ਰਥ ਸਪਤਮੀ ਜਾਂ ਰਥਸਪਤਮੀ ( Sanskrit ਜਾਂ ਮਾਘ ਸਪਤਾਮੀ) ਇੱਕ ਹਿੰਦੂ ਤਿਉਹਾਰ ਹੈ ਜੋ ਹਿੰਦੂ ਮਹੀਨੇ ਮਾਘ ਦੇ ਸ਼ੁਕਲ ਪਕਸ਼ ਵਿੱਚ ਸੱਤਵੇਂ ਦਿਨ (ਸਪਤਮੀ) ਤੇ ਆਉਂਦਾ ਹੈ।[1] ਇਸ ਨੂੰ ਪ੍ਰਤੀਕ ਰੂਪ ਵਿਚ ਸੂਰਜ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿਚ ਦਰਸਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿਚ ਸੂਰਜ ਆਪਣਾ ਰਥ ਸੱਤ ਘੋੜਿਆਂ ਦੁਆਰਾ (ਸੱਤ ਰੰਗਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ) ਉੱਤਰ ਦਿਸ਼ਾ ਵੱਲ ਲਿਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਸੂਰਜ ਦੇ ਜਨਮ ਨੂੰ ਵੀ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ ਸੂਰਜ ਜੈਯੰਤੀ (ਸੂਰਜ-ਦੇਵਤਾ ਦਾ ਜਨਮਦਿਨ) ਵਜੋਂ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[2]

ਰਥ ਸਪਤਮੀ
ਸੂਰਜ - the Sun god with consorts Saranyu and Chhaya
ਵੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨਸੂਰਿਆ ਜੈਅੰਤੀ, ਮਾਘ ਸਪਤਮੀ
ਮਨਾਉਣ ਵਾਲੇਹਿੰਦੀ
ਸ਼ੁਰੂਆਤਮਾਘ ਸਪਤਮੀ
ਬਾਰੰਬਾਰਤਾਸਾਲਾਨਾ
ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤਸੂਰਜ ਦੀ ਪੂਜਾ

ਰਥ ਸਪਤਮੀ ਮੌਸਮ ਦੀ ਬਸੰਤ ਰੁੱਤ ਵਿੱਚ ਬਦਲਣ ਅਤੇ ਵਾਢੀ ਦੇ ਸੀਜ਼ਨ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੈ। ਬਹੁਤੇ ਭਾਰਤੀ ਕਿਸਾਨਾਂ ਲਈ, ਇਹ ਨਵੇਂ ਸਾਲ ਦਾ ਇੱਕ ਸ਼ੁਭ ਆਰੰਭ ਹੈ। ਇਹ ਤਿਉਹਾਰ ਸਾਰੇ ਹਿੰਦੂਆਂ ਦੁਆਰਾ ਆਪਣੇ ਘਰਾਂ ਵਿਚ ਅਤੇ ਪੂਰੇ ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਸੂਰਜ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਅਣਗਿਣਤ ਮੰਦਰਾਂ ਵਿਚ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[3][4][5]

ਹਵਾਲੇ

ਸੋਧੋ

[6]

  1. "Ratha Saptami 2013 Date". hindusphere.com. Retrieved 30 January 2013. Ratha Saptami falls on the Magha Sukla Paksha Saptami i.e on the seventh day of the waxing phase of the moon in the month of Magha.
  2. "Tirumala TTD Ratha Saptami Ardha Brahmotsavam 2019 Schedule". TTO. TTO. Retrieved 7 February 2019.
  3. "Rathasaptahmi". Scribd. Retrieved 2009-11-26.
  4. "Hindu Fasts and Festivals". Ratha Saptami. Retrieved 2009-11-26.
  5. Narayan, K.K.V (2007). Flipside of Hindu Symbolism: Sociological and Scientific Linkages in Hinduism. Fultus Corporation. p. 26. ISBN 1-59682-117-5. Retrieved 2009-11-26. {{cite book}}: |work= ignored (help)
  6. http://www.arasavallisungod.org/rathasaptami.html