ੂਆਂ ਦੁਆਰਾ ਗ੍ਰੇਗੋਰੀਅਨ ਗੀਤ ਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਮਾਸ ਮਸੀਹ ਦੇ ਆਖ਼ਰੀ ਭੋਜਨ ਦਾ ਇੱਕ ਪੁਨਰ-ਨਿਰਮਾਣ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਮਨੁੱਖ ਅਤੇ ਪਰਮਾਤਮਾ ਵਿਚਕਾਰ ਇੱਕ ਅਧਿਆਤਮਿਕ ਸਬੰਧ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਬੰਧ ਦਾ ਇੱਕ ਹਿੱਸਾ ਸੰਗੀਤ ਦੁਆਰਾ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ[2]

ਮੱਧਯੁਗੀ ਦੌਰ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਸੰਗੀਤ ਸੰਕੇਤ ਅਤੇ ਸੰਗੀਤ ਸਿਧਾਂਤ ਅਭਿਆਸਾਂ ਲਈ ਨੀਂਹ ਰੱਖੀ ਗਈ ਸੀ ਜੋ ਪੱਛਮੀ ਸੰਗੀਤ ਨੂੰ ਉਹਨਾਂ ਨਿਯਮਾਂ ਵਿੱਚ ਰੂਪ ਦੇਣਗੇ ਜੋ ਸਾਂਝੇ ਸੰਗੀਤ ਲਿਖਣ ਦੇ ਅਭਿਆਸਾਂ ਦੇ ਸਾਂਝੇ ਅਭਿਆਸ ਦੌਰ ਦੌਰਾਨ ਵਿਕਸਤ ਹੋਏ ਸਨ ਜੋ ਬੈਰੋਕ ਯੁੱਗ (1600-1750), ਕਲਾਸੀਕਲ ਯੁੱਗ (1600-1750) ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਦੇ ਸਨ। 1750-1820) ਅਤੇ ਰੋਮਾਂਟਿਕ ਯੁੱਗ (1800-1910)। ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਇੱਕ ਵਿਆਪਕ ਸੰਗੀਤ ਨੋਟੇਸ਼ਨਲ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਹੈ ਜਿਸ ਨੇ ਸੰਗੀਤਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਗੀਤਾਂ ਦੀਆਂ ਧੁਨਾਂ ਅਤੇ ਸਾਜ਼ਾਂ ਦੇ ਟੁਕੜਿਆਂ ਨੂੰ ਪਾਰਚਮੈਂਟ ਜਾਂ ਕਾਗਜ਼ 'ਤੇ ਲਿਖਣ ਦੇ ਯੋਗ ਬਣਾਇਆ। ਸੰਗੀਤਕ ਸੰਕੇਤ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਗਾਣਿਆਂ ਅਤੇ ਟੁਕੜਿਆਂ ਨੂੰ "ਕੰਨ ਦੁਆਰਾ" ਸਿੱਖਣਾ ਪੈਂਦਾ ਸੀ, ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਤੋਂ ਜੋ ਇੱਕ ਗਾਣਾ ਜਾਣਦਾ ਸੀ ਦੂਜੇ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ। ਇਹ ਬਹੁਤ ਹੱਦ ਤੱਕ ਸੀਮਤ ਹੈ ਕਿ ਕਿੰਨੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਨਵਾਂ ਸੰਗੀਤ ਸਿਖਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਹੋਰ ਖੇਤਰਾਂ ਜਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਕਿੰਨਾ ਵਿਸ਼ਾਲ ਸੰਗੀਤ ਫੈਲ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਸੰਗੀਤ ਸੰਕੇਤ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਨੇ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਲੋਕਾਂ ਅਤੇ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਭੂਗੋਲਿਕ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਗੀਤਾਂ ਅਤੇ ਸੰਗੀਤਕ ਟੁਕੜਿਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਸਾਰਿਤ ਕਰਨਾ ਆਸਾਨ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਸਿਧਾਂਤਕ ਉੱਨਤੀ, ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਤਾਲ ਦੇ ਸਬੰਧ ਵਿੱਚ — ਨੋਟਸ ਦਾ ਸਮਾਂ — ਅਤੇ ਪੌਲੀਫੋਨੀ — ਇੱਕੋ ਸਮੇਂ ਕਈ, ਇੰਟਰਵੀਵਿੰਗ ਧੁਨਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ — ਪੱਛਮੀ ਸੰਗੀਤ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਬਰਾਬਰ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹਨ।

ਸੰਖੇਪ ਜਾਣਕਾਰੀ

ਸੋਧੋ

ਸ਼ੈਲੀਆਂ

ਸੋਧੋ

ਮੱਧਕਾਲੀ ਸੰਗੀਤ ਦੀ ਰਚਨਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ, ਕੁਝ ਵੋਕਲ ਅਤੇ ਇੰਸਟ੍ਰੂਮੈਂਟਲ ਸੰਗੀਤ ਲਈ, ਕਈ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸੰਗੀਤ ਸ਼ੈਲੀਆਂ (ਸੰਗੀਤ ਦੀਆਂ ਸ਼ੈਲੀਆਂ) ਲਈ ਸੁਧਾਰਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਪਵਿੱਤਰ (ਚਰਚ ਦੀ ਵਰਤੋਂ) ਅਤੇ ਧਰਮ-ਨਿਰਪੱਖ (ਗੈਰ-ਧਾਰਮਿਕ ਵਰਤੋਂ) ਲਈ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਮੱਧਕਾਲੀ ਸੰਗੀਤ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸੰਗੀਤਕਾਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਲਿਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ,[3] ਸਿਵਾਏ ਕੁਝ ਪਵਿੱਤਰ ਵੋਕਲ ਅਤੇ ਧਰਮ ਨਿਰਪੱਖ ਯੰਤਰ ਸੰਗੀਤ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਜੋ ਸੁਧਾਰਿਆ ਗਿਆ ਸੀ (ਮੌਕੇ 'ਤੇ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ)। ਪੁਰਾਣੇ ਮੱਧਕਾਲੀ ਦੌਰ ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਧਾਰਮਿਕ ਸ਼ੈਲੀ, ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਭਿਕਸ਼ੂਆਂ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਗ੍ਰੇਗੋਰੀਅਨ ਗਾਇਨ, ਮੋਨੋਫੋਨਿਕ ਸੀ ("ਮੋਨੋਫੋਨਿਕ" ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਇੱਕ ਸਿੰਗਲ ਸੁਰੀਲੀ ਲਾਈਨ, ਬਿਨਾਂ ਇਕਸੁਰਤਾ ਵਾਲੇ ਹਿੱਸੇ ਜਾਂ ਸਾਧਨਾਂ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਦੇ)।[3] ਪੌਲੀਫੋਨਿਕ ਸ਼ੈਲੀਆਂ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਈ ਸੁਤੰਤਰ ਸੁਰੀਲੀਆਂ ਲਾਈਨਾਂ ਇੱਕੋ ਸਮੇਂ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਉੱਚ ਮੱਧਯੁਗੀ ਯੁੱਗ ਦੌਰਾਨ ਵਿਕਸਤ ਹੋਣੀਆਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈਆਂ, ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ 13ਵੀਂ ਅਤੇ 14ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਚਲਿਤ ਹੋ ਗਈਆਂ। ਪੌਲੀਫੋਨਿਕ ਰੂਪਾਂ ਦਾ ਵਿਕਾਸ, ਵੱਖੋ ਵੱਖਰੀਆਂ ਆਵਾਜ਼ਾਂ ਦੇ ਆਪਸ ਵਿੱਚ, ਅਕਸਰ ਮੱਧਕਾਲੀ ਅਰਸ ਨੋਵਾ ਸ਼ੈਲੀ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜੋ 1300 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਵਧਿਆ ਸੀ। ਆਰਸ ਨੋਵਾ, ਜਿਸਦਾ ਅਰਥ ਹੈ "ਨਵੀਂ ਕਲਾ", ਸੰਗੀਤ ਲਿਖਣ ਦੀ ਇੱਕ ਨਵੀਨਤਾਕਾਰੀ ਸ਼ੈਲੀ ਸੀ ਜੋ ਮੱਧਕਾਲੀ ਸੰਗੀਤ ਸ਼ੈਲੀ ਤੋਂ 1400 ਦੇ ਪੁਨਰਜਾਗਰਣ ਸੰਗੀਤ ਯੁੱਗ ਦੇ ਵਧੇਰੇ ਭਾਵਪੂਰਣ ਸ਼ੈਲੀਆਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮੁੱਖ ਤਬਦੀਲੀ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਸੀ।

ਮੋਨੋਫੋਨਿਕ ਪਲੇਨਚੈਂਟ ਉੱਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਕਾਢਾਂ ਹੇਟਰੋਫੋਨਿਕ ਸਨ। "ਹੇਟਰੋਫੋਨੀ" ਇੱਕੋ ਸਮੇਂ ਦੋ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਇੱਕੋ ਧੁਨੀ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਹਰੇਕ ਕਲਾਕਾਰ ਉਹਨਾਂ ਗਹਿਣਿਆਂ ਨੂੰ ਥੋੜ੍ਹਾ ਬਦਲਦਾ ਹੈ ਜੋ ਉਹ ਵਰਤ ਰਹੇ ਹਨ। ਹੇਟਰੋਫੋਨੀ ਦਾ ਇੱਕ ਹੋਰ ਸਧਾਰਨ ਰੂਪ ਗਾਇਕਾਂ ਲਈ ਧੁਨੀ ਦੀ ਇੱਕੋ ਜਿਹੀ ਸ਼ਕਲ ਗਾਉਣਾ ਹੈ, ਪਰ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਨਾਲ ਧੁਨ ਗਾਉਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਦੂਜਾ ਵਿਅਕਤੀ ਉੱਚੀ ਜਾਂ ਨੀਵੀਂ ਪਿੱਚ 'ਤੇ ਧੁਨ ਗਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਔਰਗੈਨਮ, ਉਦਾਹਰਨ ਲਈ, ਪੌਲੀਫੋਨੀ ਅਤੇ ਮੋਨੋਫੋਨੀ ਦੇ ਇੱਕ ਸਧਾਰਨ ਰੂਪ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਇੱਕ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਬਦਲਾਵ ਦੇ ਨਾਲ, ਇੱਕ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਅੰਤਰਾਲ (ਅਕਸਰ ਮੁੱਖ ਧੁਨੀ ਤੋਂ ਇੱਕ ਸੰਪੂਰਨ ਪੰਜਵਾਂ ਜਾਂ ਸੰਪੂਰਨ ਚੌਥਾ ) 'ਤੇ ਗਾਇਆ ਗਿਆ, ਇੱਕ ਨਾਲ ਵਾਲੀ ਲਾਈਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਸਾਦੇ ਧੁਨ ਉੱਤੇ ਫੈਲਾਇਆ ਗਿਆ।[4] ਆਰਗੇਨਮ ਦੇ ਸਿਧਾਂਤ ਇੱਕ ਅਗਿਆਤ 9ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਟ੍ਰੈਕਟ, ਮਿਊਜ਼ਿਕਾ ਐਨਚਿਰਿਆਡਿਸ ਤੋਂ ਹਨ, ਜਿਸ ਨੇ ਇੱਕ ਅਸ਼ਟੈਵ, ਪੰਜਵੇਂ ਜਾਂ ਚੌਥੇ ਦੇ ਅੰਤਰਾਲ 'ਤੇ ਸਮਾਨਾਂਤਰ ਗਤੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪੂਰਵ-ਮੌਜੂਦਾ ਪਲੇਨਚੈਂਟ ਦੀ ਨਕਲ ਕਰਨ ਦੀ ਪਰੰਪਰਾ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ।[3]

 
ਚਾਰਲਸ ਦ ਨੋਬਲ ਦੇ ਘੰਟਿਆਂ ਦੇ ਹਾਸ਼ੀਏ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਜੀਵ ਵਿਏਲ ਖੇਡਦਾ ਹੈ, ਇੱਕ ਕਿਤਾਬ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮੱਧਯੁਗੀ ਯੰਤਰਾਂ ਦੇ 180 ਚਿੱਤਰ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ, ਸ਼ਾਇਦ ਘੰਟਿਆਂ ਦੀ ਕਿਸੇ ਵੀ ਹੋਰ ਕਿਤਾਬ ਨਾਲੋਂ ਵੱਧ।
 
ਡੇਵਿਡ ਰਬਾਬ ਵਜਾਉਂਦਾ ਹੋਇਆ, ਪਕੜੇ ਹੋਏ ਵਾਜੇ ਅਤੇ ਤਾਲੇ/ਝੰਝਾਂ ਦੇ ਨਾਲ। ਲਗਭਗ 795, ਜਰਮਨੀ ਜਾਂ ਫਰਾਂਸ।

ਤਾਲ

ਸੋਧੋ
 
ਪੈਰੋਟਿਨ, "ਐਲੇਲੁਆ ਨਾਟੀਵਿਟਸ", ਤੀਜੇ ਤਾਲਬੱਧ ਮੋਡ ਵਿੱਚ।

ਹਵਾਲੇ

ਸੋਧੋ
  1. ↑ Wolinski & Borders 2020.
  2. ↑ Kidder, D. S. and Oppenheim, N. D. (2010) The Intellectual Devotional. p. 26, Borders Group Inc., Ann Arbor, ISBN 978-1-60961-205-4
  3. ↑ 3.0 3.1 3.2 Hoppin 1978.
  4. ↑ Vanderbilt University Online Reference Book for Medieval Studies[ਪੂਰਾ ਹਵਾਲਾ ਲੋੜੀਂਦਾ]

ਸਰੋਤ

ਸੋਧੋ
  • Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000009-QINU`"'</ref>" does not exist.
  • Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-0000000A-QINU`"'</ref>" does not exist.
  • Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-0000000B-QINU`"'</ref>" does not exist.
  • Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-0000000C-QINU`"'</ref>" does not exist.
  • Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-0000000D-QINU`"'</ref>" does not exist.
  • Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-0000000E-QINU`"'</ref>" does not exist.
  • Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-0000000F-QINU`"'</ref>" does not exist.
  • Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000010-QINU`"'</ref>" does not exist.
  • Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000011-QINU`"'</ref>" does not exist.
  • Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000012-QINU`"'</ref>" does not exist.
  • Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000013-QINU`"'</ref>" does not exist.
  • Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000014-QINU`"'</ref>" does not exist.
  • Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000015-QINU`"'</ref>" does not exist.
  • Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000016-QINU`"'</ref>" does not exist.
  • . Oxford. 26 February 2020.  (subscription required)
  • Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000017-QINU`"'</ref>" does not exist.

ਹੋਰ ਪੜ੍ਹਨਾ

ਸੋਧੋ
  • Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000018-QINU`"'</ref>" does not exist.
  • Butterfield, Ardis (2002), Poetry and Music in Medieval France, Cambridge: Cambridge University Press.
  • Cyrus, Cynthia J. (1999), "Music": Medieval Glossary ORB Online Encyclopedia (15 October) (Archive from 9 August 2011; accessed 4 May 2017.
  • Derrick, Henry (1983), The Listeners Guide to Medieval & Renaissance Music, New York, NY: Facts on File.
  • Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000019-QINU`"'</ref>" does not exist.
  • Gómez, Maricarmen; Haggh, Barbara (May 1990). "Minstrel Schools in the Late Middle Ages". Early Music. 18 (2). Oxford University Press: 212–216. JSTOR 3127809.
  • Haines, John. (2004). “Erasures in Thirteenth-Century Music”. Music and Medieval Manuscripts: Paleography and Performance. Andershot: Ashgate. pg. 60–88.
  • Haines, John. (2011). The Calligraphy of Medieval Music. Brepols Publishers.
  • Hartt, Jared C., ed. (2018), A Critical Companion to Medieval Motets, Woodbridge: Boydell.
  • Pirrotta, Nino (1980), "Medieval" in The New Grove Dictionary of Music and Musicians, ed. Stanley Sadie, vol. 20, London: Macmillan.
  • Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-0000001B-QINU`"'</ref>" does not exist.
  • Remnant, M. 1965. 'The gittern in English medieval art', Galpin Society Journal, vol. 18, 104–9.
  • Remnant, M. "The Use of Frets on Rebecs and Medieval Fiddles" Galpin Society Journal, 21, 1968, p. 146.
  • Remnant, M. and Marks, R. 1980. 'A medieval "gittern"’, British Museum Yearbook 4, Music and Civilisation, 83–134.
  • Remnant, M. "Musical Instruments of the West". 240 pp. Batsford, London, 1978. Reprinted by Batsford in 1989 ISBN 978-0-7134-5169-6. Digitized by the University of Michigan 17 May 2010.
  • Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-0000001D-QINU`"'</ref>" does not exist.
  • Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-0000001E-QINU`"'</ref>" does not exist.
"https://pa.wikipedia.org/w/index.php?title=ਮੱਧਕਾਲੀ_ਸੰਗੀਤ&oldid=773001" ਤੋਂ ਲਿਆ