ਸ਼ੰਕਰਦੇਵ

ਕਵੀ, ਨਾਟਕਕਾਰ, ਗਾਇਕ, ਡਾਂਸਰ, ਸਮਾਜਕ ਪ੍ਰਬੰਧਕ, ਅਤੇ ਹਿੰਦੂ ਸਮਾਜ ਸੁਧਾਰਕ

ਸ਼੍ਰੀਮੰਤ ਸ਼ੰਕਰਦੇਵ[4] (শ্ৰীমন্ত শংকৰদেৱ; /ˈsrɪˌmæntəˈsænkərˌdv/, Assamese ਉਚਾਰਨ: [sɹimɔntɔ xɔŋkɔɹdew]; 1449–1568) 15ਵੀਂ-16ਵੀਂ ਸਦੀ ਦਾ ਅਸਾਮੀ ਪੌਲੀਮੈਥ ਸੀ; ਇੱਕ ਸੰਤ-ਵਿਦਵਾਨ, ਕਵੀ, ਨਾਟਕਕਾਰ, ਡਾਂਸਰ, ਅਭਿਨੇਤਾ, ਸੰਗੀਤਕਾਰ, ਕਲਾਕਾਰ ਸਮਾਜ-ਧਾਰਮਿਕ ਸੁਧਾਰਕ ਅਤੇ ਆਸਾਮ, ਭਾਰਤ ਦੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਅਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵ ਵਾਲੀ ਸ਼ਖਸੀਅਤ। ਉਸਨੂੰ ਪੁਰਾਣੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਅਵਸ਼ੇਸ਼ਾਂ 'ਤੇ ਨਿਰਮਾਣ ਕਰਨ ਅਤੇ ਸੰਗੀਤ (ਬੋਰਗੀਟ), ਨਾਟਕ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ (ਅੰਕੀਆ ਨਾਟ, ਭਾਓਨਾ), ਨ੍ਰਿਤ (ਸਤਰੀਆ), ਸਾਹਿਤਕ ਭਾਸ਼ਾ (ਬ੍ਰਜਾਵਲੀ) ਦੇ ਨਵੇਂ ਰੂਪਾਂ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਦਾ ਸਿਹਰਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਉਸਨੇ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ, ਅਸਾਮੀ ਅਤੇ ਬ੍ਰਜਵਲੀ ਵਿੱਚ ਲਿਖੀਆਂ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਗ੍ਰੰਥਾਂ (ਸ਼ੰਕਰਦੇਵ ਦਾ ਭਾਗਵਤ), ਕਾਵਿ ਅਤੇ ਧਰਮ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਰਚਨਾਵਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਸਾਹਿਤਕ ਲੇਖ ਛੱਡਿਆ ਹੈ। ਉਸ ਨੇ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਭਗਵਤੀ ਧਾਰਮਿਕ ਲਹਿਰ, ਏਕਸਰਨ ਧਰਮ ਅਤੇ ਨਵ-ਵੈਸ਼ਨਵ ਲਹਿਰ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਨੇ ਦੋ ਮੱਧਕਾਲੀ ਰਾਜਾਂ - ਕੋਚ ਅਤੇ ਅਹੋਮ ਰਾਜ - ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਕੀਤਾ - ਅਸਾਮ ਵਿੱਚ ਧਾਰਮਿਕ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਅਤੇ ਉੱਤਰੀ ਬੰਗਾਲ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਹੱਦ ਤੱਕ - ਅਤੇ ਉਸ ਦੁਆਰਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੇ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਦੀ ਸਭਾ ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਾਲ ਸੱਤਰਾ ਨਾਮਕ ਮੱਠ ਕੇਂਦਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਕਸਤ ਹੋਈ, ਜੋ ਕਿ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸਮਾਜਿਕ ਹਨ। ਸ਼ੰਕਰਦੇਵ ਨੇ ਆਸਾਮ ਵਿੱਚ ਭਗਤੀ ਲਹਿਰ ਨੂੰ ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ ਜਿਵੇਂ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ, ਰਾਮਾਨੰਦ, ਨਾਮਦੇਵ, ਕਬੀਰ, ਬਸਵਾ ਅਤੇ ਚੈਤਨਯ ਮਹਾਪ੍ਰਭੂ ਨੇ ਭਾਰਤੀ ਉਪ ਮਹਾਂਦੀਪ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਕਿਤੇ ਵੀ ਇਸ ਨੂੰ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ ਸੀ।[5]

ਸ਼ੰਕਰਦੇਵ
ਸ਼ੰਕਰਦੇਵ
ਬਿਸ਼ਨੂ ਪ੍ਰਸਾਦ ਰਾਭਾ ਦੁਆਰਾ ਸ਼੍ਰੀਮੰਤ ਸੰਕਰਦੇਵ ਦਾ ਕਾਲਪਨਿਕ ਚਿੱਤਰ[1]
ਨਿੱਜੀ
ਜਨਮ26 ਸਤੰਬਰ 1449,
ਬੋਰਦੋਵਾ ਥਨ
(ਅੱਜ ਨਗਾਓਂ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ, ਅਸਾਮ, ਭਾਰਤ)
ਮਰਗ7 ਸਤੰਬਰ 1568[2]
ਭੇਲਾਡੋਂਗਾ
(ਅੱਜ ਕੂਚ ਬਿਹਾਰ, ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ, ਭਾਰਤ)
ਧਰਮਏਕਸਰਨ ਧਰਮ
ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ
  • ਕੁਸੰਬਰ ਸਿਰੋਮਣੀ ਭੂਯੰ[3] (ਪਿਤਾ)
  • ਸੱਤਿਆਸੰਧਿਆ (ਮਾਤਾ)
ਸੰਸਥਾ
ਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕਏਕਸਰਨ ਧਰਮ
ਦਰਸ਼ਨਏਕਸਰਨ
Senior posting
ਵਾਰਸਮਾਧਵਦੇਵ

ਇਹ ਵੀ ਦੇਖੋ

ਸੋਧੋ

ਹਵਾਲੇ

ਸੋਧੋ
  1. This portrait, created by Bishnu Rabha in the 20th-century, is generally accepted as the "official" portrait of Sankardev, whose likeness in pictorial form is not available from any extant form A Staff Reporter (14 October 2003). "Portrait of a poet as an artist". The Telegraph. Archived from the original on 1 November 2003. Retrieved 8 May 2013.
  2. "His eventful career came to an end on Thursday, the 7th or the 21st Bhadra (September), the 2nd day of the bright half of the lunar month, 1490 Saka/1569 AD; and his last physical remains were consigned to fire on the banks of the small river, Toroca." (Neog 1980, pp. 120–121)
  3. "Golap Saikia, Srimanta Sankardev, the Pioneer of the Socio-Religious Reform Movement of Medieval Assam" (PDF): 44. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (help)
  4. The name is spelt variously as Sankardev, Sankardeva and Sankaradeva. Further discussion may be seen at relevant talk page.
  5. "Sankardev's Religion – Mahāpurusism". Retrieved 27 October 2012.

ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ

ਸੋਧੋ