ਸਲੋਚਨਾ
ਸਲੋਚਨਾ ਰਾਮਾਇਣ ਵਿੱਚ ਇੰਦਰਜੀਤ ਦੀ ਪਤਨੀ ਅਤੇ ਸ਼ੇਸ਼ਨਾਗ ਦੀ ਪੁਤੱਰੀ ਸੀ। ਉਸ ਦਾ ਵਿਆਹ ਮੇਘਨਾਦਾ (ਇੰਦਰਜੀਤ) ਨਾਲ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਜੋ ਰਾਵਣ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਪੁੱਤਰ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੇ ਇੰਦਰ ਨੂੰ ਹਰਾਇਆ, ਇਸ ਲਈ ਉਸ ਨੂੰ ਇਸ ਦਾ ਖਿਤਾਬ ਮਿਲਿਆ।
ਇੱਕ ਪੁਰਾਣ ਵਿੱਚ, ਸੁਲੋਚਨਾ ਦੇ ਜਨਮ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਹੈ। ਇੱਕ ਦਿਨ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਨੇ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਇਸ਼ਨਾਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਦੇਵੀ ਪਾਰਵਤੀ ਉਸ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਟਾਈਗਰ ਦੀ ਚਮੜੀ, ਰੁਦਰਾ ਮਾਲਾ ਅਤੇ ਸੱਪ ਪਹਿਨਣ ਲਈ ਦਿੱਤੇ। ਜਦੋਂ ਉਹ ਸ਼ਿਵ ਦੇ ਹੱਥਾਂ ਤੇ ਸੱਪ ਨੂੰ ਬੰਨ੍ਹ ਰਹੀ ਸੀ, ਸੱਪ ਨੂੰ ਇੰਨਾ ਸਖਤ ਬੰਨ੍ਹਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ ਕਿ ਸੱਪ ਨੇ ਆਪਣੇ ਦੋ ਹੰਝੂ ਜ਼ਮੀਨ 'ਤੇ ਸੁੱਟ ਦਿੱਤੇ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਬੂੰਦਾਂ ਨੇ ਦੋ ਲੜਕੀਆਂ ਸੁਨੈਨਾ ਅਤੇ "ਸੁਲੋਚਨਾ" ਨੂੰ ਜਨਮ ਦਿੱਤਾ। ਸੱਪ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਉਸ ਦੇ ਤੁਪਕੇ ਸਨ, ਪਰ ਉਹ ਕੁੜੀਆਂ ਉਸ ਦੀ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਨਾਗਾ ਜਾਤੀ ਦੀਆਂ ਸਨ। ਪਾਰਵਤੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹੀ ਸੀ ਜਿਸ ਨੇ ਗਲਤੀ ਨਾਲ ਸੱਪ ਨੂੰ ਇੰਨੀ ਸਖਤ ਬੰਨ੍ਹ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਕੁੜੀਆਂ ਦਾ ਜਨਮ ਹੋਇਆ, ਇਸ ਲਈ ਉਸ ਕੋਲ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਚਾਹੀਦਾ ਸਨ। ਫਿਰ ਦੋਵਾਂ ਨੇ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਨੂੰ ਪੁੱਛਿਆ ਕਿ ਲੜਕੀਆਂ ਕਿਸ ਕੋਲ ਹੋਣੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹਨ। ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਨੇ ਸਲਾਹ ਦਿੰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕਿਉਂਕਿ ਦੋਵੇਂ ਇਕੋ ਜਿਹੇ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਸਨ, ਇਸ ਲਈ ਦੋਵਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਕੀੜੀ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਰਵਰਿਸ਼ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।
ਪਾਰਵਤੀ, ਸੁਨੈਨਾ ਨੂੰ ਲੈ ਗਈ, ਨਦੀ ਨਰਮਦਾ ਪਾਰਵਤੀ ਕੋਲ ਆਈ ਅਤੇ ਉਸ ਨੇ ਬੇਨਤੀ ਕੀਤੀ ਕਿ ਉਹ ਕੁੜੀ ਨੂੰ ਪਾਲਣਾ ਚਾਹੇਗੀ, ਅਤੇ ਸੁਨੈਨਾ ਦਾ ਵਿਆਹ ਹੋਣ 'ਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਦੇ ਦੇਵੇਗੀ। ਨਰਮਦਾ ਨੇ ਉਸ ਦੀ ਪਰਵਰਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਰਾਜਾ ਜਨਕ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾ ਲਿਆ, ਜੋ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਸੀਤਾ ਦੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਬਣੇ। ਦੂਜੀ ਕੁੜੀ ਸੁਲੋਚਨਾ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਨਾਗਾ ਜਾਤੀ ਲੈ ਗਿਆ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦਾ ਵਿਆਹ ਰਾਵਣ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਮੇਘਨਾਦ ਨਾਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।
ਬਾਲਦ ਮੇਘਨਾਦ ਬੋਧ ਕਾਵਿਆ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਮਿਲਾ ਇੰਦਰਜੀਤ ਦੀ ਪਤਨੀ ਦੱਸਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਇਹ ਉਚਿਤ ਤੌਰ ;ਤੇ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸੁਲੋਚਨ ਨੂੰ ਪ੍ਰਮਿਲਾ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ।
ਸੁਲੋਚਨਾ ਬੜੀ ਬਹਾਦਰ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਦਾ ਗੁਣ ਕਈ ਜਗ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਸੀ ਜਦੋਂ ਉਸ ਦਾ ਪਤੀ ਮੇਘਨਾਦ ਰਾਮ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਛੋਟੇ ਭਰਾ ਲਕਸ਼ਮਣ ਨਾਲ ਲੜਾਈ ਕਰਨ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਉਸ ਨੇ ਰੋ ਕੇ ਨਾ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਕਦੇ ਰੋਕਿਆ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਜੰਗ ਵੱਲ ਜਾਣ ਦੀ ਬੇਨਤੀ ਕੀਤੀ।[ਸਪਸ਼ਟੀਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ]
ਸਭਿਆਚਾਰਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਸੋਧੋ
ਉਸ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਦਾ ਅਧਾਰ ਰਹੀ ਹੈ, ਸਤੀ ਸੁਲੋਚਨਾ (1921) ਜਿਸ ਦਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਨ ਜੀ.ਵੀ. ਸੈਨ ਨੇ ਕੀਤਾ। ਸਤੀ ਸੁਲੋਚਾਨਾ ਦੇ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਚੁੱਪ ਫ਼ਿਲਮ, 1934 ਕੰਨੜ ਫ਼ਿਲਮ, ਕੰਨੜ ਭਾਸ਼ਾ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਟੌਲਕੀ ਫ਼ਿਲਮ ਸੀ,[1] ਤੇਲਗੂ ਦੀ ਫ਼ਿਲਮ ਸਤੀ ਸੁਲੋਚਨਾ (1961) ਵਿੱਚ ਐਨ.ਟੀ.ਰਾਓ ਨੇ ਕਿਰਦਾਰ ਨਿਭਾਇਆ। ਹਿੰਦੀ ਫ਼ਿਲਮ ਨੂੰ 'ਸਤੀ ਨਾਗ ਕੰਨਿਆ' ਬਾਬੂ ਭਾਈ ਮਿਸਤਰੀ ਨੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਵਿਕਰਮ ਗੋਖਲੇ ਅਤੇ ਜੈਸ਼੍ਰੀ ਗਡਕਰ ਨੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਅਭਿਨੈ ਕੀਤਾ।
"ਸੁਲੋਚਨਾ ਦੀ ਗਾਥਾ" ਮਰਾਠੀ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਮਨਪਸੰਦ ਗਾਥਾ ਹੈ, ਜੋ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਗਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਮਸ਼ਹੂਰ ਤਾਮਿਲ ਵਿਦਵਾਨ ਐਸ ਕੇ. ਰਾਮਾਰਾਜਨ ਨੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਮਹਾਂ ਕਾਵਿ, ਮੇਗਨਾਧਮ ਲਿਖਿਆ, ਜੋ ਇੰਦਰਜੀਤ ਦਾ ਦੁਖਾਂਤ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਇੰਦਰਜੀਤ ਦੀ ਪਤਨੀ ਸੁਲੋਚਨਾ ਦੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਲਈ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਹਵਾਲੇ ਸੋਧੋ
ਬਾਹਰੀ ਕੜੀਆਂ ਸੋਧੋ
- Valmiki Ramayana Book X. War in Ceylon (Lanka Kanda) translated by Ralph T. H. Griffith (1870–1874)