ਵੱਲੀ (ਤਮਿਲ਼: வள்ளி) (“Creeper, ਮਿੱਠਾ ਆਲੂ ਦਾ ਪੌਦਾ”)[1] ਇੱਕ ਹਿੰਦੂ ਦੇਵੀ ਅਤੇ ਕਾਰਤਿਕ ਦੇਵਤਾ ਦੀ ਪਤਨੀ ਹੈ।

ਵੱਲੀ
ਆਰਜ਼ੂ ਦੀ ਦੇਵੀ
ਵੱਲੀ
ਮੁਰੂਗਨ ਦੇ ਸੱਜੇ ਪੱਟ 'ਤੇ ਬੈਠੀ ਵੱਲੀ (ਖੱਬੇ), ਰਾਜਾ ਰਵੀ ਵਰਮਾ ਦੀ ਚਿੱਤਰਕਾਰੀ
ਤਾਮਿਲ ਲਿਪੀவள்ளி
ਮਾਨਤਾਦੇਵੀ, sometimes ਕੁਮਾਰੀ
ਨਿਵਾਸਸਕੰਦਾਲੋਕ
ਵਾਹਨਹਿਰਨ
ਮਾਤਾ ਪਿੰਤਾਨੰਬੀਰਾਜਨ (ਸਵਿਕਾਰਿਤ ਪਿਤਾ)
Consortਕਾਰਤਿਕ

ਵੱਲੀ ਨੂੰ ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਅਤੇ ਕੇਰਲਾ ਵਿੱਚ ਕਬੀਲਿਆਂ ਅਤੇ ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਲੋਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਪੁਜਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸ਼੍ਰੀਲੰਕਾ ਦੇ ਰੋੜਿਆ ਤੇ ਵੇੱਡਾ ਦੁਆਰਾ ਪੁਜਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਵੱਲੀ ਨੂੰ ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਦੇ ਵੇਲੌਰ ਵਿੱਚ ਵੱਲੀਮਲਾਈ ਵਿਚਪੋਂਗੀ ਦੇ ਨਾਂ ਨਾਲ ਵੀ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਉਹ ਤਲਾਅ ਜਿਸ ਤੋਂ ਉਸਨੇ ਮੁਰੂਗਨ ਦੀ ਪਿਆਸ ਬੁਝਾਉਣ ਲਈ ਪਾਣੀ ਕੱਢਿਆ ਸੀ ਉਹ ਅਜੇ ਵੀ ਹੈ। ਇਹ ਛੱਪੜ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਖੁੱਲੇ ਮੈਦਾਨ ਵਿਚ, ਪਰ ਸੂਰਜ ਦੀਆਂ ਕਿਰਨਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਨਹੀਂ ਕਰ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਵੇੱਡਾ ਅਜੇ ਵੀ ਕਟਾਰਗਾਮਾ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਵੱਸਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸ਼੍ਰੀਲੰਕਾ ਦੇ ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਪਹਾੜੀ ਦੇਵਤਾ ਮੁਰੂਗਨ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਮੰਦਰ ਹਨ।

ਜਨਮ ਸੋਧੋ

ਪੁਰਾਤਨ ਸਮੇਂ ਵਿਚ, ਦੱਖਣੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਪਹਾੜੀ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਬੀਲਿਆਂ ਦੁਆਰਾ ਸ਼ਾਸਨ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਕੁਰਾਵਰ ਕਬੀਲੇ ਦੇ ਮੁਖੀ, ਨੰਬੀ ਰਾਜਨ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਪਤਨੀ ਨੇ ਪਹਾੜੀ ਦੇਵਤਾ ਮੁਰੂਗਨ ਤੋਂ ਇੱਕ ਲੜਕੀ-ਬੱਚੇ ਲਈ ਅਰਦਾਸ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਪ੍ਰਾਰਥਨਾਵਾਂ ਦਾ ਫਲ ਮਿਲਿਆ, ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਵੱਲੀ ਨਾਮੀ ਲੜਕੀ ਦਾ ਜਨਮ ਹੋਇਆ। ਉਹ ਪਹਾੜੀ ਕਬੀਲੇ ਦੀ ਰਾਜਕੁਮਾਰੀ ਵਜੋਂ ਵੱਡੀ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਕੁਝ ਮਿਥਿਹਾਸਕ ਕਥਾਵਾਂ ਦੱਸਦੀਆਂ ਹਨ ਕਿ ਵੱਲੀ ਦਾ ਜਨਮ ਇੱਕ ਮੂਕ ਤੋਂ ਹੋਇਆ ਸੀ ਜਦੋਂ ਇੱਕ ਸੰਤ ਨੇ ਉਸ ਦੇ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪਲ ਦੀ ਵਿਧੀ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਇਸ ਤੇ ਨਿਗਾਹ ਰੱਖੀ।

ਸ੍ਰੀਲੰਕਾ ਦੇ ਮਿਥਿਹਾਸ ਅਨੁਸਾਰ, ਸ਼੍ਰੀਲੰਕਾ ਦੇ ਕਟਾਰਗਾਮਾ ਨੇੜੇ ਵੇੱਡਾਹ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਘਟਨਾਵਾਂ ਵਾਪਰੀਆਂ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਦੱਖਣੀ ਭਾਰਤੀ ਪੁਰਾਣ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਕਤਾਰਾਗਾਮ ਉਹ ਸਥਾਨ ਸੀ ਜਿਥੇ ਮੁਰੂਗਨ ਨੇ ਸੁਰਪੈਡਮੈਨ ਨਾਲ ਆਪਣੀ ਲੜਾਈ ਦੌਰਾਨ ਆਪਣੀ ਫੌਜ ਨੂੰ ਠਹਿਰਾਇਆ ਸੀ।

 
ਦੀਵਾਨਈ (ਚਿੱਤਰ ਦੇ ਸੱਜੇ ਪਾਸੇ) ਅਤੇ ਵੱਲੀ (ਚਿੱਤਰ ਦੇ ਖੱਬੇ ਪਾਸੇ) ਨਾਲ ਮੁਰੂਗਨ।
 
ਵੱਲੀ ਦਾ ਵਿਆਹ ਮੁਰੂਗਨ ਨਾਲ।

ਬ੍ਰਹਮ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਸੋਧੋ

ਵੱਲੀ ਦਾ ਦਿਲ ਅਤੇ ਰੂਹ ਮੁਰੂਗਨ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਸੀ ਅਤੇ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਉਸ ਨਾਲ ਰਹਿਣ ਲਈ ਬੜੀ ਸ਼ਰਧਾ ਅਤੇ ਪਿਆਰ ਨਾਲ ਪ੍ਰਾਰਥਨਾ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਇਕ ਵਾਰ, ਕਬੀਲੇ ਦੇ ਮੁਖੀ ਨੇ ਪੱਕਣ ਵਾਲੀ ਪਤੈ (ਫੋਸਟਾਇਲ ਬਾਜਰੇ) ਲਈ ਇਕ ਖੇਤ ਵਿਕਸਤ ਕਰਨ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਈ, ਅਤੇ ਵੱਲੀ ਨੂੰ ਕੀੜਿਆਂ ਤੋਂ ਬਚਾਅ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਸੌਂਪੀ। ਵੱਲੀ ਦੀ ਸ਼ਰਧਾ ਤੋਂ ਪ੍ਰੇਰਿਤ, ਮੁਰੂਗਨ ਉਸ ਨੂੰ ਇੱਕ ਸੁੰਦਰ ਕਬਾਇਲੀ ਸ਼ਿਕਾਰੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਮਿਲਿਆ, ਜੋ ਇੱਕ ਸ਼ਿਕਾਰ ਦਾ ਪਿੱਛਾ ਕਰਕੇ ਆਪਣਾ ਰਾਹ ਗੁਆ ਬੈਠਾ ਸੀ। ਮੁਰੂਗਨ ਦੇ ਇਸ ਸਰੂਪ ਨੂੰ 'ਵੇਦੁਵਾਨ ਕੋਲਾਮ' ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਬੇਲੁਕੂਰੀਚੀ ਵਿਖੇ ਪਲਾਨੀਆਪਰ ਮੰਦਰ ਵਿਚ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਵੱਲੀ ਨੇ ਅਜਨਬੀ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਪਛਾਣਿਆ ਅਤੇ ਤੁਰੰਤ ਉਸ ਨੂੰ ਜਗ੍ਹਾ ਛੱਡਣ ਲਈ ਕਿਹਾ। ਮੁੱਖੀ ਨੂੰ ਵੱਲੀ ਲਈ ਸ਼ਹਿਦ ਅਤੇ ਫਲ ਲੈ ਕੇ ਖੇਤ ਵਿਚ ਪਹੁੰਚਦੇ ਵੇਖ ਕੇ ਮੁਰੂਗਨ ਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਇਕ ਰੁੱਖ ਵਿਚ ਬਦਲ ਲਿਆ। ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਪੈਰੋਕਾਰਾਂ ਦੇ ਚਲੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਦੇਵ ਆਪਣੇ ਸ਼ਿਕਾਰੀ ਰੂਪ ਵਿਚ ਵਾਪਸ ਬਦਲ ਗਿਆ ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਆਪਣਾ ਪਿਆਰ ਵੱਲੀ ਨੂੰ ਪ੍ਰਸਤਾਵਿਤ ਕੀਤਾ।

ਰਾਜਕੁਮਾਰੀ ਜਿਸ ਦੇ ਦਿਲ ਵਿਚ ਸਿਰਫ ਮੁਰੂਗਨ ਸੀ, ਪ੍ਰਸਤਾਵ 'ਤੇ ਗੁੱਸੇ ਵਿਚ ਆਈ ਅਤੇ ਸ਼ਿਕਾਰੀ' ਤੇ ਭੜਕ ਗਈ। ਜਦੋਂ ਮੁੱਖ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਚੇਲੇ ਜਗ੍ਹਾ ਤੇ ਵਾਪਸ ਪਰਤੇ, ਮੁਰੂਗਨ ਨੇ ਇੱਕ ਬੁੱਢੇ ਆਦਮੀ ਦਾ ਰੂਪ ਧਾਰਨ ਕੀਤਾ। ਮੁਖੀ ਨੇ ਬਜ਼ੁਰਗ ਆਦਮੀ ਨੂੰ ਵੇਖਦਿਆਂ ਉਸ ਨੂੰ ਉਸ ਨਾਲ ਵੱਲੀ ਨਾਲ ਰਹਿਣ ਦੀ ਬੇਨਤੀ ਕੀਤੀ ਜਦੋਂ ਤਕ ਉਹ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਸ਼ਿਕਾਰ ਤੱਕ ਵਾਪਸ ਪਰਤ ਨਹੀਂ ਜਾਂਦੀ।

ਵਿਆਹ ਸੋਧੋ

ਬਾਜਰੇ ਦੀ ਵਾਢੀ ਖ਼ਤਮ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਮੁੱਖੀ ਆਪਣੀ ਧੀ ਅਤੇ ਯਾਤਰੀਆਂ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜੱਦੀ ਧਰਤੀ ਵਾਪਸ ਪਰਤ ਗਿਆ। ਮੁਰੂਗਨ ਬੁੱਢੇ ਆਦਮੀ ਦੀ ਆੜ ਵਿੱਚ ਵੱਲੀ ਵਾਪਸ ਪਰਤਿਆ ਅਤੇ ਪਤੀ-ਪਤਨੀ ਨੇ ਵੱਲੀ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਤੋਂ ਦੂਰ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾਇਆ। ਨੱਬੀ ਰਾਜਾ ਨੂੰ ਵੱਲੀ ਦੀ ਗੈਰ ਹਾਜ਼ਰੀ ਬਾਰੇ ਸੁਚੇਤ ਹੋਣ 'ਤੇ ਉਹ ਗੁੱਸੇ ਵਿਚ ਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਭਾਲ ਵਿਚ ਚਲਾ ਗਿਆ।

ਇਹ ਵੀ ਦੇਖੋ ਸੋਧੋ

ਹਵਾਲੇ ਸੋਧੋ

  1. Dictionary definition is: வள்ளி (vaḷḷi), s. a plant, convolvulus batatas; 2. a winding plant, dioscorea sativa, படர்கொடி; 3. a ratan-shield, பிரப்பங் கேடகம்; 4. a jewel, ஆபரணம்; 5. a bracelet, கைவளை; 6. a kind of play, a dance, ஓர் கூத்து; 7. a consort of Subramanya. Fabricius, Johann Philipp. J. P. Fabricius's Tamil and English dictionary. 4th ed., rev.and enl. Tranquebar: Evangelical Lutheran Mission Pub. House, p,855, online (1972) edition
  • Ancient myths of the aborigines of Kerala
  • Tiru Murugan (Madras: International Institute of Tamil Studies) (1981). "Murugan and Valli romance". Kamil V. Zvelebil. Retrieved 2008-05-07.

ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ ਸੋਧੋ