ਅੰਜਲੀ ਗੁਪਤਾ
ਫਲਾਇੰਗ ਅਫਸਰ ਅੰਜਲੀ ਗੁਪਤਾ (ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ: Anjali Gupta) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ (IAF) ਅਧਿਕਾਰੀ ਸੀ, ਜਿਸਨੇ 2001 ਤੋਂ 2006 ਤੱਕ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਵਿੱਚ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ। ਉਹ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਵਿੱਚ ਕੋਰਟ ਮਾਰਸ਼ਲ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਅਧਿਕਾਰੀ ਸੀ।[1] ਉਹ ਬੰਗਲੌਰ ਵਿੱਚ ਏਅਰਕ੍ਰਾਫਟ ਸਿਸਟਮ ਅਤੇ ਟੈਸਟਿੰਗ ਸਥਾਪਨਾ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ।[2]
ਅੰਜਲੀ ਗੁਪਤਾ | |
|---|---|
| ਤਸਵੀਰ:Anjali Gupta IAF.jpg | |
| ਜਨਮ | 12 ਮਈ 1970 ਦਿੱਲੀ, ਭਾਰਤ |
| ਮੌਤ | 11 ਸਤੰਬਰ 2011 (ਉਮਰ 41) ਭੋਪਾਲ, ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ |
| ਵਫ਼ਾਦਾਰੀ | ਭਾਰਤ |
| ਸੇਵਾ ਦੇ ਸਾਲ | 2001–2006 |
| ਰੈਂਕ |  ਫਲਾਇੰਗ ਅਫਸਰ |
| ਯੂਨਿਟ | ਇੰਡੀਅਨ ਏਅਰ ਫੋਰਸ ਟੈਸਟ ਪਾਇਲਟ ਸਕੂਲ, ਕਰਨਾਟਕ |
| ਮਿਲਟਰੀ ਜੀਵਨ | |
ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਸਿੱਖਿਆ
ਸੋਧੋਅੰਜਲੀ ਗੁਪਤਾ ਦਾ ਜਨਮ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਸਕੂਲ ਅਧਿਆਪਕ ਮਾਤਾ ਉਮੰਦ ਗੁਪਤਾ ਅਤੇ ਇੱਕ ਬੈਂਕ ਅਧਿਕਾਰੀ ਪਿਤਾ ਦੇ ਘਰ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਅੰਜਲੀ ਤਿੰਨ ਭੈਣਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਦੂਜੀ ਸੀ। ਅੰਜਲੀ ਨੇ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਅਤੇ ਪੋਸਟ-ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਇੱਕ ਐਮ.ਫਿਲ ਵੀ ਕੀਤੀ। ਦਿੱਲੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚ ਉਹ ਸਿੱਖਿਆ ਸ਼ਾਖਾ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਰਟ ਸਰਵਿਸ ਕਮਿਸ਼ਨ (SSC) ਅਧਿਕਾਰੀ ਦੁਆਰਾ IAF ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਈ ਅਤੇ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ 2001 ਵਿੱਚ ਬੇਲਗਾਮ, ਕਰਨਾਟਕ ਵਿੱਚ ਤਾਇਨਾਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।[3][4]
ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨ (ਹਰਾਸਮੈਂਟ) ਕਰਨ ਦੇ ਦੋਸ਼
ਸੋਧੋਫਰਵਰੀ 2005 ਵਿੱਚ, ਅੰਜਲੀ ਗੁਪਤਾ ਨੇ ਬੰਗਲੌਰ ਦੇ ਇੱਕ ਪੁਲਿਸ ਸਟੇਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਤਿੰਨ ਉੱਚ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਵਿਰੁੱਧ ਕੇਸ ਦਰਜ ਕਰਵਾਇਆ। ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਉੱਚ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨਾਲ ਮਸਲਾ ਹੱਲ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ। ਅੰਜਲੀ ਗੁਪਤਾ ਨੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਕਰਨਾਟਕ ਹਾਈ ਕੋਰਟ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਕੇਂਦਰੀ ਜਾਂਚ ਬਿਊਰੋ ਤੋਂ ਜਾਂਚ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ। ਅੰਜਲੀ ਗੁਪਤਾ ਨੇ ਇੱਕ ਟੀਵੀ ਇੰਟਰਵਿਊ ਵਿੱਚ ਦੋਸ਼ ਲਾਇਆ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਕੰਮ ਵਾਲੀ ਥਾਂ 'ਤੇ ਜਿਨਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋਈ ਸੀ, ਉਸ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਜਨਰਲ ਕੋਰਟ ਮਾਰਸ਼ਲ (ਜੀਸੀਐਮ) ਦੀ ਕਾਰਵਾਈ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।
ਮੁਕੱਦਮਾ ਅਤੇ ਬਰਖਾਸਤਗੀ
ਸੋਧੋਕਰਨਾਟਕ ਰਾਜ ਮਹਿਲਾ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਬਿਆਨ ਦੇਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸਨੂੰ ਘਰ ਵਿੱਚ ਨਜ਼ਰਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਉਸਦੇ ਉੱਚ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਕਥਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਕਾਰਨ ਉਹ "ਆਪਣੀ ਜਾਨ ਲੈਣ ਦੀ ਕਗਾਰ 'ਤੇ ਹੈ "। ਆਈ.ਏ.ਐਫ. ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੇ ਨੈਸ਼ਨਲ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਮੈਂਟਲ ਹੈਲਥ ਐਂਡ ਨਿਊਰੋ ਸਾਇੰਸਜ਼ ਅਤੇ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਏਰੋਸਪੇਸ ਮੈਡੀਸਨ ਦੇ ਡਾਕਟਰਾਂ ਵਾਲੇ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨੀ ਦੇ ਇੱਕ ਪੈਨਲ ਦੁਆਰਾ ਉਸਦੀ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਉਸ ਨੂੰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਕਮਾਂਡ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਕਰਵਾਇਆ ਗਿਆ।[5] ਯਾਤਰਾ ਭੱਤੇ ਦਾ ਝੂਠਾ ਦਾਅਵਾ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਸੀਨੀਅਰਜ਼ ਦਾ ਨਾਸ਼ਤਾ ਪਾਰਸਲ ਸੁੱਟਣਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਪੰਦਰਾਂ ਅਪਰਾਧਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਉਸ ਉੱਤੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਦੋਸ਼ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਅੰਤਿਮ ਚਾਰਜਸ਼ੀਟ ਵਿੱਚ ਦੋਸ਼ਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਘਟਾ ਕੇ ਸੱਤ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ।[6]
ਅੰਜਲੀ ਗੁਪਤਾ ਨੂੰ 2005 ਵਿੱਚ ਨੌਕਰੀ ਤੋਂ ਬਰਖਾਸਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਜਦੋਂ ਇੱਕ ਪੰਜ ਮੈਂਬਰੀ ਜਨਰਲ ਕੋਰਟ ਮਾਰਸ਼ਲ (ਜੀ.ਸੀ.ਐਮ.) ਜਿਊਰੀ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਫੰਡਾਂ ਦੀ ਦੁਰਵਰਤੋਂ, ਅਸਹਿਣਸ਼ੀਲਤਾ ਅਤੇ ਡਿਊਟੀ ਲਈ ਰਿਪੋਰਟ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਸਫਲਤਾ ਦਾ ਦੋਸ਼ੀ ਠਹਿਰਾਇਆ ਸੀ।[7]
ਮੌਤ
ਸੋਧੋ11 ਸਤੰਬਰ 2011 ਨੂੰ ਅੰਜਲੀ ਗੁਪਤਾ ਭੋਪਾਲ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰ ਦੇ ਘਰ ਲਟਕਦੀ ਮਿਲੀ।[8][9] ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਉਸ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਸਹਿਯੋਗੀ ਗਰੁੱਪ ਕੈਪਟਨ ਅਮਿਤ ਗੁਪਤਾ ਨੂੰ ਉਸ ਦੀ ਕਥਿਤ ਖ਼ੁਦਕੁਸ਼ੀ ਸਬੰਧੀ ਪੁੱਛਗਿੱਛ ਲਈ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਲਿਆ ਹੈ। ਅੰਜਲੀ ਗੁਪਤਾ ਦੇ ਮਾਪਿਆਂ ਨੇ ਮੀਡੀਆ ਨੂੰ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਕਿ ਗਰੁੱਪ ਕੈਪਟਨ ਅਮਿਤ ਗੁਪਤਾ ਅਤੇ ਅੰਜਲੀ ਰਿਲੇਸ਼ਨਸ਼ਿਪ ਵਿੱਚ ਸਨ ਅਤੇ ਇਕੱਠੇ ਰਹਿ ਰਹੇ ਸਨ।[10]
ਹਵਾਲੇ
ਸੋਧੋ- ↑ "Court martial for air force woman". BBC. 25 April 2005. Retrieved 14 September 2011.
- ↑ "IAF inquiry into Gupta case". rediff NEWS. 28 April 2005. Retrieved 13 September 2011.
- ↑ "Air force fires prickly Anjali- Cloud remains over court martial". The Telegraph. 9 December 2005. Archived from the original on 11 December 2005. Retrieved 10 December 2011.
- ↑ "IAF Anjali Gupta: The woman who rocked the Indian Air Force". rediff NEWS. 8 December 2005. Retrieved 13 September 2011.
- ↑ "Anjali Gupta released". The Hindu. 3 Jun 2005. Archived from the original on 15 November 2007. Retrieved 13 September 2011.
- ↑ "Flight Of The Dove". Outlook. 13 Jun 2005. Retrieved 14 September 2011.
- ↑ "Dismissed Indian air force officer found dead". BBC. 12 September 2011. Retrieved 13 September 2011.
- ↑ "Court martialled IAF officer commits suicide". NDTV. 12 September 2011. Retrieved 5 September 2011.
- ↑ "A spirited life extinguished". The Hindu. 13 September 2011. Retrieved 13 September 2011.
- ↑ "Anjali Gupta suicide: 'IAF officer held was under surveillance'". India Today. 14 September 2011. Retrieved 17 September 2011.