ਅੰਬਰੀਸ਼ ( Sanskrit: अम्बरीष), ਹਿੰਦੂ ਮਿਥਿਹਾਸਕ ਕਥਾਵਾਂ ਵਿੱਚ, ਇੱਕ ਇਸ਼ਕਵਾਕੂ ਰਾਜੇ ਅਤੇ ਮੰਧਤਰੀ ਦਾ ਪੁੱਤਰ ਸੀ।[1] ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਨੇ ਇੱਕ ਹਫ਼ਤੇ ਵਿੱਚ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ ਜਿੱਤ ਲਿਆ।[2] ਉਹ ਤ੍ਰੇਤਾ ਯੁੱਗ ਦਾ ਪਾਤਰ ਹੈ।

ਅੰਬਰੀਸ਼
King Ambarisa offers the youth Sunahshepa in sacrifice
ਜਾਣਕਾਰੀ
ਪਰਿਵਾਰMandhata (father)

ਭਗਵਤ ਪੁਰਾਣ ਕਥਾ ਸੋਧੋ

 
ਦੁਰਵਾਸ (ਨੀਲੇ ਰੰਗ ਵਾਲਾ) ਰਾਜਾ ਅੰਬਰੀਸ਼ਾ ਦੇ ਨਾਲ ਕੇਂਦਰੀ ਸ਼ਖਸੀਅਤਾਂ ਵਜੋਂ; ਮੱਧ ਵਿੱਚ ਚੱਕਰ।

ਭਗਵਤ ਪੁਰਾਣ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਉਹ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਦਾ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਭਗਤ ਸੀ ਅਤੇ ਸੱਚਾਈ ਦਾ ਪੱਕਾ ਪਾਲਣ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਪੂਰੀ ਸ਼ਰਧਾ ਭਾਵਨਾ ਨਾਲ ਹਵਨ ਕੀਤਾ ਕਿ ਭਗਵਾਨ ਨਾਰਾਇਣ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਸੁਦਰਸ਼ਨ ਚੱਕਰ (ਸੁਦਰਸ਼ਨ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ "ਚੰਗੀ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ") ਦੀ ਬਖਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਜੋ ਉਸ ਦੇ ਰਾਜ ਦੀ ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ, ਸ਼ਾਂਤੀ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੇ ਚੱਕਰ ਵਜੋਂ ਪ੍ਰਗਟ ਹੋਇਆ।

ਰਾਮਾਇਣ ਕਥਾ ਸੋਧੋ

ਰਾਮਾਇਣ ਵਿੱਚ ਰਾਜੇ ਹਰੀਸ਼ਚੰਦਰ ਦੇ ਬਾਰੇ ਇੱਕ ਐਤਰੇਯ ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਕਥਾ ਵਿੱਚ ਭਿੰਨਤਾਵਾਂ ਹਨ। ਰਾਮਾਇਣ ਸੰਸਕਰਣ ਵਿੱਚ ਹਰੀਸ਼ਚੰਦਰ ਦੀ ਬਜਾਏ ਰਾਜੇ ਦਾ ਨਾਮ ਅੰਬਰੀਸ਼ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਕਥਾ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਅੰਬਰੀਸ਼ ਇੱਕ ਵਾਰ ਆਪਣੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਅਯੁੱਧਿਆ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਘੋੜੇ ਦੀ ਬਲੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ। ਇਸ ਸਮਾਰੋਹ ਦੌਰਾਨ, ਉਸ ਦਾ ਪੀੜਤ-ਜਾਨਵਰ ਇੰਦਰ ਨੇ ਚੋਰੀ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਸਮਾਰੋਹ ਦਾ ਸੰਚਾਲਨ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਪੁਜਾਰੀ ਨੇ ਰਾਜੇ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਜਾਨਵਰ ਲੱਭਣ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ, ਜਾਂ ਸਥਿਤੀ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਹੋਈ ਬਦਕਿਸਮਤੀ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਮਨੁੱਖੀ ਬਲੀਦਾਨ ਚੜ੍ਹਾਉਣ ਦੀ। ਜਾਨਵਰ ਨੂੰ ਲੱਭਣ ਤੋਂ ਅਸਮਰੱਥ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਰਾਜੇ ਨੇ ਬਲੀ ਲਈ, ਇੱਕ ਰਿਸ਼ੀ ਦੇ ਪੁੱਤਰ, ਸ਼ੂਨਹਸ਼ੇਪਾ ਨੂੰ ਖਰੀਦਿਆ। ਸ਼ੁਨਾਹਸ਼ੇਪਾ ਦੇ ਬਲਿਦਾਨ 'ਤੇ ਦੋ ਭਜਨ ਰਿਸ਼ੀ ਵਿਸ਼ਵਾਮਿੱਤਰ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦਿੱਤੇ।[3][4]

ਹਵਾਲੇ ਸੋਧੋ

  1. Pargiter, F.E. (1972) [1922]. Ancient Indian Historical Tradition, Delhi: Motilal Banarsidass, p.92.
  2. Gopal, Madan (1990). K.S. Gautam (ed.). India through the ages. Publication Division, Ministry of Information and Broadcasting, Government of India. p. 66.
  3. Yves Bonnefoy; Wendy Doniger (1993). Asian Mythologies. University of Chicago Press. p. 54. ISBN 9780226064567. {{cite book}}: Unknown parameter |last-author-amp= ignored (help)
  4. David Shulman (1993). "Sunahsepa: The Riddle of Fathers and Sons". The Hungry God: Hindu Tales of Filicide and Devotion. University of Chicago Press. pp. 87–105. ISBN 9780226755717.

ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ ਸੋਧੋ