ਸ਼ਹਿਜ਼ਾਦੀ ਖਾਨਮ (21 ਨਵੰਬਰ 1569 – ?) ਇੱਕ ਮੁਗਲ ਰਾਜਕੁਮਾਰੀ ਸੀ, ਜੋ ਮੁਗਲ ਸਮਰਾਟ ਅਕਬਰ ਦੀ ਦੂਜੀ ਬਚੀ ਹੋਈ ਬੱਚੀ ਅਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਧੀ ਸੀ।

ਪਰਿਵਾਰ ਸੋਧੋ

21 ਨਵੰਬਰ 1569 ਨੂੰ ਜਨਮੀ, ਸ਼ਹਿਜ਼ਾਦੀ ਮੁਗਲ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਅਕਬਰ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਧੀ ਸੀ।[1] ਉਸਦੀ ਮਾਂ ਬੀਬੀ ਸਲੀਮਾ ( ਸਲੀਮਾ ਸੁਲਤਾਨ ਬੇਗਮ ਨਾਲ ਉਲਝਣ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ) ਨਾਮ ਦੀ ਇੱਕ ਸ਼ਾਹੀ ਰਖੇਲ ਸੀ।[2][3] ਜਦੋਂ ਅਕਬਰ ਗਵਾਲੀਅਰ ਪਹੁੰਚਿਆ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਉਸ ਦੇ ਜਨਮ ਦੀ ਖ਼ਬਰ ਮਿਲੀ। ਉਸਨੇ ਉਸਦਾ ਨਾਮ ਸ਼ਾਹਜ਼ਾਦੀ ਖਾਨਮ ਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਖੁਸ਼ੀ ਦਾ ਆਦੇਸ਼ ਦਿੱਤਾ।[1] ਉਸਨੂੰ ਉਸਦੀ ਦਾਦੀ ਮਰੀਅਮ ਮਕਾਨੀ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।[2][4]

ਉਸਦੇ ਵੱਡੇ ਸੌਤੇਲੇ ਭਰਾ, ਜਹਾਂਗੀਰ ਦੁਆਰਾ ਉਸਦਾ ਬਹੁਤ ਸਤਿਕਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸਨੇ ਟਿੱਪਣੀ ਕੀਤੀ ਸੀ - "ਮੇਰੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਭੈਣਾਂ ਵਿੱਚ, ਇਮਾਨਦਾਰੀ, ਸੱਚਾਈ ਅਤੇ ਮੇਰੀ ਭਲਾਈ ਲਈ ਜੋਸ਼ ਵਿੱਚ, ਉਹ ਉਸਦੇ ਬਰਾਬਰ ਹੈ; ਪਰ ਉਸਦਾ ਸਮਾਂ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਆਪਣੇ ਸਿਰਜਣਹਾਰ ਦੀ ਪੂਜਾ ਲਈ ਸਮਰਪਿਤ ਹੈ।"[2][4]

ਉਸਨੇ 13 ਮਈ 1599 ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਮਾਤਾ, ਬੀਬੀ ਸਲੀਮਾ ਦੀ ਮੌਤ ਦਾ ਡੂੰਘਾ ਦੁੱਖ ਪ੍ਰਗਟ ਕੀਤਾ[5] ਅਕਬਰ ਨੇ " ਉਸ ਨੂੰ ਹਮਦਰਦੀ ਅਤੇ ਸਲਾਹ ਦੁਆਰਾ ਕੁਝ ਹੱਦ ਤੱਕ ਸ਼ਾਂਤ ਕੀਤਾ। "[6]

ਵਿਆਹ ਸੋਧੋ

ਸਤੰਬਰ 1593 ਦੇ ਅਖੀਰ ਵਿੱਚ, ਸ਼ਹਿਜ਼ਾਦਾ ਦਾ ਵਿਆਹ ਪ੍ਰਿੰਸ ਮੁਜ਼ੱਫਰ ਹੁਸੈਨ ਮਿਰਜ਼ਾ ਨਾਲ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਜੋ ਕਿ ਪ੍ਰਿੰਸ ਇਬਰਾਹਿਮ ਹੁਸੈਨ ਮਿਰਜ਼ਾ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਸਨ, ਜੋ ਕਿ ਅਮੀਰ ਤੈਮੂਰ ਦੇ ਦੂਜੇ ਪੁੱਤਰ ਪ੍ਰਿੰਸ ਉਮਰ ਸ਼ੇਖ ਮਿਰਜ਼ਾ ਦੇ ਵੰਸ਼ ਵਿੱਚੋਂ ਸਨ।[7][8] ਉਸਦੀ ਮਾਂ ਗੁਲਰੁਖ ਬੇਗਮ ਸੀ, ਜੋ ਪਹਿਲੇ ਮੁਗਲ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਬਾਬਰ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਕਾਮਰਾਨ ਮਿਰਜ਼ਾ ਦੀ ਧੀ ਸੀ।[7][9] ਉਸਦਾ ਭਰਾ ਜਹਾਂਗੀਰ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਮੁਜ਼ੱਫਰ ਹੁਸੈਨ ਦੀ ਭੈਣ ਨੂਰ-ਉਨ-ਨਿਸਾ ਬੇਗਮ ਨਾਲ ਵਿਆਹਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ।[10]

ਹਵਾਲੇ ਸੋਧੋ

  1. 1.0 1.1 Fazl, Abul. The Akbarnama. Vol. II. Translated by Beveridge, Henry. Calcutta: ASIATIC SOCIETY OF BENGAL. p. 509.
  2. 2.0 2.1 2.2 Emperor, Jahangir (1829). The Memoirs of Emperor Jahangir. Translated by Price, David. Oriental translation committee. p. 46. ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗਲਤੀ:Invalid <ref> tag; name ":1" defined multiple times with different content
  3. Emperor, Jahangir (1999). Jahangirinama. Translated by Thackston, W. M. Washington D. C; New York: Freer Gallery of Art, Arthur M. Sackler Gallery, Smithsonian Institution; Oxford University Press. p. 39.
  4. 4.0 4.1 ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗਲਤੀ:Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named :2
  5. Fazl, Abul. The Akbarnama. Vol. III. Translated by Beveridge, Henry. Calcutta: ASIATIC SOCIETY OF BENGAL. p. 1130.
  6. Fazl, Abul. The Akbarnama. Vol. III. Translated by Beveridge, Henry. Calcutta: ASIATIC SOCIETY OF BENGAL. p. 1131.
  7. 7.0 7.1 Blochmann, Henry (1873). The Ain i Akbari, Volume 1. Asiatic Society of Bengal. pp. 461.
  8. Fazl, Abul. The Akbarnama. Vol. III. Translated by Beveridge, Henry. Calcutta: ASIATIC SOCIETY OF BENGAL. p. 990.
  9. Begum, Gulbadan (1902). The History of Humayun (Humayun-Nama). Royal Asiatic Society. pp. 234.
  10. The Proceedings of the Indian History Congress. Indian History Congress. 2004. p. 599.