ਰੂਪਕ-ਕਥਾ: ਰੀਵਿਜ਼ਨਾਂ ਵਿਚ ਫ਼ਰਕ

'''ਰੂਪਕ-ਕਥਾ''' ਕਿਰਦਾਰ, ਆਂਕੜੇ, ਘਟਨਾਵਾਂ ਜਾਂ ਲਾਖਣਿਕ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਅਸੂਲਾਂ ਅਤੇ ਵਖਰੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਦੀ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਨੂੰ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ। [[ਸਾਹਿਤਿਕਸਾਹਿਤਕ ਵਿਓਂਤ]] ਵਿੱਚ ਇੱਕ '''ਰੂਪਕ-ਕਥਾ''' ਆਮ ਤੋਰਵਰਤੋਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਕਹਿਏ ਤਾਂ ਇੱਕ ਵਧਾਇਆ ਹੋਇਆ [[ਅਲੰਕਾਰ]] ਹੈ। ਰੂਪਕ-ਕਥਾ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਸਾਰੀਆਂ ਕਲਾਵਾਂ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਹੀ ਵੱਡੇ ਪੈਮਾਨੇ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਹੈ,ਹੈ। ਰੂਪਕ-ਕਥਾ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਖਾਸ ਤੋਰਤੌਰ ਤੇ ਇੱਕ [[ਸਾਹਿਤਿਕ ਵਿਓਂਤ]] ਦੀ ਤਰਾਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਚਿਤਰਾਂ ਦ੍ਵਾਰਾਦੁਆਰਾ ਯਾਂਜਾਂ ਪ੍ਰਤੀਕਾਂ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਲੁਕਿਆਲੁਕਵੇਂ ਅਰਥ ਦਰਸ਼ਾਇਆਉਘਾੜੇ ਜਾਂਦਾਜਾਂਦੇ ਹੈਹਨ ਜਿਹੜੇ ਕੀਅੱਗੋਂ ਇੱਕਠੇਮਿਲ ਹੋਕੇਕੇ ਲੇਖਕ ਦੇ ਇੱਛਤ ਨੈਤਿਕ, ਅਧਿਆਤਮਿਕ ਜਾਂ ਸਿਆਸੀ ਅਰਥਅਰਥਾਂ ਦਰਸ਼ਾਉਂਦੇਦੀ ਨੇਸਿਰਜਣਾ ਜੋਕਰਦੇ ਕੀ ਲੇਖਕ ਕਹਿਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ।ਹਨ। ਰੂਪਕ ਕਥਾ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਮਸ਼ਹੂਰ ਮਿਸਾਲ ਪਲਾਟੋ ਦੇਵਾਲੀ ''[[ਗੁਫਾਗੁਫ਼ਾ ਦੇਦੀ ਰੂਪਕ ਕਥਾ]] ਦੀ'' ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਲੋਕ ਜਿਹੜੇਜੀਵਨ-ਭਰ ਕੀਇੱਕ ਸਾਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀਹਨੇਰੀ ਗੁਫਾ ਦੀ ਕਿਸੇ ਦੀਵਾਰ ਕੋਲ ਸੰਗਲਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰਨਾਲ ਇੱਕਬੱਝੇ ਕੰਧਹਨ। ਵਲਉਨ੍ਹਾਂ ਮੂੰਹਦੇ ਕਰਕੇਪਿੱਛੇ ਲਈਅੱਗ ਬੰਨੇਜਲ ਹੋਏਰਹੀ ਹਨਹੈ ਅਤੇ ਓਹਉਹ ਲੋਕਕੇਵਲ ਕੰਧਆਪਣੇ ਤੇਸਾਹਮਣੇ ਪੈਣਵਾਲੀ ਵਾਲੇਖਾਲੀ ਪਰਛਾਵੇਂਦੀਵਾਰ ਜੋਤੇ ਕਿਵੇਖ ਨਾਲਸਕਦੇ ਬਲਦੀਹਨ। ਉਸ ਅੱਗ ਨਾਲਦੇ ਬਾਹਰੋਂਸਾਹਮਣੇ ਨਿਕਲਦੇਤੋਂ ਹੋਏਕੁੱਝ ਬੰਦੇਆਂਚੀਜਾਂ ਦੇਲੰਘਦੀਆਂ ਬਣਹਨ ਰਹੇਜਿਨ੍ਹਾਂ ਹਨਦੀਆਂ ਉਸਨੂੰਪਰਛਾਈਆਂ ਉਸ ਦੀਵਾਰ ਤੇ ਲੋਕ ਦੇਖਦੇ ਹਨਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਕੇਵਲ ਇਹ ਪਰਛਾਈਆਂ ਹੀ ਅਸਲੀਅਤ ਹੈ ਅਤੇ ਓਹਨਾਉਹ ਪਰਛਾਵਿਆਂਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀਹੀ ਕਲਪਨਾਸੰਸਾਰ ਨਾਲਦੀ ਸੱਚਾਈ ਮੰਨ ਆਕਾਰਕੇ ਦਿੰਦੇਜਿਉਂਦੇ ਹਨ।