ਰੂਨੀ ਲਿਪੀ

ਰੂਨੀ
ਰੂਨੀ;
ਕਿਸਮ	ਵਰਣਮਾਲਾ
ਜ਼ੁਬਾਨਾਂ	ਜਰਮੇਨੀ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ
ਅਰਸਾ	ਬਿਰਧ ਫ਼ੁਥਾਰਕ 2ਜੀ ਸਦੀ ਤੋਂ
ਮਾਪੇ ਸਿਸਟਮ	ਫ਼ੋਨੇਸ਼ੀਆਈ ਯੁਨਾਨੀ ਪੁਰਾਣੀ ਇਤਾਲਵੀ ਰੂਨੀ; ; ;
ਔਲਾਦ ਸਿਸਟਮ	;
ਦਿਸ਼ਾ	ਖੱਬੇ-ਤੋਂ-ਸੱਜੇ
ISO 15924	Runr, 211
ਯੂਨੀਕੋਡ ਉਰਫ਼	Runic
ਯੂਨੀਕੋਡ ਰੇਂਜ	U+16A0–U+16FF
	ਇਹ ਲੇਖ ਵਿੱਚ IPA ਫੋਨੈਟਿਕ ਸਿਮਬਲ ਹਨ। ਸਹੀ ਰੈਂਡਰਿੰਗ ਸਹਾਇਤਾ ਬਗੈਰ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਯੂਨੀਕੋਡ ਦੇ ਕਿਰਦਾਰ ਨਹੀਂ ਕੁਐਸਚਨ ਮਾਰਕ, ਡੱਬੇ, ਜਾਂ ਹੋਰ ਸਿਮਬਲ ਦਿਖ ਸਕਦੇ ਹਨ। IPA ਸਿਮਬਲਾਂ ਬਾਰੇ ਤਆਰਫ਼ੀ ਰਹਿਨੁਮਾਈ ਵਾਸਤੇ, ਵੇਖੋ ਮਦਦ:IPA.

ਰੂਨੀ (Proto-Norse: ᚱᚢᚾᛟ (runo), Old Norse: rún) ਜਾਂ ਰੂਨੀ ਵਰਣਮਾਲਾ ਆਦਿਕਾਲ ਦੇ ਯੂਰਪ ਵਿੱਚ ਕੁੱਝ ਜਰਮੇਨੀ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਲਈ ਵਰਤੀ ਜਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ਵਰਣਮਾਲਾਵਾਂ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਜੋ ਰੂਨ ਨਾਮਕ ਅੱਖਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੀਆਂ ਸਨ।^[2]^[3] ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਾਲ ਜਿਵੇਂ-ਜਿਵੇਂ ਯੂਰਪ ਵਿੱਚ ਈਸਾਈਕਰਣ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਲਾਤੀਨੀ ਭਾਸ਼ਾ ਧਾਰਮਿਕ ਭਾਸ਼ਾ ਬਣ ਗਈ ਤਾਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਨੇ ਰੋਮਨ ਲਿਪੀ ਅਪਣਾ ਲਈ ਅਤੇ ਰੂਨੀ ਲਿਪੀਆਂ ਦਾ ਪ੍ਰਯੋਗ ਘੱਟਦਾ ਗਿਆ। ਸਕੈਂਡੀਨੇਵੀਆ ਵਿੱਚ ਵਰਤੀ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਰੂਨੀ ਲਿਪੀਆਂ ਨੂੰ ਫ਼ੁਥਾਰਕ (futhark ਜਾਂ fuþark) ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਛੇ ਅੱਖਰਾਂ ਦੀ ਧੁਨੀਆਂ ਫ (F), ਉ (U), ਥ (Þ) , ਅ (A), ਰ (R) ਅਤੇ ਕ (K) ਸਨ।ਇਸ ਵਿੱਚ ਥ ਦੀ ਅਵਾਜ਼ ਬਿਨਾ ਬਿੰਦੀ ਵਾਲੇ ਥ ਵਲੋਂ ਜ਼ਰਾ ਵੱਖ ਹੈ। ਪੁਰਾਣੀ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ ਕੁੱਝ ਧੁਨੀਆਂ ਬਦਲ ਜਾਣ ਕਰਕੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਰਣਮਾਲਾਵਾਂ ਨੂੰ ਫ਼ੁਥੋਰਕ (futhorc ਜਾਂ fuþorc) ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ।^[4]

ਹਵਾਲੇ

↑ Runic (PDF) (chart), Unicode.
↑ Indo-European Language and Culture: An Introduction, Benjamin W. Fortson, IV, pp 348, John Wiley & Sons, 2011, ISBN 978-1-4443-5968-8, ... The first writing system used by Germanic peoples to record their own languages is called the runic alphabet, after the runes, the name for the early Germanic letters ...
↑ Norwegian Runes And Runic Inscriptions, Terje Spurkland, Boydell Press, 2005, ISBN 978-1-84383-186-0, ... Runes were a functional writing system that endured for 1300 years in Norway - from about AD200 up to the fifteenth century. About 6000 runic inscriptions have been found, half of which are in Sweden. There are about 1600 Norwegian inscriptions. Runes were unique and completely exclusive to northern Europe; they were primarily used in Scandinavia, but were also used in the British Isles, northern Germany and wherever northern Europeans needed to mark their hunting grounds ...
↑ The Spiritual Runes: A Guide to the Ancestral Wisdom, Harmonia Saille, O Books, 2009, ISBN 978-1-84694-201-3, ... The Elder Futhark is the oldest rune row and is thought to have come into use in about 100 CE. It is this Futhark that we will be discussing throughout this book. The name “Futhark” is taken from the initial six runes ...

[1] Runic (PDF) (chart), Unicode.

[ref98gemaf-2] Indo-European Language and Culture: An Introduction, Benjamin W. Fortson, IV, pp 348, John Wiley & Sons, 2011, ISBN 978-1-4443-5968-8, ... The first writing system used by Germanic peoples to record their own languages is called the runic alphabet, after the runes, the name for the early Germanic letters ...

[ref71videy-3] Norwegian Runes And Runic Inscriptions, Terje Spurkland, Boydell Press, 2005, ISBN 978-1-84383-186-0, ... Runes were a functional writing system that endured for 1300 years in Norway - from about AD200 up to the fifteenth century. About 6000 runic inscriptions have been found, half of which are in Sweden. There are about 1600 Norwegian inscriptions. Runes were unique and completely exclusive to northern Europe; they were primarily used in Scandinavia, but were also used in the British Isles, northern Germany and wherever northern Europeans needed to mark their hunting grounds ...

[ref78pafaj-4] The Spiritual Runes: A Guide to the Ancestral Wisdom, Harmonia Saille, O Books, 2009, ISBN 978-1-84694-201-3, ... The Elder Futhark is the oldest rune row and is thought to have come into use in about 100 CE. It is this Futhark that we will be discussing throughout this book. The name “Futhark” is taken from the initial six runes ...

[2]

[3]

[4]

[1]