ਹਿਜਾਜ਼
ਹਿਜਾਜ਼ ( /h iː ˈdʒ æz , h ɪ ˈ - / , US : / h ɛ ˈ - / ; Arabic: ٱلْحِجَاز, romanized: al-Ḥijāz , Hejazi pronunciation: [alħɪˈdʒaːz] ) ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਦੇ ਪੱਛਮ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਖੇਤਰ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਮੱਕਾ, ਮਦੀਨਾ, ਜੇਦਾਹ, ਤਾਬੂਕ, ਯਾਨਬੂ ਅਤੇ ਤਾਇਫ਼ ਦੇ ਸ਼ਹਿਰ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਸਨੂੰ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਵਿੱਚ "ਪੱਛਮੀ ਸੂਬਾ" ਵਜੋਂ ਵੀ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। [1] ਇਹ ਪੱਛਮ ਵਿੱਚ ਲਾਲ ਸਾਗਰ, ਉੱਤਰ ਵਿੱਚ ਜਾਰਡਨ, ਪੂਰਬ ਵਿੱਚ ਨਜਦ ਅਤੇ ਦੱਖਣ ਵਿੱਚ ਆਸੀਰ ਖੇਤਰ ਨਾਲ ਘਿਰਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। [2] ਇਸਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਸ਼ਹਿਰ ਜੇਦਾਹ ਹੈ, ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਦਾ ਦੂਜਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਸ਼ਹਿਰ। ਮੱਕਾ ਅਤੇ ਮਦੀਨਾ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਕ੍ਰਮਵਾਰ ਚੌਥੇ ਅਤੇ ਪੰਜਵੇਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਸ਼ਹਿਰ ਹਨ। ਹਿਜਾਜ਼ ਅਰਬੀ ਪ੍ਰਾਇਦੀਪ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਬ੍ਰਹਿਮੰਡੀ ਖੇਤਰ ਹੈ। [3]
ਹਿਜਾਜ਼ ਇਸਲਾਮੀ ਪਵਿੱਤਰ ਸ਼ਹਿਰ ਮੱਕਾ ਅਤੇ ਮਦੀਨਾ, ਕ੍ਰਮਵਾਰ ਇਸਲਾਮ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਅਤੇ ਦੂਜੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪਵਿੱਤਰ ਸਥਾਨਾਂ ਦਾ ਟਿਕਾਣਾ ਹੋਣ ਲਈ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਇਸਲਾਮ ਵਿੱਚ ਦੋ ਸਭ ਤੋਂ ਪਵਿੱਤਰ ਸਥਾਨਾਂ ਦੇ ਸਥਾਨ ਵਜੋਂ, ਹਿਜਾਜ਼ ਦੀ ਅਰਬ ਅਤੇ ਇਸਲਾਮਿਕ ਇਤਿਹਾਸਕ ਅਤੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਤਾ ਹੈ। ਹਿਜਾਜ਼ ਦਾ ਖੇਤਰ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਆਬਾਦੀ ਵਾਲਾ ਖੇਤਰ ਹੈ, [4] ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਦੇ ਬਾਕੀ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਾਂਗ ਅਰਬੀ ਇਸ ਦੀ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਭਾਸ਼ਾ ਹੈ। ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਹਿਜਾਜ਼ੀ ਅਰਬੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਬੋਲੀ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਬੋਲੀ ਹੈ। ਹਿਜਾਜ਼ੀ ਨਸਲੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵਿਭਿੰਨ ਮੂਲ ਦੇ ਹਨ। [3]
ਇਹ ਖੇਤਰ, ਇਸਲਾਮੀ ਪਰੰਪਰਾ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਸਲਾਮੀ ਪੈਗੰਬਰ ਮੁਹੰਮਦ ਦਾ ਜਨਮ ਸਥਾਨ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਜਨਮ ਮੱਕਾ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਜਿਸਨੂੰ ਸਥਾਨਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਸਲਾਮੀ ਨਬੀਆਂ ਅਬਰਾਹਿਮ ਅਤੇ ਇਸਮਾਈਲ, ਅਤੇ ਮਾਤਾ ਹਾਗਰ ਦੁਆਰਾ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। [5] ਮੁਢਲੀਆਂ ਮੁਸਲਿਮ ਜਿੱਤਾਂ ਰਾਹੀਂ ਇਹ ਇਲਾਕਾ ਉਸਦੇ ਸਾਮਰਾਜ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਬਣ ਗਿਆ, ਅਤੇ ਇਹ ਲਗਾਤਾਰ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ਤ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਬਣਿਆ, ਪਹਿਲਾਂ ਰਸ਼ੀਦੁਨ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ਤ, ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਮਯਦ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ਤ, ਅਤੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਅੱਬਾਸੀ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ਤ। ਓਟੋਮਨ ਸਾਮਰਾਜ ਦਾ ਇਸ ਖੇਤਰ ਉੱਤੇ ਅੰਸ਼ਕ ਨਿਯੰਤਰਣ ਸੀ; ਇਸ ਦੇ ਭੰਗ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਨੇਜਦ ਦੀ ਗੁਆਂਢੀ ਸਲਤਨਤ ਦੁਆਰਾ ਜਿੱਤੇ ਜਾਣ ਤੇ ਹਿਜਾਜ਼ ਅਤੇ ਨੇਜਦ ਦਾ ਰਾਜ ਬਣਾਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਹਿਜਾਜ਼ ਦਾ ਇੱਕ ਸੁਤੰਤਰ ਰਾਜ 1925 ਵਿੱਚ ਥੋੜ੍ਹੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਮੌਜੂਦ ਸੀ। ਸਤੰਬਰ 1932 ਵਿੱਚ, ਹਿਜਾਜ਼ ਅਤੇ ਨੇਜਦ ਦਾ ਰਾਜ ਅਲ-ਹਸਾ ਅਤੇ ਕਾਤੀਫ ਦੇ ਸਾਊਦੀ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਿਆ, ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਦਾ ਏਕੀਕ੍ਰਿਤ ਰਾਜ ਬਣਾਇਆ।
ਹਵਾਲੇ
ਸੋਧੋ- ↑ Mackey, p. 101. "The Western Province, or the Hejaz[...]"
- ↑ Hopkins, Daniel J. (2001). Merriam-Webster's Geographical Dictionary. p. 479. ISBN 0-87779-546-0. Retrieved 17 March 2013.
- ↑ 3.0 3.1 Leatherdale, Clive (1983). Britain and Saudi Arabia, 1925–1939: The Imperial Oasis. p. 12. ISBN 9780714632209.
- ↑ "Mecca: Islam's cosmopolitan heart". Archived from the original on 2018-12-14. Retrieved 2022-02-08.
The Hijaz is the largest, most populated, and most culturally and religiously diverse region of Saudi Arabia, in large part because it was the traditional host area of all the pilgrims to Mecca, many of whom settled and intermarried there.
{{cite web}}: Unknown parameter|dead-url=ignored (|url-status=suggested) (help) Archived 2018-12-14 at the Wayback Machine. - ↑ Lings, Martin (1983). Muhammad: His Life Based on the Earliest Sources. Islamic Texts Society. ISBN 978-0-946621-33-0.