ਸ਼ਿਗਮੋ
ਸ਼ਿਗਮੋ ਜਾਂ ਸ਼ਿਸ਼ਿਰੋਤਸਵਾ[1] ਭਾਰਤੀ ਰਾਜ ਗੋਆ ਵਿਚ ਮਨਾਇਆ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਬਸੰਤ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਇਹ ਹਿੰਦੂ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੇ ਮੁੱਖ ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਵਿਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਇਹ ਕੋਂਕਣੀ ਪ੍ਰਵਾਸ ਦੁਆਰਾ ਵੀ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਹੋਲੀ ਦਾ ਭਾਰਤੀ ਤਿਉਹਾਰ ਇਸੇ ਦਾ ਹੀ ਹਿੱਸਾ ਹੈ।
.jpg)
ਸ਼ਬਦਾਵਲੀ
ਸੋਧੋਕੋਂਕਣੀ ਸ਼ਬਦ ਸਿਗਮਾ ਪ੍ਰਾਕ੍ਰਿਤ ਸ਼ਬਦ ਸੁਗਿਮਾਹੋ ਅਤੇ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਸੁਗ੍ਰੀਸ਼ਮਾਕਾ ਤੋਂ ਆਇਆ ਹੈ। [2]
ਹੁਣ ਸ਼ਿਗਮੋ
ਸੋਧੋਹਾਲ ਹੀ ਦੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿਚ ਰਾਜ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਰਵਾਇਤੀ ਲੋਕ-ਸਟ੍ਰੀਟ ਡਾਂਸਰਾਂ ਅਤੇ ਸਰਵ ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬਣੇ ਪੱਧਰਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਿਲ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਜਨਤਕ ਸ਼ਿਗਮੋ ਪਰੇਡਾਂ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕੀਤਾ ਹੈ ਜੋ ਖੇਤਰੀ ਮਿਥਿਹਾਸਕ ਅਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਦ੍ਰਿਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਸ਼ਿਗਮੋ ਤਿਉਹਾਰ ਵੀ ਗੋਆ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਦਿਹਾਤੀ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਜਾਰੀ ਰਹੇ ਜੋ ਇੱਕ ਪੰਦਰਵਾੜੇ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਵੱਖ ਵੱਖ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਮਨਾਉਣ ਲਈ ਵੱਖ ਵੱਖ ਦਿਨ ਰੱਖੇ ਗਏ ਹਨ। ਇਹ ਤਿਉਹਾਰ ਹਰ ਸਾਲ ਮਾਰਚ ਦੇ ਆਸ ਪਾਸ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਹਿੰਦੂ ਚੰਦਰ ਕੈਲੰਡਰ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਗ੍ਰੈਗੋਰੀਅਨ ਕੈਲੰਡਰ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਇਸ ਦੀ ਤਾਰੀਖ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਫ਼ਰਕ
ਸੋਧੋਸ਼ਿਗਮੋ ਤਿਉਹਾਰ ਦੇ ਦੋ ਰੂਪ ਹਨ: ਧਾਕਟੋ ਸ਼ਿਗਮੋ ("ਛੋਟਾ ਸ਼ਿਗਮੋ ") ਅਤੇ ਵਦਲੋ ਸ਼ਿਗਮੋ ("ਵੱਡਾ ਸ਼ਿਗਮੋ") ਆਦਿ।[1] ਧਾਕਟੋ ਸ਼ਿਗਮੋ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਿਸਾਨਾਂ, ਮਜ਼ਦੂਰ ਜਮਾਤ ਅਤੇ ਪੇਂਡੂ ਆਬਾਦੀ ਦੁਆਰਾ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਵਦਲੋ ਸ਼ਿਗਮੋ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਸਮਾਂ
ਸੋਧੋਧਾਕਟੋ ਸ਼ਿਗਮੋ ਭਾਰਤੀ ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਫਲਗੁਣਾ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਪੂਰਨਮਾਸ਼ੀ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਤੋਂ ਕੁਝ ਪੰਜ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਪੂਰੇ ਚੰਦਰਮਾ ਵਾਲੇ ਦਿਨ [3] ਗੋਆ ਦੇ ਪੁਰਾਣੇ ਜਿੱਤੇ ਖੇਤਰਾਂ (ਉਹ ਖੇਤਰ ਜੋ ਪੁਰਤਗਾਲੀ ਬਸਤੀਵਾਦੀ ਰਾਜ ਦੇ ਅੰਦਰ ਲੰਬੇ ਅਰਸੇ ਲਈ ਚਲਦਾ ਸੀ) ਤੇ ਸਮਾਪਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਸ਼ਬਦਾਵਲੀ
ਸੋਧੋਨਮਨ ਤਿਉਹਾਰ ਦੌਰਾਨ ਗਾਏ ਜਾਂਦੇ ਗਾਣੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਪਿੰਡ ਦੇ ਲੋਕ ਕਿਸੇ ਨਿਰਧਾਰਤ ਜਗ੍ਹਾ ਤੇ ਇਕੱਠੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਜੋਤ ਇਕ ਹੋਰ ਕਿਸਮ ਦਾ ਗਾਣਾ ਹੈ। ਨਾਚਾਂ ਵਿੱਚ ਤਲਗਦੀ, ਹੈਨਪੇਟ, ਲੈਂਪ ਡਾਂਸ ਅਤੇ ਗੋਪਾ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ। ਢੋਲ ਅਤੇ ਤਾਸੋ ਡ੍ਰਮ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਲੋਕ ਘਰ-ਘਰ ਲੈ ਕੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਆਵਾਜ਼ 'ਤੇ ਨੱਚਦੇ ਹਨ। ਕਲਾਕਾਰ ਪੈਸੇ ਲੈ ਕੇ ਇੱਕ ਪਲੇਟ ਵਿੱਚ ਰੱਖਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਦੇ ਬਦਲੇ 'ਚ ਉਹ ਤਾਲੀ ਨਾਮ ਦਾ ਇੱਕ ਗਾਣਾ ਗਾਉਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਦਾਨੀ ਨੂੰ ਦੁਆਵਾਂ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਤਿਉਹਾਰ ਦੇ ਆਖ਼ਰੀ ਦਿਨ ਇਹ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਗੇਡੇ ਪੈਡਪ ਵਜੋਂ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਇਕ ਆਤਮਾ ਨ੍ਰਿਤਕਾਂ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਲੋਕ ਗੀਤ ਅਤੇ ਨਾਚ, ਮੰਦਰ ਤਿਉਹਾਰ
ਸੋਧੋਧਾਕਟੋ ਸ਼ਿਗਮੋ ਮੁੱਖ ਤੌਰ ਤੇ ਲੋਕ ਗੀਤਾਂ ਅਤੇ ਲੋਕ ਨਾਚਾਂ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, [1] ਜਦੋਂ ਕਿ ਵਦਲੋ ਸ਼ਿਗਮੋ ਨੂੰ ਪਿੰਡ ਦੇ ਮੰਦਰ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੱਖ ਵੱਖ ਤਾਰੀਖਾਂ 'ਤੇ ਵੱਖ ਵੱਖ ਮੰਦਰਾਂ ਵਿਚ ਉਸੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪਹਿਲੇ ਦਿਨ ਪਿੰਡ ਦੇ ਦੇਵਤੇ ਨੂੰ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰਵਾਇਆ ਅਤੇ ਭਗਵਾ ਚੋਗਾ ਪਾਇਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। [4] ਭੋਜਨ ਦੀ ਭੇਟ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਦਾਵਤ ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜਾਗੋਵਾਲੀ, [5] ਫਤਰਪੱਈਆ, [6] ਕੰਸਰਪਾਲ ਅਤੇ ਧਰਮਗਲੇ ਦੇ ਮੰਦਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਮਨਾਇਆ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਸ਼ਿਗਮੋ ਗੋਆ ਅਤੇ ਗੁਆਂਢੀ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ ਅਤੇ ਜਿਸ ਨਾਲ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਅਤੇ ਯਾਤਰੀ ਆਕਰਸ਼ਿਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਇਹ ਵੀ ਵੇਖੋ
ਸੋਧੋ- ਜ਼ਤਰਾ
ਹਵਾਲੇ
ਸੋਧੋ- ↑ 1.0 1.1 1.2 Guṅe, Viṭhṭhala Triṃbaka (1979). Gazetteer of the Union Territory Goa, Daman and Diu: district. Vol. 1. Goa, Daman and Diu (India). Gazetteer Dept. p. 263.
- ↑ "Apabhraṃśa". Koṅkaṇī Śabdasāgara (in Konkani). Vol. 1. p. 126.
{{cite book}}: CS1 maint: unrecognized language (link) - ↑ Gajrani, S. History, Religion and Culture of India. pp. 127–128.
- ↑ Maḍkaikāra, Śrīpādrāva (April 1984). Śrī devī Kālikā (in Marathi). Gomantaka Daivajña Brāhmaṇa Samājotkarṣa Sansthā. pp. 5–78.
{{cite book}}: CS1 maint: unrecognized language (link) - ↑ Bravo da Costa Rodrigues, Maria de Lourdes. Feasts, festivals, and observances of Goa. pp. 43–44.
- ↑ Bravo da Costa Rodrigues, Maria de Lourdes. Feasts, festivals, and observances of Goa. pp. 73–74.