ਆਦਿਲ ਜਹਾਂਗੀਰ ਜੁੱਸਾਵਲਾ (ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ ਨਾਮ: Adil Jehangir Jussawalla; ਜਨਮ 8 ਅਪ੍ਰੈਲ 1940, ਮੁੰਬਈ) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਕਵੀ ਹੈ,[1][2] ਰਸਾਲੇ ਦਾ ਸੰਪਾਦਕ ਅਤੇ ਅਨੁਵਾਦਕ ਵੀ ਹੈ।[3] ਉਸਨੇ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਦੀਆਂ ਦੋ ਕਿਤਾਬਾਂ, ‘ਲੈਂਡਜ਼ ਐਂਡ’ ਅਤੇ ‘ਮਿਸਿੰਗ ਪਰਸਨ’ ਲਿਖੀਆਂ ਹਨ।

ਸੀ ਬਰੀਜ਼ ਬੰਬੇ (ਬੰਬੇ ਦੀ ਸਮੁੰਦਰੀ ਹਵਾ), ਇਸ ਕਵੀ ਦੀ ਇੱਕ ਵਧੀਆ ਸ਼ਹਿਰੀ ਕਵਿਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਅਸਲ ਵਿੱਚ 1947 ਦੀ ਵੰਡ ਦੀ ਇਤਿਹਾਸਕ ਘਟਨਾ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕਰਮ ਹੈ - ਅਨੁਸਾਰ ਕਵੀ ਬੰਬੇ 'ਸਰੋਗੇਟ ਸਿਟੀ' ਹੈ। ਦੇਸ਼ ਦੀ ਵੰਡ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸਨੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਪਨਾਹ ਦਿੱਤੀ। ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਬੇਘਰ ਹੋ ਗਏ। ਬੰਬੇ ਸ਼ਹਿਰ ਨੇ ਸਾਰੇ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀਆਂ ਲਈ ਬਦਲ ਜਾਂ ਸਰੋਗੇਟ ਮਾਂ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕੀਤਾ।

'ਬੰਬੇ ਦੀ ਸਮੁੰਦਰੀ ਹਵਾ' ਕਵਿਤਾ ਵਿੱਚ ਕਵੀ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀਆਂ ਦੇ ਦੁੱਖ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਪੇਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਉੱਤਰ ਦੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਭਿਆਨਕ ਗਰਮੀ ਵਿੱਚ ਰਾਹਤ ਮਿਲੀ। ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਕਮਿਊਨਿਟੀ ਸੁਧਾਰ ਹੋਏ ਸਨ। ਗਰਮ ਧੁੱਪ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਠੰਡੀ ਹਵਾ ਸੁਹਾਵਣਾ, ਸੁਖੀ ਤਜ਼ੁਰਬਾ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਬੰਬੇ ਸ਼ਹਿਰ ਨੇ ਵੀ ਸਾਰੇ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਸੁਹਾਵਣਾ ਤਜ਼ੁਰਬਾ ਦਿੱਤਾ।

ਜੀਵਨੀ

ਸੋਧੋ

ਉਹ ਇੱਕ ਪਾਰਸੀ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਆਪਣੀਮੁੱਢਲੀ ਸਿੱਖਿਆ 1956 ਵਿੱਚ ਕੈਥੇਡ੍ਰਲ ਅਤੇ ਜੌਨ ਕੌਨਨ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ। ਫਿਰ ਉਸਨੇ 1957–58 ਤੱਕ ਲੰਡਨ ਦੇ ਆਰਕੀਟੈਕਚਰਲ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਸਕੂਲ ਆਫ਼ ਆਰਕੀਟੈਕਚਰ ਵਿੱਚ ਭਾਗ ਲਿਆ। ਬਾਅਦ ਵਿਚ, ਉਸਨੇ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਕਾਲਜ, ਆਕਸਫੋਰਡ ਤੋਂ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ, 1964 ਵਿੱਚ ਐਮ.ਏ. ਡਿਗਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ।[4]

ਉਸਨੇ ਗ੍ਰੇਟਰ ਲੰਡਨ ਕੌਂਸਲ ਦੇ ਬਦਲਵੇਂ ਅਧਿਆਪਕ ਵਜੋਂ ਥੋੜੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਕੰਮ ਕੀਤਾ, ਫਿਰ ਈ.ਐੱਫ. ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਭਾਸ਼ਾ ਕੇਂਦਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਭਾਸ਼ਾ ਅਧਿਆਪਕ ਬਣ ਗਿਆ; ਇੱਕ ਅਹੁਦਾ ਜੋ ਉਸਨੇ 1969 ਤਕ ਰੱਖਿਆ।[4] ਫਿਰ ਉਹ ਮੁੰਬਈ ਵਾਪਸ ਆ ਗਿਆ, ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੇ ਕਈ ਕਾਲਜਾਂ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਾਇਆ ਅਤੇ 1972 ਵਿੱਚ ਸੇਂਟ ਜ਼ੇਵੀਅਰਜ਼ ਕਾਲਜ ਵਿੱਚ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਭਾਸ਼ਾ ਅਤੇ ਸਾਹਿਤ ਦਾ ਲੈਕਚਰਾਰ ਬਣ ਗਿਆ।[5]

ਉਹ 1976 ਵਿੱਚ ਆਯੁਵਾ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਲੇਖਣ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦਾ ਆਨਰੇਰੀ ਫੈਲੋ ਸੀ। ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸਨੇ ਪੱਤਰਕਾਰੀ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦ੍ਰਤ ਕੀਤਾ, 1980-81 ਵਿੱਚ ਦਿ ਇੰਡੀਅਨ ਐਕਸਪ੍ਰੈਸ ਵਿੱਚ ਕਿਤਾਬ ਸਮੀਖਿਆ ਸੰਪਾਦਕ ਅਤੇ 1980-82 ਵਿੱਚ ਦਿ ਐਕਸਪ੍ਰੈਸ ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਲਈ ਸਾਹਿਤਕ ਸੰਪਾਦਕ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। 1987 ਵਿਚ, ਉਹ ਡੈਬੋਨਅਰ ਲਈ ਸਾਹਿਤਕ ਸੰਪਾਦਕ ਬਣਿਆ, ਇਹ ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਪਲੇਬੁਆਏ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। 1989 ਵਿਚ, ਉਸ ਨੂੰ ਸੰਪਾਦਕ ਵਜੋਂ ਤਰੱਕੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਅਤੇ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਲਈ ਇਸ ਅਹੁਦੇ 'ਤੇ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ, ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਆਪਣੇ ਲੇਖਕ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਵਾਪਸ ਆਇਆ।[4] ਉਸਨੇ ਗੁਲਾਮ ਮੁਹੰਮਦ ਸ਼ੇਖ ਦੀਆਂ ਕਈ ਰਚਨਾਵਾਂ ਦਾ ਅਨੁਵਾਦ ਵੀ ਕੀਤਾ ਹੈ।[6] ਅਰਵਿੰਦ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਮਹਿਰੋਤਰਾ, ਅਰੁਣ ਕੋਲਾਟਕਰ ਅਤੇ ਗਿਵ ਪਟੇਲ ਦੇ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ, ਉਸਨੇ "ਕਲੀਅਰਿੰਗ ਹਾਊਸ", ਕਵੀ ਦਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਸਹਿਕਾਰੀ ਸੰਗਠਨ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕੀਤੀ।[7]

2014 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੂੰ ਸਾਹਿਤ ਅਕਾਦਮੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕਵਿਤਾ ਦੀ ਪੁਸਤਕ, "ਟ੍ਰਾਇੰਗ ਟੂ ਸੇ ਗੁੱਡਬਾਏ" ਲਈ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।

ਚੋਣਵੇਂ ਕੰਮ

ਸੋਧੋ
  • ਟ੍ਰਾਈਗ ਟੂ ਸੇ ਗੁੱਡਬਾਏ, ਐਲੋਸਟ ਆਈਲੈਂਡ ਬੁਕਸ, 2011 ISBN   978-81-921295-0-1[8]
  • ਰਾਈਟ ਕਾਈਂਡ ਆਫ ਡੌਗ, ਡਕਬਿਲ ਬੁਕਸ, 2013  
  • ਮੌਰਟਲ ਮੂਨ ਲਈ ਨਕਸ਼ੇ: ਲੇਖ ਅਤੇ ਮਨੋਰੰਜਨ ( ਜੈਰੀ ਪਿੰਟੋ ਦੁਆਰਾ ਸੰਪਾਦਿਤ), ਅਲੇਫ ਬੁਕਸ, 2014  
  • ਆਈ ਡ੍ਰਮਿਟ ਆ ਹੋਰਸ ਫੈਲ ਫਰੌਮ ਸਕਾਈ, ਕਾਵਿ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਅਤੇ ਵਾਰਤਕ ਦਾ ਸੰਗ੍ਰਹਿ, ਹੈਚੇਟ, 2015  

ਹੇਠ ਲਿਖੀਆਂ ਕਾਵਿ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਵਿੱਚ ਦਿੱਖ

ਸੋਧੋ
  • ਆਕਸਫੋਰਡ ਇੰਡੀਆ ਐਨਥੋਲੋਜੀ ਆਫ਼ ਟਵੇਲਵ ਮਾਡਰਨ ਇੰਡੀਅਨ ਪੋਇਟਸ (1992) ਦਾ ਸੰਪਾਦਨ। ਅਰਵਿੰਦ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਮਹਿਰੋਤਰਾ ਦੁਆਰਾ ਅਤੇ ਆਕਸਫੋਰਡ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਪ੍ਰੈਸ, ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ[9][10]
  • ਦਾ ਗੋਲਡਨ ਟ੍ਰੇਸਰ ਆਫ਼ ਰਾਇਟਰਸ ਵਰਕਸ਼ਾਪ ਕਵਿਤਾ (2008) ਦੇ ਐਡੀ. ਰੁਬਾਨਾ ਹੱਕ ਦੁਆਰਾ ਅਤੇ ਰਾਈਟਰਜ਼ ਵਰਕਸ਼ਾਪ, ਕਲਕੱਤਾ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ[11]

ਇੰਟਰਵਿਊ

ਸੋਧੋ

ਹਵਾਲੇ

ਸੋਧੋ
  1. "Jehangir Nicholson Art Foundation, Adil Jussawalla". jnaf.org. jnaf.org. Retrieved 7 April 2019.
  2. "Now, Adil Jussawalla". guftugu.in. guftugu.in. Archived from the original on 7 ਅਪ੍ਰੈਲ 2019. Retrieved 7 April 2019. {{cite web}}: Check date values in: |archive-date= (help)
  3. "Jussawalla, Adil (Jehangir)". encyclopedia.com. encyclopedia.com. Retrieved 22 March 2019.
  4. 4.0 4.1 4.2 Brief biography@ Encyclopedia.com
  5. [1] Archived 22 February 2017 at the Wayback Machine. "Adil Jussawalla: The Missing Man of Indian Poetry in English" by Bijay Kant Dubey @ Boloji.com
  6. Adil Jussawalla Archived 2019-09-08 at the Wayback Machine. @ Sangam House
  7. About the Author @ Google Books.
  8. "Trying to Say Goodbye by Adil Jussawalla". worldliteraturetoday.org. worldliteraturetoday.org. Retrieved 7 April 2019.
  9. "The Oxford India Anthology of Twelve Modern Indian Poets". cse.iitk.ac.in. cse.iitk.ac.in. Retrieved 23 August 2018.
  10. "Book review: 'Twelve Modern Indian Poets' by Arvind Krishna Mehrotra". indiatoday.in. indiatoday.in. Retrieved 23 August 2018.
  11. "Rubana Huq, ed. The Golden Treasury of Writers Workshop Poetry. Review: Asiatic, Volume 3, Number 1, June 2009". journals.iium.edu.my. journals.iium.edu.my. Retrieved 4 September 2018.