ਐੱਮ ਨਰਸਿਮਾ
ਮੈਦਾਵੋਲੂ ਨਰਸਿਮਾ (3 ਜੂਨ 1927) – 20 ਅਪ੍ਰੈਲ 2021) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਬੈਂਕਰ ਸੀ ਜਿਸਨੇ 2 ਮਈ 1977 ਤੋਂ 30 ਨਵੰਬਰ 1977 ਤੱਕ ਭਾਰਤੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ (ਆਰਬੀਆਈ) ਦੇ ਤੇਰ੍ਹਵੇਂ ਗਵਰਨਰ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾ ਨਿਭਾਈ।[2] ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਬੈਂਕਿੰਗ ਅਤੇ ਵਿੱਤੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਉਸਦੇ ਯੋਗਦਾਨ ਲਈ, ਉਸਨੂੰ ਅਕਸਰ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਬੈਂਕਿੰਗ ਸੁਧਾਰਾਂ ਦਾ ਪਿਤਾਮਾ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[3][4] ਉਸ ਦੀਆਂ ਸਿਫ਼ਾਰਸ਼ਾਂ ਦੇ ਕਾਰਨ ਭਾਰਤੀ ਬੈਂਕਿੰਗ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸੁਧਾਰਾਂ ਆਏ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਬੈਂਕਿੰਗ ਢਾਂਚੇ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ, ਨਿੱਜੀ ਖੇਤਰ ਦੇ ਬੈਂਕਾਂ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ, ਸੰਪੱਤੀ ਰਿਕਵਰੀ ਫੰਡਾਂ ਦੀ ਸਿਰਜਣਾ, ਗ੍ਰਾਮੀਣ ਬੈਂਕਿੰਗ, ਪੂੰਜੀ ਦੀ ਅਨੁਕੂਲਤਾ ਅਤੇ ਵਿਵਸਥਾ ਦੇ ਮਾਪਦੰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ, ਜਨਤਕ ਖੇਤਰ ਦੇ ਬੈਂਕਾਂ ਦਾ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਅਪਗ੍ਰੇਡ ਅਤੇ ਆਧੁਨਿਕੀਕਰਨ, ਅਤੇ ਪੂੰਜੀ ਬਾਜ਼ਾਰ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਬੈਂਕਿੰਗ ਸੁਧਾਰ ਆਦਿ।
ਐਮ ਨਰਸਿਮਾ | |
|---|---|
| 13ਵਾਂ ਭਾਰਤੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਦਾ ਗਵਰਨਰ | |
| ਦਫ਼ਤਰ ਵਿੱਚ 2 ਮਈ 1977 – 30 ਨਵੰਬਰ 1977 | |
| ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ | ਕੇ.ਆਰ. ਪੁਰੀ |
| ਤੋਂ ਬਾਅਦ | ਆਈ ਜੀ ਪਟੇਲ |
| ਨਿੱਜੀ ਜਾਣਕਾਰੀ | |
| ਜਨਮ | ਮੈਦਾਵੋਲੂ ਨਰਸਿਮਾ 3 June 1927 ਨੇਲੋਰ, ਮਦਰਾਸ ਪ੍ਰੈਜੀਡੈਂਸੀ, ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਭਾਰਤ (ਹੁਣ ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਭਾਰਤ)[1] |
| ਮੌਤ | ਅਪ੍ਰੈਲ 20, 2021 (ਉਮਰ 93) ਹੈਦਰਾਬਾਦ, ਤੇਲੰਗਾਨਾ, ਭਾਰਤ |
| ਕੌਮੀਅਤ | ਭਾਰਤੀ |
| ਬੱਚੇ | 1 |
ਮੈਦਾਵੋਲੂ ਨਰਸਿਮਾ ਨੇ ਵਿਸ਼ਵ ਬੈਂਕ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮੁਦਰਾ ਫੰਡ ਅਤੇ ਏਸ਼ੀਅਨ ਵਿਕਾਸ ਬੈਂਕ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੇ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਵਜੋਂ ਵੀ ਕੰਮ ਕੀਤਾ।[4] ਉਸਨੇ ਵਿੱਤ ਮੰਤਰਾਲੇ ਵਿੱਚ ਸਕੱਤਰ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੇ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਵਧੀਕ ਸਕੱਤਰ ਵਜੋਂ ਵੀ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਉਸਨੂੰ 2000 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੇ ਦੂਜੇ ਸਰਵਉੱਚ ਨਾਗਰਿਕ ਸਨਮਾਨ ਪਦਮ ਵਿਭੂਸ਼ਣ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਮੁੱਢਲਾ ਜੀਵਨ
ਸੋਧੋਮੈਦਾਵੋਲੂ ਨਰਸਿਮਾ ਦਾ ਜਨਮ 3 ਜੂਨ 1927 ਨੂੰ ਨੇਲੋਰ ਵਿੱਚ ਪਦਮਾਵਤੀ ਅਤੇ ਮੈਦਾਵੋਲੂ ਸੇਸ਼ਾਚੇਲਾਪਤੀ ਦੇ ਘਰ ਹੋਇਆ ਸੀ।[5] ਇਹ ਪਰਿਵਾਰ ਮੌਜੂਦਾ ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਗੁੰਟੂਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਮੈਦਾਵੋਲੂ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਮਦਰਾਸ ਦੇ ਪ੍ਰੈਜ਼ੀਡੈਂਸੀ ਕਾਲਜ ਤੋਂ ਆਪਣੀ ਮੁੱਢਲੀ ਸਿੱਖਿਆ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਫਿਰ ਸੇਂਟ ਜੌਨਜ਼ ਕਾਲਜ, ਕੈਮਬ੍ਰਿਜ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਚਲਾ ਗਿਆ।[5] ਉਹ ਇੱਕ ਉਭਰਦਾ ਹੋਇਆ ਕ੍ਰਿਕਟਰ ਸੀ ਅਤੇ ਟੈਸਟ ਪੱਧਰ ਦੇ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਨਾਲ ਸੇਂਟ ਜੌਹਨਜ਼ ਕਾਲਜ ਦੀ ਟੀਮ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਸਕਦਾ ਸੀ, ਪਰ ਉਹ ਆਪਣੀ ਨਿਕਟ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਦੋਸ਼ ਕਾਰਨ ਅਯੋਗ ਰਿਹਾ।[4]
ਕੈਰੀਅਰ
ਸੋਧੋਮੈਦਾਵੋਲੂ ਨਰਸਿਮਾ 1950 ਵਿੱਚ ਬੰਬਈ (ਅਜੋਕੇ ਮੁੰਬਈ) ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ, ਭਾਰਤ ਦੇ ਕੇਂਦਰੀ ਬੈਂਕ ਵਿੱਚ ਬੈਂਕ ਦੇ ਆਰਥਿਕ ਵਿਭਾਗ ਵਿੱਚ ਖੋਜ ਅਧਿਕਾਰੀ ਵਜੋਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਇਆ।[5][2] ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਆਰਥਿਕ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੇ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਵਧੀਕ ਸਕੱਤਰ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕੀਤਾ।[2][6] ਉਹ ਕੇਂਦਰੀ ਬੈਂਕ ਦੇ ਗਵਰਨਰ ਵਜੋਂ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਬੈਂਕ ਕੇਡਰ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰੀ ਸੀ।[3] ਉਸਨੇ 2 ਮਈ 1977 ਤੋਂ 30 ਨਵੰਬਰ 1977 ਤੱਕ ਭਾਰਤੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ (ਆਰ.ਬੀ.ਆਈ.) ਦੇ ਤੇਰ੍ਹਵੇਂ ਗਵਰਨਰ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ।[2]
ਆਰਬੀਆਈ ਦੇ ਗਵਰਨਰ ਵਜੋਂ ਆਪਣੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸਨੇ ਵਿਸ਼ਵ ਬੈਂਕ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮੁਦਰਾ ਫੰਡ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੇ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ। ਉਹ ਏਸ਼ੀਅਨ ਵਿਕਾਸ ਬੈਂਕ ਦਾ ਉਪ ਪ੍ਰਧਾਨ ਵੀ ਸੀ।[4] ਉਸਨੇ 1982 ਅਤੇ 1983 ਦਰਮਿਆਨ ਵਿੱਤ ਮੰਤਰਾਲੇ ਵਿੱਚ ਸਕੱਤਰ ਵਜੋਂ ਵੀ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। [6][7] ਉਸਨੂੰ 2000 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੇ ਦੂਜੇ ਸਰਵਉੱਚ ਨਾਗਰਿਕ ਸਨਮਾਨ ਪਦਮ ਵਿਭੂਸ਼ਣ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[8]
ਮੌਤ
ਸੋਧੋਮੈਦਾਵੋਲੂ ਨਰਸਿਮਾ ਦੀ ਮੌਤ 20 ਅਪ੍ਰੈਲ 2021 ਨੂੰ ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਵਿੱਚ ਕੋਵਿਡ-19 ਦੇ ਕਰਕੇ ਹੋਈ ਸੀ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਉਸਦੀ ਉਮਰ 94 ਸਾਲ ਸੀ।[9]
ਹਵਾਲੇ
ਸੋਧੋ- ↑ "M Narasimham, Father of Indian Banking Reforms, Is No More". Dr B Yerram Raju. Money Life. 21 April 2021. Archived from the original on 31 ਮਈ 2023. Retrieved 22 April 2021.
- ↑ 2.0 2.1 2.2 2.3 "M Narasimham". Reserve Bank of India. Archived from the original on 16 September 2008. Retrieved 15 September 2008.
- ↑ 3.0 3.1 "M Narasimham, who passed away Tuesday, was father of banking reforms". The Indian Express (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 21 April 2021. Retrieved 21 April 2021.
- ↑ 4.0 4.1 4.2 4.3 "M Narasimham Was The Doyen Of Banking Reforms In India". Moneycontrol. Retrieved 21 April 2021.
- ↑ 5.0 5.1 5.2 Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-0000001E-QINU`"'</ref>" does not exist.
- ↑ 6.0 6.1 "M Narasimham, father of banking reforms, dead". @businessline (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 20 April 2021. Retrieved 21 April 2021.
- ↑ Saha, Anup Roy & Manojit (20 April 2021). "'Father of banking reforms': Ex-RBI governor M Narasimham passes away at 94". Business Standard India. Retrieved 20 April 2021.
- ↑ Team, BS Web (20 April 2021). "Former Reserve Bank governor Maidavolu Narasimham passes away at 94". Business Standard India. Retrieved 21 April 2021.
- ↑ Saha, Anup Roy & Manojit (20 April 2021). "'Father of banking reforms': Ex-RBI governor M Narasimham passes away at 94". Business Standard India. Retrieved 20 April 2021.Saha, Anup Roy & Manojit (20 April 2021). "'Father of banking reforms': Ex-RBI governor M Narasimham passes away at 94". Business Standard India. Retrieved 20 April 2021.