ਕੌਸਰ ਨਾਗ ਜਾਂ ਕੌਸਰਨਾਗ (ਕਈ ਵਾਰ ਵਿਕਲਪਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੋਂਸਰਨਾਗ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ), 3,500 metres (11,500 ft) ਦੀ ਉਚਾਈ 'ਤੇ ਸਥਿਤ ਇੱਕ ਉਚਾਈ ਵਾਲੀ ਓਲੀਗੋਟ੍ਰੋਫਿਕ ਝੀਲ ਹੈ। [1] ਕੌਸਰ ਨਾਗ ਜੰਮੂ ਅਤੇ ਕਸ਼ਮੀਰ, ਭਾਰਤ ਦੇ ਕੁਲਗਾਮ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਪੀਰ ਪੰਜਾਲ ਪਰਬਤ ਲੜੀ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਝੀਲ ਲਗਭਗ 3 km (2 mi) ਹੈ ਲੰਬੀ ਅਤੇ .75 km (0 mi) ਚੌੜੇ ਬਿੰਦੂ 'ਤੇ. [2] ਝੀਲ ਵੇਸ਼ੋ ਨਦੀ ਦਾ ਮੁੱਖ ਸਰੋਤ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਜੇਹਲਮ ਦੀ ਸਹਾਇਕ ਨਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਝੀਲ ਨੂੰ ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਪਵਿੱਤਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਕੌਸਰ ਨਾਗ
ਕੌਸਰ ਨਾਗ
ਕੌਸਰ ਨਾਗ
ਸਥਿਤੀਕੁਲਗਾਮ, ਕਸ਼ਮੀਰ ਘਾਟੀ, ਭਾਰਤ
ਗੁਣਕ33°30′44″N 74°46′08″E / 33.5123°N 74.7688°E / 33.5123; 74.7688
Typeਓਲੀਗੋਟ੍ਰੋਫਿਕ ਝੀਲ
Primary inflowsMelting of snow
Primary outflowsਵੇਸ਼ਾਵ ਨਦੀ
ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੰਬਾਈ1.5 kilometres (0.93 mi)
ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਚੌੜਾਈ0.9 kilometres (0.56 mi)
Surface elevation3,500 metres (11,500 ft)
Frozenਨਵੰਬਰ ਤੋਂ ਜੁਲਾਈ
ਤਸਵੀਰ:Kausarnag Lake, Kashmir Valley.jpg
ਕੌਸਰ ਨਾਗ (ਕੇਂਦਰ) ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਇੱਕ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਚਿੱਤਰ

ਕੌਸਰ ਨਾਗ ਝੀਲ ਗਰਮੀਆਂ ਦੌਰਾਨ ਪਹੁੰਚਯੋਗ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਟ੍ਰੇਲ-ਹੈੱਡ ਅਹਰਬਲ ਤੋਂ, 36 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਹਾਈਕਿੰਗ ਟ੍ਰੇਲ ਦੁਆਰਾ ਪਹੁੰਚਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਅਹਰਬਲ ਸ਼੍ਰੀਨਗਰ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਜੋ ਸ਼ੋਪੀਆਂ ਅਤੇ ਪੁਲਵਾਮਾ ਦੇ ਕਸਬਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਲੰਘਦੀ 70 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਮੋਟਰਯੋਗ ਸੜਕ ਹੈ। [3] ਝੀਲ ਤੱਕ ਦੱਖਣ ਤੋਂ ਇੱਕ ਔਖੇ ਬਦਲਵੇਂ ਰਸਤੇ ਰਾਹੀਂ ਵੀ ਪਹੁੰਚਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਦੁਆਰਾ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। [4]

ਦੰਤਕਥਾਵਾਂ ਸੋਧੋ

ਨੀਲਮਤਾ ਪੁਰਾਣ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਮਹਾਂ ਪਰਲੋ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਵੇਦਾਂ ਅਤੇ ਸਪਤਰਿਸ਼ੀ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਮਨੂ ਦੀ ਕਿਸ਼ਤੀ ਝੀਲ ਦੇ ਉੱਪਰ ਪਹਾੜਾਂ ਵਿੱਚ ਫਸ ਗਈ ਸੀ। [5] ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸੁਲਤਾਨ ਜ਼ੈਨ ਉਲ ਅਬੇਦੀਨ ਨੇ ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੇ ਜਲਾਵਤਨ ਹਿੰਦੂਆਂ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਜਾਣ ਲਈ ਮਨਾਉਣ ਲਈ ਝੀਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕੀਤਾ ਸੀ। [6]

ਝੀਲ ਤੱਕ ਹਿੰਦੂ ਤੀਰਥ ਸਥਾਨਾਂ (ਜਿਸਨੂੰ ਯਾਤਰਾ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ) ਲਈ ਰਵਾਇਤੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦੋ ਰਸਤੇ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਇੱਕ ਕਸ਼ਮੀਰ ਘਾਟੀ ਵਿੱਚ ਕੁਲਗਾਮ ਰਾਹੀਂ ਅਤੇ ਦੂਜਾ ਜੰਮੂ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਰਿਆਸੀ ਰਾਹੀਂ। [7] ਕਸ਼ਮੀਰੀ ਪੰਡਤਾਂ ਵੱਲੋਂ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਕਸ਼ਮੀਰ ਘਾਟੀ ਰਸਤਾ, 1990 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਖਾੜਕੂਵਾਦ ਦੌਰਾਨ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। 2014 ਵਿੱਚ ਇਸ ਰੂਟ ਨੂੰ ਮੁੜ ਸੁਰਜੀਤ ਕਰਨ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਵੱਖਵਾਦੀਆਂ ਦੇ ਸਖ਼ਤ ਵਿਰੋਧ ਅਤੇ ਵਿਰੋਧ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਸਫਲ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। [4] ਤੀਰਥ ਯਾਤਰਾ ਲਈ ਰਿਆਸੀ ਮਾਰਗ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਜਾਰੀ ਹੈ। [7]


ਇਹ ਵੀ ਵੇਖੋ ਸੋਧੋ

  • ਚਿਰੰਬਲ
  • ਅਹਰਬਲ
  • ਮੁਗਲ ਰੋਡ
  • ਗੰਗਾਬਲ
  • ਹਿਰਪੋਰਾ ਵਾਈਲਡਲਾਈਫ ਸੈਂਚੂਰੀ
  • ਕੁਲਗਾਮ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ

ਹਵਾਲੇ ਸੋਧੋ

  1. G. M. D. Sufi (2006). Kashīr, being a history of Kashmīr from the earliest times to our own, Volume 1. University of Michigan. p. 44.
  2. "VAM :: Vertical Amble Mountaineering: Kausar Nag Trek Information". Verticalamble.in. Archived from the original on 8 May 2014. Retrieved 2014-08-03.
  3. "Aharbal Kounsarnag Trek". Kashmir Treks. Retrieved 2023-03-06.
  4. 4.0 4.1 Yasir, Sameer (4 August 2014). "Omar's latest worry: Kausar Nag Yatra row takes on Muslims Vs Pandits narrative". Firstpost. Retrieved 1 April 2023.
  5. Witzel, Michael (September 1991), The Brahmins of Kashmir (PDF)
  6. Akbar, M.J. (1991), Kashmir: behind the vale, Penguin Books India, p. 28, Emissaries were sent to persuade Hindus in exile to return. To give meaning to the promise, Zainul Abidin abolished jiziya, the cremation tax, and banned cow slaughter. The Sultan personally visited Hindu shrines and places of pilgrimages Iike Kausar Nag, Naubandana Tirath, and the famous Amanath.
  7. 7.0 7.1 "4-day Kousar Nag yatra kicks off". The Tribune. 7 July 2018. Retrieved 1 April 2018.