ਰਾਜ ਕੌਰ
ਰਾਣੀ ਰਾਜ ਕੌਰ ਮਹਾਂ ਸਿੰਘ ਦੀ ਪਤਨੀ , ਸੁਕੇਰਕੀਆ ਮਿਸਲ ਦੇ ਨੇਤਾ ਅਤੇ ਸਿੱਖ ਸਾਮਰਾਜ ਦੇ ਬਾਨੀ ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਦੀ ਮਾਤਾ ਸੀ। ਵਿਆਹ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਪਿਆਰ ਨਾਲ ਮਾਈ ਮਲਵੈਨ (ਮਾਲਵਾ ਮਾਂ) ਵਜੋਂ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ। ਉਸ ਨੂੰ ਸਰਦਾਰਨੀ ਰਾਜ ਕੌਰ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਜੀਂਦ ਦੇ ਰਾਜਾ ਗਜਪਤ ਸਿੰਘ ਸਿੱਧੂ ਦੀ ਧੀ ਸੀ।[1]
| ਰਾਜ ਕੌਰ | |
|---|---|
| ਜਨਮ | ਅੰ. 1758 ਬੱਡਰੁਖਾਂ, ਪੰਜਾਬ, ਭਾਰਤ |
| ਮੌਤ | 1803 ਲਾਹੌਰ |
| ਜੀਵਨ-ਸਾਥੀ | ਮਹਾ ਸਿੰਘ |
| ਔਲਾਦ | ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ |
| ਪਿਤਾ | ਰਾਜਾ ਗਜਪਤ ਸਿੰਘ ਸਿੱਧੂ |
| ਮਾਤਾ | ਰਾਣੀ ਗਜਪਤ ਕੌਰ |
| ਧਰਮ | ਸਿੱਖੀ |
ਪਰਿਵਾਰ ਅਤੇ ਵਿਆਹ
ਸੋਧੋਰਾਜ ਕੌਰ ਜੀਂਦ ਦੇ ਫੂਲਕੀਆਂ ਮਿਸਲ ਦੇ ਇੱਕ ਰਾਜਾ ਗਜਪਤ ਸਿੰਘ ਸਿੱਧੂ ਦੀ ਧੀ ਸੀ।[2] ਉਸ ਦਾ ਵਿਆਹ 1774 ਵਿੱਚ (ਪੰਦਰਾਂ ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ) 17 ਸਾਲਾ ਮਹਾਂ ਸਿੰਘ ਨਾਲ ਹੋਇਆ ਸੀ[3] ਜੋ ਚੱਕਤ ਸਿੰਘ ਦੇ ਵਾਰਸ , ਸੁਕੇਰਚਕੀਆ ਮਿਸਲ ਦੇ ਬਾਨੀ ਅਤੇ ਨੇਤਾ ਸਨ।[4] ਵਿਆਹ ਮਹਾਂ ਸਿੰਘ ਲਈ ਲਾਭਦਾਇਕ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਸਿੱਖਾਂ ਵਿਚ ਉਸਦੀ ਸਥਿਤੀ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹੋਈ।[5]
ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਿਆਹ ਤੋਂ ਛੇ ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਰਾਜ ਕੌਰ ਨੇ 2 ਨਵੰਬਰ 1780 ਨੂੰ ਮਹਾਂ ਸਿੰਘ ਦੇ ਇਕਲੌਤੇ ਪੁੱਤਰ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦਿੱਤਾ। ਉਸਦਾ ਜਨਮ ਸਮੇਂ ਨਾਮ ਬੁੱਧ ਸਿੰਘ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਪਰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਇਸਦਾ ਨਾਮ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ। ਇੱਕ ਪੁੱਤਰ ਦਾ ਜਨਮ ਦਾਨ, ਗਰੀਬਾਂ ਨੂੰ ਭੋਜਨ, ਅਤੇ ਮੰਦਰਾਂ ਅਤੇ ਅਸਥਾਨਾਂ ਨੂੰ ਅਮੀਰ ਭੇਟਾਂ ਦੇ ਕੇ ਮਨਾਇਆ ਗਿਆ।[6][7]
ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਸਭਿਆਚਾਰ ਵਿੱਚ
ਸੋਧੋ- ਰਾਜ ਕੌਰ ਨੂੰ ਲਾਈਫ ਓਕੇ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸਕ ਡਰਾਮੇ ਸ਼ੇਰ-ਏ-ਪੰਜਾਬ: ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਵਿੱਚ ਸਨੇਹਾ ਵਾਗ ਦੁਆਰਾ ਦਰਸਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। [8]
ਇਹ ਵੀ ਵੇਖੋ
ਸੋਧੋਹਵਾਲੇ
ਸੋਧੋ
- ↑ Singh, Patwant; Rai, Jyoti M. (2008). Empire of the Sikhs : the life and times of Maharaja Ranjit Singh. London: Peter Owen. p. 69. ISBN 978-0720613230.
- ↑ Mehta, J. L. (2005). Advanced study in the history of modern India, 1707-1813. Slough: New Dawn Press, Inc. p. 681. ISBN 9781932705546.
- ↑ Gupta, Hari Ram (1991). History of the Sikhs: The Sikh lion of Lahore, Maharaja Ranjit Singh, 1799-1839 (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Munshiram Manoharlal. p. 5.
- ↑ Mahajan, Vidya Dhar (1965). Muslim Rule in India (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ) (2 ed.). S. Chand. p. 241.
- ↑ Jauhar, Raj Pal Singh ; foreword by Bhupinder Singh (2003). The Sikhs : their journey of five hundred years. New Delhi: Bhavana Books & Prints. p. 134. ISBN 9788186505465.
{{cite book}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link) - ↑ Duggal, Kartar Singh (2001). Maharaja Ranjit Singh, the last to lay arms. New Delhi: Abhinav Publications. p. 49. ISBN 9788170174103.
- ↑ Singh, Khushwant (2008). Ranjit Singh (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Penguin Books India. pp. 4, 270. ISBN 9780143065432.
- ↑ IANS (March 24, 2017). "Want to try my hand at direction: Sneha Wagh". The Times of India. Retrieved 11 May 2017.