ਕੀਰਤੀਨਾਥ ਕੁਰਤਾਕੋਟੀ

ਕੀਰਤੀਨਾਥ ਕੁਰਤਾਕੋਟੀ (ಕೀರ್ತಿನಾಥ ಕುರ್ತಕೋಟಿ) (13 ਅਕਤੂਬਰ 1928 - 31 ਜੁਲਾਈ 2003) ਇੱਕ ਕੰਨੜ ਲੇਖਕ ਅਤੇ ਆਲੋਚਕ ਸੀ ਜਿਸਨੇ ਹੋਰ ਪੁਰਸਕਾਰਾਂ ਦੇ ਇਲਾਵਾ ਭਾਰਤ ਦੀ ਕੇਂਦਰੀ ਸਾਹਿਤ ਅਕਾਦਮੀ ਸਨਮਾਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ।[1] ਕੰਨੜ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਉਹ ਹਿੰਦੀ ਅਤੇ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਸਮੇਤ ਹੋਰ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜਾਣਦਾ ਸੀ।

ਮੁੱਢਲਾ ਜੀਵਨ ਸੋਧੋ

ਕੁਰਤਾਕੋਟੀ ਦਾ ਜਨਮ 13 ਅਕਤੂਬਰ 1928 ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦੇ ਕਰਨਾਟਕ ਰਾਜ ਦੇ ਗਦਾਗ ਕਸਬੇ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ।[1] ਉਸਨੇ ਧਾਰਵਾੜ ਦੇ ਕਰਨਾਟਕ ਕਾਲਜ ਤੋਂ ਬੈਚਲਰ ਆਫ਼ ਆਰਟਸ ਵਿੱਚ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਗੁਜਰਾਤ ਦੇ ਆਨੰਦ ਕਸਬੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕੁਝ ਕਾਲਜਾਂ ਵਿੱਚ ਅਧਿਆਪਕ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾ ਨਿਭਾਈ। ਉਸਨੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਪੋਸਟ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਗੁਜਰਾਤ ਵਿੱਚ ਸਰਦਾਰ ਪਟੇਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਨੌਕਰੀ ਕੀਤੀ। ਉਸਨੇ ਸਰਸਵਤੀ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾ ਲਿਆ।

ਯੋਗਦਾਨ ਸੋਧੋ

ਉਸਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਕੰਨੜ ਰਚਨਾ ਮਰਾਠੀ ਸਾਂਸਕ੍ਰਿਤੀ - ਕੇਲਾਵ ਸਮਸਯੇਗਲੁ (ਮਰਾਠੀ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀ - ਕੁਝ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ) ਜੋ ਕਿ ਸ਼ਮ ਭਾ. ਜੋਸ਼ੀ ਦੁਆਰਾ ਮਰਾਠੀ ਵਿੱਚ ਲਿਖੀ ਗਈ ਸੀ। ਇਸ ਨਾਲ ਉਸ ਨੂੰ ਕਰਨਾਟਕ ਸਾਹਿਤ ਅਕਾਦਮੀ ਦਾ ਪੁਰਸਕਾਰ ਮਿਲਿਆ। ਕੰਨੜ ਬੁੱਕ ਅਥਾਰਟੀ (ਕੇ.ਬੀ.ਏ.) ਨੇ ਕਥਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਸ ਅਨੁਵਾਦਿਤ ਸੰਸਕਰਣ ਨੂੰ ਕੁਰਤਾਕੋਟੀ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਲਏ ਬਿਨਾਂ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਸ ਤੇ ਕੇ.ਬੀ.ਏ. ਨੂੰ ਕਾਨੂੰਨੀ ਨੋਟਿਸ ਭੇਜਣਾ ਪਿਆ ਸੀ।[2] ਉਸਨੇ 1995 ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਕਿਤਾਬ ਉੜੀਆ ਨਲਾਗੇ ਲਈ ਕੇਂਦਰੀ ਸਾਹਿਤ ਅਕਾਦਮੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਜਿੱਤਿਆ[3] ਦੂਜੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਵਿੱਚ ਚੰਦਰਗੁਪਤ, ਭ੍ਰਿੰਗਾਦਾ ਬੇਨੇਰੀ, ਨਾਦੇਦੂ ਬੰਦਾ ਡਾਰੀ ਅਤੇ ਪੱਟ ਬੰਗਾਰਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ . ਉਸਨੇ ਆ ਮਨੀ ਵਰਗੇ ਨਾਟਕ ਵੀ ਲਿਖੇ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮੰਚ ਸੰਚਾਲਨ ਨਿਨਾਸਮ ਵਰਗੇ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਉਸ ਦੀ ਕਿਤਾਬ ਨਾਦੇਦੂ ਬੰਦਾ ਡਾਰੀ (ਮਾਰਗ ਚਲਦੇ) ਪਿਛਲੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਹੁਣ ਤੱਕ ਕੰਨੜ ਸਾਹਿਤ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਬਾਰੇ ਇੱਕ ਲਿਖਤ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਉਸ ਦੀ ਪੁਸਤਕ ਭ੍ਰਿੰਗਦਾ ਬੇਨੇਰੀ ਡੀ. ਆਰ. ਬੇਂਦਰੇ ਦੀਆਂ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਬਾਰੇ ਸੰਖੇਪ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੰਦੀ ਹੈ।

ਬਾਅਦ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਸੋਧੋ

ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਸੇਵਾਮੁਕਤ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਧਾਰਵਾੜ ਵਿਖੇ ਬਤੀਤ ਕੀਤੀ। ਉਹ ਮਨੋਹਰ ਗ੍ਰਾਂਥਮੇਲ, ਪਬਲਿਸ਼ਿੰਗ ਹਾਊਸ ਦੇ ਸਲਾਹਕਾਰ ਵਰਗੇ ਕੁਝ ਅਹੁਦਿਆਂ ਤੇ ਰਿਹਾ ਤੇ ਗਿਆਨਪੀਠ ਭਾਸ਼ਾ ਪੈਨਲ ਲਈ ਨਾਮਜ਼ਦ ਵੀ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਹ ਹੰਪੀ ਵਿਖੇ ਕੰਨੜ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਸਿੰਡੀਕੇਟ ਦਾ ਮੈਂਬਰ ਵੀ ਸੀ।[1] 31 ਜੁਲਾਈ 2003 ਨੂੰ 75 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿਚ, ਉਸ ਦੀ ਪਤਨੀ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਲਗਭਗ ਤਿੰਨ ਘੰਟੇ ਬਾਅਦ, ਦਿਲ ਦੀ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰੀ ਨਾਲ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ।

ਹਵਾਲੇ ਸੋਧੋ

  1. 1.0 1.1 1.2 "Kannada critic Kurtakoti dead". Times of India. 2003-08-01. Archived from the original on 2012-10-19. Retrieved 2008-03-04. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (help)
  2. "Kurtakoti says KBA published his work sans permission". Times of India. 2002-02-10. Archived from the original on 2012-10-19. Retrieved 2008-03-04. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (help)
  3. "Sahitya Akademi Awards 1955-2007". Sahitya Akademi. Archived from the original on 31 March 2009. Retrieved 4 May 2018.