ਲਲਿਤਾ ਲਾਜਮੀ
ਲਲਿਤਾ ਲਾਜਮੀ (ਜਨਮ 17 ਅਕਤੂਬਰ 1932, ਕੋਲਕਾਤਾ [1] ) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਚਿੱਤਰਕਾਰ ਹੈ। [2] [3] ਲਲਿਤਾ ਇਕ ਸਵੈ-ਸਿਖਿਅਤ ਕਲਾਕਾਰ ਹੈ। ਜੋ ਇਕ ਕਲਾ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿਚ ਪੈਦਾ ਹੋਈ ਹੈ, ਅਤੇ ਉਹ ਬਚਪਨ ਵਿਚ ਵੀ ਕਲਾਸੀਕਲ ਡਾਂਸ ਦੀ ਬਹੁਤ ਸ਼ੌਕੀਨ ਸੀ। ਉਹ ਹਿੰਦੀ ਫਿਲਮ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ, ਨਿਰਮਾਤਾ ਅਤੇ ਅਦਾਕਾਰ ਗੁਰੂ ਦੱਤ ਦੀ ਭੈਣ ਹੈ। 1994 ਵਿਚ ਉਸਨੂੰ ਗੋਪਾਲ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਗਾਂਧੀ- ਨਹਿਰੂ ਸੈਂਟਰ, ਲੰਡਨ ਵਿਖੇ ਭਾਰਤੀ ਹਾਈ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੁਆਰਾ ਆਯੋਜਿਤ ਗੁਰੂ ਦੱਤ ਫਿਲਮ ਸਮਾਰੋਹ ਵਿਚ ਬੁਲਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸਦਾ ਕੰਮ ਭਾਰਤੀ ਫਿਲਮਾਂ ਤੋਂ ਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੈ ਜਿਹੜੀਆਂ ਕਿ ਉਸਦੇ ਭਰਾ ਗੁਰੂ ਦੱਤ, ਸੱਤਿਆਜੀਤ ਰੇ ਅਤੇ ਰਾਜ ਕਪੂਰ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਈਆਂ ਗਈਆਂ।
ਲਲਿਤਾ ਲਾਜਮੀ | |
|---|---|
 | |
| ਜਨਮ | 17 ਅਕਤੂਬਰ 1932 |
ਆਪਣੀ ਇਕ ਇੰਟਰਵਿਊ ਵਿਚ ਲਲਿਤਾ ਲਾਜਮੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ, ਇਕ ਮੱਧ ਵਰਗੀ ਪਿਛੋਕੜ ਤੋਂ ਹੋਣ ਕਰਕੇ, ਉਸਦਾ ਪਰਿਵਾਰ ਉਸ ਨੂੰ ਕਲਾਸੀਕਲ ਡਾਂਸ ਦੀਆਂ ਕਲਾਸਾਂ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣਾ ਬਰਦਾਸ਼ਤ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦਾ ਸੀ। ਉਹ ਇੱਕ ਰਵਾਇਤੀ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚੋਂ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ ਉਸਨੇ ਕਲਾ ਵਿੱਚ ਰੁਚੀ ਪੈਦਾ ਕੀਤੀ। ਉਸਦਾ ਚਾਚਾ ਬੀਬੀ ਬੇਨੇਗਲ, ਜੋ ਕੋਲਕਾਤਾ ਦਾ ਇੱਕ ਵਪਾਰਕ ਕਲਾਕਾਰ ਸੀ, ਉਸ ਵਾਸਤੇ ਪੇਂਟਸ ਦਾ ਇੱਕ ਡੱਬਾ ਲੈ ਕੇ ਆਇਆ। ਉਸਨੇ ਗੰਭੀਰਤਾ ਨਾਲ 1961 ਵਿਚ ਪੇਂਟਿੰਗ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਿਨਾਂ ਵਿਚ ਕੋਈ ਆਪਣਾ ਕੰਮ ਵੇਚ ਨਹੀਂ ਸਕਦੀ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ ਉਸਨੂੰ ਆਰਥਿਕ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਆਰਥਿਕ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਨ ਲਈ ਪੜ੍ਹਾਉਣਾ ਪਿਆ। ਪੜ੍ਹਾਉਂਦੇ ਸਮੇਂ ਉਸਨੇ ਅਪਾਹਜ ਅਤੇ ਕਮਜ਼ੋਰ ਬੱਚਿਆਂ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਉਸ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਪੇਂਟਿੰਗ ਸਿਰਫ ਸੌ ਰੁਪਏ ਵਿਚ ਵੇਚੀ ਗਈ ਸੀ। ਇਹ ਪੇਂਟਿਗ ਇਕ ਜਰਮਨ ਕਲਾ ਕੁਲੈਕਟਰ, ਡਾ. ਹੇਨਜ਼ਮੋਡ ਨੂੰ ਵੇਚੀ ਸੀ। ਉਹ ਉਸ ਦੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਲੈਂਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਬਦਲੇ ਵਿਚ ਉਸ ਨੂੰ ਜਰਮਨ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਦੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਜਾਂ ਕੁਝ ਕਿਤਾਬਾਂ ਦੇ ਦਿੰਦਾ ਸੀ।
ਲਾਜਮੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸਦਾ ਕੰਮ 1970 ਵਿਆਂ ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ ਕੋਈ ਖਾਸ ਦਿਸ਼ਾ ਨਹੀਂ ਸੀ ਲੈ ਸਕਿਆ। ਫਿਰ ਉਸਨੇ ਵਿਕਾਸ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਐਚਿੰਗਜ਼, ਤੇਲ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਦੇ ਰੰਗਾਂ ਨੂੰ ਵਰਤਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ। ਉਸ ਦਾ 1990 ਦਾ ਕੰਮ ਕਾਰਜਸ਼ੀਲ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਛੁਪੇ ਤਣਾਅ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਪੁਰਸ਼ਾਂ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਮੌਜੂਦ ਵੱਖੋ ਵੱਖਰੀਆਂ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਨੂੰ ਅਪਣਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਪਰ ਉਸਦੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਮਸਕੀਨ ਨਹੀਂ ਬਲਕਿ ਜ਼ਿੱਦੀ ਅਤੇ ਹਮਲਾਵਰ ਸਨ। ਇਥੋਂ ਤਕ ਕਿ ਉਸਨੇ ਕਾਲੀ ਅਤੇ ਦੁਰਗਾ ਦੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਵੀ ਆਪਣੇ ਕੰਮ ਵਿੱਚ ਵਰਤੀਆਂ। ਉਸਦੀ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਪ੍ਰੇਰਣਾ ਇਕ ਲੜੀ ਸੀ ਜਿਸ ਨੂੰ ਉਸਨੇ ਪੇਂਟ ਕੀਤਾ ਸੀ "ਦਿ ਪਰਿਵਾਰਕ ਲੜੀ" ਅਤੇ ਇਹ ਕੰਮ ਕੈਮੋਲਡ ਵਿਖੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਹੋਇਆ ਸੀ।
ਨਿੱਜੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ
ਸੋਧੋਉਸ ਦੇ ਮਾਪੇ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਕਾਰਵਰ ਵਿੱਚ ਸੈਟਲ ਹੋਏ ਸਨ ਪਰੰਤੂ ਉਹ ਬੈਂਗਲੌਰ ਚਲੇ ਗਏ। ਲਾਜਮੀ ਦੇ ਪਿਤਾ ਕਵੀ ਸਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਾਂ ਇਕ ਬਹੁ-ਭਾਸ਼ਾਈ ਲੇਖਕ ਸੀ। [4] ਉਹ ਭਵਾਨੀਪੁਰ ਵਿੱਚ ਵੱਡਾ ਹੋਈ ਸੀ। ਉਸ ਦੇ ਚਾਚੇ ਬੀਬੀ ਬੇਨੇਗਲ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਬਚਪਨ ਤੋਂ ਹੀ ਪੇਂਟਿੰਗ ਨਾਲ ਜਾਣੂ ਕਰਵਾਇਆ ਜਦੋਂ ਉਹ ਉਸ ਨੂੰ ਪੇਂਟਸ ਦਾ ਡੱਬਾ ਲੈ ਕੇ ਆਇਆ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰਨ ਲਈ ਭੇਜਿਆ; ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਸਨੂੰ ਆਪਣਾ ਪਹਿਲਾ ਇਨਾਮ ਮਿਲਿਆ। ਪੇਂਟਿੰਗ ਦੀ ਉਸ ਦੀ ਇੱਛਾ 1960 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿਚ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਿਕਸਤ ਹੋਈ, ਜਦੋਂ ਉਹ ਗੰਭੀਰਤਾ ਨਾਲ ਪੇਂਟਿੰਗ ਕਰਨ ਲੱਗੀ। ਉਸਦੀ ਪਹਿਲੀ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨੀ ਮੁੰਬਈ ਦੀ ਜਹਾਂਗੀਰ ਆਰਟ ਗੈਲਰੀ ਵਿਖੇ ਸਮੂਹ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨੀ ਸੀ, ਜਿੱਥੇ 1961 ਵਿਚ, ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਇਕਲੌਤੀ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨੀ ਵੀ ਲਗਾਈ। ਲਾਜਮੀ ਨੇ ਦੋ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮੇਂ ਲਈ ਕੈਂਪਿਅਨ ਸਕੂਲ ਅਤੇ ਕਾਨਵੈਂਟ ਆਫ ਜੀਸਸ ਐਂਡ ਮੈਰੀ ਵਿਖੇ ਪੜ੍ਹਾਇਆ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਜੇਜੇ ਸਕੂਲ ਆਫ਼ ਆਰਟ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲਾ ਲਿਆ ਆਪਣੇ ਆਰਟ ਮਾਸਟਰਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ। [5] ਲਲਿਤਾ ਲਾਜਮੀ ਦੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਨੈਸ਼ਨਲ ਗੈਲਰੀ ਆਫ ਮਾਡਰਨ ਆਰਟ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸੀਐਸਐਮਵੀਐਸ ਅਜਾਇਬ ਘਰ, ਅਤੇ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਅਜਾਇਬ ਘਰ ਵਿੱਚ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਵਿੱਚ ਰੱਖੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਉਸਦੀ ਧੀ, ਕਲਪਨਾ ਲਾਜਮੀ, ਇੱਕ ਹਿੰਦੀ ਫਿਲਮ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਵੀ ਸੀ।
ਕੈਰੀਅਰ
ਸੋਧੋਉਸ ਨੇ 1960 ਵਿਚ ਪੇਂਟਿਗ ਦੀ ਅਸਲ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ [6] ਉਸ ਨੇ ਇੱਕ ਗਰੁੱਪ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨੀ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ ਜਿਹੜੀ ਜਹਾਂਗੀਰ ਆਰਟ ਗੈਲਰੀ, ਮੁੰਬਈ ਲੱਗੀ ਸੀ।[7] ਉਸੇ ਗੈਲਰੀ ਵਿਚ ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਇਕਲੌਤੀ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨੀ 1961 ਵਿਚ ਲਗਾਈ ਸੀ। 5 ਦਹਾਕਿਆਂ ਦੇ ਕੈਰੀਅਰ ਵਿਚ, ਉਸ ਨੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਅਤੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਦੋਵਾਂ ਪਲੇਟਫਾਰਮਾਂ 'ਤੇ ਕਈ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨੀਆਂ ਲਾਈਆਂ।[2] ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਕੰਮ ਦੀ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨੀ ਭਾਰਤ, (ਜਰਮਨੀ) ਅਤੇ ਯੂ.ਐੱਸ. ਲਾਜਮੀ ਨੇ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਵਿਚ ਵੀ ਭਾਸ਼ਣ ਦਿੱਤੇ ਹਨ। ਉਸਨੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਦੀ ਗ੍ਰਾਫਿਕ ਵਰਕਸ਼ਾਪ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਕੰਮ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਵੀ ਕੀਤਾ। ਮੁੰਬਈ ਵਿੱਚ ਪੌਲ ਲਿੰਜਰਿਨ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀਆਂ ਦੋ ਐਚਿੰਗਜ਼ ਨੂੰ "ਇੰਡੀਆ ਫੈਸਟੀਵਲ" 1985, ਯੂਐਸਏ ਲਈ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।[8] ਉਸ ਦਾ ਕੰਮ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਮਸ਼ਹੂਰ ਆਰਟ ਗੈਲਰੀਆਂ ਵਿਚ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿਚ ਪ੍ਰਿਥਵੀ ਆਰਟ ਗੈਲਰੀ, ਪੁੰਡੋਲ ਆਰਟ ਗੈਲਰੀ, ਅਪਰਾਓ ਗੈਲਰੀ, ਚੇਨਈ, ਪੁੰਡੋਲ ਗੈਲਰੀ, ਮੁੰਬਈ, ਹੁਥੀਸਿੰਗ ਸੈਂਟਰ ਫਾਰ ਵਿਜ਼ੂਅਲ ਆਰਟ, ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ, ਆਰਟ ਹੈਰੀਟੇਜ, ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, ਗੈਲਰੀ ਗੇ, ਜਰਮਨੀ, ਪ੍ਰਿੰਟ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਮੈਕਸ ਮੁਲਰ ਭਵਨ, ਕੋਲਕਾਤਾ ਆਦਿ ਵਿਖੇ ਵੀ ਇਸ ਨੇ ਆਪਣੀ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨੀ ਨੂੰ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ। ਲਾਜਮੀ ਦੇ ਮੁਢਲੇ ਕੰਮ ਦੀ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਪਰ ਉਹ ਨਰਾਜ਼ਗੀ ਜਤਾਉਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਉਸਦਾ ਬਾਅਦ ਦਾ ਕੰਮ ਧਿਆਨ ਵਿਚ ਨਹੀਂ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਉਸਨੇ 20 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਕੈਂਪਿਅਨ ਸਕੂਲ ਅਤੇ ਕਾਨਵੈਂਟ ਜੀਸਸ ਐਂਡ ਮੈਰੀ ਵਿਖੇ ਪੜ੍ਹਾਉਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ।
ਸ਼ੈਲੀ
ਸੋਧੋਲਲਿਤਾ ਇੱਕ ਸਵੈ-ਸਿਖਲਾਈ ਕਲਾਕਾਰ ਹੈ, ਕਲਾ ਅਤੇ ਪੇਂਟਿੰਗ ਦੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਉਸ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਸ਼ੈਲੀ ਅਤੇ ਕਿਸਮ ਦੀ ਕਲਾ ਵਿੱਚ ਸੇਧ ਦੇਣ ਦੀ ਘਾਟ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ, ਉਹ ਨਿਰੰਤਰ ਪ੍ਰਯੋਗ ਕਰਦੀ ਰਹੀ। ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ, 1970 ਦੇ ਅਖੀਰ ਵਿੱਚ, ਉਸ ਨੇ ਐਚਿੰਗਸ ਅਤੇ ਤੇਲ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਦੇ ਰੰਗ ਦੀਆਂ ਪੇਂਟਿੰਗਾਂ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ। ਜਦੋਂ ਦੇਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਸ ਦਾ ਬਹੁਤਾ ਕੰਮ ਮਜ਼ਬੂਤ ਆਤਮਕਥਾਵਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਉਸ ਦੀਆਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਉਸ ਦੀ ਨਿੱਜੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਅਤੇ ਨਿਰੀਖਣਾਂ ਤੋਂ ਪ੍ਰੇਰਣਾ ਲਿਆਉਂਦੀਆਂ ਸਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਉਸ ਦਾ ਬਾਅਦ ਦਾ ਕੰਮ ਮਰਦ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਲੁਕੇ ਤਣਾਅ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ।
ਲਾਜਮੀ ਦੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਕੁਦਰਤ ਵਿੱਚ - ਆਦਮੀ, ਔਰਤਾਂ, ਬੱਚੇ ਅਤੇ ਜੋਕਰਾਂ ਦੇ ਰੂਪਕ ਹਨ। 'ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ' ਉਸ ਦੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਦਾ ਨਿਰੰਤਰ ਮੰਤਵ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਉਹ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਦਖਲਅੰਦਾਜ਼ੀ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ, ਉਸਦੀਆਂ ਮੁੱਢਲੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਸੁਭਾਅ ਪੱਖੋਂ ਖਰਾਬ ਸਨ, ਅਤੇ ਉਸ ਦੀਆਂ ਬਾਅਦ ਦੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਵਧੇਰੇ ਆਸ਼ਾਵਾਦੀ ਹਨ। ਪਰ ਸਾਲਾਂ ਦੌਰਾਨ, ਉਸ ਦੇ ਕੰਮ ਸਵੈ-ਜੀਵਨੀ ਬਣਦੇ ਰਹੇ।
1980 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਅੱਧ ਵਿੱਚ, ਲਾਜਮੀ ਦਾ ਕੰਮ ਐਚਿੰਗਜ਼, ਤੇਲਾਂ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਦੇ ਰੰਗਾਂ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਗਿਆ। 1980ਵਿਆਂ ਦੇ ਅੰਤ ਅਤੇ 1990 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਕਾਰਜ ਪੁਰਸ਼ਾਂ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਮੌਜੂਦ ਤਣਾਅ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਜਿਹੜੀਆਂ ਉਹ ਵੱਖੋ-ਵੱਖਰੀਆਂ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਨਿਭਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਆਪਣੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਦ੍ਰਿੜ ਅਤੇ ਹਮਲਾਵਰ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਉਹ ਦੁਰਗਾ ਜਾਂ ਕਾਲੀ ਦੀਆਂ ਮੂਰਤੀਆਂ ਨੂੰ ਈਮੈਟਿਡ ਆਦਮੀਆਂ ਦੇ ਸਿਖਰ 'ਤੇ ਵਰਤਫੀ ਹੈ ਜੋ ਗੋਡੇ ਟੇਕ ਰਹੇ ਹਨ, ਲਗਭਗ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜਿਵੇਂ ਉਹ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਸਰੀਰਕ ਸਜ਼ਾ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਹਨ। ਉਸ ਨੇ ਕੁਦਰਤੀ ਸੰਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਦਰਸਾਇਆ ਹੈ ਜੋ ਔਰਤਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਹੈ, ਮਾਂ ਅਤੇ ਧੀ ਦੇ ਸ਼ਖਸੀਅਤਾਂ ਵਿਚਕਾਰ, ਸ਼ਾਇਦ ਉਸ ਦੀ ਆਪਣੀ ਧੀ, ਮਸ਼ਹੂਰ ਫ਼ਿਲਮ ਨਿਰਮਾਤਾ ਕਲਪਨਾ ਨਾਲ ਉਸ ਦੇ ਆਪਣੇ ਆਪਸੀ ਸੰਬੰਧ ਤੋਂ ਹੈ।
ਲਾਜਮੀ ਲਈ, ਕਲਾ ਅਤੇ ਸਿਨੇਮਾ ਲਈ ਉਸ ਦੇ ਜਨੂੰਨ ਦਾ ਪਾਲਣ-ਪੋਸ਼ਣ ਨਿਰੰਤਰ ਸੰਘਰਸ਼ ਸੀ। ਭਾਰਤੀ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਉਸ ਦੇ ਕੰਮ ਉੱਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ, ਖ਼ਾਸਕਰ ਉਸ ਦੇ ਭਰਾ ਗੁਰੂ ਦੱਤ, ਸੱਤਿਆਜੀਤ ਰੇਅ ਅਤੇ ਰਾਜ ਕਪੂਰ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਈਆਂ ਗਈਆਂ।[9]
ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨੀ :
· 1997 : ਅੱਪਾ ਰਾਓ ਗੈਲਰੀ, ਚੇਨਈ
· 1996 : ਪੁੰਡੋਲ'ਸ, ਮੁੰਬਈ
· 1981 : ਹੁਥੀਸਿੰਗ ਸੈਂਟਰ ਫ਼ਾਰ ਵਿਜ਼ੁਅਲ ਆਰਟ, ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ
· 1980 : ਆਰਟ ਹੈਰੀਟੇਜ, ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ
· 1978, 1974, 1972, 1966, 1962, 1961 : ਮੁੰਬਈ, ਜਰਮਨੀ ਅਤੇ ਯੂਐਸਏ
· 1978 : ਗੈਲਰੀ ਗੇਅ, ਜਰਮਨੀ
· 1977 : ਮੈਕਸ ਮੂਲਰ ਭਵਨ, ਕਲਕੱਤਾ ਵਿਖੇ ਪ੍ਰਿੰਟਸ ਐਗਜ਼ੀਬਿਸ਼ਨ
· 1976 : ਬੋਸਟਨ ਐਂਡ ਲਾਸ ਐਂਜਲਸ
ਕਲੈਕਸ਼ਨ[11]
- Tata Institute of Fundamental Research, Bombay
- Space Research Centre, Ahmedabad
- CMC Office – Bombay, Delhi and Calcutta
- National Gallery of Modern Art, New Delhi
- National Gallery of Modern Art, Mumbai
- Lalit Kala Academy, New Delhi
- Chandigarh Museum, Chandigarh
- Bradford Museum, England, UK
- British Museum, London, UK
- Air India Office, Bombay
- Procter and Gamble Ltd
- Jehangir Nicholson Art Foundation
- Birla Museum, Hyderabad
- Tehelka, “ART FOR FREEDOM” for BON-HAMS Auction in London
- Domestic airport in Mumbai by Tarana Khubchandani of Art & Soul Gallery.
- Jehangir Art Gallery, 15- 21 January, 2014
ਇਨਾਮ
ਸੋਧੋ- 1997 : ICCR Travel Grant for International Contemporary Indian Women Artists Show for 50 Years of Indian Independence organized by Mills College of Art at Oakland, California
- 1983 : ICCR Travel Grant to Germany
- 1979 : Bombay Art Society, Mumbai
- 1978 : State Art Exhibition Award
- 1977 : Bombay Art Society Award (Etching)
- 1977 : ICCR Travel Grant to Oakland, California[8]
- She was the recipient of the Government of India Junior Fellowship from 1979 to 1983
ਹਵਾਲੇ
ਸੋਧੋ- ↑ "Lalitha Lajmi | BIOGRAPHY". lalithalajmi.com. Archived from the original on 3 March 2018. Retrieved 3 March 2018.
- ↑ 2.0 2.1 "International Creative Art Centre " Lalita Lajmi". Icacart.com. Archived from the original on 13 August 2019. Retrieved 10 September 2017.
- ↑ "Archived copy". Archived from the original on 28 February 2008. Retrieved 8 February 2008.
{{cite web}}: CS1 maint: archived copy as title (link) - ↑ "Lalitha Lajmi | The Mind's Cupboards | Opening 28 November". mattersofart.blogspot.in. Retrieved 3 March 2018.
- ↑ "Lalitha Lajmi: My daughter Kalpana Lajmi's illness has impacted me, so maybe it reflects in my work – Mumbai Mirror -". Mumbai Mirror. Retrieved 3 March 2018.
- ↑ "Lalitha Lajmi". Saffronart.com. Retrieved 10 September 2017.
- ↑ "Showcase: The making of an icon - the Hindu". Archived from the original on 2013-04-11.
- ↑ 8.0 8.1 "Profile of artist Lalitha Lajmi". indiaart.com. Retrieved 3 March 2018.
- ↑ "Lalitha Lajmi". JEHANGIR NICHOLSON ART FOUNDATION. March 6, 2019.
- ↑ "Profile of artist Lalitha Lajmi". www.indiaart.com. Retrieved 2019-03-12.
- ↑ "Lalitha Lajmi | BIOGRAPHY" (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). Archived from the original on 3 March 2018. Retrieved 2019-03-12.