ਰੁਸ਼ਯੇਂਦਰਾਮਨੀ
ਰੁਸ਼ਯੇਂਦਰਾਮਨੀ (ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ: Rushyendramani; 1 ਜਨਵਰੀ 1917 – 17 ਅਗਸਤ 2002) ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੀ ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਅਭਿਨੇਤਰੀ, ਗਾਇਕਾ, ਡਾਂਸਰ, ਅਤੇ ਪਲੇਬੈਕ ਗਾਇਕਾ ਸੀ।[1] ਉਸ ਕੋਲ 150 ਤੋਂ ਵੱਧ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਸਨ ਅਤੇ 1935 ਤੋਂ 1986 ਤੱਕ ਤੇਲਗੂ, ਤਾਮਿਲ, ਕੰਨੜ, ਮਲਿਆਲਮ ਅਤੇ ਹਿੰਦੀ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਉਸਦੀਆਂ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਫਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼੍ਰੀ ਸੀਤਾਰਾਮ ਜਨਮਮ (1944), ਮੱਲੀਸਵਰੀ (1951), ਵਿਪਰਾ ਨਰਾਇਣ (1954), ਚਿੰਤਾਮਣੀ (1956) ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਉਸਦੀ ਆਖਰੀ ਫਿਲਮ ਸ਼੍ਰੀ ਸ਼ਿਰਡੀ ਸਾਈਬਾਬਾ ਮਹਾਥਯਮ (1986) ਸੀ।[2]
ਰੁਸ਼ਯੇਂਦਰਾਮਨੀ | |
|---|---|
| ਜਨਮ | ਰੁਦ੍ਰਾਵਤੀ 1 ਜਨਵਰੀ 1917 ਵਿਜੇਵਾੜਾ, ਮਦਰਾਸ ਪ੍ਰੈਜ਼ੀਡੈਂਸੀ, ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਇੰਡੀਆ |
| ਮੌਤ | 17 ਅਗਸਤ 2002 (ਉਮਰ 85) |
| ਸਰਗਰਮੀ ਦੇ ਸਾਲ | 1935; 1942-1986 |
ਅਰੰਭ ਦਾ ਜੀਵਨ ਸੋਧੋ
ਉਸਦਾ ਜਨਮ 1 ਜਨਵਰੀ 1917 ਨੂੰ ਵਿਜੇਵਾੜਾ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ।
ਭਾਰਤੀ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਸੰਗੀਤ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਿਖਲਾਈ ਪ੍ਰਾਪਤ ਗਾਇਕਾ ਅਤੇ ਇੱਕ ਸਿਖਲਾਈ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੁਚੀਪੁੜੀ ਅਤੇ ਭਰਤਨਾਟਿਅਮ ਡਾਂਸਰ, ਉਸਨੇ ਸੱਤ ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਸਟੇਜ 'ਤੇ ਆਪਣਾ ਕੈਰੀਅਰ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ। ਉਸਨੇ ਦਸ ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਅਤੇ ਪ੍ਰਹਿਲਾਦ ਦੀ ਚਾਦਰ ਧਾਰੀ ਸੀ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਹ ਕੋਮੂਰੀ ਪੱਟਾਭੀ ਰਾਮਈਆ ਦੀ ਲਕਸ਼ਮੀ ਵਿਲਾਸਾ ਨਾਟਕ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਈ। ਉਸਨੂੰ ਕਪਿਲਵਈ ਰਾਮਨਾਥ ਸ਼ਾਸਤਰੀ, ਪੁਵਵੁਲਾ ਰਾਮਤਿਲਕਮ ਦੇ ਅਧੀਨ ਸਿਖਲਾਈ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ ਡਰਾਮੇ ਚਿੰਤਾਮਣੀ ਅਤੇ ਸਾਵਿਤਰੀ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਸੀ।
ਉਹ ਸਿਲਵਰ ਸਕ੍ਰੀਨ 'ਤੇ ਚਲੀ ਗਈ ਅਤੇ 1935 ਵਿੱਚ ਰਾਜਾਰਾਓ ਨਾਇਡੂ ਦੁਆਰਾ ਨਿਰਮਿਤ ਸ਼੍ਰੀਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਤੁਲਾਬਰਮ ਵਿੱਚ ਸੱਤਿਆਭਾਮਾ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਇਹ ਇੱਕ ਵਪਾਰਕ ਅਸਫਲਤਾ ਸੀ, ਪਰ ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਗਾਇਕੀ ਅਤੇ ਅਦਾਕਾਰੀ ਦੇ ਹੁਨਰ ਲਈ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ। ਉਹ ਕਦਾਰੂ ਨਾਗਭੂਸ਼ਨਮ ਅਤੇ ਪੀ. ਕੰਨੰਬਾ ਦੀ ਰਾਜਰਾਜੇਸ਼ਵਰੀ ਨਾਟਯ ਮੰਡਲੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਈ ਅਤੇ ਪੂਰੇ ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਕਰਨਾਟਕ, ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਕੁਝ ਹਿੱਸਿਆਂ, ਉੜੀਸਾ ਅਤੇ ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਦਾ ਵਿਆਪਕ ਦੌਰਾ ਕੀਤਾ। ਉਸਨੇ ਰੰਗੂਨ ਰਾਉੜੀ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਭਾਵਵਤੀ ਅਤੇ ਸਾਵਿਤਰੀ ਵਿੱਚ ਨਾਰਦਾ ਦੇ ਕਿਰਦਾਰ ਲਈ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ। ਉਸਦੀ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਅਤੇ ਅਦਾਕਾਰੀ ਦੇ ਹੁਨਰ ਨੇ ਉਸਨੂੰ "ਰਾਇਲਸੀਮਾ ਰਾਣੀ" ਵਜੋਂ ਤਾਜ ਦਿੱਤਾ।
1939 ਵਿੱਚ ਜੇਵਵਾਦੀ ਰਾਮਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਰਾਓ ਨਾਇਡੂ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਹੋਇਆ, ਇੱਕ ਨਿਪੁੰਨ ਸੰਗੀਤਕਾਰ ਅਤੇ ਸੰਗੀਤਕਾਰ ਜਿਸਨੇ ਕਈ ਸਟੇਜ ਨਾਟਕਾਂ ਲਈ ਸੰਗੀਤ ਦਿੱਤਾ, ਉਹ ਉਸਦੇ ਨਾਲ ਮਦਰਾਸ ਗਈ। ਰਾਮਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਰਾਓ ਨੇ ਤਮਿਲ ਫਿਲਮ ਮਾਥਰੂ ਭੂਮੀ ਵਿੱਚ ਸੰਗੀਤ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਉਸ ਯੁੱਗ ਦੇ ਕਈ ਅਦਾਕਾਰਾਂ ਵਾਂਗ, ਉਹ ਇੱਕ ਮਹਾਨ ਗਾਇਕਾ ਵੀ ਸੀ। [3]
ਉਸਦੀ ਪਹਿਲੀ ਫਿਲਮ ਸ਼੍ਰੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਤੁਲਭਰਾਮ (1935) ਸੀ, ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੇ ਸਤਿਆਭਾਮਾ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਪਟਨੀ (1942) ਵਿੱਚ ਤਾਮਿਲ ਮਹਾਂਕਾਵਿ ਸ਼ਿਲਪਦੀਕਰਮਮ ਉੱਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਕੰਨਗੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਕੋਵਲਨ ਦਾ ਕਿਰਦਾਰ ਕੇਐਸ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਰਾਓ ਨੇ ਨਿਭਾਇਆ ਸੀ। ਇਸ ਫਿਲਮ ਦੀ ਸਫਲਤਾ ਨਾਲ ਉਹ ਫਿਲਮੀ ਦੁਨੀਆ 'ਚ ਸਿਖਰ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਈ। ਉਸਨੇ ਚੇਂਚੂ ਲਕਸ਼ਮੀ ਵਿੱਚ ਆਦਿਲਕਸ਼ਮੀ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ, ਜੋ ਸਫਲ ਵੀ ਰਹੀ। ਉਹ 1944 ਵਿੱਚ ਸੀਤਾ ਰਾਮ ਜਨਮਮ ਵਿੱਚ ਸੀ, ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੱਲੀਸਵਰੀ, ਵਿਪ੍ਰਾ ਨਾਰਾਇਣ, ਮਾਇਆ ਬਾਜ਼ਾਰ, ਜਗਦੇਕਾ ਵੀਰੂਨੀ ਕਥਾ, ਐਗੀ ਰਾਮੂਡੂ, ਸ਼੍ਰੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਸਤਿਆ ਅਤੇ ਪਾਂਡੁਰੰਗਾ ਮਹਾਤਯਮ, ਅਤੇ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਿਰਦਾਰਾਂ ਨੂੰ ਦਰਸਾਇਆ। ਸਾਰੀਆਂ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਦੱਖਣੀ ਭਾਰਤੀ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਅਤੇ ਹਿੰਦੀ ਵਿੱਚ 150 ਤੋਂ ਵੱਧ ਫਿਲਮਾਂ ਦੇ ਨਾਲ, ਉਸਨੂੰ ਉਸਦੇ ਗਾਇਨ ਹੁਨਰ ਲਈ ਕਾਰਵੇਤੀਨਗਰਮ ਦੇ ਰਾਜਾ ਦੁਆਰਾ "ਮਧੁਰਾ ਗਾਨਾ ਸਰਸਵਤੀ" ਦਾ ਖਿਤਾਬ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਪੋਤੀ ਭਵਾਨੀ ਨਾਲ 1974 ਦੀ ਕੰਨੜ ਫਿਲਮ ਭੂਤਯਨਾ ਮਾਗਾ ਆਯੂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਕੰਮ ਕੀਤਾ, ਜਿੱਥੇ ਭਵਾਨੀ ਨੇ ਸਰਵੋਤਮ ਅਦਾਕਾਰਾ ਦਾ ਪੁਰਸਕਾਰ ਜਿੱਤਿਆ ਅਤੇ ਰੁਸ਼ੇਂਦਰਮੀ ਨੇ ਸਰਬੋਤਮ ਸਹਾਇਕ ਅਦਾਕਾਰ ਦਾ ਪੁਰਸਕਾਰ ਜਿੱਤਿਆ।
ਉਸਦੀ ਮੌਤ 17 ਅਗਸਤ 2002 ਨੂੰ ਚੇਨਈ ਵਿਖੇ ਹੋਈ। ਉਹ ਆਪਣੇ ਪਿੱਛੇ ਦੋ ਧੀਆਂ ਅਤੇ ਇੱਕ ਪੁੱਤਰ, ਪੋਤੇ-ਪੋਤੀਆਂ ਅਤੇ ਪੜਪੋਤੇ-ਪੋਤੀਆਂ ਛੱਡ ਗਏ ਹਨ।
ਹਵਾਲੇ ਸੋਧੋ
- ↑ Rushyendramani, Nata Ratnalu, Mikkilineni Radhakrishna Murthy, Second edition, 2002, Sitaratnam Granthamala, Vijayawada, pp: 393-4.
- ↑ "News Today: First Generation Actress Rushyendra Mani is no more". Idlebrain.com. 23 August 2002. Retrieved 15 November 2022.
- ↑ http://www.oldtelugusongs.com/newsongs/vintage/Chenchulakshmi_1941-Rishyendramani-AtiBhagyasaliNari-Samudrala Sr_RChinnaiah&CRSubbaraman.mp3