ਕਾਰਬੋਹਾਈਡਰੇਟ ਇੱਕ ਜੈਵਿਕ ਅਣੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਾਰਬਨ (C), ਹਾਈਡਰੋਜਨ (H) ਅਤੇ ਆਕਸੀਜਨ (O) ਪਰਮਾਣੂ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਆਮ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਹਾਈਡਰੋਜਨ:ਆਕਸੀਜਨ ਪਰਮਾਣੂ ਅਨੁਪਾਤ 2:1 (ਪਾਣੀ ਵਾਂਗ) ਹੁੰਦਾ ਹੈ; ਭਾਵ ਰਸਾਇਣਿਕ ਫ਼ਾਰਮੂਲਾ Cm(H2O)n ਹੁੰਦਾ ਹੈ (ਇਥੇ m ਅਤੇ n, ਭਿੰਨ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ )।[1] ਇਹ ਅਸੂਲ ਹਰ ਜਗਾਹ ਲਾਗੂ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ; ਮਿਸਾਲ ਵਜੋਂ, ਡੀ.ਐੱਨ.ਏ. ਦਾ ਸ਼ੱਕਰੀ ਹਿੱਸੇ, ਡੀਆਕਸੀਰਾਈਬੋਸ,[2] ਦਾ ਰਸਾਇਣਿਕ ਫ਼ਾਰਮੂਲਾ C5H10O4ਹੈ।[3] ਤਕਨੀਕੀ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਕਾਰਬੋਹਾਈਡਰੇਟ ਕਾਰਬਨ ਦੇ ਹਾਈਡਰੇਟ ਹੁੰਦੇ ਹਨ;[4] ਬਣਤਰੀ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਪਾਲੀਹਾਈਡਰਾਕਸੀ ਐਲਡੀਹਾਈਡਾਂ ਅਤੇ ਕੀਟੋਨਾਂ ਵਜੋਂ ਵੇਖਣਾ ਵਧੇਰੇ ਢੁਕਵਾਂ ਹੈ।[5]

ਲੈਕਟੋਸ ਦੁੱਧ 'ਚ ਮਿਲਦਾ ਇੱਕ ਦੁਸ਼ੱਕਰ ਹੈ। ਇਹਦੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਡੀ-ਗਲੈਕਟੋਸ ਦਾ ਅਣੂ ਅਤੇ ਇੱਕ ਡੀ-ਗਲੂਕੋਸ ਦਾ ਅਣੂ ਬੀਟਾ-1-4 ਗਲਾਈਕੋਸਿਡਕ ਬੰਧਨ ਨਾਲ਼ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਹਦਾ ਫ਼ਾਰਮੂਲਾ C12H22O11ਹੈ।

ਹਵਾਲੇ

ਸੋਧੋ
  1. Western Kentucky University (May 29, 2013). "WKU BIO 113 Carbohydrates". wku.edu. Archived from the original on ਜਨਵਰੀ 12, 2014. Retrieved ਮਈ 14, 2014. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)
  2. Eldra Pearl Solomon, Linda R. Berg, Diana W. Martin; Cengage Learning (2004). Biology. google.books.com. p. 52. ISBN 978-0534278281.{{cite book}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link)
  3. National Institute of Standards and Technology (2011). "Material Measurement Library D-erythro-Pentose, 2-deoxy-". nist.gov.
  4. Long Island University (May 29, 2013). "The Chemistry of Carbohydrates" (PDF). brooklyn.liu.edu. Archived from the original (PDF) on ਦਸੰਬਰ 25, 2016. Retrieved ਮਈ 14, 2014. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)
  5. Purdue University (May 29, 2013). "Carbohydrates: The Monosaccharides". purdue.edu.