ਇਥੋਪੀਆ

ਇਥੋਪੀਆ ਦਾ ਸੰਘੀ ਲੋਕਤੰਤਰੀ ਗਣਰਾਜ
ਇਥੋਪੀਆ ਦਾ ਸੰਘੀ ਲੋਕਤੰਤਰੀ ਗਣਰਾਜ; የኢትዮጵያ ፌዴራላዊ ዲሞክራሲያዊ ሪፐብሊክ; ਯੇ-ਇਤਯੋਪਿਆ ਫ਼ੇਦੇਰਲਵੀ ਦੀਮੋਕ੍ਰਾਸਿਆਵੀ ਰੀਪੇਬਲਿਕ
ਝੰਡਾ	Emblem
	ਐਨਥਮ: Wodefit Gesgeshi, Widd Innat Ityopp'ya; ("ਅੱਗੇ ਵੱਧ, ਪਿਆਰੀ ਮਾਂ ਇਥੋਪੀਆ")
ਰਾਜਧਾਨੀ	ਆਦਿਸ ਆਬਬਾ; 9°1.8′N 38°44.4′E / 9.0300°N 38.7400°E
ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਸ਼ਹਿਰ	ਰਾਜਧਾਨੀ
ਐਲਾਨ ਬੋਲੀਆਂ	ਅਮਹਾਰੀ
ਕਦਰ ਹਾਸਲ ਖੇਤਰੀ ਬੋਲੀਆਂ	ਬਾਕੀ ਜਾਤੀਆਂ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਆਪਣੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਅਧਿਕਾਰਕ ਹੋਰ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ
ਜ਼ਾਤਾਂ	ਓਰੋਮੋ 34.5%; ; ਅਮਹਾਰਾ 26.9%; ; ਸੋਮਾਲੀ 6.2%; ; ਤੀਗਰੇ 6.1%; ; ਸਿਦਮਾ 4.0%; ; ਗੁਰਾਜ 2.5%; ; ਵੇਲਾਇਤਾ 2.3%; ; ਹਾਦਿਆ 1.7%; ; ਅਫ਼ਰ 1.7%; ; ਗਾਮੋ 1.5%; ; ਜੇਡਿਓ 1.3%; ; ਹੋਰ 11.3%;
ਡੇਮਾਨਿਮ	ਇਥੋਪੀਆਈ
ਸਰਕਾਰ	ਸੰਘੀ ਸੰਸਦੀ ਗਣਰਾਜ1
ਕਾਇਦਾ ਸਾਜ਼ ਢਾਂਚਾ	ਸੰਘੀ ਸੰਸਦੀ ਸਭਾ
ਸਥਾਪਨਾ
ਰਕਬਾ
ਅਬਾਦੀ
GDP (PPP)	2011 ਅੰਦਾਜ਼ਾ
GDP (ਨਾਂ-ਮਾਤਰ)	2011 ਅੰਦਾਜ਼ਾ
ਜੀਨੀ (1999–00)	30; ਗੱਬੇ
HDI (2010)	0.328; Error: Invalid HDI value · 157ਵਾਂ
ਕਰੰਸੀ	ਬਿਰਰ (ETB)
ਟਾਈਮ ਜ਼ੋਨ	EAT (UTC+3)
ਡਰਾਈਵ ਕਰਨ ਦਾ ਪਾਸਾ	right
ਕੌਲਿੰਗ ਕੋਡ	+251
ਇੰਟਰਨੈਟ TLD	.et
1.	ਦ ਇਕਾਨੋਮਿਸਟ ਦੇ ਜਮਹੂਰੀਅਤ ਸੂਚਕ ਮੁਤਾਬਕ ਇਥੋਪੀਆ ਇੱਕ ਦੋਗਲਾ ਰਾਜ-ਪ੍ਰਬੰਧ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਹਾਵੀ-ਪਾਰਟੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਹੈ ਜਿਸਦੀ ਮੁਖੀ ਪਾਰਟੀ ਹੈ "ਇਥੋਪੀਅਨ ਪੀਪਲਜ਼ ਰੈਵੋਲਿਊਸ਼ਨਰੀ ਡੈਮੋਕ੍ਰੈਟਿਕ ਫ਼ਰੰਟ।
2.	ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ 2005 ਦੇ ਅਬਾਦੀ ਅੰਦਾਜ਼ਿਆਂ ਮੁਤਾਬਕ ਸਥਾਨ।

ਇਥੋਪੀਆ (ਗੇ'ਏਜ਼: ኢትዮጵያ ਇਤਯੋਪਿਆ), ਦਫ਼ਤਰੀ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਇਥੋਪੀਆ ਦਾ ਸੰਘੀ ਲੋਕਤੰਤਰੀ ਗਣਰਾਜ, ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਦੇ ਸਿੰਗ ਵਿੱਚ ਵਸਿਆ ਦੇਸ਼ ਹੈ ਅਤੇ ਦੁਨੀਆਂ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਅਬਾਦੀ ਵਾਲਾ ਧਰਤੀ ਨਾਲ ਘਿਰਿਆ ਹੋਇਆ ਦੇਸ਼ ਹੈ। ਇਸ ਦੀਆਂ ਹੱਦਾਂ ਉੱਤਰ ਵੱਲ ਏਰੀਟਰੀਆ, ਪੂਰਬ ਵੱਲ ਜੀਬੂਤੀ ਅਤੇ ਸੋਮਾਲੀਆ, ਪੱਛਮ ਵੱਲ ਸੂਡਾਨ ਅਤੇ ਦੱਖਣੀ ਸੂਡਾਨ ਅਤੇ ਦੱਖਣ ਵੱਲ ਕੀਨੀਆ ਨਾਲ ਲੱਗਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਅਫ਼ਰੀਕੀ ਮਹਾਂਦੀਪ ਉੱਤੇ ਦੂਜਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਅਬਾਦੀ^[3] (84,320,000) ਵਾਲਾ ਅਤੇ ਦਸਵਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਖੇਤਰਫਲ (1,100,000 ਵਰਗ ਕਿ.ਮੀ.) ਵਾਲਾ ਦੇਸ਼ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਅਦਿਸ ਅਬਬਾ ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਦੀ ਸਿਆਸੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਕਹੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਇਥੋਪੀਆ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਮਨੁੱਖੀ ਹੋਂਦ ਲਈ ਜਾਣੀਆਂ-ਪਛਾਣੀਆਂ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਥਾਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ।^[5] ਇਹ ਉਹ ਖੇਤਰ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜਿੱਥੋਂ ਮਾਨਵ ਜਾਤੀ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਮੱਧ-ਪੂਰਬ ਅਤੇ ਉਸਤੋਂ ਅਗਾਂਹ ਜਾਣ ਲਈ ਕਦਮ ਪੁੱਟੇ।^[6]^[7]^[8] ਇਹ ਆਪਣੇ ਇਤਿਹਾਸ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਹਿੱਸੇ ਲਈ 1974 ਵਿੱਚ ਹੇਲ ਸੇਲਾਸੀ ਦੇ ਆਖਰੀ ਰਾਜਕੁੱਲ ਖਤਮ ਹੋਣ ਤੱਕ ਇੱਕ ਰਾਜਤੰਤਰ ਸੀ ਅਤੇ ਇਥੋਪੀਆਈ ਰਾਜਕੁੱਲ ਆਪਣੀਆਂ ਜੜ੍ਹਾਂ 2 ਈਸਾ ਪੂਰਵ ਤੱਕ ਉਲੀਕਦਾ ਹੈ।^[9] ਰੋਮ, ਇਰਾਨ, ਚੀਨ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਸਮੇਤ^[10], ਆਕਸੁਮ ਦਾ ਰਾਜ ਤੀਜੀ ਸ਼ਤਾਬਦੀ ਦੀ ਮਹਾਨ ਤਾਕਤਾਂ 'ਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ ਅਤੇ ਚੌਥੀ ਸਦੀ 'ਚ ਇਸਾਈਅਤ ਨੂੰ ਮੁਲਕੀ ਧਰਮ ਦੇ ਰੂਪ 'ਚ ਅਪਣਾਉਣ ਵਾਲੀ ਪਹਿਲੀ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸਲਤਨਤ ਸੀ।^[11]^[12]^[13]

ਖੇਤਰ, ਜ਼ੋਨਾਂ ਅਤੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇਸੋਧੋ

ਇਲਾਕਾ ਜਾਂ ਸ਼ਹਿਰ	ਰਾਜਧਾਨੀ	ਖੇਤਰਫਲ (ਵਰਗ ਕਿ.ਮੀ.)	ਅਬਾਦੀ 11 ਅਕਤੂਬਰ 1994 ਮਰਦਮਸ਼ੁਮਾਰੀ ਵੇਲੇ	ਅਬਾਦੀ 28 ਮਈ 2007 ਮਰਦਮਸ਼ੁਮਾਰੀ ਵੇਲੇ	ਅਬਾਦੀ 1 ਜੁਲਾਈ 2012 ਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ
ਅਦਿਸ ਅਬਬਾ (ਅਸਤੇਦਾਦੇਰ)	ਅਦਿਸ ਅਬਬਾ	526.99	2,100,031	2,738,248	3,041,002
ਅੱਫ਼ਰ (ਕਿਲਿਲ)	ਅੱਯਸਾ'ਈਤਾ	72,052.78	1,051,641	1,411,092	1,602,995
ਅਮਹਾਰਾ (ਕਿਲਿਲ)	ਬਹੀਰ ਦਰ	154,708.96	13,270,898	17,214,056	18,866,002
ਬੇਨੀਸ਼ੰਗੁਲ-ਗੁਮੁਜ਼ (ਕਿਲਿਲ)	ਅਸੋਸ	50,698.68	460,325	670,847	982,004
ਦੀਰੇ ਦਵ (ਅਸਤੇਦਾਦੇਰ)	ਦੀਰੇ ਦਵ	1,558.61	248,549	342,827	387,000
ਗੰਬੇਲਾ (ਕਿਲਿਲ)	ਗੰਬੇਲਾ	29,782.82	162,271	306,916	385,997
ਹਰਾਰੀ (ਕਿਲਿਲ)	ਹਰਰ	333.94	130,691	183,344	210,000
ਓਰੋਮੀਆ (ਕਿਲਿਲ)	ਫ਼ਿਨਫ਼ਿਨੇ	298,164.29	18,465,449	27,158,471	31,294,992
ਸੋਮਾਲੀ (ਕਿਲਿਲ)	ਜਿਜਿਗਾ	327,068.00	3,144,963	4,439,147	5,148,989
ਦੱਖਣੀ ਮੁਲਕਾਂ, ਕੌਮਾਂ ਅਤੇ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਖੇਤਰ (ਕਿਲਿਲ)	ਅਵੱਸਾ	105,887.18	10,377,028	15,042,531	17,359,008
ਤੀਗਰੇ (ਕਿਲਿਲ)	ਮੇਕੇਲੇ	85,366.53	3,134,470	4,314,456	4,929,999
ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਗਿਣੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਜੋਨਾਂ				96,570	112,999
ਕੁਲ		1,127,127.00	51,766,239	73,918,505	84,320,987

ਸਰੋਤ: CSA, ਇਥੋਪੀਆ

ਹਵਾਲੇਸੋਧੋ

↑ "Ethiopian Constitution". Article 5 Ethiopian constitution. APAP. Retrieved 3 December 2011.
↑ CIA – Ethiopia – Ethnic groups. Cia.gov. Retrieved on 2012-03-03.
↑ ^3.0 ^3.1 Central Statistical Agency of Ethiopia. Central Statistical Agency of Ethiopia
↑ ^4.0 ^4.1 ^4.2 ^4.3 "Ethiopia". International Monetary Fund. Retrieved 2012-04-18.
↑ Michael Hopkin (16 February 2005). "Ethiopia is top choice for cradle of Homo sapiens". Nature. doi:10.1038/news050214-10.
↑ Li, J. Z.; Absher, DM; Tang, H; Southwick, AM; Casto, AM; Ramachandran, S; Cann, HM; Barsh, GS; Feldman, M (2008). "Worldwide Human Relationships Inferred from Genome-Wide Patterns of Variation". Science. 319 (5866): 1100–1104. Bibcode:2008Sci...319.1100L. PMID 18292342. doi:10.1126/science.1153717.
↑ "Humans Moved From Africa Across Globe, DNA Study Says". Bloomberg.com. 2008-02-21. Retrieved 2009-03-16.
↑ Karen Kaplan (2008-02-21). "Around the world from Addis Ababa". Los Angeles Times. Startribune.com. Retrieved 2009-03-16.
↑ Speaking after his signing the disputed treaty between Ethiopia and Italy in 1889, Emperor Menelik II made clear his position: "We cannot permit our integrity as a Christian and civilized nation to be questioned, nor the right to govern our empire in absolute independence. The Emperor of Ethiopia is a descendant of a dynasty that is 3,000 years old – a dynasty that during all that time has never submitted to an outsider. Ethiopia has never been conquered and she never shall be conquered by anyone." J.E.C. Hayford, Ethiopia Unbound: Studies In Race Emancipation, Taylor & Francis, 1969, ISBN 0714617539, p. xxv
↑ Ancient India, A History Textbook for Class XI, Ram Sharan Sharma, National Council of Educational Research and Training, India
↑ Stuart Munro-Hay, Aksum: An African Civilization of Late Antiquity. Edinburgh: University Press, 1991, p. 57 ISBN 0-7486-0106-6.
↑ Aksumite Ethiopia. Workmall.com (2007-03-24). Retrieved on 2012-03-03.
↑ Paul B. Henze, Layers of Time: A History of Ethiopia, 2005 ISBN 1-85065-522-7.

[1] "Ethiopian Constitution". Article 5 Ethiopian constitution. APAP. Retrieved 3 December 2011.

[Ciaethn-2] CIA – Ethiopia – Ethnic groups. Cia.gov. Retrieved on 2012-03-03.

[CSA-3] 3.0 ^3.1 Central Statistical Agency of Ethiopia. Central Statistical Agency of Ethiopia

[imf2-4] 4.0 ^4.1 ^4.2 ^4.3 "Ethiopia". International Monetary Fund. Retrieved 2012-04-18.

[5] Michael Hopkin (16 February 2005). "Ethiopia is top choice for cradle of Homo sapiens". Nature. doi:10.1038/news050214-10.

[6] Li, J. Z.; Absher, DM; Tang, H; Southwick, AM; Casto, AM; Ramachandran, S; Cann, HM; Barsh, GS; Feldman, M (2008). "Worldwide Human Relationships Inferred from Genome-Wide Patterns of Variation". Science. 319 (5866): 1100–1104. Bibcode:2008Sci...319.1100L. PMID 18292342. doi:10.1126/science.1153717.

[7] "Humans Moved From Africa Across Globe, DNA Study Says". Bloomberg.com. 2008-02-21. Retrieved 2009-03-16.

[8] Karen Kaplan (2008-02-21). "Around the world from Addis Ababa". Los Angeles Times. Startribune.com. Retrieved 2009-03-16.

[9] Speaking after his signing the disputed treaty between Ethiopia and Italy in 1889, Emperor Menelik II made clear his position: "We cannot permit our integrity as a Christian and civilized nation to be questioned, nor the right to govern our empire in absolute independence. The Emperor of Ethiopia is a descendant of a dynasty that is 3,000 years old – a dynasty that during all that time has never submitted to an outsider. Ethiopia has never been conquered and she never shall be conquered by anyone." J.E.C. Hayford, Ethiopia Unbound: Studies In Race Emancipation, Taylor & Francis, 1969, ISBN 0714617539, p. xxv

[10] Ancient India, A History Textbook for Class XI, Ram Sharan Sharma, National Council of Educational Research and Training, India

[Munro-Hay57-11] Stuart Munro-Hay, Aksum: An African Civilization of Late Antiquity. Edinburgh: University Press, 1991, p. 57 ISBN 0-7486-0106-6.

[12] Aksumite Ethiopia. Workmall.com (2007-03-24). Retrieved on 2012-03-03.

[Paul_B._Henze_2005-13] Paul B. Henze, Layers of Time: A History of Ethiopia, 2005 ISBN 1-85065-522-7.

[3]

[1]

[2]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]